بعد از گذشت چند روز از فیلتر شدن تلگرام ، همچنان این موضوع بسیار داغ است و به دغدغده‌ی اصلی این روزهای مردم تبدیل شده است. به چند نکته که در روزهای اخیر بسیار شاخص بوده است میپردازیم:
۱. ناگهانی بودن مسدودسازی تلگرام که باعث شد مردم به جای اینکه به پیام‌رسان‌های ایرانی مهاجرت کنند، طبیعی‌ترین واکنش را از خود نشان دهند. یعنی استفاده از فیلترشکن برای ورود به تلگرام.
۲. دلیل فیلتر شدن تلگرام این بود که کشورهای دیگر از اطلاعات کاربران ایرانی استفاده نکنند و امنیت ملی حفظ شود. شاید هدف درست بود ولی روش پیاده سازی غلط بود. چون در حال حاضر اکثر کاربران تلگرام از فیلترشکن برای ورود به تلگرام استفاده می‌کنند. پس یعنی اطلاعات کاربران علاوه بر اینکه در اختیار مدیران تلگرام قرار می‌گیرد، در اختیار سازندگان فیلترشکن‌‌ها هم قرار می‌گیرد.
۳. سایت‌ها و کانال‌های خارجی بسیاری تشکیل شده‌اند که از مردم ایمیل دریافت می‌کنند و برای آن‌ها فیلترشکن ارسال می‌کنند. بدین ترتیب آن‌ها پایگاه داده‌ای گسترده از کاربران ایرانی دارند. یعنی یک بانک اطلاعاتی ارزشمند که تبدیل به منبع درآمد برای این عده خواهد شد.
۴. با اینکه تلگرام فیلتر است و کندی‌ها و قطعی‌های زیادی دارد، اما باز هم بزرگ‌ترین و وسیع‌ترین وسیله ارتباطی مردم است.
۵. بعد از اینکه تلگرام مسدود شد، گروه عظیمی که از طرفداران ريیس جمهور بودند، با توجه به وعده‌های آقای روحانی، انتظار فیلتر شدن تلگرام را نداشتند و به انتقادات شدیدی علیه او پرداختند.
۶. واکنش آقا روحانی در اینستاگرام خود به فیلترینگ تلگرام: “سیاست دولت یازدهم و دوازدهم مبتنی بر ایجاد فضای امن مجازی بوده و نه امنیتی. و تاکنون هیچ شبکه اجتماعی و یا پیام‌رسان توسط این دولت مسدود نشده و نخواهد شد. فیلتر و مسدودسازی اخیر تلگرام نیز نه توسط دولت اجرا شده و نه مورد تأیید دولت است. اگر در عالی‌ترین سطح نظام، تصمیمی برای محدود کردن یا مسدودسازی ارتباطات مردم گرفته شده است، باید صاحبان واقعی این کشور که مردم هستند در جریان امور قرار بگیرند.”
به کانال تلگرام ما بپیوندید
نتیجه‌ی نهایی: چرا اکثر مردم ایران به پیام‌رسان‌های داخلی مهاجرت نمی‌کنند؟
از لحاظ اقتصادی و امنیتی، این سخن کاملا درست است که هر دولت و حکومتی باید تلاش کند تا جریان‌های اطلاعتی را در کشورش حفظ کند و تا جایی که امکان دارد، نگذارد تا اطلاعات محرمانه به دست کشورهای بیگانه بیافتد. اما عدم اعتماد مردم به پیام رسان های داخلی، فقط بی اعتمادی فنی یا حتی امنیتی به یک اپلیکیشن و مدیرانش نیست بلکه نمودی از بحران اعتماد است که در جامعه وجود دارد و روز به روز هم تشدید می شود.
