اتریوم چیست ؟ آشنایی با اتریوم به زبان ساده
اگر فعالیتی هر چند محدود در حوزه ارزهای دیجیتال داشته باشید، حتما نام اتریوم (Ethereum) را شنیده‌اید و این سوال برایتان ایجاد شده که دقیقا اتریوم چیست و چرا تعداد زیادی از پروژه‌های موفق حوزه کریپتو، بر روی آن پیاده‌سازی شده‌اند. عده زیادی معتقدند که به وجود آمدن شبکه اتریوم، انقلابی در حذف واسطه‌های مالی بود. عده دیگری هم عقیده دارند که اتریوم اولین قدم در ایجاد تحولی عظیم در آینده تکنولوژی‌های مالی را برداشته و حالا، در حال هموار کردن این مسیر برای خود و دیگر پروژه‌های مبتنی بر بلاک چین است. اما پیش از پرداختن به هر کدام از قابلیت‌هایی که اتریوم برای ما به ارمغان آورده است، باید بدانیم که معنی اتریوم چیست. اگر مسائلی مانند نحوه کارکرد بلاک چین اتریوم، استخراج اتریوم، کسب درآمد از شبکه‌های مبتنی بر اتریوم، مزایا و معایب اتریوم و… ذهن شما را مشغول کرده است، در ادامه این مقاله با ما همراه باشید؛ چرا که قصد داریم شما را با تمام نکات مربوط به دومین رمزارز برتر دنیای کریپتو آشنا کنیم.
این مقاله در تاریخ ۴ آذر ۹۹ به روز رسانی شده است
اتریوم چیست ؟
قبل از هر چیزی باید بدانید که اتریوم یک شبکه غیرمتمرکز است، هیچ نهاد حکومتی بر آن نظارت ندارد و توسط هیچ شخص یا واسطه‌ای کنترل نمی‌شود. غیرمتمرکز بودن شبکه اتریوم باعث شده تا این بلاک چین در برابر اتفاق‌هایی مانند هک، از کار افتادن شبکه به دلیل از کار افتادن تجهیزات و… مقاوم باشد. همانطور که می‌دانید، در شبکه‌های متمرکز امکان به سرقت رفتن اطلاعات توسط اعضای شبکه، از کار افتادن سرورها، امکان نظارت بر اطلاعات شخصی و… وجود دارد. اما در شبکه‌های غیرمتمرکزی مانند اتریوم، امکان چنین اتفاق‌هایی نزدیک به صفر است.
برای آشنایی بهتر با نحوه کارکرد یک بلاک چین، می‌توانید مقاله فناوری بلاکچین چیست؟ را مطالعه کنید.
اتریوم شبکه‌ای غیرمتمرکز و کاملا ناشناس است که توسط هیچ شخصی کنترل نمی‌شود. درواقع، شبکه اتریوم توسط هزاران سیستم کامپیوتری در سراسر جهان اداره می‌شود که هر کدام از آنها، داوطلب شده‌اند تا فعالیت‌های این شبکه را پیش ببرند و برای اینکار از شبکه پاداش دریافت میکنند. یکی دیگر از ویژگی‌های اتریوم، توزیع شده بودن آن است. یعنی اطلاعات شبکه در اختیار تمام اعضای شبکه قرار دارد و این مسئله، امکان تغییر و دستکاری در اطلاعات را از بین می‌برد.
پس اگر بخواهیم اتریوم را به زبان ساده تعریف کنیم، باید بگوییم اتریوم شبکه‌ای مبتنی بر تکنولوژی بلاک چین است که امکان ایجاد برنامه‌های غیرمتمرکز را فراهم میکند. این برنامه‌های غیرمتمرکز، با استفاده از قراردادهایی به نام قرارداد هوشمند ایجاد می‌شوند و ویژگی بارز آنها، نبود امکان تقلب، سانسور، از کار افتادن و دخالت شخص ثالث است.
قرارداد هوشمند چیست؟
حالا که با مفاهیم اولیه اتریوم آشنا شدید، خوب است با یکی از ارکان مهم شبکه اتریوم یعنی قرارداد هوشمند آشنا شوید. قرارداد هوشمند به زبان ساده، پروتکلی است که از آن برای تنظیم قرارداد بدون واسطه است. به کمک قرارداد هوشمند، شما می‌توانید ساز و کاری برای معامله مورد نظرتان تعیین کنید و مطمئن باشید که امکان تغییر و دخل و تصرف در آن وجود ندارد. نکته مثبت قراردادهای هوشمند این است که شما و طرف مقابلتان در معامله را از مداخله‌گیری اشخاص ثالث بی‌نیاز میکنند. شاید بتوان گفت بزرگترین ویژگی که اتریوم را از بیت کوین متمایز میکند نیز همین قراردادهای هوشمند هستند.
