برای اینکه بتوانیم توضیح دهیم قرارداد هوشمند چیست یک مثال برای شما می‌زنیم. تصور کنید می‌خواهید یک خانه را بفروشید، این کار بسیار پیچیده و پرریسک است و نیاز به کاغذ‌بازی و ارتباطات بسیاری دارد. به همین دلیل است که بسیاری از افراد به یک واسطه متوصل می‌شوند و با مراجعه به یک بنگاه‌دار اقدام به فروش خانه می‌کنند. مبلغی که فروشنده در عوض فروش خانه می‌گیرد، معمولا مبلغ بالایی است و به همین دلیل معامله مستقیم با فرد خریدار نسبتا پرریسک است. در اینجاست که بنگاه به عنوان شخص ثالث وارد می‌شود و کمسیونی را در این وسط از آن خود می‌کند. این کمسیون در واقع ضرری برای فروشنده است. در چنین موقعیت‌هایی است که قرارداد هوشمند (smart contract) می‌تواند مفید واقع شود. قرارداد هوشمند بر اساس یک مکانیسم شرط و جواب شرط انجام می‌شود. در این مثال، اگر خریدار مبلغ توافق شده در مورد قیمت خانه را به سیستم بفرستد، خانه متعلق به او می‌شود.
قرارداد هوشمند به عنوان یک سرویس شخص ثالث عمل می‌کند. با استفاده از این قرارداد‌ها، مالکیت و پول هر دو در داخل سیستم ذخیره می‌شوند و زمانی که پول از جانب خریدار انتقال یافت، مالکیت متعلق به او خواهد شد. این قرارداد توسط صد‌ها نفر تایید می‌شود و تحویل بدون خطا ضمانت می‌شود. در اینجا نیازی به وجود اعتماد بین طرفین نیست و فروشنده و خریدار نیز همزمان می‌توانند مقدار قابل ملاحظه‌ای پول را صرفه‌جویی کنند.
این تنها مثالی از استفاده قراردادهای هوشمند است. این قرارداد‌ها را می‌توان برای مبادله ارز، مبادله اموال و هر چیز ارزشمند دیگری مورد استفاده قرار داد. با استفاده از قرارداد هوشمند دیگر نیازی به واسطه و هزینه اضافی نیست و طرفین قرارداد هم لازم نیست که به همدیگر اعتماد کنند. با استفاده از این قرارداد‌ها، همه شرایط و ضوابط در یک کد نوشته می‌شود و تمامی اطلاعات بر روی یک دفتر کل عمومی غیر متمرکز بنام بلاک چین ثبت و ذخیره می‌شود.
قرارداد هوشمند چیست ؟
قرارداد هوشمند یک پروتکل بدون واسط و با اجرای خودکار است که تحت شرایط و ضوابط خاص آن اداره می‌شود و بندهای قرارداد را از طریق بلاکچین ذخیره و اجرا می‌کند.
برای انعقاد قرارداد هوشمند مبتنی بر بلاکچین، طرفین ابتدا و قبل از انعقاد شرایط (به طور جزئی یا کاملاً) که در کد قرارداد هوشمند داخل بلاک چین ذخیره شده است، در مورد توافق نامه مذاکره و با آنها موافقت می‌کنند.
در واقع قراردادهای هوشمند امکان انجام معاملات قابل اعتماد بدون تعامل اشخاص ثالث را فراهم می‌کند. این یک روش غیرمتمرکز است، به این معنی که واسطه‌ها در لحظه تأیید معاملات مورد نیاز نیستند. قراردادهای هوشمند بر اساس قوانینی که برنامه ریزی شده است، در صورت تحقق شرایط و ضوابط از پیش تعیین شده، به طور خودکار اجرا می‌شوند.