به فرض که از نظر تکنیکی، بتوانند تلگرام را به هر نحوی فیلتر کنند که هیچکس نتواند وارد آن شود، اما آیا بحران اعتماد ترمیم خواهد شد یا به نوعی پاک کردن صورت مسأله خواهد بود؟
بعد از گذشت چند روز از فیلتر شدن تلگرام ، همچنان این موضوع بسیار داغ است و به دغدغده‌ی اصلی این روزهای مردم تبدیل شده است. به چند نکته که در روزهای اخیر بسیار شاخص بوده است میپردازیم:
۱. ناگهانی بودن مسدودسازی تلگرام که باعث شد مردم به جای اینکه به پیام‌رسان‌های ایرانی مهاجرت کنند، طبیعی‌ترین واکنش را از خود نشان دهند. یعنی استفاده از فیلترشکن برای ورود به تلگرام.
۲. دلیل فیلتر شدن تلگرام این بود که کشورهای دیگر از اطلاعات کاربران ایرانی استفاده نکنند و امنیت ملی حفظ شود. شاید هدف درست بود ولی روش پیاده سازی غلط بود. چون در حال حاضر اکثر کاربران تلگرام از فیلترشکن برای ورود به تلگرام استفاده می‌کنند. پس یعنی اطلاعات کاربران علاوه بر اینکه در اختیار مدیران تلگرام قرار می‌گیرد، در اختیار سازندگان فیلترشکن‌‌ها هم قرار می‌گیرد.
۳. سایت‌ها و کانال‌های خارجی بسیاری تشکیل شده‌اند که از مردم ایمیل دریافت می‌کنند و برای آن‌ها فیلترشکن ارسال می‌کنند. بدین ترتیب آن‌ها پایگاه داده‌ای گسترده از کاربران ایرانی دارند. یعنی یک بانک اطلاعاتی ارزشمند که تبدیل به منبع درآمد برای این عده خواهد شد.
۴. با اینکه تلگرام فیلتر است و کندی‌ها و قطعی‌های زیادی دارد، اما باز هم بزرگ‌ترین و وسیع‌ترین وسیله ارتباطی مردم است.
۵. بعد از اینکه تلگرام مسدود شد، گروه عظیمی که از طرفداران ريیس جمهور بودند، با توجه به وعده‌های آقای روحانی، انتظار فیلتر شدن تلگرام را نداشتند و به انتقادات شدیدی علیه او پرداختند.
۶. واکنش آقا روحانی در اینستاگرام خود به فیلترینگ تلگرام: “سیاست دولت یازدهم و دوازدهم مبتنی بر ایجاد فضای امن مجازی بوده و نه امنیتی. و تاکنون هیچ شبکه اجتماعی و یا پیام‌رسان توسط این دولت مسدود نشده و نخواهد شد. فیلتر و مسدودسازی اخیر تلگرام نیز نه توسط دولت اجرا شده و نه مورد تأیید دولت است. اگر در عالی‌ترین سطح نظام، تصمیمی برای محدود کردن یا مسدودسازی ارتباطات مردم گرفته شده است، باید صاحبان واقعی این کشور که مردم هستند در جریان امور قرار بگیرند.”
به کانال تلگرام ما بپیوندید
نتیجه‌ی نهایی: چرا اکثر مردم ایران به پیام‌رسان‌های داخلی مهاجرت نمی‌کنند؟
از لحاظ اقتصادی و امنیتی، این سخن کاملا درست است که هر دولت و حکومتی باید تلاش کند تا جریان‌های اطلاعتی را در کشورش حفظ کند و تا جایی که امکان دارد، نگذارد تا اطلاعات محرمانه به دست کشورهای بیگانه بیافتد. اما عدم اعتماد مردم به پیام رسان های داخلی، فقط بی اعتمادی فنی یا حتی امنیتی به یک اپلیکیشن و مدیرانش نیست بلکه نمودی از بحران اعتماد است که در جامعه وجود دارد و روز به روز هم تشدید می شود.
به فرض که از نظر تکنیکی، بتوانند تلگرام را به هر نحوی فیلتر کنند که هیچکس نتواند وارد آن شود، اما آیا بحران اعتماد ترمیم خواهد شد یا به نوعی پاک کردن صورت مسأله خواهد بود؟
