نقدینگی در کنار ارزش بازار، یکی از مهمترین مفاهیم در بازار معامله و سرمایه گذاری ارزهای دیجیتال است. نقدینگی درجهای است که یک دارایی را می توان به سرعت خرید و فروش کرد، بدون اینکه ثبات قیمت آن تاثیر چندانی بپذیرد. به بیان ساده تر، نقدینگی به معنی سادگی قابلیت تبدیل یک دارایی به پول نقد است. نقدترین نوع دارایی پول نقد است؛ چون بسیار با ثبات بوده و می توان از آن به سادگی برای خرید، فروش، پرداخت بدهی و رفع نیازهای ضروری استفاده کرد. به همین دلیل از پول نقد، به عنوان معیاری برای محاسبه ی نقدینگی یک دارایی استفاده میشود.
یکی از شباهتهای بین داراییهای نقد این است که همه آنها بازاری آزاد و آماده برای مبادله دارند. این بدان معناست که تمام این دارایی ها در حجم های بالا، بصورت جهانی و با قیمت ثابتی مبادله میشوند. داراییهای غیرنقد معمولا در صرافیهای عمومی معامله نشده و بیشتر به صورت خصوصی و شخصی مبادله میشوند. این بدان معناست که قیمت داراییهای غیرنقد میتواند تفاوتهای زیادی داشته باشد. در واقع، هر چقدر تبدیل یک دارایی به پول نقد سختتر باشد، میزان غیرنقدینگی آن نیز بیشتر است.
اهمیت نقدینگی
در مورد ارزهای دیجیتال، نقدینگی اشاره به توانایی یک کوین در تبدیل به پول نقد یا کوینهای دیگر اشاره دارد. نقدینگی برای هر دارایی قابل معامله، شامل ارزهای دیجیتال، بسیار اهمیت دارد. نقدینگی بیشتر به دلیل ایجاد مزیت های زیر در بازار، ترجیح داده می شود:
۱.قیمت های بهتر و منصفانه تر برای همگان
در بازاری با نقدینگی بالا، قیمت ها برای شرکت کنندگان در بازار به دلیل تعداد بالای خریداران و فروشندگان، بسیار منصفانهتر است. برای مثال، بازاری قدرتمند با فعالیت معاملاتی بالا، اطمینان حاصل میکند که فروشندگان با قیمتهایی رقابتی اقدام به فروش کنند (تا به این شکل ضرر نکنند)، و خریداران حاضر به خرید در قیمت های بالاتری باشند (بسته به میزان نیازشان) که در نتیجه باعث ایجاد قیمت تعادلی بازار می شود که برای همه منصفانه باشد. یک قیمت تعادلی با ثبات، نشانه ای از ثبات بازار و عدم محرومیت شرکت کنندگان بازار است.
۲.ثبات بازار
نقدینگی بالا باعث میشود که قیمت ثبات داشته و تحت تاثیر معاملات بزرگ، تغییر قیمتهای ناگهانی ندهد. برای مثال، تاثیرگذاری یا حتی دستکاری در قیمت، برای نهنگها (افراد صاحب مقادیر بسیار بالای پول) در بازارهای با نقدینگی پایین و فعالیت معاملاتی کم، بسیار آسان است. تنها یک سفارش خرید یا فروش، باعث تغییر شدید قیمت ارز دیجیتال میشود که در نتیجه میزان نوسان و ریسک کلی بازار را تشدید میکند. در بازاری با نقدینگی بالا، قیمتها به قدری ثبات دارند که با کمک تعداد بالای شرکت کنندگان و سفارشات آنها، بتوانند در مقابل سفارش های بزرگ مقاومت کنند.
۳.انجام سریعتر تراکنش ها
خرید و فروش ارز دیجیتال مورد نظر شما در یک بازار با نقدینگی بالا بسیار راحتتر خواهد بود، چرا که سفارش خرید یا فروش شما به دلیل تعداد بالای شرکت کنندگان، بسیار سریع تر پر میشود. شما میتوانید در آن واحد به یک معامله وارد شده و از آن خارج شوید، که گاهی در بازارهای ارز دیجیتال پرسرعت، حیاتی است.
