بازار ETFهای اسپات بیت کوین در ماه نوامبر روزهای پرفرازونشیبی را پشت سر گذاشت و جریانی از خروج سرمایه را ثبت کرد که توجه بسیاری را به‌سمت عملکرد بزرگ‌ترین بازیگران این حوزه جلب کرد. در میان آن‌ها، شرکت بلک‌راک (BlackRock) با وجود فشار فروش سنگین، همچنان با اطمینان از آینده محصولاتی که راه‌اندازی کرده است، دفاع می‌کند؛ این محصولات در کمتر از یک سال تبدیل به یکی از مهم‌ترین موتورهای درآمدی این غول مالی شده‌اند. به گزارش میهن بلاکچین،‌ هم‌زمان با این نوسانات، داده‌ها نشان می‌دهد بخش قابل‌توجهی از سرمایه‌گذاران ETFهای بلک‌راک دوباره به محدوده سود بازگشته‌اند و جریان ورودی جدیدی در ETFهای بیت کوین و اتریوم شکل گرفته است. چنین بازگشتی بعد از یک ماه خونین، ذهن بسیاری از تحلیلگران را دوباره به این سؤال معطوف کرده است که چه چیزی واقعاً پشت رفتار چرخه‌ای این بازار نهفته است و چرا بلک‌راک با این همه اعتماد به مسیر خود ادامه می‌دهد. عادی‌ شدن فشار فروش در ETFهای بلک‌راک؛ ارزش IBIT در اوج خود به ۱۰۰ میلیارد دلار رسیده بود در حالی که ETF بیت کوین بلک‌راک با نماد IBIT ماه نوامبر را با خروجی قابل‌توجه سرمایه به پایان رساند، کریستیانو کاسترو (Cristiano Castro)، مدیر توسعه کسب‌وکار این شرکت، در سخنرانی اخیر خود بر این نکته تأکید کرد که چنین نوساناتی کاملاً طبیعی است. وی اظهار داشت ETFهای بیت کوین در مدت کوتاهی به یکی از بزرگ‌ترین منابع درآمدی بلک‌راک تبدیل شده‌اند و سرعت رشد تخصیص سرمایه در آن‌ها «غیرمنتظره و شگفت‌انگیز» بوده است. اما در واقعیت، ماه نوامبر برای IBIT چندان آسان نگذشت. این ETF حدود ۲.۳۴ میلیارد دلار خروج سرمایه را ثبت کرد و دو روز ۱۴ و ۱۸ نوامبر (۲۳ تا ۲۷ آبان) بیشترین فشار را وارد کردند؛ در این روزها به‌ترتیب حدود ۴۶۳ و ۵۲۳ میلیون دلار از این صندوق خارج شد. کاسترو در گفت‌وگو با رسانه‌ها توضیح داد که صندوق‌های ETF ابزارهایی بسیار انعطاف‌پذیر هستند و رفتار سرمایه در چنین محصولاتی کاملاً تابع شرایط بازار و به‌ویژه رفتار سرمایه‌گذاران خرد است؛ گروهی که معمولاً سریع‌تر از مؤسسات به نوسانات واکنش نشان می‌دهند. عملکرد ماهانه صندوق IBIT بلک‌راک - منبع: SoSoValue با وجود افت اخیر، کاسترو یادآور شد که تقاضا در ابتدای چرخه چیزهای مهمی را آشکار می‌کند. او گفت مجموع ارزش صندوق IBIT در بازار آمریکا و برزیل، در اوج خود «تقریباً به مرز ۱۰۰ میلیارد دلار» رسیده بود؛ ثبت این مقادیر نشان می‌دهد جریان ورود سرمایه تا چه اندازه قدرتمند بوده است. هم‌زمان با بازگشت قیمت بیت کوین به بالاتر از ۹۰,۰۰۰ دلار، بسیاری از هولدرهای ETFهای بلک‌راک دوباره وارد محدوده سود شده‌اند. این صندوق‌ها اکنون حدود ۳.۲ میلیارد دلار سود محقق‌نشده انباشت کرده‌اند؛ رقمی که تنها چند روز قبل، در اثر اصلاح بازار، تقریباً به صفر رسیده بود. در اوایل اکتبر، مجموع سود سرمایه‌گذاران در ETFهای بیت کوین و اتریوم بلک‌راک به نزدیکی ۴۰ میلیارد دلار می‌رسید، اما با سقوط قیمت‌ها، این سود تا هفته گذشته به حدود ۶۳۰ میلیون دلار کاهش یافت. صعود اخیر بازار اما به‌سرعت این روند را معکوس کرد. پایان یک دوره خروج سرمایه و ورود دوباره جریان مثبت به ETFها پس از چهار هفته خروج سنگین سرمایه از ETFهای اسپات بیت کوین، بازار سرانجام یک چرخش مثبت را تجربه کرد. صندوق‌های بیت کوین در مجموع حدود ۷۰ میلیون دلار ورود سرمایه هفتگی ثبت کردند و بخش کوچکی از ۴.۳۵ میلیارد دلار خروجی ماه نوامبر را جبران کردند. ETFهای اسپات اتریوم نیز که سه هفته پیاپی تحت فشار فروش بودند و ۱.۷۴ میلیارد دلار خروجی داشتند، این هفته با ۳۱۲٫۶ میلیون دلار ورود سرمایه، بازگشت قدرتمندی را ثبت کردند. این تغییر جهت، نشان‌دهنده تعدیل دوباره احساسات در بازار و احتمال آغاز یک دوره جدید از تعادل میان عرضه و تقاضا است.

بازار این روزهای اتریوم تصویر متناقضی دارد؛ از یک‌طرف قیمت در هفته‌های اخیر عقب‌نشینی کرده و از طرف دیگر نشانه‌هایی پدیدار شده است که سیگنال نزدیکی پایان اصلاحات را ارائه می‌دهند. یکی از همین نشانه‌ها، کاهش بازدهی استیبل‌ کوین‌ها است؛ پلتفرم تحلیل احساسات سنتیمنت (Santiment) این موضوع را سیگنالی می‌داند که معمولاً قبل از شروع موج‌های صعودی رخ می‌دهد. به گزارش میهن بلاکچین، سنتیمنت می‌گوید بازدهی پایین، به‌معنی نبود تب‌وتاب بیش‌ازحد در بازار است؛ این وضعیت اغلب اجازه می‌دهد قیمت‌ها رشد کنند. این تحلیل باعث شده است برخی انتظار داشته باشند اتریوم دوباره به محدوده ۳,۲۰۰ دلار سر بزند. بازار هنوز داغ نشده و فضای رشد باقی است؛ اتریوم به‌دنبال جبران افت سنگین ماه گذشته پلتفرم سنتیمنت در گزارش جدید خود به شاخص کلیدی بازدهی استیبل کوین‌ها در پلتفرم‌های وام‌دهی اشاره می‌کند. طبق داده‌های این پلتفرم، زمانی که سودهای ثابت در این پروتکل‌ها افزایش می‌یابد، نشانه‌ای روشن از افزایش اهرم و سفته‌بازی در بازار است که معمولاً پیش از شکل‌گیری سقف‌های قیمتی رخ می‌دهد. اما شرایط کنونی کاملاً برعکس است. اتریوم در ۳۰ روز گذشته بیش از ۲۱٪ افت قیمت داشته است - منبع: CMC میانگین بازدهی بین ۳.۹٪ تا ۴.۵٪ قرار دارد؛ سطحی پایین و آرام که از نبود حرارت بیش از حد در بازار حکایت می‌کند. سنتیمنت می‌گوید این فضا به اتریوم اجازه می‌دهد به‌سمت مقاومت ۳,۲۰۰ دلاری حرکت کند. در حالی که قیمت اتریوم طی ۳۰ روز اخیر بیش از ۲۱٪ کاهش یافته است، نشانه‌هایی از بهبود تدریجی در نمودار و جریان ورودی سرمایه دیده می‌شود. سقوط شدید بازار از ۱۰ اکتبر (۱۸ مهر) آغاز شد؛ روزی که پس از اعلام تعرفه ۱۰۰درصدی دونالد ترامپ بر کالاهای چینی، نزدیک به ۱۹ میلیارد دلار پوزیشن در بازار کریپتو لیکویید شد و شروع موجی سنگین از فروش را رقم زد. اما داده‌های اخیر مسیر دیگری را نشان می‌دهند. متیو هایلند، تحلیلگر حوزه کریپتو، در پستی در شبکه اجتماعی X اشاره کرد که نسبت ETH/BTC در تایم‌فریم هفتگی در آستانه «چرخش صعودی ریبون» است؛ وضعیتی که آخرین بار در جولای ۲۰۲۰ دیده شد و معمولاً پیش‌درآمد روندهای مثبت بزرگ‌تر به‌شمار می‌رود. از طرف دیگر، جریان ورودی به ETFهای اسپات اتریوم پس از سه هفته خروج سنگین، دوباره مثبت شده و این هفته ۳۱۲.۶ میلیون دلار سرمایه جدید وارد این صندوق‌ها شده است. احساسات بازار آرام‌تر می‌شود نشانه‌های بهبود فقط به داده‌های قیمتی محدود نیست. شاخص ترس و طمع بازار کریپتو پس از ۱۸ روز قرار داشتن در محدوده «ترس شدید»، حالا وارد محدوده «ترس» شده است. این تغییر کوچک اما مهم، معمولاً از نخستین مراحل یک بازگشت احساسی در بازار خبر می‌دهد. در سطح تاریخی نیز، آمارها چشم‌انداز بدی ترسیم نمی‌کنند. بر اساس داده‌های پلتفرم کوین‌گلس (CoinGlass)، بازده متوسط اتریوم در ماه دسامبر از سال ۲۰۱۳ تاکنون حدود ۶.۸۵٪ بوده است. با این حال، بسیاری از تحلیلگران هشدار می‌دهند که با توجه به عملکرد ضعیف بیت کوین در دو ماهی که معمولاً رونق بیشتری دارند (اکتبر و نوامبر)، نباید تنها به الگوهای فصلی تکیه کرد.

