در حالی که بازار کریپتو هنوز از شوک سقوط تاریخی روز جمعه بیرون نیامده است، صرافی بایننس اعلام کرد که برنامهای ۴۰۰ میلیون دلاری را برای حمایت از معاملهگرانی که در این سقوط زیان دیدند، راهاندازی میکند؛ این اقدام، در ظاهر نوعی کمک مالی است، اما در عمق خود تلاشی برای احیای اعتماد از دست رفته بازار محسوب میشود.
به گزارش میهن بلاکچین، این تصمیم در حالی اعلام شده که بایننس بهطور رسمی مسئولیت زیان کاربران را نپذیرفته است. با این حال، طبق اظهارات رسمی این صرافی، هدف از اجرای طرح، «بازسازی اعتماد و ثبات در این صنعت» عنوان شده است که نشان میدهد فشار افکار عمومی و انتقادات گسترده بر عملکرد بایننس در روزهای اخیر، بیتأثیر نبوده است.
جزئیات طرح جبرانی بایننس؛ کاهش فشار نقدینگی بر اکوسیستم
براساس اطلاعیه رسمی بایننس در روز سهشنبه، این طرح شامل دو بخش اصلی است. بخش نخست، توزیع ۳۰۰ میلیون دلار اعتبار در قالب توکن ووچر (Token Voucher) میان کاربران واجد شرایط خواهد بود. ارزش هر ووچر بین ۴,۰۰۰ تا ۶,۰۰۰ دلار متغیر است و به کسانی تعلق میگیرد که بین ۱۰ تا ۱۱ اکتبر ۲۰۲۵ (۱۹ تا ۲۰ مهر ۱۴۰۴)، در معاملات فیوچرز یا مارجین خود دچار لیکوییدیشن اجباری شدهاند.
برای آنکه کاربران مشمول این طرح شوند، باید دستکم ۵۰ دلار از دارایی خود را از دست داده باشند و این زیان حداقل ۳۰٪ از کل دارایی خالص آنها بر اساس اسنپشات ثبتشده در ۹ اکتبر (۱۷ مهر) را تشکیل دهد. بایننس وعده داده است که توزیع این ووچرها طی ۹۶ ساعت آینده بهطور کامل انجام شود.
علاوه بر این، بایننس یک صندوق وام ۱۰۰ میلیون دلاری با نرخ بهره پایین نیز ایجاد میکند تا فشار نقدینگی بر پروژهها و نهادهای فعال در اکوسیستم خود را کاهش دهد. در اطلاعیههای رسمی آمده است که این بخش از طرح، بهویژه برای مؤسسات و بازیگران بزرگ بازار طراحی شده است تا بتوانند فعالیت خود را بدون وقفه ادامه دهند.
بایننس زیر آتش انتقادات؛ از باگهای سیستمی تا نوسانات شدید قیمتی
اما همه واکنشها نسبت به این اقدام مثبت نبوده و از روز جمعه تاکنون، بایننس بهشدت در معرض انتقاد قرار گرفته است؛ زیرا برخی کاربران مدعیاند در میانه سقوط بازار، سیستم این صرافی دچار اختلال شده است و آنها نتوانستهاند پوزیشنهای خود را ببندند.
گروهی دیگر نیز به دادههای نادرست برخی اوراکلها اشاره کردهاند که باعث شده قیمت تعدادی از آلت کوینها مانند انجین (Enjin)، کازموس (Cosmos) و آیوتکس (IoTeX)، برای چند دقیقه به «صفر» برسد. این اتفاق در فضای مجازی واکنش گستردهای به همراه داشت و بسیاری از کاربران، بایننس را به ضعف فنی و نبود شفافیت متهم کردند.
بایننس، روز یکشنبه در بیانیهای رسمی اعلام کرد که «هسته اصلی سیستمهای فیوچرز» در طول تمام مدت سقوط بهدرستی کار میکرده و اختلالها به بخشی از زیرساخت دادههای بیرونی مربوط بوده است. با این حال، توضیحات صرافی هنوز بسیاری از منتقدان را قانع نکرده است.
ماجرای فعلی از روز جمعه آغاز شد؛ زمانی که دونالد ترامپ، رئیسجمهور ایالات متحده، اعلام کرد قصد دارد تعرفه واردات از چین را تا ۱۰۰٪ افزایش دهد. این اظهارات بهسرعت باعث ریزش گسترده بازارهای جهانی و سقوط قیمت ارزهای دیجیتال شد. تنها در عرض ۲۴ ساعت، بیش از ۱۹ میلیارد دلار از پوزیشنهای اهرمی لیکویید شدند که بزرگترین حجم لیکوییدیشن در تاریخ بازار کریپتو محسوب میشود.
پس از آن، بایننس و زنجیره BNB، مجموعهای از برنامههای جبرانی را معرفی کردند که در مجموع ارزشی معادل ۷۲۸ میلیون دلار دارد. این طرحها شامل ۴۵ میلیون دلار ایردراپ برای کاربران زیاندیده از معاملات میم کوینها، ۲۸۳ میلیون دلار جبران فوری پس از سقوط و حالا ۴۰۰ میلیون دلار طرح حمایتی جدید بایننس است.
بازسازی اعتماد؛ مأموریتی سخت اما ضروری
با وجود حجم بالای این بسته جبرانی، واکنش کاربران در شبکه اجتماعی X دوقطبی بوده است. برخی مانند سیدلیکپیتال (SeedliCapital)، از بایننس بابت تلاش برای بازسازی اعتماد در شرایط بحرانی تمجید کردهاند.
در مقابل، کاربران منتقدی چون کِرب.سول (Curb.sol) معتقدند که «قیمتگذاری اشتباه اوراکلهای داخلی بایننس»، عامل اصلی سقوط بازار بوده است و این صرافی باید مسئولیت کامل آن را بپذیرد.
کاربر دیگری با نام لورجدیجن (LeveragedDegen) نوشت:
در حالی که این ووچرها از هیچچیز بهترند، اما جبران چند هزار دلاری برای کسانی که همه سرمایهشان را از دست دادهاند، بیشتر از کمک واقعی، شبیه به شوخی است.
به نظر میرسد بایننس با وجود آنکه حاضر نیست مسئولیت مستقیم خسارتها را بر عهده بگیرد، میکوشد تا با اقداماتی پرهزینه و سریع، از وقوع بحرانی بزرگتر جلوگیری کند. سقوط روز جمعه، نهتنها یکی از پرتنشترین روزهای بازار کریپتو بود، بلکه آزمونی جدی برای اعتبار و توان مدیریتی بزرگترین صرافی جهان نیز محسوب میشود.
اکنون نگاهها به بایننس دوخته شده است؛ آیا این طرح ۴۰۰ میلیون دلاری میتواند آرامش را به بازار بازگرداند، یا تنها مُسکن موقتی برای زخمی عمیقتر خواهد بود؟