برای آشنایی بیشتر با مفهوم قرارداد هوشمند، می‌توانید مقاله قرارداد هوشمند (Smart Contract) چیست؟ را مطالعه کنید.
بلاک چین اتریوم امکان ایجاد قراردادهای هوشمند را فراهم میکند. یعنی شما می‌توانید با کمک زبان برنامه نویسی سالیدیتی، یک قرارداد هوشمند بر بستر بلاک چین اتریوم بنویسید. این قرارداد هوشمند می‌تواند برای ایجاد انواع عملکردهای مورد نظر شما طراحی شود. در واقع، بلاک چین اتریوم بستر مناسبی برای افرادی است که به دنبال پیاده‌سازی ایده‌های خود در قالب برنامه‌های غیرمتمرکز هستند.
تاریخچه اتریوم
اتریوم اولین بار در سال ۲۰۱۳ توسط موسس آن، ویتالیک بوترین معرفی شد (جالب است بدانید ویتالیک در آن زمان تنها ۱۸ – ۱۹ سال سن داشت). جذب سرمایه برای این پروژه در سال ۲۰۱۴ انجام شد و کار روی زیرساخت شبکه تا سال ۲۰۱۵ ادامه داشت. در اولین رودمپ اتریوم؛ تعداد کل کوین های اتر ۱۰۰ میلیون اعلام شده بود که بعد از گذشت مدتی با توجه به روند شبکه؛ تولید کوین های اتر ادامه پیدا کرد و در سال ۲۰۲۰ و در زمان انتشار این مقاله به ۱۱۶ میلیون رسیده است. لازم است بدانید در حال حاضر پروتکل اجماع اتریوم بر مبنای PoW یا همان گواه اثبات کار است (یعنی روند استخراج اتریوم مانند بیت کوین است) اما قرار است به زودی به پروتکل PoS نقل مکان کند. در این حالت گذار؛ اتریوم تغییرات بنیادی زیادی روی شبکه ایجاد خواهد کرد که یکی از آنها ثابت شدن کارمزد تراکنش و احتمالا ثابت شدن تعداد کل کوین های موجود خواهد بود.
این پروژه در ژانویه سال ۲۰۱۴ به طور عمومی معرفی شد و تیم اصلی آن را ویتالیک بوترین، میهای آلیسی، آنتونی دی‌لوریو، چارلز هاسکینسون، جو لوبین و گوین وود تشکیل می‌دادند. بوترین پروژه اتریوم را در کنفرانسی مربوط به بیت کوین در شهر میامی هم معرفی کرد و چند ماه بعد، تیم پروژه تصمیم گرفت با راه‌اندازی یک crowdsale (روشی برای جمع‌آوری سرمایه مورد نیاز یک پروژه کریپتویی که طی آن توکن‌های پروژه پیش فروش می‌شوند) و فروش توکن‌های اتر، بودجه مورد نیاز برای توسعه پروژه را جمع‌آوری کند.
ارز دیجیتال یا کوین اتر چیست؟
تمام شبکه‌های بلاکچینی یک ارز دیجیتال بومی مخصوص به خود دارند و درباره بلاک چین اتریوم، این ارز دیجیتال، رمزارز اتر است. نماد این رمزارز، ETH است و هرموقع به دنبال قیمت لحظه‌ای اتریوم بودید، باید این نماد را جستجو کنید. عده‌ای به هنگام صحبت کردن درباره این رمزارز، به اشتباه آن را اتریوم می‌نامند؛ اما باید بدانید اتریوم نام شبکه است و اتر نام رمزارز بومی این شبکه. برای اینکه یک تراکنش در شبکه اتریوم انجام شود، باید مقدار مشخصی ارز دیجیتال اتر به عنوان ابزار پرداخت (کارمزد) بپردازیم. درواقع کارمزد تمام تراکنش‌های روی شبکه اتریوم و برنامه‌های غیرمتمرکز مبتنی بر این شبکه، توسط رمزارز اتر پرداخت می‌شود. به بیان دیگر، اتر تنها یک رمزارز نیست؛ بلکه به نوعی سوخت برنامه‌های غیرمتمرکز مبتنی بر اتریوم است. اگر کسی بخواهد تغییری روی برنامه‌هایی که روی شبکه هستند ایجاد کند، باید ابتدا کارمزد آن را پرداخت کند تا اعضای شبکه انگیزه کافی برای پردازش کردن درخواست او را داشته باشند.
کارمزد تراکنش‌های شبکه به طور خودکار و بر مبنای میزان «گس» مورد نیاز برای انجام آن تراکنش، محاسبه می‌شوند. درواقع میزان سوخت مورد نیاز، بر اساس مقدار قدرت محاسباتی مورد نیاز برای انجام آن تراکنش تعیین می‌شود.
اگر هنوز با مفهوم گس آشنا نیستید، پیشنهاد می‌کنیم مقاله با سوخت اتریوم بیشتر آشنا شوید؛ گس (Gas) چیست؟ را مطالعه کنید.