۴.افزایش دقت و صحت تحلیل های فنی
تحلیل فنی اشاره به مطالعه قیمتهای پیشین و استفاده از نشانگرهای فنی و الگوهای نموداری برای پیش بینی قیمت ارز دیجیتال دارد. با اینکه بسیاری با صحت این تحلیلها مخالف هستند، اما این روش هنوز هم روشی فراگیر برای شناخت بازار کل و معاملات است. قیمت و الگوهای نموداری در یک بازار با نقدینگی بالا، بسیار توسعه یافته و دقیقتر است که باعث افزایش صحت آن میشود.
چرا عدم وجود نقدینگی، مشکلی بزرگ است؟
نقدینگی یکی از عناصر حیاتی هر بازار است. نبود پول نقد باعث ایجاد محیطی نامتعادل و غیرقابل کنترل می شود. این بدان معنا نیست که قیمت یک دارایی نباید به هیچ وجه نوسان داشته باشد. چرا که این نوسانات در بلند مدت به نتایج بهتری ختم می شوند. وگرنه دیگر دلیلی برای وجود این دارایی های قابل مبادله نخواهد بود. نکته مهم اینجاست که باید خریداران و فروشندگانی سازگار وجود داشته باشند تا بازار بتواند به حرکت خود ادامه دهد.
مشکل نقدینگی در صرافی های کنونی
از بدو تولد معاملات ارزهای دیجیتال، مشکل نقدینگی وجود داشته است. با افزایش محبوبیت ارزهای دیجیتال، بسیاری از مردم شانس خود را در ایجاد یک صرافی ارز دیجیتال امتحان کردهاند. واضح است که تمام صرافیها با هم یکی نیستند. هر کدام زوجهای معاملاتی متفاوت و در نتیجه حجمهای معاملاتی متفاوتی دارند. به همین دلیل، نقدینگی هر صرافی با دیگری تفاوت دارد.
نمیتوان تنها یک صرافی را مقصر دانست. از میان بیش از ۱۶۰۰ ارز دیجیتال، همه آنها توانایی جذب سرمایه گذارهای بالقوه ندارند. در نتیجه کوینهایی که برای لیست شدن بر روی صرافی انتخاب میشوند، نمیتوانند نقدینگی لازم را ایجاد یا حفظ کنند. هر از چندگاه اخبارهایی می شنویم مبنی بر اینکه تعدادی از صرافیهای مشهور، توکنهایی که در ایجاد نقدینگی لازم موفق نبودهاند را حذف خواهند کرد.
به منظور روشنتر ساختن این حقیقت، نتیجه یک نظرسنجی که توسط صرافی Encrypt انجام شد، نشان داد که ۳۶ درصد از معاملهگران از مشکل نقدینگی گلهمند بودهاند.
صرافیها برای مقابله با مشکل نقدینگی چه میتوانند کنند؟
صرافیها باید برای حظ نقدینگی اقدامات زیادی انجام دهند. اولا، باید بتوانند به اندازهای امیدوارکننده باشند که نظر سرمایه گذاران، معامله گران، چهرههای سازمانی و غیره را که میتوانند به شکلی فعال، در معاملات شرکت داشته باشند، به خود جذب کرده و بدین شکل نقدینگی را در صرافی حفظ کنند.
دوما، صرافیها باید تحقیقات وسیعی در مورد اینکه چه کوینهایی باید به لیست معاملات اضافه شوند انجام دهند. این مورد، بخشی از تکمیل اقدام اول است. همانطور که میدانید، همه کوینها برای معاملهگران خوب و جذاب نیستند. در میان بسیاری از آنها، تنها تعداد محدودی هستند که برای اکثریت معاملهگران اهمیت دارند. صرافیها باید این دوراندیشی را داشته باشند که بتوانند آینده کوین را پیش بینی کرده و سپس آن را به صرافی خود اضافه کنند.
