اوپی استک (OP Stack): معماری مدرن و ماژولار برای ایجاد بلاکچین‌های مقیاس‌پذیر و یکپارچه

اوپی استک (Optimism Stack) که به اختصار OP Stack نیز نامیده می‌شود، ابزاری متن‌باز و ماژولار است که امکان ساخت و توسعه زنجیره‌های بلاکچینی را فراهم می‌کند. این ابزار به طور خاص برای ایجاد شبکه‌های ترکیبی و سفارشی در بستر اتریوم طراحی شده و برخلاف فناوری‌های دیگر، محدود به رول‌آپ‌های لایه دوم نیست. هدف اصلی اوپی استک، ایجاد گروهی از زنجیره‌های یکپارچه تحت نام ابر زنجیره (Superchain) است که با همکاری یکدیگر به مقیاس‌پذیری، کاهش هزینه‌ها، و بهبود عملکرد بلاکچین‌ها کمک می‌کنند.

آشنایی با OP Stack

اوپی استک یا Optimism Stack (به اختصار OP Stack)، ابزاری متن‌باز و ماژولار است که به توسعه‌دهندگان این امکان را می‌دهد تا شبکه‌های بلاکچینی منعطف، مقیاس‌پذیر و سفارشی‌سازی‌شده‌ای برای بستر اتریوم ایجاد کنند.

برخلاف دیگر رول‌آپ‌های سنتی که محدود به لایه دوم هستند، اوپی استک با هدف ایجاد و توسعه شبکه‌هایی از زنجیره‌های مختلف که با یکدیگر تعامل‌پذیر هستند، طراحی شده و می‌تواند ساختاری از زنجیره‌های به‌شدت هماهنگ، به نام ابر زنجیره یا سوپرچین (Superchain) ایجاد کرده و با ترکیب و تعامل خود، قابلیت‌های شبکه را به بهبود بخشد.

هدف OP Stack

اوپی استک (OP Stack) به دنبال توسعه‌ای فراتر از صرفاً ایجاد بلاکچینی جدید است؛ این ابزار می‌خواهد جامعه‌ای دیجیتال و یکپارچه برای توسعه‌دهندگان و کاربران ایجاد کند که در آن، زنجیره‌های مختلف در کنار هم، ساختاری هماهنگ و یکپارچه داشته باشند.

اوپی استک با ساده‌سازی فرآیند ساخت زنجیره‌ها، قابلیتی برای توسعه‌دهندگان فراهم می‌کند تا با تمرکز روی نوآوری و ایجاد امکانات جدید، زنجیره‌های بلاکچینی سفارشی‌شده و هماهنگ با شبکه اتریوم ایجاد کنند. هدف نهایی OP Stack این است که به جای ساخت زنجیره‌های جداگانه و مستقل، زنجیره‌هایی به هم پیوسته و هماهنگ ایجاد شوند که با همکاری هم ابر زنجیره را شکل دهند؛ این ابر زنجیره، مجموعه‌ای از زنجیره‌های به‌شدت یکپارچه خواهد بود که با هم به گسترش و تقویت جامعه بلاکچینی کمک می‌کنند.

اصول طراحی OP Stack

در فرآیند طراحی OP Stack، تیم Optimism چندین اصل کلیدی را برای موفقیت این ابزار در نظر گرفته است. این اصول به عنوان مبنای طراحی OP Stack شناخته می‌شوند و توسعه‌دهندگان را در ایجاد اکوسیستمی پایدار و قوی راهنمایی می‌کنند:

• ماژولار بودن: OP Stack به‌صورت ماژولار طراحی شده و هر زنجیره بلاکچینی که بر اساس OP Stack ساخته می‌شود، می‌تواند از اجزا و ماژول‌های مختلف تشکیل شده و به آسانی سفارشی‌سازی شود. این ویژگی امکان تغییر و ارتقا اجزا به‌منظور رفع نیازهای خاص هر پروژه را فراهم می‌کند.
• سادگی و کارآمدی: در جریان توسعه OP Stack، تیم Optimism به این نتیجه رسید که سادگی در طراحی نرم‌افزار، منجر به افزایش کارایی و قابلیت اطمینان کد می‌شود. این درس کلیدی از زمانی گرفته شد که برنامه‌نویسی به نام geohot توانست کد ۶۰۰۰ خطی را با تغییری ساده به کدی ۳۰۰ خطی تبدیل کند و کارکردهای اصلی را بدون پیچیدگی بیشتر بهبود بخشد. این اتفاق، اهمیت سادگی و کارآمدی را در طراحی کد برای تیم روشن ساخت و تبدیل به یکی از اصول اصلی طراحی OP Stack شد.
• متن‌باز بودن: OP Stack به‌صورت کامل متن‌باز طراحی شده و جامعه می‌تواند به کد آن دسترسی داشته و در توسعه آن مشارکت کند. این شفافیت در توسعه، به جلب اعتماد توسعه‌دهندگان و تشویق آن‌ها به همکاری و ارائه نوآوری‌های جدید کمک می‌کند.