در روزهایی که بخش بزرگی از بازار به سمت صندوق‌های ETF در بورس متمایل می‌شود و ترجیح می‌دهد دردسر نگهداری کلید خصوصی را کنار بگذارد، یکی از چهره‌های مهم کمیسیون بورس و اوراق بهادار آمریکا (SEC) اعلام کرده است که خودحضانتی (Self-Custody)، نه یک انتخاب شخصی، بلکه حقی اساسی است. به گزارش میهن بلاکچین، این دو روایت متضاد، تصویری دقیق از نقطه‌ای ارائه می‌دهند که بازار کریپتو امروز در آن ایستاده است: از یک‌طرف، نگرانی جدی درباره فرسایش روح آزاد و بی‌واسطه بیت کوین و از طرف دیگر، حرکت نهنگ‌ها و بازیگران بزرگ به‌سمت محصولاتی که کار را آسان‌تر می‌کنند. همین تضادها است که این بحث را به یکی از حساس‌ترین مناظره‌های سال‌های اخیر تبدیل کرده است. تاکید دوباره کمیسیونر SEC بر حق خودحضانتی؛ لایحه ساختار بازار تا سال ۲۰۲۶ به تعویق می‌افتد هستر پیرس (Hester Peirce)، عضو کمیسیون SEC و رئیس «کارگروه رمزدارایی» در این نهاد، بار دیگر بر حق افراد برای نگهداری مستقل دارایی دیجیتال و حفظ حریم خصوصی مالی تاکید کرد. او در گفت‌وگویی با پادکست The Rollup، خود را «طرفدار آزادی در بالاترین سطح» توصیف کرد و گفت خودحضانتی دارایی‌ها، یک حق انسانی و پایه‌ است. به‌گفته پیرس، این پرسش که چرا فرد باید مجبور باشد برای نگهداری دارایی خود به واسطه‌ای رجوع کند، اساساً عجیب است و با ارزش‌های کشوری که بر مفهوم آزادی بنا شده، سازگار نیست. اظهارات هستر پیرس درباره حق خودامانی در بازار - منبع: The Rollup او در ادامه گفت که حریم خصوصی آنلاین، باید «استاندارد پیش‌فرض» باشد. از نگاه او، تبدیل شدن این تصور غلط به هنجار عمومی که «هرکس تراکنش خصوصی می‌خواهد، حتماً کاری پنهانی دارد»، انحرافی جدی از اصول بنیادین آزادی مالی است. پیرس معتقد است وضعیت باید برعکس باشد: افراد حق دارند تراکنش خصوصی داشته باشند و این انتخاب نباید جرم‌انگارانه تلقی شود. این اظهارات در حالی مطرح شد که بنابر اعلام سناتور تیم اسکات (Tim Scott)، لایحه ساختار بازار دارایی‌های دیجیتال موسوم به Digital Asset Market Structure Clarity Act تا سال ۲۰۲۶ به تعویق افتاده است. این لایحه شامل مقررات مربوط به خودحضانتی، چارچوب ضدپولشویی و دسته‌بندی دارایی‌ها است و قرار بود نقشی تعیین‌کننده در نظم‌دهی قانونی به این حوزه داشته باشد. توقف روند تصویب این لایحه، فضای خلا بین سیاست‌گذاران و صنعت کریپتو را گسترده‌تر کرده و به‌همین دلیل، سخنان پیرس وزن مضاعفی پیدا کرده است. چالش ETF‌ها با روح «خودحضانتی» بیت کوین در حالی که مقامات نظارتی از ضرورت روش خودحضانتی می‌گویند، روند بازار مسیر دیگری را دنبال می‌کند. بسیاری از نهنگ‌های بیت کوین و هولدرهای بلندمدت، در حال کنار گذاشتن نگهداری مستقیم دارایی و انتقال سرمایه خود به ETFهای بیت کوین هستند. این مسیر برای آن‌ها مزیت‌هایی مانند تخفیف‌های مالیاتی و حذف دردسرهای فنی مدیریت کلید خصوصی دارد. مارتین هیس‌بک (Martin Hiesboeck)، رئیس بخش تحقیق در صرافی Uphold، گفته است که بازار اکنون شاهد «اولین کاهش معنادار در حجم BTC نگهداری‌شده به‌صورت خودحضانتی طی پانزده سال گذشته» است. به گفته او، دلیل اصلی این چرخش، تصمیم SEC در تابستان امسال بود که این نهاد اجازه «صدور و بازخرید درون‌دارایی» را برای ETFهای کریپتویی صادر کرد. این یعنی نهادهای مجاز می‌توانند بدون آن‌که رویداد مالیاتی ایجاد شود، BTC را مستقیماً با سهام ETF معاوضه کنند؛ این قابلیت در ETFهای اسپات وجود ندارد. هیس‌بک تاکید می‌کند که این روند نوعی فاصله گرفتن از شعار قدیمی «کلیدها مال تو نیست؟ پس کوین‌ هم مال تو نیست» به شمار می‌آید و به تعبیر او «میخ دیگری بر تابوت روح اولیه بیت کوین» است که بر استقلال فردی و حذف واسطه‌ها بنا شده بود. در این میان، تصمیم پلن‌بی (PlanB)، تحلیلگر و سرمایه‌گذار مشهور بازار بیت کوین، نیز واکنش‌های زیادی را برانگیخت. PlanB که با مدل انباشت به جریان (Stock-to-Flow) شناخته می‌شود، در فوریه اعلام کرد که بخش قابل‌توجهی از بیت کوین‌های خود را به ETF منتقل کرده است. او دلیل این تصمیم را «رها شدن از دردسر مدیریت کلیدهای خصوصی» عنوان کرد. این اقدام، موجی از انتقادات را در جامعه بیت کوین به‌همراه داشت. منتقدان می‌گویند سپردن دارایی به نهادهای واسط، در تضاد با ارزش‌های بنیادی بیت کوین است و انتقال چنین پیامی از یک چهره تاثیرگذار، می‌تواند روی فرهنگ بلندمدت این اکوسیستم اثر منفی بگذارد. از نگاه آن‌ها، حرکت‌هایی از این جنس، تفاوت میان بیت کوین و سیستم مالی سنتی را کم‌رنگ می‌کند.