تفاوت بیت کوین و اتریوم
اتریوم پلتفرمی است که استفاده از بلاکچین در زندگی روزمره ما را ممکن کرده است و یکی از بارزترین ویژگی های آن قرارداد هوشمند است؛ قراردادی دو طرفه بدون هیچ واسطه‌ای. در حالی که بیت کوین در تلاش است با بهره بردن از بلاک چین، سیستم بانکی و شیوه‌های پرداخت آنلاین مثل Paypal را حذف کند، اتریوم با استفاده از بلاک چین، به دنبال حذف واسطه گری در زندگی ما است. اتریوم و بیت کوین تفاوت‌های پایه‌ای متعددی دارند و نکته بسیار مهمی که باید در نظر داشته باشید، این است که این دو رمزارز محبوب به هیچ عنوان رقیب یکدیگر نیستند؛ چرا که نحوه کارکرد و هدف هر کدام متفاوت است و رقیب در نظر گرفتن آنها، اساسا کار درستی نیست.
به طور کلی میتوان بیت کوین و اتریوم را با چنین فاکتورهایی مقایسه کرد:
| نام | (BTC) بیت کوین Bitcoin | (ETH) اتریوم Ethereum |
| تاریخ عرضه | ۲۰۰۸ | ۲۰۱۳ |
| سازنده | ساتوشی ناکاموتو | ویتالیک بوترین |
| الگوریتم اجماع | گواه اثبات کار (PoW) | گواه اثبات کار (در حال تغییر الگوریتم به گواه اثبات سهام) |
| الگوریتم استخراج | SHA-256 | ETHASH |
| زمان استخراج هر بلاک | ۱۰ دقیقه | ۱۴ ثانیه |
| سخت افزار استخراج | دستگاه اسیک (Asic) | کارت گرافیک (GPU) |
| تعداد قابل عرضه | ۲۱ میلیون کوین | بدون محدودیت |
| رتبه در بازار تا اواخر ۲۰۲۰ | اول | دوم |
ویژگی‌های بلاک چین اتریوم
در حال حاضر، اتریوم از همان پروتکلی استفاده میکند که روی بلاک چین بیت کوین پیاده‌سازی شده است که همانطور که بالاتر اشاره کردیم این پروتکل در مراحل اولیه تغییر است. اما تفاوت بزرگ این دو بلاک چین در طراحی آنها برای کاربردهای مختلف است. بلاک چین اتریوم طوری طراحی شده است که برای پشتیبانی از سیستم‌های مالی غیرمتمرکز مناسب باشد. هم بلاک چین بیت کوین و هم بلاک چین اتریوم سابقه تراکنش‌ها را ذخیره میکنند؛ اما در این میان، بلاک چین اتریوم کار بیشتری نیز انجام می‌دهد. تمام نودهای فعال روی شبکه اتریوم، علاوه بر ذخیره سابقه تمام تراکنش‌ها، باید آخرین وضعیت تمام قراردادهای هوشمند روی شبکه، موجودی تمام کاربران و همچنین کد تمام قراردادهای هوشمند و محل ذخیره‌سازی آنها را نیز دانلود کنند.
میلیون‌ها تراکنش روی بلاک چین اتریوم وجود دارد و این تراکنش‌ها، با ترتیب مشخصی در بلاک‌ها ذخیره می‌شوند و هر بلاک جدید با وصل شدن به بلاک قبلی، ساختار بلاک چین را حفظ کرده و زنجیره بلوکی را ادامه می‌دهند. اما قبل از اینکه هر کدام از این بلاک‌ها به بلاک چین اضافه شوند، باید توسط ماینرهای شبکه تایید شوند. همانطور که می‌دانید، استخراج فرآیندی است که طی آن، ماینرها باید معادلات ریاضی پیچیده‌ای را حل کنند و بلاک جدید را به زنجیره بلوکی اضافه کنند. ماینرها برای انجام این کار پاداشی دریافت میکنند و پاداش استخراج اتر در حال حاضر، ۲ اتر است. البته فراموش نکنید که اتریوم در حال حاضر، در حال انتقال به الگوریتم گواه اثبات سهام است و بعد از تکمیل این انتقال، استخراج اتریوم امکان‌پذیر نخواهد بود.
استخراج اتریوم
همانطور که گفتیم، شبکه اتریوم بر اساس پروتکل اجماع PoW یا گواه اثبات کار فعالیت میکند. اگر بخواهیم به صورت اجمالی درباره استخراج اتریوم توضیح بدهیم، به طور خلاصه به این موارد اشاره می‌کنیم: اتریوم نیز همانند بیت کوین عمل میکند. یعنی برای استخراج اتریوم باید از دستگاه‌های مخصوص استخراج استفاده کرد و سرویس دهندگان شبکه یا ماینر ها به ازای تایید تراکنش‌ها، از شبکه اتر پاداش می‌گیرند. برای استخراج اتریوم میتوان از کارت گرافیک (GPU)، ریگ استخراج و دستگاه اسیک استفاده کرد. توسعه‌دهندگان اتریوم تلاش کردند تا امکان استخراج اتریوم از طریق دستگاه‌های اسیک امکان‌پذیر نباشد و تا حد زیادی در این موضوع موفق بودند.