بخش‌های مختلف OP Stack

اوپی استک (OP Stack) از مجموعه‌ای از ماژول‌ها تشکیل شده که هر کدام مسئولیت لایه‌ای خاص از ساختار بلاکچینی را بر عهده دارند. این ماژول‌ها با API دقیق و تعریف‌شده با یکدیگر تعامل دارند و می‌توانند برای ایجاد شبکه‌های بلاکچینی سازگار و قابل‌اعتماد به کار گرفته شوند. اجزای اصلی OP Stack عبارت‌اند از:

• لایه داده (Data Layer): لایه داده به عنوان پایه‌ای برای ذخیره‌سازی و امنیت داده‌ها عمل می‌کند و در حال حاضر اتریوم به عنوان لایه داده OP Stack استفاده می‌شود. این لایه داده‌ها را از طریق مکانیسم اثبات سهام (PoS) ذخیره و امنیت آن‌ها را تضمین می‌کند.
• لایه اجرایی (Execution Layer): این لایه مسئول اجرای تراکنش‌ها و تغییرات حالت زنجیره است. ماشین مجازی اتریوم (EVM) به عنوان ماژول اجرایی OP Stack عمل می‌کند و به زنجیره‌های OP امکان می‌دهد تا تراکنش‌ها را پردازش و تغییرات حالت را اعمال کنند.
• لایه اشتقاق (Derivation Layer): این لایه اطلاعات خام را از لایه داده استخراج و فرمت‌بندی می‌کند تا برای لایه اجرایی قابل استفاده باشد. این کار با استفاده از ماژول رول‌آپ انجام می‌شود که ورودی‌ها را از داده‌های بلوک، بسته‌های جمع‌کننده و رویدادهای تراکنش استخراج می‌کند.
• لایه تسویه (Settlement Layer): لایه تسویه به زنجیره‌های دیگر و زنجیره‌های OP امکان می‌دهد از وضعیت زنجیره‌های اوپی استک (OP Stack) مطلع شوند و بر اساس آن تصمیمات خود را اخذ کنند. در حال حاضر، تسویه از طریق مکانیسم اثبات تقلب و مبتنی بر تایید انجام می‌شود که در صورت بروز خطا در حالت‌های زنجیره، اثبات تقلب را ارائه می‌دهد.
• لایه حاکمیت (Governance Layer): لایه حاکمیت مسئول مدیریت و ارتقای سیستم است. این لایه شامل توکن‌های حاکمیتی و قراردادهای هوشمند چند امضایی برای تصمیم‌گیری در مورد تغییرات و به‌روزرسانی‌ها است. 

نسخه بِد راک (Bedrock) از اوپی استک (OP Stack)

نسخه Bedrock نخستین پیاده‌سازی عملی از OP Stack است که اصول ماژولار بودن و کاهش پیچیدگی کد را به اوج می‌رساند. بِد راک طراحی ساده‌تری دارد و از ماژول‌هایی بهره می‌برد که در پروژه‌هایی مانند The Merge استفاده شده‌اند. این نسخه به طرز چشم‌گیری ساده‌تر از نسخه‌های پیشین بوده، با بهینه‌سازی‌های متعدد، پیچیدگی کد را به طرز قابل‌توجهی کاهش داده و تقریباً با ۱۰۰۰ خط کد اصلی جایگزین شده است. این تغییرات موجب شده تا Bedrock نسبت به نسخه‌های قبلی سبک‌تر و کارآمدتر عمل کند.

موفقیت‌های OP Stack و پروژه‌های مبتنی بر آن

با انتشار کد ساده و ماژولار OP Stack، جامعه توسعه‌دهندگان بلاکچینی توانست پروژه‌های متعددی را با استفاده از این زیرساخت ایجاد کند. برخی از این پروژه‌ها فراتر از انتظارات اولیه تیم آپتیمیسم (Optimism) بودند و نشان دادند که طراحی ساده و متن‌باز OP Stack چگونه می‌تواند به خلق نوآوری‌های جدید کمک کند. در ادامه به برخی از این پروژه‌ها اشاره می‌شود:

• اوپی کرفت (OPCraft): یکی از اولین پروژه‌هایی که بر پایه OP Stack ایجاد شد، OPCraft است که توسط تیم Lattice توسعه یافته و بازی وُکسلی (Voxel) است که به‌صورت کامل روی بلاکچین پیاده‌سازی شده و تمامی تراکنش‌ها و عملیات آن درون زنجیره انجام می‌شود. در بازی‌سازی، وُکسل (Voxels) که مخفف Volumetric Pixel به معنای پیکسل حجمی است، نوعی پیکسل سه‌بعدی یا مکعب کوچک در شبکه‌ای سه‌بعدی است که به‌عنوان بلوک‌های سازنده‌ محیط عمل می‌کند. وکسل‌ها شبیه پیکسل‌ها هستند، اما برخلاف پیکسل‌های دوبعدی، عمق، عرض و ارتفاع دارند که آنها را برای ساخت مدل‌ها و مناظر سه‌بعدی مناسب می‌کند. وکسل‌ها به‌ویژه در بازی‌هایی که محیط‌های بلوکی و بافت‌دار دارند، مثل ماینکرفت، محبوب هستند.
• آپتیمیستیک گیم بوی (Optimistic Game Boy): پروژه دیگری به نام Optimistic Game Boy توسط تیم 0xPARC ایجاد شد که در آن شبیه‌ساز Game Boy با موتور اجرایی Bedrock جایگزین و عملاً رول‌آپ Game Boy را روی بلاکچین ساخته شد. 