بازار کریپتو سال‌هاست با یک واقعیت ناخوشایند کنار آمده است: کسانی که زودتر از بقیه به اطلاعات دسترسی دارند، همیشه چند قدم جلوتر حرکت می‌کنند. حالا این مشکل نه‌تنها درباره عرضه توکن‌ها دیده می‌شود، بلکه خود را در سازوکار جدیدی با عنوان خزانه‌داری دارایی‌های دیجیتال (DAT) نشان داده است و سرمایه‌گذاران بزرگ پیش از اعلام رسمی خریدهای شرکتی، به‌صورت پنهانی وارد بازار می‌شوند و سود می‌برند. به گزارش میهن بلاکچین، آن‌طور که شین مولیدور (Shane Molidor)، بنیان‌گذار شرکت مشاوره بلاکچین Forgd توضیح می‌دهد، این اتفاق صرفا به چند معامله‌گر فرصت‌طلب محدود نمی‌شود. در واقع، ساختار کریپتو طوری شکل گرفته است که رفتارهای شبه‌داخلی در آن به‌نوعی طبیعی جلوه می‌کند؛ زیرا بازاری است که قیمت‌ها در آن راحت‌تر از آنچه باید از ارزش منصفانه خود فاصله می‌گیرند. گسترش مشکل کریپتویی به بازار وال‌استریت؛ پشت‌پرده عرضه‌های مهندسی‌شده در بازار کریپتو مولیدور، که سابقه فعالیت در میزهای معاملاتی غربی و آسیایی را دارد، معتقد است بسیاری از نهادهای قدیمی بازار کریپتو، همچنان مقررات را در اولویت قرار نمی‌دهند. به‌گفته او، تفاوت رویکرد و دیدگاه در شرق و غرب نیز به این موضوع دامن می‌زند؛ در غرب «اول اجازه گرفتن» فرهنگ غالب است و در شرق «اول سود کردن و بعد رسیدگی به پیامدها». او پیش از تاسیس Forgd، سمت‌های مدیریتی در صرافی AscendEX و Gemini داشته و همچنین ریاست بخش معاملاتی شرکت FBG Capital چین را نیز بر عهده گرفته بود؛ این تجربه، به او چشم‌اندازی واقعی از نحوه شکل‌گیری ساختارهای نقدشوندگی، روابط بازارسازی و فرآیند لیستینگ دارایی‌ها داده است. شرکت Forgd خود را یک «بانک سرمایه‌گذاری در حوزه وب ۳» معرفی می‌کند و درباره طراحی توکنومیکس، استراتژی ورود به صرافی‌ها و مدیریت نقدینگی پروژه‌ها مشاوره می‌دهد. شرکت‌های DAT در حال چرخش به سمت اتریوم و سولانا هستند؛ زیرا خزانه‌های بیت‌کوینی اشباع شده‌اند و جای زیادی برای رشد باقی نمانده است - منبع: Standard Chartered مولیدور هشدار می‌دهد همان الگوهایی که سال‌ها در عرضه توکن‌ها دیده می‌شد، حالا در محصولات نهادی، از جمله DATها، نیز ظاهر شده‌اند. از نگاه مولیدور، بسیاری از لیستینگ‌های جدید در بازار کریپتو بیشتر شبیه یک نمایش طراحی‌شده‌اند تا یک فرآیند واقعی کشف قیمت. به‌گفته او، صرافی‌ها، بازارسازها و تیم‌های پروژه در این فرآیند اهداف کاملا سودمحور دارند و همین موضوع شکل عرضه توکن‌ها را تعیین می‌کند. صرافی‌ها می‌توانند هنگام لیستینگ یک توکن، قیمت اولیه را پایین‌تر از حد معمول تعیین کنند و نقدینگی محدودی در ابتدا قرار دهند. در چنین شرایطی حتی خریدهای کوچک کاربران خرد می‌تواند قیمت را به سرعت بالا ببرد. مولیدور می‌گوید صرافی‌ها عمداً قیمت را رو به بالا هدایت می‌کنند، زیرا این اتفاق برای آن‌ها سودآور است. تاکتیک‌هایی مثل تعیین قیمت پایین در روز عرضه اولیه یا ایجاد لایه‌های نقدینگی بسیار نازک، ابزارهایی هستند که این روند را تقویت می‌کنند. کاربران خرد که این افزایش قیمت اولیه را نشانه‌ای از قدرت بازار می‌بینند، وارد معامله می‌شوند و در واقع خودشان سوخت لازم برای صعود را فراهم می‌کنند. آن‌ها فکر می‌کنند با قیمت‌های مناسب وارد شده‌اند، در حالی که اغلب در اوج خرید می‌کنند و تجربه‌ای ناخوشایند برایشان رقم می‌خورد. تاثیر لیست شدن یک توکن در صرافی بایننس بر قیمت آن در بازار - منبع: CoinGecko به‌گفته مولیدور، بیشترین سود این چرخه نصیب صرافی‌ها می‌شود؛ زیرا هر لیستینگ، موج جدیدی از حجم معاملات، توجه رسانه‌ای و ورود کاربران ایجاد می‌کند؛ حتی اگر چند روز بعد قیمت سقوط کند. او در مقایسه میان شرق و غرب می‌گوید: در حالی که صرافی‌هایی مانند کوین‌بیس (Coinbase) از سازوکارهای کندتر و متکی به حراج برای کشف قیمت استفاده می‌کنند، صرافی‌های آسیایی معمولاً مسیر تندتر و هیجانی‌تری را ترجیح می‌دهند که برای معامله‌گران خرد جذاب‌تر باشد. تکرار الگویی مشابه در بازار DATها این الگوها حالا در ساختار خزانه‌داری دارایی‌های دیجیتال نیز دیده می‌شود. DATها در ابتدا بیشتر به سراغ دارایی‌های بزرگ و نقدشونده مثل بیت کوین می‌رفتند که کشف قیمت منطقی‌تر است. اما با رقابتی‌تر شدن بازار، بسیاری از این مجموعه‌ها به‌سمت توکن‌های کوچک‌تر و با نقدشوندگی پایین‌تر رفته‌اند تا سودهای احتمالی بزرگ‌تری شکار کنند. این تغییر مسیر، زمین بازی را برای دستکاری قیمت آماده‌تر می‌کند. در فرآیند جذب سرمایه، گروه کوچکی از افراد به اطلاعاتی دسترسی دارند که دقیقا مشخص می‌کند چه توکن‌هایی قرار است خریداری شوند. همین آگاهی زودهنگام، امکان فرانت‌رانینگ را فراهم می‌کند. کافی است این افراد توکن را قبل از DAT بخرند و افزایش قیمت ناشی از خریدهای سازمانی را نقد کنند. مولیدور می‌گوید ورود DATها به دارایی‌های کم‌ارزش و کم‌عمق، شدت این مشکل را چند برابر کرده است. در چنین شرایطی، حتی مقدار کمی خرید سازمانی می‌تواند قیمت را به‌طور غیرعادی بالا ببرد و یک حلقه «صعود خودتقویت‌کننده» ایجاد کند. با افزایش قیمت، موجی از فومو (FOMO) در بازار به راه می‌افتد و خریداران خرد دوباره وارد بازی می‌شوند. اما این چرخه پایدار نیست؛ زیرا همان نقدینگی محدود که باعث افزایش قیمت می‌شود، هنگام خروج سرمایه می‌تواند قیمت را به‌شدت پایین بکشد. تجربه‌های سال‌های ۲۰۲۰ و ۲۰۲۱ و تفاوت امروز بازار نمونه‌های مشابهی از تاثیر خریدهای شرکتی بر قیمت‌ها را در سال‌های ۲۰۲۰ و ۲۰۲۱ دیده است؛ یکی از نمونه‌ها، زمانی است که تسلا (Tesla) و مایکرواستراتژی (MicroStrategy) برای اولین‌بار بیت کوین را وارد ترازنامه‌های خود کردند. واکنش قیمت BTC نسبت به ورود تسلا به بازار بیت کوین - منبع: CoinGecko آن زمان بازار بسیار کوچک‌تر و وابستگی آن به احساسات بیشتر بود؛ در نتیجه هر خبر کوچک می‌توانست باعث جهش شدید قیمت شود. اما امروز بیت کوین بازاری عمیق‌تر، با حضور گسترده‌تر مؤسسات دارد و چنین خبرهایی تاثیر محدودتری باقی می‌گذارند. مولیدور می‌گوید حلقه «صعود فزاینده» حالا بیشتر در دارایی‌های کوچک‌تر دیده می‌شود که نقدینگی کم و بازیگران محدود، شرایط مناسب‌تری برای دستکاری ایجاد می‌کند. نمود مشکلی ساختاری در حوزه DATها و محصولات نهادی به باور مولیدور، خط باریکی که میان بازار توکن‌ها، محصولات نهادی و رفتار معامله‌گران وجود دارد، نشان می‌دهد انگیزه‌های سودمحور و عدم تقارن اطلاعات همچنان در عمق بازار کریپتو ریشه دارد. او تاکید می‌کند که مسیر پیش رو نیازمند هماهنگی بهتر میان بنیان‌گذاران پروژه‌ها، صرافی‌ها و سرمایه‌گذاران نهادی است. بسیاری از پروژه‌ها با «فناوری فوق‌العاده اما استراتژی بازار افتضاح» وارد میدان می‌شوند و در مقابل، نهادهای مالی سنتی هنوز درک دقیقی از سازوکار سرمایه در بازار کریپتو ندارند. به بیان او، مشکل از اینجا آغاز می‌شود که هر دو طرف دیگری را اشتباه می‌فهمند. ورود سرمایه‌گذاران نهادی شاید از نظر ظاهری به اعتبار بازار کمک کند، اما گاهی خطرات جدیدی از دل ساختاری کم‌شفاف بیرون می‌کشد؛ در این ساختار قیمت به‌راحتی می‌تواند جای ارزش را بگیرد. مولیدور می‌گوید وقتی تنها معیار سنجش ارزش یک دارایی «قیمت» باشد و همین قیمت هم تحت تاثیر خرید و فروش‌های کوچک دستخوش تغییر شود، نتیجه می‌تواند سقوط‌های ناگهانی و شدید باشد. او هشدار می‌دهد ناآگاهی سرمایه‌گذاران تازه‌وارد از سازوکار واقعی بازار، در نهایت خودش را در هنگام بازگشت قیمت‌ها به ارزش واقعی نشان می‌دهد.

