هر کاربری که پا به دنیای کریپتو میگذارد برای نگهداری داراییهای خود به یک کیف پول ارز دیجیتال نیاز دارد. انتخاب کیف پول مناسب یکی از مهمترین تصمیمهای کاربر است؛ چراکه رابطه مستقیمی با امنیت، حریم خصوصی و کنترل داراییهای دیجیتال دارد. کیف پولهای ارز دیجیتال به دو گروه اصلی حضانتی (Custodial) و غیرحضانتی (Non Custodial) تقسیم میشوند که به آنها ولت امانی و غیرامانی هم گفته میشود.
از آنجایی که حضانتی (Custodial) و غیرحضانتی (Non Custodial)، هر کدام ویژگیهای متفاوتی دارند، بهتر است قبل از انتخاب با خصوصیات هر یک آشنا باشیم.
در این مطلب میخواهیم بدانیم کیف پول حضانتی و غیرحضانتی چیست، تفاوت ولتهای حضانتی و غیرحضانتی چیست و ببینیم برای کاربر کدام یک بهتر است. در ادامه از منظر یک ارائهدهنده کیف پول سراغ مزایا و معایب ولتهای امانی و غیرامانی میرویم و فرآیند راهاندازی ولت و چالشهای مرتبط با آن را بررسی میکنیم.
کیف پول حضانتی چیست؟
کیف پولهای حضانتی (Custodial) آن دسته از ولتهایی هستند که به وسیله پلتفرمهای آنلاین متمرکز مانند صرافیهای ارز دیجیتال مدیریت میشوند. در حقیقت کلیدهای خصوصی و حضانت دارایی بر عهده پلتفرم است و دسترسی کاربر به دارایی تحت نظارت شخص ثالث انجام میشود؛ اما از طرف دیگر خیال کاربر بابت فراموش یا گمکردن کلیدها راحت است. اکثر صرافیهای ارز دیجیتال متمرکز مانند بایننس و کوین بیس دارای سرویس کیف پول هستند.
کیف پول غیرحضانتی چیست؟
کیف پول غیرحضانتی (Non Custodial) به ولتهایی گفته میشود که حضانت کلید خصوصی را به کاربر میسپارند. در این حالت مالکیت واقعی و کنترل کامل دارایی بدون اتکا به شخص ثالث بر عهده کاربر است. بنابراین کیف پولهای غیرحضانتی کاملا غیرمتمرکز هستند و به غیر از کاربر هیچکس به دارایی و کلید خصوصی دسترسی ندارد. کیف پولهای حضانتی معمولا دارای ۱۲ یا ۲۴ کلمه عبارت بازیابی (Seed Phrase) هستند که حفظ آنها اهمیت زیادی دارد؛ زیرا در صورت نیاز به بازیابی کیف پول، تنها راهحل استفاده از همین کلمات است. متامسک و تراست ولت دو نمونه از بهترین کیف پولهای غیرحضانتی هستند.
تفاوت کیف پول حضانتی و غیرحضانتی چیست؟
مهمترین تفاوت کیف پولهای حضانتی و غیرحضانتی، نحوه مدیریت کلیدهای خصوصی است. همانطور که اشاره شد در کیف پولهای حضانتی، کلید خصوصی در اختیار شخص ثالث است و در ولتهای غیرحضانتی کلیدهای خصوصی در اختیار کاربر قرار میگیرد. خلاصهای از تفاوت ولتهای امانی و غیرامانی از نظر امنیت، رابط کاربری، بازیابی کیف پول، حریم خصوصی، کارمزد تراکنش و امنیت داده را در تصویر زیر مشاهده میکنید:
بهطور کلی کیف پولهای حضانتی رابط کاربرپسندی دارند، استفاده از آنها آسان است و تقریبا تمام نیازهای کاربر را برآورده میکنند. اما این مسئله که کلیدهای خصوصی کاربر در اختیار شخص ثالث قرار میگیرد که شبیه به یک تیغ دولبه است؛ زیرا از یک طرف لازم نیست کاربر دائما نگران فراموشی آنها و بازیابی کیف پول باشد، اما از طرف دیگر ریسک ردیابی جزییات تراکنش یا مسدودسازی دارایی توسط ارائهدهنده کیف پول وجود دارد.
