ارز دیجیتال چیست؟ هر آنچه باید درباره کریپتوکارنسی بدانید

ارز دیجیتال چیست؟ ارز مجازی چیست؟ رمز ارز چیست؟ احتمالا تا به حال این کلمات به گوشتان خورده است اما اگر نمی دانید ساز و کار آنها چگونه است پس با میهن بلاکچین همراه باشید تا با مفهوم این عبارات آشنا شوید.

 حتما کلماتی مانند ارز دیجیتال، ارز مجازی، رمز ارز، ارز رمزپایه و یا حتی رمزینه پول را شنیده‌اید. در ابتدا باید بگوییم تمام این کلمات برگردان انگلیسی یک کلمه است و یک مفهوم را می‌رساند که آن همان کریپتوکارنسی (Cryptocurrency) است. پس در ادامه با مواجه شدن با هریک از این کلمات مطمئن باشید که راجع‌به یک مفهوم صحبت می‌شود.

در مقاله پیش‌رو به زبان ساده مفهوم کریپتوکارنسی و ارز دیجیتال و عبارات ابتدایی که در این حوزه استفاده می‌شود را توضیح خواهیم داد.

ارز دیجیتال چیست؟

کریپتوکارنسی (Cryptocurrency) از دو واژه Crypto به معنی رمزنگاری و Currency به معنی ارز تشکیل شده است که با این اوصاف می‌توان گفت واژه “رمز ارز” بهترین برگردان برای آن است. کریپتوکارنسی‌ها در حقیقت پول اینترنتی یا آنلاین هستند که با استفاده از تکنولوژی کریپتوگرافی (رمزنگاری) رمزگذاری می‌شوند و تمام ویژگی‌های پول‌های رایج را بجز ماهیت فیزیکی دارا هستند. می‌توان آنها را با ارزهای دیگر مبادله کرد، با آنها تراکنش‌هایی که با پول معمولی از طریق بانک‌ها انجام می‌دهید را انجام دهید، خرید آنلاین و بسیاری موارد دیگر انجام دهید.

به معنی ساده‌تر، ارز دیجیتال یا رمز ارز در واقع یک ارز مجازی است که به عنوان وسیله‌‌ای برای مبادله، طراحی شده است و از رمزنگاری برای ایمن‌سازی و تأیید تراکنش‌های آن استفاده می‌کند. رمز ارز یک ارز استاندارد است که برای پرداخت و یا دریافت در بلاک چین استفاده می‌شود.

البته روش استفاده از آنها کمی متفاوت است و رویه‌های مختص به خود را دارند. تمامی تراکنش‌ها که با ارز دیجیتال انجام شود روی یک شبکه پایگاه داده غیر متمرکز به نام بلاک چین ذخیره می‌شود. اما اولین ارز دیجیتال چیست ؟ اولین ارز دیجیتال به این سبک، بیت کوین بود که در سال ۲۰۰۸ به جهان معرفی شد. بعد از ترویج و رشد انفجاری بازار ارزهای دیجیتال در این چند سال تعداد آنها در تاریخ ۱۲ آذر ۹۹ به ۷۸۰۰ ارز رسیده است.

بدست آوردن یا استخراج ارز دیجیتال چیست؟

ماینینگ یا استخراج ارز دیجیتال فرایندی است که در آن تراکنش ارز دیجیتال تایید می‌شود و به پایگاه داده یا همان بلاک چین افزوده می‌شود. استخراج ارزهای دیجیتال همچنین باعث می‌شود ارزهای دیجیتال به صورت یک شبکه غیرمتمرکز و بدون کنترل و مدیریت یک نهاد مرکزی فعالیت کنند. می‌توان گفت دلیل اصلی اینکه شبکه بلاک چین به تولید بلاک خود ادامه می‌دهد، همین فرایند استخراج است.

