قراردادهای هوشمند مانند توافق‌نامه‌هایی روی بلاکچین هستند. قراردادهای هوشمند می‌توانند توکن یا آیتم‌های دیجیتالی به نام NFT ایجاد کنند، یا اینکه بعضا کارهای پیچیده‌تری مانند ترید، سواپ یا تایید هویت‌ها را انجام می‌دهند. در این میان شبکه TON رتبه اول بیشترین قرار داد هوشمند دیپلوی شده را با بهترین پروفایل امنیتی در سال ۲۰۲۴ به دست آورده است.
به گزارش میهن بلاکچین، در سال ۲۰۲۴، بلاکچین‌های جوان به دلیل اینکه تعداد قراردادهای بیشتری دارند، عملکرد بهتری نیز از خود نشان داده‌اند.به ویژه از نظر مشخصات ایمنی نیز بهتر از رقبای قدیمی خود عمل کرده‌اند.
TON، در جایگاه نخست
اتریوم در رابطه با تعداد قرارداد هوشمند دیپلوی شده، در جایگاه اول نیست. بلاکچین بومی تلگرام، بیشترین تعداد قرارداد دیپلوی شده را داراست.
بلاکچین تون با ماشین مجازی اتریوم (EVM) ناسازگار است و از یک رویکرد متفاوت برای ایجاد قراردادهای هوشمند استفاده می‌کند. این بلاکچین که به عنوان یک شبکه متن باز کار می‌کند، با استفاده از زبان برنامه‌نویسی فانسی (FunC) قراردادهای هوشمند را ایجاد می‌کند. تلگرام اپلیکیشن‌های متفاوت و در دسته‌بندی‌های مختلفی را میزبانی می‌کند؛ از جمله کیف‌پول‌ها، بازارها، بازی‌ها، فضاهای اجتماعی و غیره.
بلاکچین تون پس از رشد کاربران فعالش در تلگرام، به این جایگاه دست پیدا کرد.
تون، بلاکچینی است که چندین ربات معاملاتی را که نیازمند اتوماسیون برای سرویس‌های غیرمتمرکزشان هستند نیز میزبانی می‌کند. همچنین، نمونه قراردادهایی را ارائه می‌دهد که می‌توان از آنها به عنوان قالب برای پروژه‌های دیگر استفاده کرد.
پس از تون، پالیگان در جایگاه دوم قرار دارد. پالیگان در سال ۲۰۲۱، بلاکچین برگزیده برای دیپلوی قراردادهای هوشمند در حوزه‌های دیفای، وب۳ و بازی بود و بیشترین تعداد قراردادها را در سال ۲۰۲۱ به خود اختصاص داد.
پالیگان از طریق اکسپلورر بلاکچین بومی خود، یک لایه امنیت بیشتر را ارائه می‌دهد. مالکین پروژه‌ها می‌توانند قراردادهای هوشمند خود را در این اکسپلورر تایید کنند. همچنین پالیگان از نظر تعداد کل قراردادهای هوشمند دیپلوی شده، در جایگاه اول قرار دارد که این ممکن است به دلیل فعالیت متمرکز یا دیپلوی یک سری قرارداد توسط نهادی واحد باشد. شبکه فانتوم نیز در جایگاه سوم قرار دارد و به تازگی آمار قراردادهای هوشمند آن افزایش یافته است. به‌ویژه پس از اخبار مرتبط با بلاکچین سونیک و مهاجرت این بلاکچین.
شبکه‌های دیگری که تعداد دیپلویرهای زیادی دارند شامل شبکه ترون، آربیتروم، زی‌کی‌سینک ارا و بی‌ان‌بی چین هستند. استثنای این گروه، بلاکچین بیس (Base) است که هیچ کوینی نداشته و در رتبه چهارم و حتی بالاتر از BNB چین قرار دارد. بیس یکی از شبکه‌هایی است که از نظر تعداد دیپلویرها در بین ۱۰ تای اول قرار دارد. بیش از ۸۸۷.۵ نهاد، روی بلاکچین بیس، قرارداد دیپلوی کرده‌اند.