در کیف پولهای غیرحضانتی، حریم خصوصی بیشتری وجود دارد و کاربر با ریسکهای مرتبط با شخص ثالث مواجه نیست؛ اما کابوس از دست دادن دارایی به دلیل فراموشی یا گمکردن عبارات بازیابی همیشه وجود دارد. به همین دلیل کاربران کیف پولهای حضانتی باید این جمله را آویزه گوش خودشان کنند که “No Private Keys, No Asset”، طبق توصیه همیشگی عبارات بازیابی را در جای مطمئنی نگهداری کنند و آنها را در اختیار دیگران نگذارند.
به هر حال انتخاب کیف پول حضانتی یا غیرحضانتی برعهده خود کاربر است و در هر صورت باید مراقب ریسکهای مربوطه باشد.
اما حالا میخواهیم از منظر دیگری این موضوع را بررسی کنیم و برویم سراغ افرادی که بهعنوان ارائهدهنده کیف پول میخواهند بدانند سرمایهگذاری روی والت امانی بهتر است یا غیرامانی؟ یک سرمایهگذار هنگام انتخاب باید به چه فاکتورهایی توجه کند؟ در قسمت بعدی کیف پولهای حضانتی و غیرحضانتی را این زاویه بررسی میکنیم تا ببینیم سرمایهگذاری روی کیف پول حضانتی بهتر است یا غیرحضانتی.
کیف پول حضانتی بهتر است یا کیف پول غیرحضانتی؟
اگر قصد دارید به عنوان یک ارائهدهنده کیف پول فعالیت کنید، لازم است که با ویژگیها و مزایای هر دو گروه از ولتهای حضانتی و غیرحضانتی آشنا باشید.
ویژگی و مزایای کیف پول حضانتی
- یکپارچهسازی: کیف پولهای حضانتی بخش جداییناپذیر مشاغل مرتبط با رمزارزها هستند. بهطور مثال اگر میخواهید یک صرافی ارز دیجیتال راهاندازی کنید، یکپارچهسازی کیف پول با صرافی یک منبع درآمد جانبی است. مدلهای کسبوکار موفقی مانند بایننس و کوین بیس نشان میدهند که با استفاده از ادغام کیف پولهای حضانتی میتوانید یک امپراطوری رمزنگاری بسازید.
- قابلیت سودآوری: کیف پولهای حضانتی بهواسطه ارائه سرویسهای مختلف میتوانند یک منبع درآمد عالی باشند. بهطور مثال میتوانید از طریق کارمزد تراکنشها، کارمزدهای واریز و برداشت و انتقال دارایی درآمد کسب کنید. حتی میتوانید با اضافهکردن سرویسهایی نظیر استیکینگ، وامدهی و استقراض منبع درآمد خود را گسترش دهید.
- تجربه کاربری: معمولا رابط و تجربه کاربری پولهای حضانتی آسان هستند و کاربر میتواند به راحتی از سرویسهای ارائهشده استفاده کند. این کیف پولها در عین حفظ امنیت در بالاترین سطح ممکن، اطمینان و راحتی بیشتری را برای کاربر فراهم میکنند. درصورتی که مدل کسبوکارتان اجازه میدهد، میتوانید برای تشویق کاربر از برنامههای وفاداری برای جذب کاربر استفاده کنید.
- کمک به رشد کسبوکار: پیادهسازی کیف پول حضانتی برای کسبوکارها یک ایده دو سر سود است که باعث رشد موازی فعالیت اصلی و کیف پول میشود. از یک طرف راهاندازی کیف پول، ارزش کسبوکارتان را دوچندان میکند و از طرف دیگر شهرت و اعتبار برند شما، موجب استقبال کاربر از کیف پول میشود.
- پیروی از قوانین: کیف پولهای حضانتی نسبت به ولتهای غیرحضانتی از دستورالعملهای نظارتی و قانون بیشتری تبعیت میکنند. انجام اقداماتی مانند ادغام ماژولهای شناخت مشتری (KYC) و مبارزه با پولشویی (AML)، حفظ حریم خصوصی داده با استفاده از رمزنگاری پیشرفته، صدور مجوز و لزوم ثبتنام کاربر برای انجام هر نوع عملیات، همگی نشان میدهد که کیف پولهای حضانتی به پیروی از مقررات پایبند هستند.
