شبکه سولانا این روزها در آستانه یکی از بزرگ‌ترین تغییرات تاریخ خود قرار دارد که می‌تواند نه‌تنها عملکرد این بلاکچین را متحول کند، بلکه معادلات رقابت آن با زیرساخت‌های اینترنتی فعلی را نیز تغییر دهد. شرکت جامپ کریپتو (Jump Crypto) که به‌عنوان یکی از بازیگران اصلی حوزه زیرساخت وب ۳ شناخته می‌شود، پروپوزال جدیدی ارائه داده است که هدف آن ارتقا کارایی این شبکه و تشویق ولیدیتورها به بروزرسانی سخت‌افزار است.
به گزارش میهن بلاکچین، این پروپوزال که با نام SIMD-0370 مطرح شده است، در امتداد مجموعه‌ای از اصلاحات اخیر برای تقویت مقیاس‌پذیری و تاب‌آوری سولانا ارائه می‌شود. در صورت اجرا، محدودیت ثابت محاسباتی برای بلاک‌ها حذف خواهد شد؛ این موضوع می‌تواند فرصت‌های جدیدی برای رشد ایجاد کند و همزمان خطرات خاص خود را به همراه خواهد داشت.
حذف محدودیت ثابت بلاک‌ها؛ افزایش کارایی شبکه سولانا
جامپ کریپتو که در حال توسعه کلاینت اعتبارسنج پرسرعت فایردنسر (Firedancer) برای سولانا است، معتقد است حذف محدودیت ثابت محاسباتی بلاک‌ها پس از ارتقا بزرگ آلپنگلو (Alpenglow) عملی خواهد شد. این ارتقا که ماه گذشته با اجماع نزدیک به اتفاق جامعه تأیید شد، قرار است در ماه دسامبر روی تست نت سولانا پیاده‌سازی شود.
طبق توضیحات شرکت آنزا (Anza) که از دل سولانا لبز (Solana Labs) شکل گرفته است، در صورت اجرای این پروپوزال، ولیدیتورهایی که سخت‌افزار ضعیف‌تری دارند، از پردازش بلاک‌های پیچیده‌تر جا می‌مانند و این بلاک‌ها به دست ولیدیتورهای مجهزتر پردازش می‌شوند.
به این ترتیب، نوعی چرخه تقویتی ایجاد می‌شود؛ تولیدکنندگان بلاک برای کسب کارمزد بیشتر، تراکنش‌های بیشتری در بلاک‌ها می‌گنجانند و ولیدیتورهایی که عقب مانده‌اند، برای از دست ندادن پاداش‌ها مجبور به ارتقای سخت‌افزار می‌شوند و در نهایت کارایی کل شبکه بهبود پیدا می‌کند.
این پروپوزال بخشی از تلاش گسترده‌تر جامعه سولانا برای تقویت تاب‌آوری شبکه و متنوع‌سازی کلاینت‌های اعتبارسنج است. فایردنسر نیز از سپتامبر ۲۰۲۴ به‌طور محدود روی شبکه اصلی فعال شده است و زمینه‌ای برای کاهش وابستگی به یک کلاینت واحد را ایجاد کرده است.
سولانا در سال‌های اخیر با سرعت بالا و کارمزدهای پایین خود توانسته محبوبیت زیادی در میان کاربران خرد و توسعه‌دهندگان دیفای به دست آورد؛ حجم معاملات صرافی‌های غیرمتمرکز سولانا در مقاطعی از سال جاری از اتریوم نیز پیشی گرفته است.
با این حال، جهش‌های ناگهانی در فعالیت شبکه بارها منجر به اختلال و حتی خاموشی‌های موقت شده‌اند که ضرورت ارتقاهای جدید برای افزایش پایداری و بهبود تجربه کاربری را دوچندان کرده است.
از محدودیت‌های فعلی تا رقابت برای آینده
در حال حاضر، سقف محاسباتی ثابت برای هر بلاک در سولانا ۶۰ میلیون واحد محاسباتی (CU) تعیین شده است. بر اساس پروپوزال جدید، این سقف حذف می‌شود و اندازه بلاک بر اساس توان پردازش ولیدیتورها متغیر خواهد بود. پیش‌تر در ماه می، لوکاس برودر (Lucas Bruder)، مدیرعامل جیتو لبز (Jito Labs)، پروپوزالی مشابه با عنوان SIMD-0286 مطرح کرده بود که هدفش افزایش سقف به ۱۰۰ میلیون CU بود.
با وجود مزایای احتمالی، برخی کارشناسان درباره پیامدهای جانبی این تغییر هشدار داده‌اند. آخیلش سینگهانیا (Akhilesh Singhania)، یکی از مهندسان فعال در این حوزه، معتقد است اگر تنها ولیدیتورهای بزرگ بتوانند هزینه ارتقای سخت‌افزارهای گران‌تر را بپردازند، ولیدیتورهای کوچک‌تر به مرور حذف می‌شوند.
این روند در نهایت می‌تواند به کاهش تعداد ولیدیتورها و افزایش تمرکز در شبکه منجر شود که با روح غیرمتمرکز بلاکچین‌ها در تضاد است.
ارتقای آلپنگلو که در ماه می توسط آنزا معرفی شد، به‌عنوان بزرگ‌ترین تغییر در پروتکل اصلی سولانا توصیف شده است. این ارتقا زمان نهایی شدن تراکنش‌ها را از حدود ۱۲.۸ ثانیه به تنها ۱۵۰ میلی‌ثانیه کاهش می‌دهد؛ این موضوع می‌تواند سولانا را به سطحی برساند که با زیرساخت اینترنتی فعلی رقابت کند. علاوه بر این، مجموعه‌ای از ارتقاهای جانبی نیز برای تقویت تاب‌آوری شبکه در نظر گرفته شده‌اند.
به نظر می‌رسد سولانا در حال آماده‌سازی خود برای عبور از یک نقطه عطف تاریخی است که می‌تواند آینده این بلاکچین را نه‌تنها در رقابت با اتریوم، بلکه در مواجهه با اینترنت جهانی بازتعریف کند.