توانایی انجام تراکنش‌های تجاری امن و پیچیده مانعی است که افراد زیادی را از تجارت دور می‌کند. علاوه بر این، هر شرکت بزرگ در جهان به دلیل کارمزدهای قانونی مربوط به تراکنش‌های تجاری، فرصتی برای کاهش هزینه‌ها پیدا می‌کند. اگرچه قراردادهای سنتی پروسه خسته کننده و هزینه‌بری هستند، اما شرکای تجاری باید از انجام کارهای قراردادی بین یکدیگر اطمینان حاصل کنند. قراردادهای هوشمند می‌توانند این روند را ساده کرده و هزینه‌ها را کمتر کنند. اما قراردادهای هوشمند تقریبا فقط در دنیای ارزهای دیجیتال استفاده می‌شوند. اگرچه میلیاردها دلار از طریق اسمارت کانترکت‌ها جریان دارد، اما آنها در این دنیای تجارت کریپتویی قفل شده‌اند.
چه کسی قراردادهای هوشمند را اختراع کرد؟
مفهوم قرارداد هوشمند را اولین بار نیک سابو (Nick Szabo) که یک دانشمند کامپیوتر و رمزنگار است در سال ۱۹۹۶ مطرح کرد. در خلال سال‌های بعد، سابو این ایده را تکمیل‌تر کرد و چیز‌های بیشتری را در مورد آن بیرون داد. او مفهوم ایجاد قانون قرارداد را در ارتباط با اقدامات تجاری از طریق طراحی پروتکل‌های تجارت الکترونیک بین غریبه‌ها در اینترنت توصیف کرد.
بیشتر بخوانید : فناوری بلاکچین چیست ؟ بزرگترین اختراع بشر بعد از اینترنت
اما اعمال قراردادهای هوشمند و ایده سابو تا سال ۲۰۰۹ طول کشید. بعد از اختراع بیت کوین و ظهور فناوری بلاک چین بود که محیط مناسب برای قراردادهای هوشمند ایجاد شد. امروزه همه قراردادهای هوشمند را در ارتباط با ارزهای دیجیتال می‌شناسند اما در واقع، این مفهوم مدت‌ها بود که مورد توجه دانشمندان کامپیوتر بود و پروتکل‌های ارز دیجیتال اساسا قرارداد‌هایی هوشمند با امنیت و رمزگذاری غیر متمرکز هستند.
قراردادهای هوشمند چه کاری انجام می‌دهند؟
ساده ترین راه برای توضیح آنچه که یک قرارداد هوشمند انجام می‌دهد از طریق یک مثال است. اگر تا به حال اتومبیل خود را در نمایندگی خریداری کرده‌اید، می‌دانید که مراحل مختلفی وجود دارد و می‌تواند یک روند خسته کننده باشد. اگر نمی‌توانید هزینه ماشین را به طور کامل و نقدی پرداخت کنید، باید هزینه مالی خود را تامین کنید. این نیاز به بررسی اعتبار دارد و برای تأیید هویت خود باید چندین فرم با اطلاعات شخصی خود را پر کنید. در این راه ، باید با افراد مختلفی از جمله فروشنده، کارگزار امور مالی و وام دهنده تعامل داشته باشید. برای جبران کار آنها، کمیسیون‌ها و کارمزدهای مختلفی به قیمت پایه خودرو شما اضافه می‌شود.
آنچه قراردادهای هوشمند در بلاکچین می تواند انجام دهد ساده سازی این روند پیچیده است که چندین واسطه را درگیر می‌کند اما به دلیل عدم نیاز به اعتماد بین شرکت کنندگان در معامله، روند آن ساده می‌شود. در حالی هویت شما در یک بلاکچین ذخیره شده، وام دهندگان می‌توانند به سرعت در مورد اعتبار شما تصمیم بگیرند. سپس، یک قرارداد هوشمند بین بانک شما، فروشنده و وام دهنده ایجاد می‌شود تا پس از واریز شدن وجوه به فروشنده، وام دهنده بتواند ماشین را نگه دارد و بازپرداخت آن براساس شرایط توافق شده آغاز شود. انتقال مالکیت به صورت خودکار انجام می‌شود زیرا معامله در بلاکچین ثبت می‌شود، و در بین شرکت‌کنندگان در آن قرارداد به اشتراک گذاشته می‌شود و در هر زمان قابل بررسی است.