با توجه به ویژگیهای کیف پولهای حضانتی نظیر سهولت استفاده، تبعیت از قوانین نظارتی و امکان یکپارچهسازی با سایر سرویسهای مالی، راهاندازی کیف پولهای حضانتی گزینه مناسبی است تا کسبوکارها با گسترش سرویسها و توسعه فعالیتشان به سود بیشتری برسند. با این حال ممکن است دو مسئله جذابیت استفاده از کیف پولهای حضانتی را برای آنها کمتر کند.
نخست اینکه حضانت کلیدهای خصوصی بر عهده ارائهدهنده کیف پول است و نگرانیهایی را در مورد امنیت و حریم خصوصی کاربر ایجاد میکند. مسئله دوم این است که تمرکز تمام کلیدهای خصوصی کاربران در یک نهاد متمرکز، ریسک حملات سایبری و از دست رفتن دارایی را تقویت میکند. به همین دلیل ممکن است کسبوکارهای مستقل تمایل کمتری به استفاده از کیف پولهای حضانتی داشته باشند و به کیف پولهای غیرحضانتی روی بیاورند.
ویژگی و مزایای کیف پولهای غیرحضانتی
کیف پولهای غیرامانی با محدودیت ولتهای امانی مانند حریم خصوصی و نقض داده مواجه نیستند و از این جهت گزینه مناسبتری برای کسبوکارها به شمار میروند:
- کنترل و مالکیت دارایی: بارزترین مزیت کیف پولهای غیرحضانتی، حفظ حریم خصوصی کاربر است. راز استقبال از ولتهای غیرحضانتی این است که خود کاربر کنترل و مالکیت کامل دارایی را در اختیار دارد.
- امنیت سطح بالا: در کیف پولهای غیرحضانتی، کلیدهای خصوصی در اختیار کاربر قرار میگیرد و همین موضوع باعث کاهش ریسک حملات سایبری و نقض داده میشود.
- محدودیت کمتر در مواجهه با قانونهای نظارتی: کیف پولهای غیرحضانتی در عین حال که به مقررات قانونی و محلی پایبند هستند؛ در فرآیند عضویت و تایید کاربر دستورالعملهای کمتری را اعمال میکنند. به همین دلیل ولتهای غیرامانی در مواجهه با قانونهای نظارتی با چالشهای کمتری روبرو هستند.
- امکان یکپارچهسازی چندگانه: کیف پولهای غیرحضانتی به دلیل ماهیت غیرمتمرکز خود دارای قابلیتهای گستردهای برای ادغام با انواع برنامهها و پلتفرمهای امور مالی غیرمتمرکز (DeFi) هستند. از آنجایی که توسعهدهندگان ولتهای غیرامانی، APIهای اختصاصی را برای سرویسهای مختلف دیفای ارائه میدهند، کاربران میتوانند به راحتی از برنامههایی نظیر ییلد فارمینگ، استیکینگ، وامدهی و استقراض استفاده کنند.
- پتانسیل سود بالاتر: کیف پولهای غیرحضانتی به دلیل قابلیت اتصال به برنامههای مختلف میتوانند همکاریهای تجاری بیشتری را جذب کنند و پتانسیل سودآوری بالاتری داشته باشند.
مقایسه کیف پولهای حضانتی و غیرحضانتی نشان میدهد که اگر به عنوان ارائهدهنده کیف پول، ویژگیهایی نظیر حفظ حریم خصوصی، تجربه کاربری آسان، کارمزد تراکنش کمتر و دسترسی به برنامههای دیفای را ترجیح میدهید، راهاندازی کیف پولهای غیرحضانتی گزینه بهتری است.
چطور یک کیف پول حضانتی یا غیرحضانتی را توسعه دهیم؟
اگر تصمیم دارید برای توسعه کسبوکارتان یک کیف پول حضانتی یا غیرحضانتی راهاندازی کنید، لازم است که مراحل زیر را طی کنید:
- یک ایدئولوژی در نظر بگیرید
برای اینکه کیف پول شما بتواند با ولتهای موجود در بازار رقابت کند، باید ویژگیها و سرویسهای منحصربهفردی را به کاربران ارائه دهد. تنها در صورتی که کیف پول شامل امکانات مفید و متناسب با نیاز کاربر باشد و در میان رقبا حرفی برای گفتن داشته باشد، مورد استقبال قرار میگیرد. بنابراین برای راهاندازی یک کیف پول ارز دیجیتال باید با یک ایده تجاری منحصربهفرد شروع کنید.