صرافی غیرمتمرکز هایپرلیکویید (Hyperliquid)، هم‌زمان با جشن یک‌سالگی ایردراپ تاریخی خود، بخشی از برنامه وستینگ توکن HYPE را اجرا کرد و بسته جدیدی از توکن‌ها را برای توسعه‌دهندگان و اعضای اصلی تیم آزاد کرد؛ اقدامی که توجه معامله‌گران را بلافاصله به ریسک احتمالی دور جدید عرضه جلب کرد. به گزارش میهن بلاکچین، این اتفاق در حالی رقم می‌خورد که جامعه کریپتو هنوز سقوط بزرگ اکتبر را فراموش نکرده است و هر داده جدیدی درباره فشار فروش احتمالی، حساسیت زیادی ایجاد می‌کند. با این حال، تحلیل‌گران تأکید دارند که تاثیر این آزادسازی‌ها از مدتی قبل در قیمت لحاظ شده است و بازار، حتی پیش از انتشار خبرهای رسمی، مسیر خود را بر اساس انتظارات و رفتار تاریخی پروژه تنظیم کرده است. دور جدید آزادسازی توکن HYPE و واکنش اولیه بازار؛ میراث ایردراپ تاریخی و مدل متفاوت عرضه تیم توسعه‌دهنده صرافی غیرمتمرکز هایپرلیکویید (Hyperliquid) اعلام کرد که در روز شنبه، حدود ۱.۷۵ میلیون HYPE برای توسعه‌دهندگان و مشارکت‌کنندگان اصلی پروژه آزاد شده است. ارزش این بسته، در زمان انتشار این مطلب، بیش از ۶۰.۴ میلیون دلار برآورد می‌شد. این آزادسازی بخشی از برنامه وستینگ پروژه است و پیش‌تر نیز زمان‌بندی آن اعلام شده بود. ایلیِن‌سینک (iliensinc)، توسعه‌دهنده ناشناس هایپرلیکویید، این رویداد را هم‌زمان با سالگرد ایردراپ تاریخی پروژه یادآوری کرد و در توضیح ابعاد آن نوشت که در ۲۹ توامبر ۲۰۲۴ (۹ آذر ۱۴۰۳) حدود ۲۷۰ میلیون HYPE یک‌باره آزاد شد. اظهارات iliensinc درباره آزادسازی توکن‌های هایپرلیکویید این ایردراپ با قیمت‌های امروز، ارزشی نزدیک به ۹.۵ میلیارد دلار دارد و از آن به‌عنوان بزرگ‌ترین ایردراپ تاریخ یاد می‌شود. هایپرلیکویید هیچ سرمایه‌گذاری خارجی نپذیرفته و بنابراین، چیزی به‌عنوان «آزادسازی توکن سرمایه‌گذار» در این پروژه وجود ندارد. با وجود برنامه‌ریزی مشخص، این آزادسازی جدید بار دیگر نگرانی‌هایی درباره افزایش عرضه و فشار فروش احتمالی ایجاد کرد. قیمت هایپرلیکویید در زمان انتشار این مطلب، حدود ۳.۴٪ کاهش روزانه داشته است که بسیاری از تحلیل‌گران آن را واکنشی طبیعی و کوتاه‌مدت به افزایش انتظارات بازار از احتمال فروش می‌دانند. ایردراپ و رویداد تولید توکن (TGE) هایپرلیکویید، یکی از نقاط عطف صنعت کریپتو در سال‌های اخیر تلقی می‌شود. این پروژه برخلاف بسیاری از مدل‌های مرسوم، به‌جای اتکا به سرمایه‌گذاران خطرپذیر، ساختاری کاملاً جامعه‌محور را برگزید و پاداش اصلی را به کاربران اولیه، توسعه‌دهندگان و مشارکت‌کنندگان فعال اختصاص داد. این الگو باعث شد مفهوم «راه‌اندازی محصول» در میان پروژه‌های جدید دستخوش تغییر شود و نقش کاربران در خلق ارزش، پررنگ‌تر از همیشه مطرح شود. آیا فشار فروش از پیش در بازار لحاظ شده است؟ مسیر قیمت HYPE پس از سقوط اکتبر آرتور هیز (Arthur Hayes)، بنیان‌گذار صرافی بیت‌مِکس (BitMEX) و یکی از تحلیل‌گران برجسته بازار، در واکنش به آزادسازی اخیر تأکید کرد که حتی اگر تیم پروژه قول بدهد که هیچ مقداری از توکن‌های آزادشده را نمی‌فروشد، هیچ سازوکار الزام‌آور و قطعی برای جلوگیری از این کار وجود ندارد. به گفته او، هر هولدر HYPE باید احتمال فروش روزانه از سوی تیم را یک ریسک واقعی بداند که البته مدت‌هاست در قیمت این توکن منعکس شده است. هیز توضیح داد که کاهش مستمر قیمت HYPE از ماه سپتامبر نشان می‌دهد بازار پیشاپیش این فشار را در نظر گرفته است. توکن HYPE از اوج تاریخی خود در سطح ۵۹.۴ دلار بیش از ۴۲٪ فاصله گرفته و اکنون زیر میانگین متحرک ۲۰۰ روزه معامله می‌شود؛ سطحی که معمولاً یک حمایت مهم در تحلیل تکنیکال محسوب می‌شود. نمودار روزانه قیمت هایپرلیکویید - منبع: TradingView حرکت نزولی HYPE از ۱۹ سپتامبر (۲۸ شهریور) آغاز شد، درست پیش از سقوط سنگین اکتبر که برخی آلت کوین‌ها را تا ۹۵٪ پایین کشید. این توکن تنها در روز ۱۰ اکتبر (۱۸ مهر) حدود ۵۴٪ سقوط کرد، اما در فاصله دو روز توانست خود را به محدوده ۴۰ دلار بازگرداند؛ این رفتار نشان می‌دهد بخش مهمی از نقدشوندگی و تقاضای داخلی پروژه همچنان فعال است. با وجود فشارهای قیمتی اخیر، اکثر تحلیل‌گران همچنان از عملکرد تکنیکال و درآمدزایی هایپرلیکویید تمجید می‌کنند. این پلتفرم توانسته با تیمی کوچک، ماهانه حدود ۳۳۰ میلیارد دلار حجم معاملات را پردازش کند؛ رکوردی که انعطاف‌پذیری زیرساخت و مدل اقتصادی پروژه را برجسته می‌کند و باعث شده بسیاری از فعالان بازار، آینده بلندمدت آن را همچنان مثبت ارزیابی کنند.