قراردادهای هوشمند چگونه کار می‌کنند؟
به زبان ساده می‌توان گفت که قراردادهای هوشمند مانند وندینگ ماشین (vending machine) یا دستگاه فروش خودکار کار می‌کنند. تنها کافی است مقداری ارز دیجیتال را وارد قرارداد مورد نظر کنید، بعد از آن مالکیت کالا مورد نظر به شما تعلق خواهد گرفت. قرارداد هوشمند نه تنها همه قوانین و ضوابط را از پیش تعیین می‌کند، بلکه این قوانین و ضوابط را مو به مو اجرا می‌کند.
وابستگی متقابل
قراردادهای هوشمند می‌توانند به تنهایی کار کنند و همچنین می‌توانند در ارتباط با دیگر قراردادهای هوشمند نیز مورد استفاده قرار بگیرند. در این حالت، تکمیل یک قرارداد هوشمند باعث شروع یک قرارداد هوشمند دیگر می‌شود و این فرآیند یکی پس از دیگری انجام می‌گیرد. این می‌تواند اساس کار بسیاری از سازمان‌ها باشد. این قضیه در سیستم‌های ارز دیجیتال متنوعی اعمال شده است. در این سیستم‌ها، همه قوانین از پیش تعیین شده‌اند و در نتیجه شبکه می‌تواند به صورت خودمختار و مستقل عملکرد داشته باشد.
اشیای قراردادهای هوشمند
اساسا هر قرارداد هوشمند از سه بخش اساسی تشکیل شده است که به آنها اشیای آن قرارداد هوشمند گفته می‌شود. بخش اول امضا‌کنندگان است و منظور از آن طرفین درگیر در قرارداد است که موافقت یا عدم موافقت خود را با مفاد قرارداد با استفاده از امضا‌های دیجیتال نشان می‌دهند.
بیشتر بخوانید : امضاها و تاییدها در اتریوم چگونه انجام می‌شود؟
شی دوم موضوع توافق است. این توافق باید در محیط قرارداد هوشمند موجود باشد و قرارداد هوشمند باید مستقیما به آن دسترسی داشته باشد. اگرچه اندیشه قراردادهای هوشمند برای اولین بار در سال ۱۹۹۶ مطرح شد، اما مشکل این تواقق خاص بود که توسعه این قرارداد‌ها را متوقف کرد. این مشکل بعد از تولد اولین ارز دیجیتال در سال ۲۰۰۹ حل شد.
در نهایت، یک قرارداد هوشمند باید شامل شرایط خاصی باشد. این شرایط را باید ابتدا به طور کامل به زبان ریاضی توصیف کرد و سپس با استفاده از یک زبان برنامه‌نویسی مناسب آن را در داخل محیط قرارداد هوشمند گنجاند. این شرایط و ضوابط شامل همه انتظاراتی است که از طرفین می‌رود و همچنین قوانین، پاداش‌ها و مجازات‌هایی نیز با این شرایط همراه هستند.
محیط قرارداد هوشمند
برای اینکه قراردادهای هوشمند به درستی کار کنند، نیازمند محیطی مناسب و مخصوص هستند. این محیط باید قبل از همه چیز، استفاده از رمزنگاری کلید عمومی را پشتیبانی کند، که این به کاربران اجازه تایید تراکنش را با استفاده از کد‌های رمزنگاری منحصر به فرد می‌دهد. این دقیقا همان سیستمی است که اکثریت ارزهای دیجیتال در حال حاضر از آن استفاده می‌کنند.