- نوع کیف پول را انتخاب کنید
بر اساس اهداف تجاری و کسبکارتان تصمیم بگیرید که راه اندازی کیف پول حضانتی بهتر است یا غیرحضانتی. کیف پولهای ارز دیجیتال به دستهبندیهای مختلفی شامل کیف پول سختافزاری، ولتهای نرمافزاری در نسخههای موبایلی، تحت وب و دسکتاپ تقسیم میشوند. قبل از هر اقدامی همه جوانب را بسنجید و ببینید کدام نوع به رشد کسبوکار شما بیشتر کمک میکند.
- روش توسعه کیف پول را انتخاب کنید
برای توسعه کیف پول ارز دیجیتال دو انتخاب پیشروی شما است. راه اول این است که خودتان تمام مراحل را از صفر شروع کنید که مستلزم دانش تخصصی، صرف زمان و تلاش فراوان است. گزینه دوم این است که زیرساختهای آماده را از شرکتهای معتبر توسعهدهنده کیف پول بخرید و بر حسب معیارهایی که دارید، سرویسها را تنظیم و به مشتریان ارائه دهید. استفاده از راهحلهای آماده (White Label Crypto Wallet Software) به زمان کمتری نیاز دارد و میتوانید در عرض چند هفته یک کیف پول را راهاندازی کنید.
- طراحی و توسعه کیف پول
فرآیند طراحی و توسعه کیف پول بسته به اینکه از یک زیرساخت آماده استفاده کردهاید یا خودتان همه مراحل را انجام میدهید، متفاوت است. اما در هر حالت باید به خاطر داشته باشید که رابط کاربری کیف پول باید ساده باشد. برای اینکه کاربر بتواند هر نوع عملیاتی را بدون دردسر انجام دهد باید طراحی UI/UX، گنجاندن امکانات، یکپارچهسازی API و سفارشیسازی به بهترین شکل ممکن انجام شود. ویژگیهایی مانند قابلیت همکاری، مقیاسپذیری و قابلیت اطمینان کیف پول هم اهمیت بالایی دارند و در روند توسعه باید به آنها توجه داشته باشید.
- تست بتا و استقرار کیف پول
قبل از استقرار نهایی کیف پول در بلاکچین لازم است که چندین مرحله تست بتا را انجام دهید تا اشکالات جزئی شناسایی شوند. بعد از اطمینان از عملکرد دقیق، میتوانید کیف پولتان را روی بلاکچین مستقر و راهاندازی کنید.
***
صرفنظر از اینکه انتخاب شما کیف پول حضانتی است یا غیرحضانتی، روشهای توسعه نقش مهمی دارند. یک اشکال جزئی در سیستم امنیتی به شدت روی کسبوکار شما اثر میگذارد و باید به ریسکهای مرتبط به توسعه کیف پول توجه داشته باشید.
چالشها و ریسکهای مرتبط با توسعه کیف پول ارز دیجیتال
مهمترین رسالت کیف پولهای حضانتی و غیرحضانتی، نگهداری از داراییهای دیجیتال و حفظ امنیت آنها در برابر انواع آسیبها است. بنابراین در توسعه کیفپولهای ارز دیجیتال باید به موارد زیر توجه شود:
- ریسکهای امنیتی
در صنایع مختلف شاهد افزایش حملات سایبری و هکها هستیم و صنعت ارزهای دیجیتال نیز از این قائله مستثنی نیستند. از آنجایی که کیف پولهای کریپتویی با سرمایههای کاربران سروکار دارند و اغلب مقادیر هنگفتی هستند، لازم است که توسعهدهندگان از پروتکلهای رمزنگاری و اقدامات امنیتی پیشرفته برای مقابله با ریسکهای دنیای کریپتو استفاده کنند.
- چالشهای نظارتی
یکی از مهمترین چالشهای راهاندازی یک کیف پول در سطح جهانی، هنجارهای قانونی و نظارتی است. کمیسیون بورس و اوراق بهادار ایالات متحده برای جلوگیری از تنوع قوانین منطقهای، دستورالعملهای یکپارچهای را ارائه میدهد. افراد و نهادهایی که قصد راهاندازی کیف پولهای جهانی را دارند باید از این قوانین ازجمله اجرای ماژولهای شناسایی مشتری و مبارزه با پولشویی، استراتژیهای مدیریت کلید و احراز هویت چندسطحی پیروی کنند.