اما کلمه استخراج (Mining) از کجا آمده است؟ می‌دانید که، استخراج در معادن کار سختی است و به تخصص نیاز دارد و فردی که این کار را انجام می‌دهد ممکن است به پاس زحمتی که می‌کشد طلا یا سنگ قیمتی استخراج کند، در دنیای ارزهای دیجیتال نیز افرادی که سرویس یا خدمتی به شبکه ارائه می‌کنند، به پاس خدمتی که انجام می‌دهند پاداش دریافت می‌کنند. این پاداش در قالب ارزهای دیجیتالی است. به دلیل شباهت این کار با معنای واقعی کلمه‌ ماینینگ، به این فرایند استخراج می‌گویند.

برای آشنایی بیشتر با مفهوم استخراج، مقاله استخراج یا ماینینگ چیست ؟ را مطالعه کنید

به افرادی که فرآیند ماینینگ را انجام می‌دهند، ماینر می‌گویند. ماینر‌ها در واقع نودهایی هستند که هدفشان ثبت تراکنش برای خلق یک بلاک است، سپس هر بلاک به بلاکچین اضافه می‌شود. ماینر برای اینکه بتواند فرایند استخراج را انجام دهد، از سخت افزارهایی مانند سی پی یو، کارت گرافیک یا دستگاه ASIC برای اعتباردهی به تراکنش‌ها استفاده می‌کند.

کوین و توکن در مفاهیم ارز دیجیتال چیست؟

قبل از تعریف این دو عبارت باید یادآور شویم که تمام کوین‌ها یا توکن‌های موجود، هر کدام یک ارز مجازی هستند که بنا به نوع طراحی آنها کوین یا توکن نامیده می‌شوند. پس به زبان ساده تا به امروز حدود بیش از ۷۰۰۰ ارز دیجیتال تولید شده که همه آنها کوین‌ یا توکن هستند.

در ادامه، به توضیح در رابطه با تفاوت‌ها و ویژگی‌های کوین و توکن می‌پردازیم:

کوین

کوین، که همچنین با نام کوین‌های جایگزین یا آلتکوین نیز شناخته می‌شود، نوعی ارز مجازی است که پلتفرم یا بلاک چین خود را دارد و به طور مستقل کار می‌کند. فرق اصلی کوین با توکن را می‌توان اینگونه بیان کرد که کوین‌ها هر کدام به طور جداگانه دارای بلاک چین مخصوص به خود هستند و این بلاک چین‌ها هر کدام سازوکار و روش خاصی را دنبال می‌کنند، برای مثال در بلاک چین بیت کوین و اتریوم با اینکه هر دو آنها یک کوین هستند، اما نحوه تولید آنها و همچنین نحوه کار ماینرهای آنها بسیار با یکدیگر تفاوت دارد.

آلتکوین به کوین هایی گفته می شود که بعد از بیت کوین راه اندازی شده اند و در بازار ارزهای دیجیتال به هر کوینی به غیر از بیت کوین آلتکوین می گویند. آلتکوین از ترکیب دو کلمه alternative و coin تشکیل شده است و به معنی تمام کوین های جایگزین بیت کوین است.

بنابراین مشخصه بارز کوین‌ها این است که برای فعالیت خود از بلاک چین اختصاصی خود استفاده می‌کنند و می‌توان گفت کوین همانند پول رایج در یک سیستم مالی سنتی است. در واقع کوین وسیله‌ای برای ذخیره یا تبادل ارزش در سیستم اقتصادی دیجیتال است.

توکن

توکن نوعی ارز دیجیتال است با این تفاوت که بلاک چین جداگانه‌ای ندارد و از بلاک چین ارزهای دیگر استفاده می‌کند. نحوه کار ساخت توکن‌ها به این صورت است که توسط یک سری کدهای برنامه‌نویسی، و از طریق قراردادهای هوشمند در یک بلاک چین ساخته می‌شوند. البته این توکن‌ها حتما باید از استانداردهای بلاک چینی که در آن قرار دارند پیروی کنند برای مثال اکثر توکن‌هایی که بر روی بلاک چین اتریوم قرار دارند، دارای استاندارد ERC20 هستند.

توکن‌ها معمولا برای یک پروژه طراحی و تولید می‌شوند و کاربرد خاصی دارند. پروژه‌ای که برای جمع‌آوری بودجه خود از توکن استفاده می‌کنند، اصطلاحا ICO نامیده می‌شود.