اگر می‌خواهید با جزئیات استخراج اتریوم آشنا شوید، مطالعه این مقاله به شما کمک میکند: آموزش استخراج (ماینینگ) اتریوم
چطور اتریوم بخریم یا بفروشیم؟
روش خرید و فروش اتریوم نیز مانند بقیه رمزارزها است. برای خرید اتر یا فروختن آن، شما چند راه پیش رو دارید:
- خرید از صرافی‌های ارز دیجیتال
- خرید از اشخاص مورد اعتماد
- خرید از فروشگاه‌های ارز دیجیتال
برای خرید اتر از صرافی‌های رمزارز، لازم است که با مبانی ترید و نحوه فعالیت در بازارهای مالی آشنایی داشته باشید. صرافی‌های ارز دیجیتال مانند بایننس که مارکت فعال جهانی دارند، برای افرادی که با مبانی ترید آشنایی خوبی دارند، گزینه مناسبی محسوب می‌شوند.
اگر هنوز با مفهوم ترید آشنایی کامل ندارید، مطالعه این مقاله می‌تواند به شما کمک کند: ترید چیست و چه معنایی در بازار ارز دیجیتال دارد؟
تقریبا تمام صرافی‌های رمزارز این امکان را فراهم میکنند که شما از قسمت فروشگاه خرید اتریوم خود را انجام بدهید. برای انجام این کار، تنها کافی است تعداد اتر مورد نظر خود را وارد کرده و خرید خود را بنا بر قیمت لحظه‌ای اتر انجام بدهید.
اگر می‌خواهید اترهای خود را از شخص خریداری کنید، باید اعتماد بالایی به او داشته باشید و مطمئن باشید که پس از واریز وجه، آن فرد تعداد اتر مورد توافق را به کیف پول شما انتقال می‌دهد.
کیف پول اتریوم چیست؟
حال که با روش‌های خرید و فروش اتریوم آشنا شدید، باید بدانید که اترهای خود را کجا می‌توانید نگهداری کنید. به طور کلی، شما می‌توانید اترهای خود را در کیف پول شخصی و کیف پول صرافی نگهداری کنید. بسته به مقدار اتری که دارید، انتخاب شما از این دو گزینه خارج نخواهد بود. اگر مقدار اتر شما کم است و یا قصد دارید با اترهای خود ترید کنید، بهتر است آنها را در کیف پول صرافی نگهداری کنید تا مجبور نباشید برای هر بار انتقال، کارمزد پرداخت کنید. اما اگر قصد هودل اتر برای مدت طولانی دارید، قطعا باید دارایی خود را در کیف پول شخصی نگهداری کنید.
اگر می‌خواهید با بهترین کیف پول‌های اتریوم آشنا شوید، مطالعه این مقاله به شما کمک میکند: بهترین کیف پول اتریوم کدام است؟ با ایمن‌ترین کیف پول‌های اتریوم آشنا شوید!
به طور کلی، کیف پول اتریوم کیف پولی است که امکان نگهداری رمزارز اتر و تمامی توکن‌هایی که مبتنی بر استاندارد ERC20 هستند را برای شما فراهم میکند. انواع کیف پول های اتریوم را میتوان در دسته کیف پول موبایل (مانند Atomic)، کیف پول دسکتاپ (مانند MetaMask)، کیف پول کاغذی، کیف پول وب (مانند MyEtherWallet) و کیف پول سخت افزاری (مانند Ledger) قرار داد. اگر جایی نام کیف پول Custodial یا متصدی شنیدید، بدانید که منظور همان کیف پول صرافی‌ها یا دیگر کیف پول‌هایی است که در آنها، کلید خصوصی کیف پول شما در اختیار صاحب صرافی یا یک شخص ثالث است.
کیف پول رسمی اتریوم کدام است؟
اگر یکی از نودهای شبکه اتریوم هستید یا تصمیم دارید نود شبکه باشید، استفاده از کیف پول میست (Mist) پیشنهاد می‌شود. به هر حال این کیف پول، کیف پول رسمی اتریوم است. برای نصب میست باید بلاک چین اتریوم را دانلود کنید که حجم بالایی دارد؛ در این صورت با نودها هماهنگ یا اصطلاحا سینک می‌شوید. اگر تازه با اتریوم و دنیای ارزهای دیجیتال آشنا شده‌اید، این کیف پول گزینه مناسبی برای شما نیست؛ چون برای دانلود تمام بلاکچین اتریوم باید حجم زیادی را دانلود کنید و سخت افزار سیستم شما هم باید در حد مناسب و قابل قبولی باشد. اگر مایل به دریافت این کیف پول هستید به سایت رسمی اتریوم مراجعه کنید.