این پروژه‌ها توانستند از امکانات و ویژگی‌های OP Stack به گونه‌ای بهره بگیرند که جامعه را به قابلیت‌های ماژولار و انعطاف‌پذیر این ابزار آگاه‌تر کنند.

گام‌های بعدی برای OP Stack

با توجه به استقبال گسترده جامعه از اوپی استک و به‌کارگیری آن در پروژه‌های نوآورانه، تیم آپتیمیسم برنامه دارد که به توسعه و بهبود این ابزار ادامه دهد و قابلیت‌های بیشتری به آن اضافه کند. یکی از مهم‌ترین تغییراتی که در آینده نزدیک برنامه‌ریزی شده، ارتقای نسخه Bedrock و گسترش امکانات ماژولار آن است. به این ترتیب، اوپی استک به عنوان زیرساخت اصلی برای توسعه رول‌آپ‌های لایه دوم و سایر بلاکچین‌ها در بستر ابر زنجیره OP شناخته خواهد شد.

ابر زنجیره OP: شبکه‌ای یکپارچه برای تعامل‌پذیری و مقیاس‌پذیری

ابر زنجیره OP یا همان Superchain، شبکه‌ای پیشنهادی است که مجموعه‌ای از رول‌آپ‌ها و زنجیره‌های بلاکچینی را با یکدیگر ادغام می‌کند و همگی از OP Stack بهره می‌برند. این شبکه به گونه‌ای طراحی شده که تعامل و همکاری بین زنجیره‌های لایه دوم مختلف را تسهیل کند و امکان انجام تراکنش‌ها را با سرعت و هزینه کمتر فراهم آورد. هدف از این ساختار، ایجاد مقیاس‌پذیری بالا و انعطاف‌پذیری برای برنامه‌های غیرمتمرکز است که به‌طور همزمان در چندین زنجیره فعالیت می‌کنند.

مدیریت اوپی استک و نقش Optimism Collective

مدیریت OP Stack به عهده Optimism Collective است که در قالب آزمایشی بزرگ در زمینه حکمرانی دیجیتال و دموکراتیک عمل می‌کند. این مجموعه توسط بنیاد آپتیمیسم اداره می‌شود و به دنبال توسعه پایدار و سریع اکوسیستم غیرمتمرکز Optimism است. حاکمیت OP Stack به دو بخش اصلی تقسیم شده است:

• خانه شهروندان: در این بخش، مشارکت عمومی به جامعه اجازه می‌دهد تا از طریق بودجه عمومی که از درآمد شبکه جمع‌آوری شده، در پروژه‌های توسعه‌ای و حمایتی نقش داشته باشند.
• خانه توکن: دارندگان توکن می‌توانند از طریق این بخش در به‌روزرسانی‌ها و پروژه‌های جدید رأی دهند و در تصمیم‌گیری‌های کلان برای اکوسیستم مشارکت کنند.

نتیجه‌گیری: چشم‌انداز OP Stack برای آینده بلاکچین

اوپی استک با ایجاد ساختار ماژولار، متن‌باز و یکپارچه، به جامعه بلاکچینی اجازه می‌دهد تا زنجیره‌های بلاکچینی سفارشی و منعطف ایجاد کنند که به‌راحتی با اکوسیستم اتریوم و دیگر شبکه‌های بلاکچینی تعامل داشته باشند. این ابزار، با فراهم کردن زیرساختی قوی و پایدار، نقش مهمی در مقیاس‌پذیری خطی اتریوم ایفا کرده و امکان ایجاد اپلیکیشن‌های پیچیده و غیرمتمرکز را با کمترین هزینه و بیشترین کارایی فراهم می‌آورد.

اوپی استک (OP Stack) از سوی دیگر با ارائه زیرساختی مشترک و قابل اطمینان برای توسعه بلاکچین‌های جدید، به تقویت و گسترش اکوسیستم آپتیمیسم کمک می‌کند و مسیری روشن را برای ایجاد سوپر چین دیجیتالی هموار می‌سازد. این ابزار به‌عنوان ستون فقرات اکوسیستم Optimism، چشم‌انداز آینده‌ای قوی و مبتنی بر تعامل‌پذیری و مقیاس‌پذیری را برای جامعه بلاکچین فراهم می‌کند که می‌تواند به تحقق رؤیای ساخت یک جامعه دیجیتال هماهنگ و یکپارچه نزدیک‌تر شود.

سوالات متداول (FAQ)