ثانیا این قرارداد‌ها به یک پایگاه داده غیر متمرکز و باز نیاز دارند که همه طرفین قرارداد بتوانند به آن اعتماد کنند. برای اعمال قرارداد هوشمند، این محیط باید تماما غیر متمرکز باشد. بلاک چین‌ها، مخصوصا بلاک چین اتریوم محیط‌های ایده‌آلی برای این قراردادهای هوشمند هستند.
در نهایت، منبع داده‌های دیجیتالی که توسط قرارداد هوشمند مورد استفاده قرار می‌گیرد، باید کاملا قابل اعتماد باشد. این مستلزم استفاده از گواهی‌های امنیتی SSL، HTTPS و دیگر پروتکل‌های اتصال امنیتی است که به طور گسترده در نرم افزار‌های مدرن مورد استفاده قرار می‌گیرند.
مزایای قرارداد هوشمند چیست ؟
مهمترین مزایای قراردادهای هوشمند در بلاک چین عبارتند از:
- سرعت و دقت : قراردادهای هوشمند دیجیتال و خودکار هستند، بنابراین مجبور نخواهید بود وقت خود را برای پردازش مدارک یا اصلاح خطاهایی که اغلب در اسنادی به صورت دستی پر شده‌اند، بگذارید. همچنین کد‌های رایانه بسیار دقیق‌تر از قراردادهای سنتی با واژه‌های حقوقی گنگ، عمل می‌کند.
- اعتماد : قراردادهای هوشمند به طور خودکار معاملات را طبق قوانین از پیش تعیین شده انجام می‌دهند و سوابق رمزگذاری شده آن معاملات، در بین شرکت کنندگان به اشتراک گذاشته می‌شود. بنابراین، لزومی برای اعتماد داشتن به شخص دیگری در آن نیست
- امنیت : سوابق تراکنش‌ها بلاک چین رمزگذاری شده‌اند و اینکار هک کردن آنها را بسیار سخت می‌کند. از آنجا که هر تراکنش به سوابق قبلی و بعدی در دفتر توزیع شده متصل است، برای تغییر یک تراکنش واحد باید کل زنجیره تغییر کند.
- مقرون به صرفه : قراردادهای هوشمند نیاز به واسطه‌ها را برطرف می‌کند زیرا شرکت کنندگان می‌توانند به داده‌های قابل مشاهده و فناوری برای انجام صحیح معامله اعتماد کنند. شخص دیگری به اعتبارسنجی و تأیید شرایط توافق نامه نیازی ندارد زیرا این توافق نامه در کد موجود است. پس سبب کاهش هزینه‌ها در یک معامله می‌شود
چه عاملی یک قرارداد را هوشمند می‌کند؟
ذاتا هیچ چیز هوشمندی در زمینه اسمارت کانترکت‌ها وجود ندارد. مانند SpaceX و Chumbawamba، در نامگذاری قراردادهای هوشمند سلیقه به کار نرفته است. ساده‌ترین راه برای درک قراردادهای هوشمند این است که آنها را به عنوان برنامه‌های رایانه‌ای در نظر بگیرید. مانند هر قراردادی، این برنامه‌ها دو یا چند طرف را در یک توافقنامه گرد هم می‌آورد. توافق نامه‌های قراردادی عادی، کاغذی هستند، کلمات رسمی دارند و توافق در آنها آهسته انجام می‌شود؛ اما قراردادهای هوشمند نسبتا سبک، سریع و انعطاف پذیر هستند.
قراردادهای هوشمند نتیجه طبیعی بلاک چین‌ها و فناوری‌های دفتر کل توزیع شده یا DLTهای مرتبط است. قراردادهای هوشمند به دلیل شفافیت و ماهیت تغییر ناپذیر DLTها، از طریق امنیت و اعتماد طرفین قرارداد را گرد هم می‌آورد. قبل از بلاک چین ایده قراردادهای دیجیتال غیر قابل تصور بود؛ زیرا طرفین راهی برای اطمینان از اعتبار و امنیت دیجیتال نداشتند.