قیمت اتریوم
بهترین سال برای ارزهای دیجیتال سال ۲۰۱۷ بود که اکثر ارزهای دیجیتال با افزایش قیمت بسیار زیادی مواجه شدند و در این میان، اتریوم نیز رشد ۱۰.۰۰۰ درصدی داشت و چیزی حدود ۱۰۰ برابر نسبت به انتهای سال ۲۰۱۶ افزایش قیمت پیدا کرد. اما این حالت رویایی ثابت باقی نماند و در سال ۲۰۱۸ قیمت اتریوم و سایر ارزهای دیجیتالی با افت شدیدی رو به رو شدند و قیمت اتریوم در سال ۲۰۱۷ که در اوج خود قرار داشت، از چیزی حدود ۱۴۰۰ دلار در حال حاضر به چیزی حدود ۱۵۸ دلار رسید.
عده‌ای معتقدند که قیمت اتریوم از قیمت بیت کوین پیروی میکند و وضعیت قیمت بیت کوین است که قیمت اتر را تعیین میکند. اما باید بدانید که این نکته درست نیست و مسائلی مانند میزان عرضه و تقاضای هر ارز و نحوه فعالیت نهنگ‌های بازار، تعیین‌کننده قیمت آن است.
اما در سال ۲۰۲۰ و با شکوفایی پروژه‌های دیفای مبتنی بر اتریوم، قیمت اتریوم نیز جان تازه‌ای گرفت و به روزهای اوج خود بازگشت. تصویر زیر، نمودار چهار ساله قیمت اتریوم را به شما نشان می‌دهد:
نقشه راه اتریوم چیست و چه فعالیت هایی پیش رو دارد؟
تیم اتریوم را میتوان یکی از فعال‌ترین تیم‌های حوزه کریپتو دانست که از همان ابتدای شروع فعالیت پروژه، بدون وقفه در حال کار بر روی ایده‌های خود و ارائه آپدیت‌های پربار و موفق بوده‌اند. نقشه راه اتریوم از این قرار است:
- المپیک؛ شبکه آزمایشی اتریوم (سال ۲۰۱۵)
شبکه آزمایشی اتریوم در ماه می سال ۲۰۱۵ با نام المپیک (Olympic) راه اندازی شد. کاربران زیادی نقطه شروع اتریوم را با این اتفاق یکی می‌دانند. این شبکه آزمایشی بستری را فراهم کرد تا کاربران و همچنین برنامه نویسان با شبکه اتریوم بیشتر آشنا شوند.
- هارد فورک فرانتیر (Frontier) در اتریوم (سال ۲۰۱۵)
در توسعه اتریوم و شبکه آن چهار روند برنامه ریزی شده بود تا کاربران و توسعه دهندگان بتوانند خود را با شبکه منطبق کنند. فرانتیر اولین مرحله آن بود و کلیت شبکه اتریوم از طریق آن ارائه و معرفی شد. ویژگی‌های این نسخه این بود که کاربران امکان خرید و فروش اتریوم، استخراج آن و همچنین ساخت قرارداد هوشمند و برنامه های غیر متمرکز را داشتند. تاریخ رسمی انتشار فرانتیر ۳۰ جولای ۲۰۱۵ بود.
- هارد فورک هوم‌استد (Homestead) در اتریوم (سال ۲۰۱۶)
اولین نسخه با ثبات و پایدار از اتریوم هوم‌استد بود که این هارد فورک در تاریخ ۱۴ مارس ۲۰۱۶ روی بلاک شماره ۱,۱۵۰,۰۰۰ پیاده‌سازی شد. در این هارد فورک، تمرکز بیشتر بر روی امنیت شبکه اتریوم قرار داشت و همچنین یک سری به روز رسانی هایی در شبکه صورت گرفت.
- ماجرای جدایی اتریوم کلاسیک از اتریوم چیست؟ (سال ۲۰۱۶)
یک هکر یا گروهی ناشناس از هکرها در ۱۷ ژوئن سال ۲۰۱۶، اشکالی در سیستم پیدا کرده و شروع به دزدیدن پول از DAO و انتقال آن به یک DAO دیگر کردند. او توانست تا زمانی که جلویش را بگیرند چیزی حدود ۵۰ میلیون دلار اتر بدزدد. (DAO نیز مخفف سازمان های خودگردان غیر متمرکز است و یک DAO یک نوع قرارداد هوشمند به حساب می‌آید که می توان از طریق آن یک سری فرآیندهایی را به صورت اتوماتیک و شخص ثالث انجام داد). برای ساخت آن ابتدا باید مشخص شود که سازمان چگونه کار میکند که این کار توسط برنامه نویسان و کدهایشان صورت می‌گیرد. پس از نوشته شدن قرارداد هوشمند، مردم می‌توانند با خرید توکن DAO در فعالیت‌ها و سرنوشت آن نقش داشته باشند. میتوان گفت بیت کوین اولین DAO است زیرا توسعه دهندگان که همان مردم هستند، می‌توانند در تایید تراکنش‌ها نقش داشته باشند.