هر دو شبکه لایه ۱ و لایه ۲ از نظر معیارهای مختلف با اتریوم رقابت می‌کنند. اتریوم همچنان از نظر کارمزد و همچنین پلتفرم‌هایی با تعداد کیف پول‌های فعال در جایگاه بالاتری قرار دارد. با این حال، تولید قراردادهای هوشمند ممکن است یک معیار برای فعالیت‌ها، از جمله توسعه‌دهندگان بیشتر یا روند ایجاد توکن‌های جدید باشد.
یکی از دلایل تعداد بالای قراردادهای هوشمند، نیاز به راه‌اندازی یک قرارداد جدید برای هر میم‌کوین است. بیشتر بلاکچین‌های برتر شاهد موجی از میم‌کوین‌ها بودند که خصوصا بلاکچین‌های سریع‌تر و مقیاس‌پذیر با حداقل کارمزد را تحت تأثیر قرار می‌دادند. تون نیز به دلیل کارمزد کم، برای جابجایی وجوه یا استفاده از قراردادها ایده‌آل است.
اهمیت حسابرسی قراردادهای هوشمند
البته دیپلوی انبوه قراردادهای هوشمند به زبان سالیدیتی، پایتون یا زبان‌های دیگر، کاربران را در معرض رفتارهای مخرب نیز قرار می‌دهد. معمولا یک پروژه وضعیت حسابرسی (Audit) خود را تبلیغ می‌کند و در نهایت بررسی وضعیت حسابرسی پروژه‌ها بر عهده کاربران است. در نتیجه، شبکه‌ها نباید از امنیت قراردادهای هوشمند خود غافل شوند.
بی‌ان‌بی چین و اتریوم همچنان بیشترین حملات را در شبکه‌ها داشته‌اند. تعدادی از قراردادها نیز در گذشته آسیب‌پذیری‌هایی را نشان داده‌اند، البته بدون ضرر مالی. بیشتر قراردادهای هوشمند نقشی در نوعی عملیات مالی یا ارزش غیرمتمرکز دارند و حتی یک آسیب‌پذیری کوچک می‌تواند پرهزینه شود و مستقیما بر بازارها تأثیر بگذارد. به دلیل یک نقص در منطق الگوریتم (Logic)، قراردادهای هوشمند به ویژه در پل‌ها، پروتکل‌های پیچیده یا سایر قراردادهایی که می‌توانند توکن‌های جدید تولید کنند، به شدت آسیب‌پذیر می‌شوند.
برای مثال، در ماه گذشته، آسیب‌پذیری‌های قرارداد هوشمند بر TONUp (لانچ پد شبکه تون) تأثیر گذاشت و حدود ۱۰۶٬۰۰۰ دلار را از یک قرارداد هوشمند به سرقت برد. حملات مشابهی نیز برای برنامه‌های بی‌ان‌بی چین و RedKeyGame اتفاق افتاد.
یکی از بزرگ‌ترین هک‌ها در هفته گذشته مربوط به صرافی غیرمتمرکز ولوکور (Velocore) بود که به دلیل آسیب‌پذیری قرارداد هوشمند ۶.۸ میلیون دلار اتریوم از دست داد.
یک نفر نیز به اگریگیتور لیکوییدیتی اوریون (Orion) حمله کرد. به طور کلی، قراردادهای هوشمند در بخش دیفای اغلب هدف حملات بودند، زیرا آنها دارای بیشترین ارزش و توکن‌های قفل شده هستند. پروتکل TLN بر بستر بی‌ان‌بی چین حدود ۲۸۰٬۰۰۰ دلار از طریق آسیب‌پذیری قرارداد هوشمند در هفته گذشته ضرر کرد.
آسیب‌پذیری‌ها بر پروژه‌های بزرگ‌تر نیز تأثیر می‌گذارند، مانند گالا گیمز (Gala Games) که در آن یک هکر ۵ میلیارد توکن جدید گالا مینت کرد. تعدادی از پروژه‌ها سعی می‌کنند بر قراردادهای خود کنترل داشته باشند، از جمله توقف مینت توکن.
به این ترتیب، درست است که تعداد بالای قراردادهای هوشمند یک امتیاز محسوب می‌شود اما پروژه‌های بلاکچینی باید مراقب حسابرسی دقیق قراردادهای هوشمند خود هم باشند. به نظر شما آیا بلاکچین تون از این آزمون هم سربلند بیرون خواهد آمد؟