آرتور هیز (Arthur Hayes)، بنیان‌گذار بیت‌مِکس (BitMEX)، پس از انتشار گزارش حسابرسی اخیر، در یادداشتی در پلتفرم ایکس (X)، به استراتژی نرخ بهره تتر (Tether) و ریسک‌های احتمالی توانگری مالی این شرکت اشاره کرد. به گزارش میهن بلاکچین، اظهارنظرهای هیز بر نگرانی‌ها درباره ثبات مالی تتر در مواجهه با انتظارات مربوط به نرخ بهره فدرال رزرو تأکید می‌کند و پرسش‌هایی را درباره نحوه مدیریت دارایی‌ها و میزان شفافیت این شرکت مطرح می‌سازد. هشدار هیز درباره ریسک ۳۰ درصدی توانگری مالی تتر آرتور هیز (Arthur Hayes) اظهار داشت: تیم تتر در مراحل ابتدایی انجام معاملات گسترده نرخ بهره قرار دارد. آن‌ها بر این باورند که فدرال رزرو نرخ‌های بهره را کاهش خواهد داد که این موضوع به‌طور قابل‌توجهی درآمد بهره را کاهش می‌دهد. برای جبران این موضوع، آن‌ها در حال خرید طلا و بیت کوین هستند و از نظر تئوریک، با کاهش ارزش پول، قیمت این دارایی‌ها باید به‌شدت افزایش یابد. اگر ارزش دارایی‌های طلای آن‌ها و بیت کوینی که در اختیار دارند حدود ۳۰ درصد افت کند، حقوق صاحبان سهام آن‌ها از بین می‌رود و USDT از نظر تئوریک ورشکسته خواهد شد. شخصا معتقدم برخی از دارنده‌های بزرگ و صرافی‌ها خواستار مشاهده ترازنامه تتر به‌صورت لحظه‌ای خواهند شد تا ریسک توانگری مالی تتر را ارزیابی کنند. منبع: تتر در واکنش به این نگرانی‌ها، تقاضا برای شفافیت لحظه‌ای درخصوص ترازنامه‌های تتر از سوی دارنده‌های بزرگ و صرافی‌ها رو به افزایش است. این مطالبه شفافیت، بر ارزیابی توانگری مالی و همچنین بر سطح اعتماد بازار به USDT تأثیر مستقیم می‌گذارد. شفافیت بیشتر می‌تواند با کاهش نگرانی‌ها درباره توانگری مالی، نوعی سپر حفاظتی برای تتر ایجاد کند. این وضعیت، همراه با سابقه حساسیت‌ها نسبت به ذخایر تتر، بر ملاحظات نظارتی در حال تحول و همچنین پیشرفت‌های احتمالی تأکید دارد. در سال ۲۰۲۱، تتر به دلیل شفافیت ذخایر خود تحت نظارت و بررسی قرار گرفت و در بحبوحه نگرانی‌ها درباره نحوه ارائه اطلاعات مربوط به پشتوانه ذخایر، با جریمه ۴۱ میلیون دلاری از سوی کمیسیون معاملات آتی کالای آمریکا (CFTC) مواجه شد. شفافیت بیشتر می‌تواند با کاهش ترس‌ها از بابت توانگری مالی، از تتر محافظت کند. این وضعیت، در کنار سابقه حساسیت‌های نظارتی نسبت به ذخایر، بر ملاحظات نظارتی در حال تغییر و نیز پیشرفت‌های احتمالی فناوری تأکید می‌کند.

بورس نزدک (Nasdaq)، به‌عنوان یکی از ستون‌های بازار سرمایه آمریکا، اکنون به‌طور رسمی در تلاش است تا امکان معامله نسخه‌های توکنیزه‌شده سهام را فراهم کند؛ اقدامی که از مدت‌ها پیش بحث آن در صنعت بلاکچین مطرح بوده است، اما هیچ‌گاه تا این اندازه جدی نشده بود. به گزارش میهن بلاکچین، این پروژه هنوز در انتظار چراغ سبز کمیسیون بورس و اوراق بهادار آمریکا (SEC) است، اما مدیر بخش دارایی‌های دیجیتال نزدک می‌گوید که این موضوع به یکی از اولویت‌های اصلی آن‌ها تبدیل شده است. تایید این طرح می‌تواند آغازی برای ورود سازمان‌یافته‌تر سرمایه‌گذاران سنتی به ساختار توکنیزاسیون باشد و مسیر جدیدی برای آینده ترکیبی بازارهای مالی ایجاد کند. نزدک: توکنیزاسیون در اولویت است طبق گفته مت ساورس (Matt Savarese)، رئیس استراتژی دارایی‌های دیجیتال نزدک، این بورس قصد دارد هرچه سریع‌تر فرآیند بررسی و پاسخ‌گویی به پرسش‌های نهاد ناظر را تکمیل کند. او در گفت‌وگو با شبکه CNBC تاکید کرد که سرعت پیشروی این طرح، به بازخوردهای عمومی و پرسش‌های احتمالی کمیسیون SEC وابسته است و تیم نزدک آماده است تا در کوتاه‌ترین زمان ممکن به این موارد رسیدگی کند. پیشنهاد ارائه‌شده در ۸ سپتامبر (۱۷ شهریور)، به نزدک اجازه می‌دهد نسخه‌های توکنیزه‌شده سهام شرکت‌های بورسی را روی این پلتفرم عرضه کند؛ این سهام، همچنان به شرکت اصلی وابسته‌اند اما در قالب یک دارایی دیجیتال قابل‌معامله ارائه خواهند شد. گفتگوی مت ساورس، رئیس استراتژی دارایی‌های دیجیتال نزدک، با شبکه CNBC ساورس توضیح داد که نزدک به‌دنبال ایجاد انقلاب در سازوکار بازار سهام نیست، بلکه هدفش ارائه امکانی جدید در چارچوب قوانین فعلی و با مشارکت بازیگران سنتی است. او تاکید کرد: ما نمی‌خواهیم ساختار فعلی را به‌هم بزنیم. هدف ما این است که این مسیر با همراهی کل اکوسیستم، به‌ویژه سرمایه‌گذاران بزرگ، وارد جریان اصلی بازار شود. در ماه اکتبر، ولاد تنف (Vlad Tenev)، مدیرعامل رابینهود (Robinhood)، گفته بود توکنیزاسیون در نهایت می‌تواند «کل سیستم مالی را در بر بگیرد»؛ اظهارنظری که اکنون با اقدام نزدک رنگ جدی‌تری به خود می‌گیرد. اختلاف‌ نظر در صنعت کریپتو درباره سهام توکنیزه‌شده نزدک پیش‌تر نیز سابقه اقدامات نوآورانه داشته است. این بورس اولین نهادی بود که در دهه‌های قبل، بازارهای مبتنی بر کاغذ را به سیستم الکترونیکی منتقل کرد. حالا هم به‌دنبال آن است که مسیر جدیدی برای تلفیق سازوکارهای سنتی و فناوری بلاکچین باز کند. در ماه سپتامبر، مایک نووگرامتز (Mike Novogratz)، مدیرعامل گلکسی دیجیتال (Galaxy Digital)، اعلام کرد که شرکت او به نخستین شرکت فهرست‌شده در نزدک تبدیل شده است که سهام خود را روی یک بلاکچین بزرگ توکنیزه می‌کند. این توکنیزاسیون روی شبکه سولانا انجام شد و بحث‌های گسترده‌ای در صنعت کریپتو به‌راه انداخت. با این حال، اجماعی درباره مزایای این روند وجود ندارد. راب هدیک (Rob Hadick)، شریک سرمایه‌گذاری در شرکت دراگون‌فلای (Dragonfly)، معتقد است که توکنیزاسیون سهام می‌تواند برای بازارهای سنتی سودمند باشد، اما لزوماً مزیت خاصی برای اکوسیستم کریپتو ایجاد نمی‌کند. او معتقد است اگر این دارایی‌ها روی شبکه‌های لایه ۲ عرضه شوند، بخش قابل‌توجهی از ارزش آن‌ها لزوماً به اتریوم یا سایر بخش‌های صنعت بازنمی‌گردد و همین موضوع می‌تواند نرخ مشارکت اکوسیستم کریپتو را کاهش دهد.