با اینکه فقط یک اشکال در کد برنامه نویسی باعث دزدیده شدن سرمایه مردم شد، این اتفاق باعث شد مردم و جامعه دید خوبی نسبت به DAO پیدا نکنند و پس از این اتفاق عده زیادی تصمیم گرفتند تا با اعمال نوعی هارد فورک، علاوه بر برگرداندن دارایی‌های از دست رفته مردم، بلاکچین جدیدی را راه اندازی کنند. افراد در آن زمان دو دسته شدند؛ برخی در بلاک چین سابق اتریوم که دیگر اتریوم کلاسیک نامیده می‌شد باقی ماندند و برخی دیگر به شبکه جدید کوچ کردند که همین شبکه کنونی است و اتریوم نام دارد. این اتفاق در بلاک ۱.۹۲۰.۰۰۰ افتاد.
- فورک تنجرین ویسل (Tangerine Whistle) در اتریوم (سال ۲۰۱۶)
در تنجرین ویسل بود که برای اولین بار مفهوم گس (Gas) مطرح شد و همچنین کارکرد آن در شبکه نیز برای توسعه دهندگان مشخص شد. توسعه دهندگان از طریق این فورک توانستند از طریق افزایش هزینه‌ها و کارمزدها، در برابر حملات دیداس (DDoS) تا حد بسیار خوبی مقابله کنند. این فورک در بلاک ۲,۴۶۳,۰۰۰ در تاریخ ۱۸ اکتبر ۲۰۱۶ اعمال شد.
- اسپیریوس دراگون (Spurious Dragon) در اتریوم چیست ؟ (سال ۲۰۱۶)
این آپدیت را میتوان اتمام حملات دیداس برای اتریوم دانست. تاریخ دقیق این هارد فورک ۲۲ نوامبر ۲۰۱۶ بود و دومین فورک اتریوم در زمینه حملات دیداس بود.
- هارد فورک متروپلیس (بیزانس و قسطنطنیه) در اتریوم چیست ؟ (سال ۲۰۱۹)
این هارد فورک شامل دو هارد فورک بیزانس و قسطنطنیه است اما اصلی‌ترین هارد فورک آن، قسطنطنیه است.
هارد فورک بیزانس (byzantium) در ماه اکتبر سال ۲۰۱۷ پیاده سازی شد و ۹ تغییر روی شبکه اتریوم اعمال کرد که مهمترین دستاورد آن کاهش سختی شبکه اتریوم بود. علاوه بر این، زمینه را برای پیاده‌سازی قسطنطنیه و اتمام متروپلیس فراهم کرد.
اگر می‌خواهید بدانید در سال گذشته مهمترین هاردفورک اتریوم کدام هاردفورک است، باید بدانید که هارد فورک قسطنطنیه (کنستانتینوپول – Constantinople) مهمترین هارد فورک اتریوم در سالی که گذشت بود. این هارد فورک اصلی‌ترین هارد فورک برای کوچ اتریوم از پروتکل PoW به PoS است که پس از اینکه انجام این هارد فورک چند بار به عقب افتاد، نهایتا در دهه اول اسفند ماه اجرا شد. در این هارد فورک شبکه بهبود یافت و همچنین پاداش بلاک ها از ۳ اتر به ۲ اتر کاهش پیدا کرد و بمب سختی اتریوم نیز یک سال به تاخیر افتاد.
پس از پیاده‌سازی کلی مترو پلیس تغییرات زیر در شبکه اتریوم / Ethereum اعمال می‌شود:
- بهبود حریم خصوصی
- افزایش امنیت قراردادهای هوشمند
- به تاخیر افتادن بمب سختی اتریوم به مدت ۱ سال
- کاهش پاداش استخراج اتریوم از ۳ به ۲ اتر
- هارد فورک سرینتی (Serinity) یا همان اتریوم ۲.۰
در تاریخ ۳۱ اکتبر سال ۲۰۱۸ در شهر پراگ، ویتالیک بوترین در کنفرانس Devcon4، نقشه راه نسخه دوم اتریوم / Ethereum را رونمایی کرد که ساز و کاری بسیار متفاوت نسبت به اتریوم فعلی دارد. در این نسخه تغییراتی شامل کسپر (جهت کوچ به PoS)، شاردینگ (جهت افزایش مقیاس پذیری) و eWASM (جهت بهبود عملکرد ماشین مجازی اتریوم) است. زمان این هارد فورک به طور دقیق مشخص نیست.