توکن‌ها از نظر طراحی و پیاده‌سازی بسیار ساده تر از کوین‌ها هستند؛ چرا که نیازی نیست کد منبع از پروتکل اصلی اصلاح شود و هیچ بلاک چین جدیدی نیز ایجاد نمی‌شود. تقریبا اکثر توکن‌ها بر روی بلاک چین اتریوم ایجاد شده‌اند و تعدادشان روز به روز اضافه می‌شود. اتر اولین ارزی بود که روی بلاک چین اتریوم نوشته شد.

با این توضیحات شاید بتوان گفت توکن‌ها، به لحاظ فنی ارز محسوب نمی‌شوند. چرا که برای وجود داشتن به بلاک چین یک ارز دیگر نیاز دارند و به طور مستقل نمی‌توانند وجود داشته باشند. با وجود این توضیحات ممکن است همچنان کمی گیج باشید. اما همانطور که می‌دانید توکن‌ها نیز جزء رمزارزها محسوب می‌شوند.

مرز میان کوین و توکن حتی برای کاربران و فعالان این حوزه هم کمی گنگ است. به هرحال این نکته کاملا واضح است که تفاوت این دو در ساختار آنهاست؛ کوین‌ها هر کدام دارای یک بلاک چین مخصوص به خود هستند در حالیکه توکن‌ها مانند برنامه‌های غیرمتمرکزی هستند که روی بلاک چین کوین‌ها پیاده می‌شوند. در هر حال کوین و توکن هر دو یک نوع رمزارز به حساب می‌آیند.

با رمزارزهای معروف بیشتر آشنا شویم

حالا که کمی با مفاهیم ارزهای دیجیتال آشنا شدید، به معرفی معروف‌ترین ارزهای دیجتال دنیا خواهیم پرداخت:

• بیت کوین : اولین ارز دیجیتال است و در سال ۲۰۰۸ توسط خالق ناشناس خود به نام ساتوشی ناکاموتو معرفی شد.
• اتریوم : دومین ارز دیجیتال پر ارزش بازار که با امکاناتی نظیر قراردادهای هوشمند، امکان ساخت برنامه‌های مختلفی را به وجود آورده است. اتریوم را می‌توان جدی‌ترین رقیب بیت کوین دانست.
• تتر : اولین ارز دیجیتال با مقدار ثابت یا استیبل کوین بازار کریپتو است. استیبل کوین به ارزهای دیجیتالی گفته می‌شود که ارزش آنها برابر با میزان ارزش ارزهای فیات است. ارزش هر تتر معادل یک دلار آمریکا است.
• XRP: بلاکچین ریپل قصد دارد تحولی در پرداخت های جهانی ایجاد کند و به روش پرداخت و نقل و انتقالات بین‌المللی بانک‌ها و سیستم‌های پرداختی سنتی سرعت بخشد. ارز مورد استفاده در بلاکچین ریپل XRP است.
• بیت کوین کش : این ارز دیجیتال در واقع فورک بیت کوین است که توسط بزرگ‌ترین شرکت استخراج بیت کوین و تولیدکننده تراشه‌های استخراج بیت کوین یعنی، ASICs پشتیبانی می‌شود.
• مونرو : مهمترین ارز دیجیتال در زمینه حفظ حریم خصوصی است. کسی تا به حال نتوانسته است شبکه آن را هک کند.
• بایننس کوین : تنها ارز دیجیتال متمرکزی است که جز ۱۰ ارز دیجیتال برتر دنیا قرار دارد. این رمز ارز توسط صرافی بایننس پشتیبانی ‌می‌شود.

سعی کردیم در این قسمت، مهمترین ارزهای دیجیتال دنیا را معرفی کنیم، البته باید بدانید که در حال حاضر بیش از ۷۸۰۰ نوع ارز دیجیتال در دنیا وجود دارد.

کیف پول ارز دیجیتال چیست؟

همانطور که برای نگهداری روزمره و حمل پول‌های کاغذی از انواع کیف‌پول‌ها و انواع حساب بانکی استفاده می‌کنیم، برای نگه‌داری ارزهای دیجیتال هم از یک کیف پول مخصوص به نام Wallet یا والت ارز دیجیتال استفاده می‌کنیم.