سختی استخراج شبکه بیت‌کوین در حالی در تاریخ ۱۱ دسامبر بار دیگر تعدیل خواهد شد که شاخص «هش‌پرایس» به‌عنوان یکی از مهم‌ترین معیارهای سودآوری ماینرها، همچنان در نزدیکی پایین‌ترین سطوح تاریخی خود قرار دارد و فشار مضاعفی بر فعالان صنعت وارد می‌کند. به گزارش میهن بلاکچین، هم‌زمان، تحقیقات نهادهای امنیتی آمریکا درباره شرکت چینی بیت‌مین، بزرگ‌ترین تولیدکننده دستگاه‌های ماینینگ در جهان، نگرانی‌ها درباره آینده زنجیره تأمین تجهیزات استخراج را افزایش داده است. جزئیات تعدیل بعدی سختی و وضعیت فعلی شبکه بر اساس داده‌های پلتفرم CoinWarz، انتظار می‌رود تعدیل بعدی سختی استخراج بیت‌کوین در ارتفاع بلاک ۹۲۷٬۳۶۰ انجام شود. در این رویداد، سختی شبکه به‌طور جزئی از ۱۴۹.۳۰ تریلیون به ۱۴۹.۸۰ تریلیون افزایش خواهد یافت؛ تغییری خفیف، اما در فضایی که حاشیه سود ماینرها به‌شدت فشرده شده است، همین افزایش نیز می‌تواند برای برخی بازیگران خرد تعیین‌کننده باشد. منبع: کوین وارز تنظیم قبلی سختی که روز پنج‌شنبه انجام شد، سختی شبکه را از ۱۵۲.۲ تریلیون به ۱۴۹.۳ تریلیون کاهش داد. نتیجه این تعدیل، رسیدن متوسط زمان تولید هر بلاک به حدود ۹.۹۷ دقیقه در زمان نگارش گزارش بود؛ این رقم اندکی پایین‌تر از هدف ۱۰ دقیقه‌ای پروتکل قرار دارد و نشان می‌دهد شبکه همچنان در محدوده‌ای نزدیک به تنظیم ایده‌آل خود عمل می‌کند. سقوط هش‌پرایس و نقطه سربه‌سر ماینرها با وجود کاهش اخیر سختی، شاخص هش‌پرایس که درآمد مورد انتظار ماینر را به ازای هر واحد توان محاسباتی (بر حسب PH/s در روز) نشان می‌دهد، در سطوحی بی‌سابقه پایین باقی مانده است. بر اساس داده‌های Hashrate Index، هش‌پرایس در حال حاضر در محدوده حدود ۳۸.۳ دلار به ازای هر PH/s در روز نوسان می‌کند. به‌طور سنتی، سطح ۴۰ دلار به ازای هر PH/s به‌عنوان نقطه سربه‌سر بسیاری از ماینرها در نظر گرفته می‌شود؛ قرار گرفتن هش‌پرایس زیر این سطح، بسیاری از ماینرها را ناچار می‌کند به‌طور جدی خاموش‌کردن دستگاه‌ها، کاهش ظرفیت یا تجدیدنظر در محل و شیوه فعالیت خود را بررسی کنند. منبع: هش ریت ایندکس این ترکیبِ سختی نسبتاً بالا و هش‌پرایس پایین، نشان می‌دهد که رقابت در شبکه همچنان شدید است، اما پاداش دلاری استخراج، به‌ویژه پس از هاوینگ و کاهش عرضه واحدی بیت‌کوین، برای بخش بزرگی از اپراتورها در حال نزدیک‌شدن به مرزهای اقتصادی است. صنعت استخراج بیت‌کوین در سال‌های اخیر علاوه بر فشارهای آنچین، با مجموعه‌ای از چالش‌های برون‌زنجیره‌ای نیز مواجه بوده است. در بسیاری از حوزه‌های قضایی، محدودیت‌ها یا ممنوعیت‌های نظارتی بر فعالیت فارم‌های استخراج اعمال شده و دسترسی به برق ارزان و پایدار برای ماینرها دشوارتر شده است. افزایش بهای انرژی در برخی کشورها نیز به‌طور مستقیم حاشیه سود این کسب‌وکار را هدف گرفته است. در کنار این عوامل، تنش‌های ژئوپلیتیک بین ایالات متحده و چین، بعد تازه‌ای به ریسک‌های این صنعت افزوده است؛ ریسک‌هایی که این‌بار نه از قیمت بازار، بلکه از زنجیره تأمین تجهیزات حیاتی مانند دستگاه‌های ASIC نشأت می‌گیرد. تحقیق وزارت امنیت داخلی آمریکا درباره بیت‌مین در همین بستر، وزارت امنیت داخلی ایالات متحده (DHS) تحقیقاتی را درباره شرکت بیت‌مین، غول چینی تولیدکننده سخت‌افزار استخراج، آغاز کرده است. محور اصلی این بررسی، ارزیابی این موضوع است که آیا دستگاه‌های این شرکت می‌توانند از راه دور مورد دسترسی قرار گیرند یا برای مقاصد جاسوسی استفاده شوند یا خیر. در سال 2024، الیزابت وارن، سناتور آمریکایی و یکی از منتقدان جدی صنعت رمزارز، هشدار داده بود که ممکن است از دستگاه‌های ASIC برای جمع‌آوری اطلاعات از پایگاه‌های نظامی آمریکا و تأسیسات حساس مربوط به دفاع ملی استفاده شود. همین نگرانی‌ها اکنون در قالب تحقیق رسمی از سوی نهادهای امنیتی دنبال می‌شود. بیت‌مین در حال حاضر بزرگ‌ترین تولیدکننده مدارهای مجتمع با کاربرد خاص (ASIC) برای استخراج رمزارزهای مبتنی بر مکانیزم اثبات کار (PoW) به‌شمار می‌رود. بر اساس برآورد دانشگاه کمبریج، این شرکت حدود ۸۰ درصد سهم بازار جهانی این تجهیزات را در اختیار دارد؛ این سهم، وابستگی شدید صنعت استخراج جهانی به یک عرضه‌کننده اصلی را نشان می‌دهد. هرگونه محدودیت، تعرفه، تحریم یا ممنوعیت احتمالی علیه بیت‌مین از سوی مقامات آمریکایی می‌تواند پیامدهای گسترده‌ای برای زنجیره تأمین تجهیزات استخراج داشته باشد. با توجه به این‌که بخش قابل‌توجهی از مزارع بزرگ در ایالات متحده و دیگر کشورها از دستگاه‌های این شرکت استفاده می‌کنند، فشار بر بیت‌مین ممکن است به افزایش قیمت تجهیزات، کمبود دستگاه‌های نسل جدید، تأخیر در ارتقای ناوگان ماینینگ و در نهایت، تشدید فشار بر سودآوری ماینرها منجر شود. در مجموع، داده‌های فعلی از شبکه بیت‌کوین تصویری ترکیبی ارائه می‌کنند: از یک‌سو، سختی شبکه و هش‌ریت بالا، امنیت و مقاومت این شبکه را تأیید می‌کند؛ از سوی دیگر، هش‌پرایس پایین، هزینه انرژی روبه‌افزایش و ریسک‌های ژئوپلیتیک و نظارتی، مدل کسب‌وکار بسیاری از ماینرها را در ترازوی بازنگری قرار داده است. در سال ۲۰۲۵ و پس از چندمین رویداد هاوینگ، استخراج بیت‌کوین بیش از هر زمان دیگری به صنعتی سرمایه‌بر، رقابتی و حساس به تغییرات مقرراتی و فناورانه تبدیل شده است. تصمیم‌گیری ماینرها برای ادامه فعالیت، ارتقای تجهیزات یا خروج از بازار، بیش از گذشته به ترکیبی از عوامل درون‌زنجیره‌ای (مانند سختی و هش‌پرایس) و بیرون‌زنجیره‌ای (مانند قیمت انرژی، سیاست‌گذاری و زنجیره تأمین جهانی) گره خورده است؛ ترکیبی که می‌تواند نقشه بازی بازیگران این صنعت را در ماه‌ها و سال‌های پیش‌رو دگرگون کند.