- هارد فورک موییر گلاسیر (Muir Glacier) در اتریوم (سال ۲۰۲۰)
با ماین شدن بلاک شماره ۹.۲۰۰.۰۰۰ اتریوم، ارتقای موییر گلاسیر روی شبکه پیاده‌سازی شد. این بلاک در تاریخ دوم ژانویه ماین شد. این هارد فورک به منظور به تاخیر انداختن بمب سختی انجام شد و با انجام آن، بمب سختی اتریوم برای ۴.۰۰۰.۰۰۰ بلاک یا ۶۱۱ روز دیگر به تاخیر افتاد.
- بیکن چین (Beacon Chain) فاز صفر اتریوم ۲.۰ (سال ۲۰۲۰)
عده‌ای بیکن چین را قلب تپنده اتریوم ۲ می‌دانند. درواقع بیکن چین بلاک چین جدیدی است که هسته اصلی اتریوم ۲ را تشکیل می‌دهد و هدف از راه‌اندازی آن، این بود که توسعه‌دهندگان اطمینان حاصل کنند تمام اطلاعات مربوط به شبکی قبلی، به شبکه جدید منتقل می‌شود. وظیفه بیکن چین این است که ضمانت کند تک تک شاردها، جدیدترین اطلاعات را دارند.
برای آغاز به کار اتریوم ۲.۰، باید مقدار توکن‌های استیک شده در بیکن چین به حد نصاب مشخص شده برسد و این مقدار، تا ماه نوامبر سال ۲۰۲۰، به حد نصاب رسیده است. به گفته تیم اتریوم، راه‌اندازی اتریوم ۲.۰ در طبق برنامه و در اول دسامبر ۲۰۲۰ انجام خواهد شد. در زمان آپدیت این مقاله؛ فاز صفر اتریوم ۲ لانچ شده و زنجیره جدید Beacon chain تشکیل شده است. با ایجاد این زنجیره سازگار با اتریوم ۱، یک پل ارتباطی بین اتریوم ۱ و ۲ به وجود آمده و شبکه در یک حالت دو فازی بین ولیدیتور ها (روی زنجیره beacon chain) و ماینرها (روی اتریوم ۱) قرار دارد.
هاردفورک برلین اتریوم
این هاردفورک مطابق برنامه توسعه شبکه اتریوم در ماه آپریل ۲۰۲۱ ( اردیبهشت ماه ۱۴۰۰) با موفقیت اجرا شد. از ویژگی‌های بارز این بروزرسانی میتوان به کارمزد گس کارآمدتر و مقرون به‌صرفه‌تر در ارسال تراکنش‌های روی شبکه اتریوم اشاره کرد. علاوه بر بهینه‌سازی‌های مختلف کارمزد گس برای قراردادهای هوشمند، این هاردفورک شامل اقدامات بیشتر به منظور محافظت در مقابل حمله‌های DDOS نیز می‌شود.
هاردفورک برلین ابتدا برای ماه ژوئن یا جولای ۲۰۲۰ برنامه‌ریزی شده بود، اما توسعه‌دهندگان به دلیل نگرانی‌ها و مسائل متمرکزسازی پیرامون کلاینت گث (Geth) که بخش عمده‌ای از نودهای اتریوم را شامل می‌شود، تغییرات مذکور و اجرای به‌روزرسانی را به تاخیر انداختند. توسعه‌دهندگان همچنین نگران وابستگی بیش از حد به گث نیز بوده‌اند. اکنون فعالسازی به‌روزرسانی برلین در شبکه اصلی به طور رسمی برای ۱۴ آوریل (۲۴ اردیبشهت ۱۴۰۰) و بلاک ۱۲,۲۴۴,۰۰۰ برنامه‌ریزی شد. از آنجایی که زمانبندی دقیق تولید بلاک ممکن است متفاوت باشد، به اپراتورهای نودهای اتریوم توصیه شده است که چند روز قبل از تاریخ مذکور به اجرای به‌روزرسانی بپردازند. در نهایت این بروزرسانی با موفقیت در این تاریخ ارائه و اجرایی شد.
تاثیر هاردفورک برلین بر شبکه اتریوم چیست؟
هاردفورک برلین اتریوم در ماه مارس بر روی چندین شبکه آزمایشی اجرا شده و شامل چندین EIP است.
این EIP ها عبارتند از:
- پروپوزال EIP-2565 (کارمزد گس ModExp)
- پروپوزال EIP-2929 (افزایش کارمزد گس برای دسترسی به آپ‌کدها)
- پروپوزال EIP-2718 (بسته تراکنش‌های هم‌نوع)
- پروپوزال EIP-2930 (فهرست‌های دسترسی اختیاری)
نتیجه کلی این EIP ها آن است که شبکه ایمن‌تر خواهد شد. به علاوه، پردازش‌های خاص که کارمزد گس بیش از حد داشتند با کارمزدی مطابق با ارزش خود مواجه خواهند شد. همچنین احتمال شکست تصادفی قراردادهای هوشمند کاهش خواهد یافت.