تخصص حقوقی و بررسی دقیق برای قرارداد، با کد و اتوماسیون در اسمارت کانترکت جایگزین می‌شود. هنگامی که دو یا چند طرف، یک قرارداد هوشمند منعقد می‌کنند، قرارداد به طور خودکار در شرایط ایده آل و ایمن ذخیره می‌شود. این به کسب و کارها کمک می‌کند تا در وقت و هزینه خود صرفه جویی کرده و در عین حال فرصت‌های بیشتری را نیز فراهم کنند.
پلتفرم‌هایی که از قرارداد هوشمند استفاده می‌کنند
امروزه تعدادی زیادی پلتفرم وجود دارد که از قرارداد هوشمند استفاده می‌کنند. آنها می‌توانند براساس فناوری، کاربر نهایی (بانک، دولت، زنجیره تأمین، املاک و مستغلات، بیمه و غیره) و منطقه (اروپا، آمریکای شمالی، آسیا یا بقیه جهان) تقسیم شوند. اما تفاوت آنها در زبانهای برنامه نویسی، اجماع بلاک چین، هزینه حفظ قراردادهای هوشمند یک برنامه، تفاوت در امنیت بلاک چین، سرعت تأیید تراکنش، اعتماد به گره‌های اصلی شبکه و موارد دیگر است.
اتریوم اولین پلتفرم بلاک چینی است که از قرارداد هوشمند استفاده کرد و کدهایی را که مخصوص توسعه برنامه‌های غیرمتمرکز یا dApp ساخته شده‌اند، توسعه داد. اما بعد از آن پلتفرم‌های دیگری نیز از قراردادهای هوشمند استفاده کردند. در اینجا به برخی از معروفترین پلتفرم‌های آن اشاره می‌کنیم
اتریوم
اتریوم اصلی‌ترین پلتفرم قرارداد هوشمند است و هنوز هم بیشترین مزیت استفاده برای dAppها را دارد. همچنین با توجه به اینکه مایکروسافت و AWS هر دو سرویس بلاک چین اتریوم را به عنوان سرویس ارائه می‌دهند، احتمالاً اتریوم مهمترین پلتفرم برای اجرای قراردادهای هوشمند است.
RSK
RSK یک پلتفرم توسعه قرارداد هوشمند است که به عنوان یک زنجیره جانبی مرتبط با بلاک چین بیت کوین ساخته شده است. و این مزیت قابل توجه بودن در ارتباط با اولین، امن ترین و مورد اعتمادترین بلاک چین را به آن می‌دهد.
کاردانو
کاردانو یک پروژه بلاک چین و رمزنگاری غیرمتمرکز است. مانند بسیاری از پروژه‌های کریپتو، کاردانو نیز متن باز است. پلتفرم کاردانو در حال تلاش برای اجرای قابلیت‌های قرارداد هوشمند با به روزرسانی Goguen در سال جاری است. این باید قراردادهای هوشمند آنها را یک گام جلوتر یا به عبارتی هوشمندانه‌تر برساند.
Qtum
Qtum یک پلتفرم کاربردی بلاکچین متن باز است و امنیت و انعطاف پذیری دو مورد از اساسی‌ترین مولفه‌های آن هستند. تیم Qtum به شدت تلاش کرده است تا اطمینان حاصل کند قراردادهای هوشمند می‌توانند با اطمینان انجام شوند، و این بستر را برای مشاغل و مشتریان سازمانی آنها مناسب می‌کند.
مثال‌های استفاده از قراردادهای هوشمند
در حالی که کشور‌ها و نهاد‌های قانون‌گذاری در سراسر جهان رویکرد‌های متفاوتی نسبت به ارز دیجیتال اتخاذ کرده‌اند، اما فناوری‌های زیربنای این ارزها یعنی بلاک چین و قرارداد هوشمند را به عنوان فناوری‌هایی انقلابی پذیرفته و در سطوح مختلف مورد استفاده قرار داده‌اند.