کیف پول‌های رمز ارز برنامه‌های نرم افزاری هستند که کلیدهای عمومی و خصوصی شما را در خود ذخیره می‌کنند و با بلاک‌چین‌های مختلف رابط کاربری دارند تا کاربران بتوانند پول ارسال کنند و کارهای دیگر انجام دهند. وقتی شخصی بیت کوین یا هر نوع ارز دیجیتال دیگری برای شما ارسال می‌کند، در اصل مالکیت آن ‌توکن‌ها به آدرس کیف پول شما را، امضا می‌کند.

بیشتر بخوانید : کیف پول ارز دیجیتال چیست ؟

کیف پول ارزهای دیجیتال معمولا به سه دسته اصلی، نرم‌افزاری، سخت‌افزاری و کاغذی تقسیم می‌شوند.

صرافی ارز دیجیتال چیست؟

سوال بسیاری از کاربران این است که ارزهای دیجیتال را از کجا و به چه شکل می‌توان خریداری کرد؟ برای خرید ارزهای دیجیتال مختلف باید به صرافی مراجعه کنید. از آنجایی که در دنیای رمز ارزها همه چیز دیجیتال است، صرافی‌های ارز دیجیتال نیز مکان خاصی ندارند و صرافی به صورت فیزیکی وجود ندارد، بلکه برای خرید و فروش ارزهای دیجیتال کافی است به اپلیکیشن‌ها و سایت‌های مربوط به صرافی‌ها مراجعه کنید. ارزهای دیجیتال را می‌توان از طرق مختلفی خریداری کرد که یکی از آنها صرافی‌ها هستند. ساده‌ترین راه برای خرید ارزهای دیجیتال، صرافی ارز دیجیتال است.

صرافی ارز دیجیتال مکانی است که در آن می‌توان ارز دیجیتال خرید و فروش کرد و به معامله ارزهای دیجیتال پرداخت. صرافی‌ها یک پلتفرم آنلاین است که رایج ترین روش برای خرید و فروش بیت کوین و سایر ارزهای دیجیتال به حساب می‌آیند.

اکسچنج در زبان انگلیسی به معنای مبادله، معامله و همچنین صرافی است و به همین دلیل با ورود ارزهای دیجیتال به ایران ابتدا به صرافی ارز دیجیتال در ایران اکسچنج می‌گفتند و تا مدت‌ها با این نام شناخته می‌شد. کم کم با جا افتادن کلمه صرافی استفاده از این لغت نیز بیشتر شد و در حال حاضر اکثرا با نام صرافی ارز دیجیتال آنها را می‌شناسند.

برای آشنایی بیشتر با صرافی ارز دیجیتال مقاله صرافی ارز دیجیتال چیست؟‌ همه چیز درباره اکسچنج های رمزارز را بخوانید

یادآوری این نکته ضروری است که بسیاری از این صرافی‌های خارجی، ایران را تحریم کرده اند و به کاربران کشورمان خدمتی ارائه نمی‌کنند؛ بنابراین در هنگام استفاده از این صرافی‌های خارجی حتما از VPN و VPS استفاده کنید.

البته صرافی‌های ارز دیجیتال ایرانی خوبی نیز وجود دارند که می‌توانید لیست آنها را در صفحه مقایسه قیمت صرافی ها مشاهده کنید.

بهترین راه‌های خرید و فروش ارزهای دیجیتال

در هنگام خرید ارزهای دیجیتال گزینه‌های مختلف زیادی وجود دارد.

شما می توانید رمز ارزها را با استفاده از کارت‌های هدیه، صرافی‌های ارز دیجیتال، از طریق کسانی که به آنها اعتماد دارید و حتی می‌توانید به صورت حضوری معامله کنید. در حال حاضر گزینه دستگاه خودپرداز نیز اضافه شده است و تقریبا ۱۸۰۰ دستگاه خودپرداز بیت کوین در ۵۸ کشور جهان وجود دارد.