- چالشهای فنی
کیف پولهای ارز دیجیتال باید در هر لحظه عملکرد ایدهآلی داشته باشند و بدون کوچکترین نقص در مقیاسپذیری و بدون تاخیر عمل کنند. بنابراین کیف پولها باید قدرت مانور بالایی داشته باشند و دسترسی یکپارچهای را به کاربر ارائه دهند.
- چالشهای بازاریابی و تبلیغاتی
در فضای ارزهای دیجیتال که هر روز در حال بزرگتر شدن است، کاربران ترجیح میدهند از نسخههای جدیدتر و پیشرفتهتر کیف پولها استفاده کنند. به همین دلیل ارائهدهندگان کیف پول برای بقا در بازار رقابت باید خدمات منحصربهفردی را ارائه دهند و ارتقا ویژگیها را جزء اولویتهای خود بدانند.
- چالشهای عملکردی
کیف پولهای ارز دیجیتال برای حفظ اعتبار و جلب اعتماد کاربران باید گزینههایی را برای پشتیبانگیری، بازیابی ولت، بهروزرسانی و مدیریت کلید خصوصی ارائه دهند.
راهاندازی یک کیف پول حضانتی یا غیرحضانتی کار چالشبرانگیزی است و نیاز به تخصص برنامهنویسی و تسلط فنی دارد. به هر حال اگر مصمم هستید که یک کیف پول ارز دیجیتال را در بلاکچین راهاندازی کنید، لازم است که از دانش، مهارت و تجربه افراد متخصص در این زمینه کمک بگیرید.
جمعبندی
کیف پولهای ارز دیجیتال بخش مهمی از صنعت کریپتو هستند و رسالت آنها ایجاد یک محل امن برای نگهداری داراییهای دیجیتال است. کیف پولهای حضانتی مبتنی بر وب هستند و توسط صرافیهای ارز دیجیتال متمرکز مدیریت میشوند. به همین دلیل به آنها کیف پول صرافی هم گفته میشود. کار با کیف پولهای حضانتی راحت است، مدیریت کلیدهای خصوصی به عهده شخص ثالث است و کاربر مسئولیت کمتری دارد؛ اما معمولا استفاده از کیف پولهای حضانتی مستلزم احراز هویت است و کاربر با ریسک نظارت بر تراکنشها و مسدودسازی دارایی مواجه است.
کیف پولهای غیرحضانتی، ولتهای غیرمتمرکزی هستند که کلید خصوصی و کنترل دارایی را در اختیار کاربر قرار میدهند. کار با این کیف پولها نیاز به احراز هویت ندارد، احتمال مواجهه با هک و حملات سایبری اندک است و کاربر به طیف وسیعی از سرویسهای مالی غیرمتمرکز دسترسی دارد. مهمترین نقطه ضعف کیف پولهای غیرحضانتی، لزوم حفظ کلید خصوصی توسط کاربر است. حالا به نظر شما کیف پول حضانتی بهتر است یا غیرحضانتی؟ برای این انتخاب چه دلیلی دارید؟
سوالات متداول (FAQ)
کیف پول حضانتی چیست؟
کیف پولهای حضانتی یا امانی ولتهایی هستند که به وسیله یک پلتفرم آنلاین متمرکز مانند صرافیهای ارز دیجیتال مدیریت میشوند و کلید خصوصی در اختیار شخص ثالث قرار دارد.
کیف پول غیرحضانتی چیست؟
کیف پول غیرحضانتی یا غیرامانی ولتهای غیرمتمرکزی هستند که فرد یا نهاد شخص ثالث هیچ نقشی در آنها ندارد. کلیدهای خصوصی و مدیریت کامل دارایی بر عهده کاربر است.
تفاوت کیف پولهای حضانتی و غیرحضانتی چیست؟
مهمترین تفاوت کیف پولهای امانی و غیرامانی نحوه حضانت کلیدهای خصوصی است.
کیف پول حضانتی بهتر است یا غیرحضانتی؟
هر کدام از کیف پولها مزایا و معایب خاص خودشان را دارند؛ اگرچه در کیف پولهای غیرحضانتی کنترل کامل دارایی بر عهده کاربر است اما کابوس فراموش کردن کلیدهای خصوصی همواره وجود دارد.
اگر کلیدهای خصوصی کیف پولهای غیرحضانتی را از دست بدهیم، چه اتفاقی میافتد؟
از دست دادن کلیدهای خصوصی کیف پول مساوی با از دست دادن دسترسی به دارایی است.