مثلا همین اواخر بود که تعدادی از بانک‌های آمریکا با استفاده از بلاک چین و قرارداد هوشمند در محیطی شفاف به مبادلات اعتباری پرداختند. قرارداد هوشمندی که در اینجا مورد استفاده قرار گرفت حاوی اطلاعاتی مانند جزئیات ترید فردی، استاندارد‌های ریسک طرف مقابل و غیره بود.
چنین چیز‌هایی هر روز در گوشه و کنار جهان در حال روی دادن هستند. همین اواخر بود که مشارکت‌هایی بین بانک‌های ژاپنی و بانک‌های کره جنوبی برای استفاده از بلاک چین ریپل و ارسال پرداختی‌های بین المللی انجام گرفت.
بیشتر بخوانید : ریپل (Ripple) چیست؟ راه حلی برای پرداخت‌های جهانی
از آنجا که قراردادهای هوشمند برای اولین بار در ارتباط با ارزهای دیجیتال شناخته و اعمال شده‌اند، امروزه بیشتر از این قرارداد‌ها در حیطه بانکداری و امور مالی استفاده می‌شود. اما این قرارداد‌ها کاربردهای بسیار زیادی دارند و از آنها در زمینه‌های مختلفی مانند بهداشت و درمان، املاک و مستغلات، زنجیره تامین و غیره می‌توان استفاده کرد.
اما با الکترونیکی شدن پول و اسناد همراه، بیشترین استفاده از قراردادهای هوشمند در صنعت مالی باقی مانده است. در بخش خدمات مالی استفاده از قراردادهای هوشمند بسیار زیاد شده است، به عنوان مثال برای پردازش پرداخت‌ها، تسویه حساب یا تسویه ابزارهای مالی، تجارت مالی و همچنین فناوری‌های نظارتی مانند صدور گواهینامه “مشتری خود را بشناسید” از موارد استفاده قراردادهای هوشمند هستند.
معایب اسمارت کانترکت‌ها
قرارداد هوشمند فناوری بسیار جوانی است و هنوز با مشکلاتی مواجه است. به عنوان مثال، کد قرارداد ممکن است شامل باگ و خطا باشد و در نتیجه اشتباهاتی در سیستم پدید آید که موجب سوء استفاده کلاه‌بردار‌ها شود. هنوز مسائل زیادی در مورد قانون‌گذاری، مالیات و غیره برای این قرارداد‌ها تعیین نشده است. این قرارداد‌ها بر بستر بلاک چین کاملا به اجرا در می‌آیند و فرضا اگر دادگاه و قانون بنا به دلایلی مایل به اجرای قرارداد نباشد، بلاک چین آن را لغو نخواهد کرد.
البته تعداد زیادی از این مشکلات به دلیل جدید و جوان بودن این فناوری است و به مرور زمان حل خواهند شد. این فناوری برای رسیدن به کمال نیازمند زمان است. بدون شک در آینده بیشتر از قراردادهای هوشمند خواهیم شنید و این قرارداد‌ها تبدیل به بخشی اساسی از جامعه ما خواهند شد.
ایمیل ابزاری است که شیوه تجارت مردم را متحول کرده است. با این حال تصور کنید که ایمیل تنها بین کاربران یک سرویس امکان پذیر بود؛ اگر چنین بود، شاید برخی از عملیات ایمیل محدود را در دفاتر بزرگ‌تر شاهد بودیم، اما مطمئنا نه در جریان اصلی. در حال حاضر قراردادهای هوشمند این قابلیت همکاری را ندارند. این بدان معناست که اگر شرکتی بخواهد با شرکت دیگری قرارداد هوشمند منعقد کند، هر دو شرکت باید با ارز دیجیتال مشابهی کار کنند. این موضوع ممکن است به تعاملات محدودی بین شرکای تجاری منجر شود؛ اما تفکیک پروتکل‌های مختلف به مکان‌های مجزا، از طرف عموم پذیرفته نخواهد شد.