برای خرید ارزهای دیجیتال که معروفیت کمتری دارند معمولا از گزینه صرافی‌ها می‌توانید استفاده کنید و گزینه ‌های دیگر کاربرد چندانی ندارند. البته این روش‌ها به موقعیت مکانی که در آن زندگی می‌کنید نیز بستگی دارد.

قیمت ارزهای دیجیتال چطور تعیین می‌شود؟

عوامل مختلفی روی تعیین قیمت ارزهای دیجیتال تاثیر می‌گذارند. از مهم‌ترین این عوامل، می‌توان به فاکتورهایی مانند عرضه و تقاضا، میزان کاربرد یک رمزارز در دنیای تکنولوژی و در دنیای واقعی، تاثیر رسانه‌ها و افراد معروف، مسائل مربوط به قانون‌گذاری رمزارزها، قابلیت انتقال و… اشاره کرد.

یکی از مسائل مهمی که از ابتدا بر روی قیمت رمزارزهای بازار تاثیر داشته، وضعیت قیمت بیت کوین بوده است. از آنجایی که بیت کوین اولین رمزارز ماندگار این حوزه است و طی عمر چند ساله خود توانسته خود را به اولین رمزارز جدول به لحاظ ارزش بازار تبدیل کند، تغییرات قیمتی آن روی قیمت بقیه ارزهای دیجیتال نیز تاثیر می‌گذارد. البته این روزها با پیشرفت چشم‌گیر پروژه‌هایی مانند اتریوم و بایننس کوین، تاثیر قیمت بیت کوین کمی کمرنگ شده، اما کامل از بین نرفته است.

آیا ارز دیجیتال قانونی است؟

از آنجا که محبوبیت و استفاده از ارزهای دیجیتال روز به روز در حال افزایش است، سازمان‌های اجرای قانون، مقامات مالیاتی و نهادهای نظارتی قانونی در سراسر جهان در تلاش‌ هستند تا مفهوم ارزهای دیجیتال را درک کنند و اینکه دقیقا این رمز ارزها در کدام مقررات و چارچوب‌های قانونی موجود می‌توانند، قرار گیرند.

با معرفی بیت کوین، اولین ارز رمزنگاری شده، الگوی کاملا جدیدی ایجاد شد. ارزهای دیجیتال غیر‌متمرکز که به هیچ وجه و شکل فیزیکی وجود ندارند و توسط هیچ واحدی کنترل نمی‌شوند، همیشه باعث ایجاد هیاهو در نهادهای نظارتی می‌شوند.

نگرانی‌های ‌زیادی در مورد ماهیت غیرمتمرکز رمز ارزها و توانایی استفاده تقریبا ناشناس از آنها برای انجام کارهای خلاف قانون، وجود دارد. برای همین در حال حاضر در دنیا، هر کدام از کشورها قوانین خاص خود را برای ارزهای دیجیتال دارند و تقریبا هیچگونه قانون خاص مشترکی برای آن وجود ندارد.

در ایران نیز این موضوع به همین روال دنبال می‌شود و نمی‌توان گفت که استفاده یا استخراج ارزهای دیجیتال به طور کامل غیر قانونی است یا خیر.

بیشتر بخوانید : آیا خرید و فروش ارز دیجیتال در ایران قانونی است؟

کاربرد ارزهای دیجیتال چیست؟

امروزه موارد بسیار زیادی را می‌توان درباره کاربردهای ارزهای دیجیتال نام برد و اینکه اصلا چرا باید از آنها استفاده کرد. در ادامه به چند کاربرد برتر ارزهای دیجیتال خواهیم پرداخت.

• نقل و انتقال پول با کمترین هزینه
• دسترسی آسان و همیشگی به کل دارایی
• امکان مالکیت دارایی‌ها به طور کاملا خصوصی و محرمانه
• امکان کسب درآمد تنها به‌وسیله نگهداری ارزهای دیجیتال
• امکان سرمایه‌گذاری در استارت‌آپ‌‌‌های نوآورانه فضای کریپتو
• امکان ارسال تراکنش مالی به صورت کاملا خصوصی
• امکان ارسال حواله‌های غیر‌نقدی
• درآمدزایی از طریق تولید محتوا
• عدم نیاز به اعتماد به شخص ثالث برای انجام معامله