عوامل تاثیرگذار بر نقدینگی
۱.حجم معاملاتی
میتوان گفت عامل اصلی تاثیرگذار بر نقدینگی در بازار ارز دیجیتال این است که اکثر کسانی که صاحب ارز دیجیتال هستند، به این دلیل به معامله میپردازند که انتظار دارند قیمت ارزها بالا رود نه به این دلیل از آنها به عنوان وسیلهای برای مبادله استفاده کنند. عبارت حجم (volume) معمولا به میزان کوینهای معامله شده در صرافیها در ۲۴ گذشته اشاره دارد. در واقع حجم، بازتابدهنده فعالیت بازار یک کوین خاص است؛ حجم بالاتر، به این معنی است که افراد بیشتری مشغول خرید و فروش آن هستند.
۲.صرافی ارز دیجیتال
هر چه تعداد صرافیها بیشتر باشد یعنی فعالیت بازار (و معاملات) بیشتر است؛ زیرا راههایی که یک فرد میتواند از طریق آنها به ارز دیجیتال دست پیدا کند بیشتر خواهد بود. افزایش دفعات و حجم معاملات به رشد نقدینگی بازار کمک میکند. در حال حاضر بیش از ۲۰۰ صرافی ارز دیجیتال، ۲۱ صرافی غیرمتمرکز و تعدادی پلتفرم همتا به همتا (P2P) وجود دارند. صرافیهای بسیار دیگری نیز وجود دارند که در آینده نزدیک راه اندازی می شوند.
۳.مقبولیت
موفقیت و بقای هر ارز، بستگی به میزان مقبولیت آن توسط عموم مردم و یا حداقل شبکه عظیمی از افرادی دارد که میتوانند آن به منظوری استفاده کنند. به این دلیل مهم است که ارزهای دیجیتال توسط تاجران و کسب و کارها به عنوان روشی برای پرداخت مورد قبول واقع میشوند. به این شکل قابلیت استفاده و کاربرد ارزهای دیجیتال به عنوان وسیلهای برای انجام تراکنشها، به خصوص در فروشگاههای اینترنتی، افزایش مییابد. در حال حاضر، بیش از ۳۷۰.۰۰۰ فروشنده در ۱۸۲ کشور جهان شامل غولهایی مانند آمازون، IBM، مایکروسافت، اَپ استور اپل، پی پال و eBay، از پرداخت با ارز دیجیتال پشتیبانی میکنند.
۴.قوانین و مقررات
قوانین و مقررات کشورهای مختلف نیز میتواند بر نقدینگی ارزهای دیجیتال تاثیرگذار باشد. کشورهای خاصی وجود دارند که مبادله ارزهای دیجیتال و یا استفاده از آنها در معاملات را ممنوع کردهاند. این باعث کاهش نقدینگی در آن کشور می شود؛ زیرا ممنوعیت ارزهای دیجیتال منجر به ممنوعیت صرافیهای ارز دیجیتال شده که باعث میشود خرید و فروش این ارزها برای کاربران در آن کشور سخت شود. هر کس که به دنبال ارز دیجیتال باشد، باید شخصا یک فروشنده را پیدا کرده یا به پلتفرم های P2P متکی شود. در نتیجه نقدینگی در آن کشور بسیار کاهش پیدا می کند. این مسئله معمولا به قیمتهای بالاتر میانجامد؛ چرا که فروشندگان کمی برای رفع تقاضای بالای ارز دیجیتال وجود دارند که باعث افزایش قدرت چانه زنی فروشندگان به منظور افزایش قیمت ها خواهد شد.
سخن نهایی
معامله ارزهای دیجیتال یکی از بحث برانگیزترین موضوعات حال حاضر است. در این میان، عدم وجود نقدینگی یکی از مهمترین مشکلات کنونی در میان بسیاری مشکلات دیگر است. بسیاری از صرافی ها مانند Encrypt به دنبال تحقیق و مطالعه درباره ی مسیر درست حل این مشکلات و به خصوص نقدینگی، از طریق ایجاد صرافیهایی کاربرپسند و توانمند هستند.