این که انتظار داشته باشیم هر کسب و کار بزرگی به یک ارز دیجیتال متعهد شوند، منطقی نیست؛ به ویژه با وجود نوسانات رمز ارزها. متأسفانه تقریبا هر پروتکل قرارداد هوشمند، امروزه کاملا به بلاک چین اصلی آن محدود است و کار با این پروتکل‌های متنوع ساده نیست.
البته مشکلات کارمزدهای کمتر و قابلیت همکاری را می‌توان توسط توسعه دهندگانی که برای رسیدن به یک هدف مشترک کار می‌کنند، حل کرد. با این حال موارد دیگری نیز مانند تأثیر محیطی ماینینگ، تأخیر در انجام تراکنش‌ها در دفتر کل توزیع شده، پروتکل‌های حفظ حریم خصوصی بر روی دفاتر کل عمومی و مشکل اوراکل برای آوردن داده‌های خارج به محیط DLT همچنان وجود دارد.
از آنجا که اکثر Smart Contractها بر روی بلاک چین ساخته می‌شوند، هر تراکنشی برای تائید بلاک و ثبت آن در DLT نیاز به کارمزد دارد. دلیل این کارمزد این است که بلاکچین‌ها با افزودن بلاک‌های جدید به شبکه، به ماینرها برای انجام کار محاسباتی مربوطه اعتماد می‌کنند؛ عدم وجود کارمزد به معنای عدم انگیزه برای ماینرهاست و این موضوع تراکنش‌های جدیدی را به همراه ندارد. زنجیره بلوک‌ها کارمزدهایی دارند که ثابت نیستند و با توجه به ترافیک شبکه و ارزش ارز در نوسان هستند.
اگر صاحب یک کسب و کار هستید و قصد دارید بخش‌هایی از عملیات خود را به یک قرارداد هوشمند مجهز به بلاک چین منتقل کنید، مشکلات مربوط به کارمزدها دردسر بزرگی خواهد بود. اگر فردی هستید که برای محافظت از خود در یک قرارداد تجاری می‌خواهید از بلاکچین استفاده کنید، ممکن است کارمزدهای مربوط به اسمارت کانترکت‌ها بسیار گران باشد.
اتریوم در حال حاضر پرکاربردترین پلتفرم قرارداد هوشمند است که با بیشتر شدن محبوبیت آن، هزینه کارمزدهای آن بیشتر می‌شود. این مورد مخالف نحوه عملکرد یک تجارت است و نشانه واضحی است که اساسا در طراحی قرارداد هوشمند مشکلاتی وجود دارد.
نتیجه‌گیری
پتانسیل بازار قراردادهای هوشمند بسیار عالی است. قراردادهای هوشمند می‌توانند در واقع توافق نامه‌ها را در صنایع مختلف تغییر دهند. با این وجود قبل از رسیدن به نقطه‌ای که بتوانند بدون هیچ‌گونه نقصی کار بکنند، مدتی طول خواهد کشید و به توسعه بیشتری نیاز دارند. در حال حاضر و بصورت انبوه نمی‌توان فناوری قرارداد هوشمند را پیاده سازی کرد، زیرا در این مرحله آزمایشات بیشتری لازم دارد. در حال حاضر، قراردادهای هوشمند هنوز یک فناوری نوپا به حساب می‌آید و چالش‌های موجود در آن نیز بسیار زیاد است. همچنین باید موارد قانونی و نظارتی آن نیز حل شود.
اگر تا به حال از قراردادهای هوشمند استفاده کرده‌اید می‌توانید نظرات خود را با ما در میان بگذارید.