خصوصیات اصلی ارزهای دیچیتال چیست؟

ارزهای دیجیتال دارای ۴ خصوصیت اصلی هستند:

برگشت ناپذیری

پس از تأیید، هیچ تراکنشی قابل برگشت نیست. نه توسط شما، نه بانک، نه رئیس جمهور ایالات متحده، نه ساتوشی و نه ماینرها قادر به این کار نیستند. اگر کوین خود را به آدرس اشتباه ارسال کرده‌اید یا هکری آنها را از رایانه شما سرقت کرده است، هیچ کس نمی‌تواند به شما کمک کند.

سریع و جهانی بودن

تراکنش‌‌ها تقریبا به صورت آنی در شبکه منتشر می‌شوند و طی حداکثر چند دقیقه تأیید می‌شوند. از آنجا که تراکنش‌ها در یک شبکه جهانی رایانه اتفاق می‌افتد، نسبت به مکان فیزیکی شما کاملا بی تفاوت است. پس مهم نیست که من بیت کوین را برای همسایه خود یا برای شخصی در آن سوی دنیا بفرستم، زمان تایید تراکنش در آن به نسبت شلوغ بودن شبکه متفاوت است.

امنیت

ارزهای دیجیتال در یک سیستم رمزنگاری بوسیله کلید عمومی و کلید خصوصی نگهداری شده‌اند و فقط مالک کلید خصوصی می‌تواند ارز رمزنگاری شده را ارسال کند. برای توضیح ساده کلید عمومی می توان به مثال کارت اعتباری روی آورد. به عنوان مثال کلید عمومی همانند ۱۶ رقم کارت بانکی و کلید خصوصی مانند رمز دوم کارت اعتباری شماست. رمزنگاری قوی و جادوی اعداد، شکستن این طرح را غیرممکن می‌کند. در حال حاضر آدرس بیت کوین از Fort‌Knox نیز امن‌تر است.

بدون نیاز به اجازه

برای استفاده از رمزارزها نیازی به مجوز از کسی ندارید فقط کافی است، یک نرم افزار (کیف پول) را به صورت رایگان دانلود کنید. پس از نصب آن، می‌توانید بیت کوین یا سایر ارزهای دیجیتال را دریافت و ارسال کنید. هیچ‌کس نمی‌تواند مانع شما شود.

پرسش و پاسخ (FAQ)

• ارز دیجیتال چیست؟

اگر بخواهیم به سوال ارز دیجیتال چیست به زبان ساده پاسخ دهیم، باید بگوییم ارز دیجیتال یا رمزارز نوعی پول رمزنگاری‌شده است که می‌توانید با استفاده از آن به آن‌سوی دنیا پول بفرستید، خرید کنید، کسب درآمد کنید و تراکنش مالی امن داشته باشید.

• معادل ارز دیجیتال به انگلیسی چیست؟

عبارت ارز دیجیتال برگردان فارسی عبارت Cryptocurrency است که معادل فارسی بهتر آن، رمزارز است.

• بهترین منبع برای آموزش ارز دیجیتال کجاست؟

بهترین راه برای یادگیری مفاهیم مربوط به رمزارزها، استفاده از منابع معتبر آنلاین است. بخش از کجا شروع کنم میهن بلاکچین، منبع خوبی برای شروع یادگیری درباره مفاهیم ارزهای دیجیتال است.

نتیجه‌گیری

رمز ارز مطمئنا دارای مزایای بالقوه‌ای است، اما اشکالات خود را دارد که جامعه کریپتو در تلاش برای رفع این ایرادات است.

با توجه به گسترش ارزهای دیجیتال و اینکه امروزه رمز ارزها تقریبا به گوش افراد زیادی خورده است و یا افراد زیادی در مورد آنها می‌دانند و از آنها در امور مالی خود استفاده می کنند، می‌توان آینده روشنی را برای آنها متصور شد که می توانند تحول بزرگی در سیستم سنتی مالی ایجاد کنند.

نظر شما چیست؟ آیا ارزهای دیجیتال آینده دنیای مالی هستند؟ نظرات خود را با ما در میان بگذارید.