در حالی که قیمت کاردانو در چرخه‌ای که تجربه می‌کنیم عملکرد درخشانی از خود نشان نداده، در جامعه این ارز دیجیتال شاهد رکوردشکنی‌های پی‌در‌پی هستیم. این بار کاردانو سریع‌ترین تصویب پروپوزال حاکمیتی تاریخ خودش را تجربه کرده که از شکل‌گیری اتحادی بی‌سابقه در بین جامعه این ارز دیجیتال حکایت دارد. به گزارش میهن بلاکچین، هماهنگی میان نهادهای بزرگی از جمله اینپوت اوت‌پوت (Input Output)، ایمورگو (EMURGO)، بنیاد کاردانو (Cardano Foundation)، اینترسکت (Intersect) و بنیاد میدنایت (Midnight Foundation)، نویدبخش ورود شبکه به مرحله‌ای است که در آن تصمیم‌گیری‌ها با انسجام بیشتری انجام می‌شود و پروژه‌های کلیدی با سرعت و ظرفیت بالاتری پیش می‌روند؛ فازی که می‌تواند در نهایت به نفع کاردانو و ADA تمام شود. رکوردشکنی حاکمیتی کاردانو جدیدترین پروپوزال حاکمیتی کاردانو با نام «بودجه ادغام‌های کلیدی کاردانو» در حالی که کمتر از دو روز از ثبت آن گذشته بود، از مرز ۵۰٪ رای موافق نمایندگان عبور کرد و تصویب شد؛ اتفاقی که سریع‌ترین فرآیند تایید یک پیشنهاد در کل تاریخ حاکمیت کاردانو به شمار می‌رود. یارومیر تسار (Jaromir Tesar)، یکی از اپراتورهای استخرهای استیکینگ کاردانو نخستین فردی بود که به این رکورد اشاره کرد و آن را نقطه عطفی مهم برای جامعه این ارز دیجیتال می‌داند. منبع: X این پیشنهاد که در تاریخ ۲۷ نوامبر برای رای‌گیری عمومی ثبت شده بود، درخواست تخصیص ۷۰ میلیون واحد ADA از خزانه کاردانو را مطرح می‌کند و هدف این بودجه، ایجاد یک برنامه هماهنگ برای توسعه ادغام‌هایی است که نقش حیاتی در رشد زیرساخت‌ها و اتصال اکوسیستم دارند. این پیشنهاد نه‌تنها اهمیت مالی دارد، بلکه از نظر ساختار حاکمیتی نیز یک اتفاق تاریخی محسوب می‌شود. برای نخستین بار، تمام نهادهای اصلی کاردانو به‌صورت مشترک پشت یک پیشنهاد واحد قرار گرفتند و بر سر یک مسئله اجماع دارند. بلاکچین کاردانو از ابتدا با هدف ایجاد یک مدل حاکمیتی کاملا غیرمتمرکز طراحی شده بود؛ مدلی که در آن هر هولدر ADA نقش و رای مشخصی دارد. با اجرای هارد فورک چانگ نیز این رویا در چارچوب عصر ولتیر (Voltaire Era) نقشه راه کاردانو به واقعیت نزدیک‌تر شد و حالا نمود آن را در جامعه این پروژه شاهد هستیم. آینده‌ای هیجان‌انگیز از نگاه چارلز هاسکینسون در روزهای اخیر، چارلز هاسکینسون (Charles Hoskinson)، بنیان‌گذار کاردانو، نیز در واکنش به این تحولات، چشم‌انداز مثبتی را برای شبکه ترسیم کرده است. او در پیامی در شبکه اجتماعی ایکس (X) نوشت که «اتفاقات فوق‌العاده‌ای در راه است» و تأکید کرد: کاردانو غولی خفته است که اکنون بیدار شده و عصبانی است. هم‌زمان، توکن نایت (NIGHT) متعلق به پروژه میدنایت قرار است در تاریخ ۸ دسامبر به‌عنوان یک توکن بومی بلاکچین کاردانو راه‌اندازی شود که می‌تواند در کوتاه‌مدت با حجم معاملات خود در صرافی‌های غیرمتمرکز این شبکه، روی قیمت توکن‌های این بلاکچین، از جمله خود ADA تاثیر بگذارد. پیشنهاد «بودجه ادغام‌های کلیدی کاردانو» عملاً نقشه راهی برای ورود به سال ۲۰۲۶ را ترسیم می‌کند؛ سالی که بسیاری از اعضای جامعه انتظار دارند کاردانو به یکی از مهم‌ترین پروژه‌های بازار تبدیل شود و بالاخره خودی نشان دهد. این بودجه قصد دارد صندوقی اختصاصی ایجاد کند که تمام منابع آن صرف توسعه و ادغام زیرساخت‌های رده‌یک شود. از جمله این ادغام‌ها می‌توان به ورود استیبل‌کوین‌های رده‌یک، راهکارهای امانی و کیف‌پول‌های سازمانی، زیرساخت‌های تحلیل آنچین، پل‌های کراس‌چین و اوراکل‌های معتبر جهانی اشاره کرد؛ اقداماتی که شبکه را برای پذیرش نهادی و جذب توسعه‌دهندگان و پروژه‌های جدید آماده می‌کند و در نهایت کاردانو را در مسیر رقابت با بلاکچین‌هایی مثل اتریوم و سولانا قرار می‌دهد.

اگر چهار سال پیش از هر تحلیلگر کریپتو می‌پرسیدید که آیا چین دوباره روزی به صحنه استخراج بیت کوین برمی‌گردد، تقریباً همه یک جواب قطعی داشتند: «نه!» دلیلش هم روشن بود؛ سرکوب سال ۲۰۲۱ همه‌چیز را از ریشه کند. مزارع استخراج تعطیل شدند، دستگاه‌های ماینر شبانه از استان‌های مختلف جمع‌آوری شدند و هش‌ریت جهانی برای مدتی فرو ریخت. چین که زمانی پایتخت جهانی استخراج بیت کوین بود، در یک تصمیم سیاسی – اقتصادی، تبدیل شد به کشوری که نه‌تنها ماینینگ، بلکه هر نوع فعالیت مرتبط با رمزارز را غیرقانونی اعلام کرد. اما امروز، در سال‌های ۲۰۲۴ و ۲۰۲۵، واقعیت کاملاً خلاف آن پیش می‌رود. گزارش‌ها نشان می‌دهد که فعالیت ماینرهای بیت کوین در چین دوباره و به‌صورت چشمگیری در حال افزایش است. داده‌های تازه، رشد فروش تجهیزات استخراج در این کشور، و افزایش سهم هش‌ریت نشان می‌دهد که یک بازگشت آرام اما عمیق در جریان است. بازگشتی که شاید نه از مسیر رسمی و دولتی، اما از دل اقتصاد محلی، زیرساخت‌های بلااستفاده و برق ارزان شکل گرفته و دوباره چین را به یکی از مراکز مهم ماینینگ جهان تبدیل کرده است. در این مقاله از میهن بلاکچین با نگاهی دقیق‌تر به رشد دوباره صنعت استخراج در چین می‌پردازیم و آن را بررسی می‌کنیم. چین چطور از ابرقدرت استخراج به کشوری ممنوعه رسید؟ برای درک موج جدید استخراج، باید به عقب برگردیم؛ به روزهایی که چین پادشاه بلامنازع استخراج بیت کوین بود. در سال ۲۰۲۰، طبق داده‌های شاخص مصرف برق بیت کوین دانشگاه کمبریج، حدود ۶۵٪ از کل توان پردازشی شبکه بیت کوین در چین تولید می‌شد. سروکله مزارع عظیم در سین‌کیانگ، سیچوان، مغولستان داخلی و یون‌نان پیدا بود و انرژی ارزان، نیروی کار در دسترس و نزدیکی به تولیدکنندگان دستگاه‌های استخراج، چین را تبدیل به مرکز ثقل شبکه بیت کوین کرده بود. اما نگرانی‌های دولت چین درباره ریسک‌های مالی، خروج سرمایه از کشور و مصرف بالای برق، به‌خصوص در روزهای بحران انرژی، باعث شد که در سال ۲۰۲۱ به یک باره ورق برگردد و همه‌چیز تغییر کند. بانک مرکزی چین هرگونه فعالیت مرتبط با کریپتو را «غیرقانونی» اعلام کرد و استخراج در سراسر کشور ممنوع شد. نتیجه این تصمیم، سقوط سریع هش‌ریت جهانی و مهاجرت گسترده ماینرها به آمریکا، قزاقستان و روسیه بود. با وجود این ممنوعیت، مصرف برق جهانی بیت کوین نه‌تنها کاهش پیدا نکرد، بلکه از ۸۹ تراوات‌ساعت در ۲۰۲۱ به بیش از ۱۲۱ تراوات‌ساعت در سال ۲۰۲۳ رسید. جهان ماینینگ بدون چین هم مسیر خودش را ادامه داد، اما سوال بزرگ این بود: آیا چین روزی به این صنعت بازمی‌گردد؟ مصرف برق جهانی بیت کوین - منبع: CCAF.io بازگشت آرام اما مقتدرانه؛ استخراج در چین دوباره زنده می‌شود از سال ۲۰۲۴ به بعد، نشانه‌های پراکنده‌ای از بازگشت فعالیت‌های ماینینگ در چین دیده شد. این بار اما خبری از مزارع عظیم و تابلودار نبود و این مزارع جای خودشان را به ماینرهای کوچک‌تر، زیرزمینی‌تر و توزیع‌شده‌تر دادند. اما حجم فعالیت‌ها آن‌قدر رشد کرده که دیگر نمی‌توان آن‌ها را نادیده گرفت. طبق داده‌های منتشرشده توسط «هش‌ریت ایندکس» تا ماه اکتبر ۲۰۲۵، چین حدود ۱۴٪ از قدرت پردازشی بیت کوین را در اختیار داشته و بعد از آمریکا و قزاقستان سومین کشور بزرگ استخراج‌کننده بوده است. برخی تحلیلگران شرکت آنچین «کریپتوکوانت (CryptoQuant)» حتی تخمین زده‌اند که سهم واقعی چین چیزی بین ۱۵ تا ۲۰ درصد است. فروش‌های اخیر شرکت بزرگ سازنده دستگاه‌های ماینینگ، یعنی کنان (Canaan)، نیز این روند را تأیید می‌کند. سهم چین از درآمد کنان که در سال ۲۰۲۲ فقط ۲.۸٪ بود، در سال ۲۰۲۳ به ۳۰٪ رسید و طبق گزارش فعالان صنعت، در سه‌ماهه دوم سال ۲۰۲۵ حتی از ۵۰ درصد هم فراتر رفته است. چنین جهشی تنها یک معنا دارد و آن این است که ماینینگ در چین دوباره به یک تجارت قابل‌توجه تبدیل شده است. اما چرا استخراج بیت کوین دوباره در چین رونق گرفته است؟ گزارش خبرگزاری «رویترز» نشان می‌دهد که طی دو سال اخیر فعالیت‌های ماینینگ در استان‌های سین‌کیانگ (Xinjiang) و سیچوان (Sichuan) به‌طور قابل‌توجهی رشد کرده است؛ دو منطقه‌ای که به دلیل وفور منابع انرژی، همیشه از مراکز مهم استخراج بوده‌اند. بخش زیادی از برق تولیدی این استان‌ها هیچ‌گاه به‌طور کامل به استان‌های شرقی و صنعتی منتقل نمی‌شود. این «برق مازاد»، چه برق آبی ارزان‌قیمت در سیچوان باشد یا انرژی برق-زغال‌سنگ در سین‌کیانگ، در بسیاری مواقع بلا استفاده می‌مانَد. به همین دلیل، استفاده از این انرژی اضافه برای استخراج بیت کوین به گزینه‌ای کاملاً سودآور و اقتصادی تبدیل شده است. عامل مهم دیگر، افزایش ظرفیت دیتاسنترها در چین است. دولت طی سال‌های اخیر صدها دیتاسنتر جدید برای اهداف هوش مصنوعی و پردازش ابری ایجاد کرده، اما در برخی مواقع تقاضا کمتر از ظرفیت بوده است. مالکان این مراکز، برای جلوگیری از خواب‌رفتن زیرساخت، شروع به اجاره فضای اضافی به ماینرها کرده‌اند. این روند باعث شده که ماینینگ به‌شکلی رسمی‌تر اما غیرعلنی دوباره به ساختار صنعتی چین برگردد. از سوی دیگر، رشد قیمت بیت کوین از سال ۲۰۲۴ به بعد، سودآوری این صنعت را چند برابر کرده است. وقتی قیمت بالا می‌رود، حتی برق کمی‌گران‌تر هم توجیه اقتصادی پیدا می‌کند. بسیاری از ماینرهای چینی از همین فرصت استفاده کرده‌اند. در حال حاضر، رشد دوباره صنعت استخراج در چین عمدتاً در مناطقی با ظرفیت انرژی بالا متمرکز شده است. برای مثال، می‌توان به سین‌کیانگ با منابع فراوان بادی و زغالسنگ، سیچوان با برق‌آبی ارزان در فصول بارانی، و سایر استان‌های غربی با شرایط مشابه اشاره کرد. چین چه سودی از بازگشت دوباره ماینینگ به خاکش می‌برد؟ استخراج در نگاه اول صرفا یک فعالیت پردازشی برای تولید بیت کوین است اما برای چین معنای گسترده‌تری دارد. اول اینکه استفاده از انرژی مازاد همیشه دغدغه دولت مرکزی بوده و ماینینگ دقیقاً همان مصرف‌کننده‌ای است که می‌تواند این مشکل را حل کند. دوم اینکه استخراج رمزارز به‌طور طبیعی یک صنعت صادراتی محسوب می‌شود؛ بیت کوین به‌عنوان دارایی جهانی می‌تواند درآمد دلاری ایجاد کند، بدون اینکه الزاماً از سیستم مالی بین‌المللی سنتی عبور کند. در کنار این‌ها، چین متوجه شده که فناوری‌های مرتبط با بلاکچین را نمی‌توان نادیده گرفت. اگرچه بیت کوین از نظر ایدئولوژیک با مدل حکمرانی چین سازگار نیست، اما زیرساخت فناورانه آن از جمله تجهیزات ماینینگ، دیتاسنترها، الگوریتم‌ها و مدل‌های مصرف انرژی می‌تواند به توسعه صنعتی کشور کمک کند. به همین دلیل هم شاهد رشد دوباره شرکت‌هایی مثل کنان هستیم. همانطور که گفتیم، در حال حاضر ماینینگ در چین معمولاً به دو شکل انجام می‌شود: یا از طریق مزارع کوچک و نیمه‌مخفی که به برق محلی دسترسی دارند، یا از طریق دیتاسنترهایی که به‌طور غیررسمی بخش‌هایی از ظرفیت خود را به ماینرها اختصاص می‌دهند. برای ماینرها و سرمایه‌گذاران اما این روند مشابه گذشته است: دستگاه استخراج خریداری شده، نیرو و فضا اجاره و درآمد حاصل از استخراج به کیف پول منتقل می‌شود. اما تفاوت بزرگ این است که امروز این کار بسیار پنهانی‌تر، منعطف‌تر و پراکنده‌تر از گذشته انجام می‌شود. تحول تدریجی سیاست چین درباره دارایی‌های دیجیتال چهار سال پس از اعمال ممنوعیت‌های سختگیرانه، چین حالا نشانه‌هایی از تغییر نگرش نسبت به دارایی‌های دیجیتال بروز داده است. این تغییر نه به‌معنای آزادسازی کامل، بلکه به‌معنای مدیریت هوشمندانه و استفاده از ظرفیت‌های منتخب است. یکی از نمونه‌های مهم، چارچوب قانونی جدید برای استیبل‌کوین‌ها در هنگ‌کنگ است که از ماه آگوست سال ۲۰۲۵ اجرا شده. با اینکه هنگ‌کنگ یک منطقه اداری ویژه محسوب می‌شود، اما جهت‌گیری آن معمولاً با سیاست‌های کلان پکن هماهنگ است. در داخل کشور نیز سرمایه‌گذاری روی یوان دیجیتال (e-CNY) به‌سرعت در حال گسترش است. دولت از پرداخت‌های خرد تا خرده‌فروشی و حتی طرح‌های آزمایشی برون‌مرزی از این ارز دیجیتال پشتیبانی می‌کند. همچنین بحث توسعه استیبل‌کوین‌های با پشتوانه یوآن برای افزایش حضور بین‌المللی جدی‌تر از قبل دنبال می‌شود. این تحولات نشان می‌دهد که چین از یک رویکرد «ممنوعیت کامل» به یک استراتژی «آزمایش کنترل‌شده» رسیده است. دارایی‌هایی که منافع اقتصادی و کنترل‌پذیری بیشتری دارند، احتمالاً اجازه فعالیت خواهند داشت. و در سایه همین تغییر نگرش، فعالیت‌های ماینینگ هم فضای نفس‌کشیدن بیشتری پیدا کرده‌اند. جمع‌بندی: آیا چین دوباره قدرت برتر ماینینگ خواهد شد؟ چین به‌تدریج در حال بازگشت است، اما بازگشتی متفاوت از دوران حکمرانی مطلق سال‌های قبل. امروز دیگر خبری از مزارع عظیم و پرزرق‌وبرقی نیست که بخش بزرگی از هش‌ریت جهانی را در اختیار داشتند؛ بلکه شبکه‌ای پراکنده از ماینرهای کوچک، کم‌صدا و منعطف جای آن‌ها را گرفته است. انرژی مازاد استان‌های غربی، دیتاسنترهایی که به‌دنبال مشتری‌اند، افزایش قیمت بیت کوین و چرخش آرام سیاست‌گذاری، چین را بار دیگر به صحنه استخراج رمزارز جهانی بازگردانده‌اند؛ البته در قالبی محتاط‌تر و پیچیده‌تر. با وجود این، آینده استخراج ارز دیجیتال در چین همچنان در گرو تصمیمات دولت مرکزی است. اگر پکن ترجیح دهد از فعالیت‌های پراکنده چشم بپوشد و اجازه دهد انرژی بلااستفاده به درآمد ارزی تبدیل شود، می‌توان دوباره شاهد جهش جدی سهم چین بود. اما اگر روندهای سخت‌گیرانه دوباره فعال شوند، ماینینگ بار دیگر به سایه‌ها، زیرزمین‌ها و دیتاسنترهای بی‌تابلو عقب رانده خواهد شد. آنچه امروز قطعی به‌نظر می‌رسد این است که بازگشت آرام چین یک حقیقت مهم را یادآوری می‌کند: شبکه بیت کوین، مستقل از مرزها و فشارهای سیاسی، همچنان ساختاری تاب‌آور، جهانی و متناسب با شرایط دائم‌التغییر جهان است؛ شبکه‌ای که هر بار با جابه‌جایی جغرافیایی ماینرها، قدرت انعطاف و استقامت خود را بیشتر ثابت می‌کند.