چند سوال رایج درباره اتریوم
شبکه اتریوم شبکه بسیار محبوبی است و قابلیت‌های بسیاری را در اختیار توسعه‌دهندگان و کاربران قرار می‌دهد. با این وجود، ممکن است سوالاتی درباره اتریوم در ذهن شما وجود داشته باشد که هنوز جواب آنها را نگرفته‌اید. در این بخش از مقاله، قصد داریم به تعدادی از سوالات رایج کاربران درباره شبکه دومین رمزارز برتر بازار جواب بدهیم.
- آیا اتریوم قانونی است؟
اگر اخبار حوزه کریپتو را دنبال کرده باشید، متوجه می‌شوید که مقامات کشورهای مختلف در حال بررسی رمزارزها و وضع قانون برای آنها هستند. با این حال، استخراج اتریوم و خرید و فروش آن، در هیچ کشوری ممنوع و غیرقانونی اعلام نشده است. تنها خبر قانونی مهم راجع به شبکه اتریوم؛ مصوبه ای از کمیسیون SEC آمریکا بود که اعلام کرد میتوان کوین اتر را از قوانین مربوط به ارز خارج کرده و به آن به چشم یک سهام کاربردی نگاه کرد. البته همچنان تصمیم شفافی راجع به خود شبکه اتریوم و استفاده از آن گرفته نشده و فقط کشور سوییس به تازگی قوانینی مربوط به اسمارت کانترکت ها منتشر کرده که نمیتوان انتظار داشت همه جهان از آن تبعیت کنند.
- آیا اتریوم کلاهبرداری است؟
بلاک چین اتریوم و رمزارز آن یعنی اتر، دارای نقشه راه مشخص هستند و تیم این پروژه، به طور مداوم در حال تلاش برای به‌روزرسانی‌هایی هستند که این شبکه را برای مردم کاربردی‌تر کنند. بنابراین شبکه اتریوم به هیچ عنوان کلاهبرداری محسوب نمی‌شود. اما از آنجایی که بلاک چین اتریوم امکان ایجاد قراردادهای هوشمند را برای همه مردم فراهم کرده است، بسیاری از کلاهبرداران از این بستر برای ایجاد پروژه‌های پانزی و اسکم استفاده میکنند و با این ترفند که «پروژه ما از قرارداد هوشمند استفاده میکند»، افرادی که دانش و اطلاعات کافی ندارند را فریب می‌دهند. توصیه اکید ما به شما این است که قبل از فعالیت و سرمایه‌گذاری روی پروژه‌های جدید حوزه کریپتو، به خوبی درباره آنها تحقیق کنید و با اطلاعات و دانش کافی اقدام به فعالیت کنید.
- آیا سرمایه گذاری روی اتریوم سودآور است؟
سرمایه گذاری در حوزه ارزهای دیجیتال نیازمند آن است که شما استراتژی و برنامه مشخص برای سرمایه گذاری داشته باشید و صرفا به خاطر توصیه دیگران، پول خود را وارد این حوزه نکنید. سرمایه گذاری روی اتریوم نیز از این قاعده مستثنی نیست و اگر قصد دارید بخشی از سرمایه خود را به خرید این رمزارز اختصاص بدهید، باید درباره این پروژه خوب تحقیق کنید، اهداف آن را بدانید و در نهایت، با آگاهی کامل سرمایه گذاری خود را انجام بدهید.
- اتریوم بهتر است یا بیت کوین؟
افراد زیادی هر روز این سوال را مطرح میکنند و خوب است بدانید این سوال از پایه و اساس اشتباه است. همانطور که در این مقاله خواندید، اتریوم و بیت کوین تفاوت‌های اساسی دارند و مهمترین تفاوت آنها این است که برای اهداف مهمی طراحی شده‌اند. بنابراین برای انتخاب یکی از این دو برای سرمایه گذاری، باید بدانید اهداف کدام یک به چشم‌اندازهای شما نزدیک‌تر است.
جمع بندی
شما در این مقاله با جزئیات کامل آموختید که اتریوم چیست ، چه ویژگی‌هایی دارد و چه اهدافی را دنبال میکند. شبکه اتریوم را میتوان یکی از آینده‌دارترین شبکه‌های بلاکچینی دانست. وعده اتریوم یعنی غیرمتمرکزسازی، وعده بسیار بزرگی است؛ اگرچه همین حالا هم می‌توانیم ببینیم که این وعده تا حدی محقق شده و موفق شده است که توجه افراد زیادی در سراسر جهان را به خود جلب کند. تکنولوژی اتریوم و توسعه‌دهندگانی که پشت این تکنولوژی هستند، این نوید را می‌دهند که قرار است رمزارزها در آینده نزدیک، وعده‌هایی که سال‌ها به تعویق افتاده بودند را عملی کنند.
نظر شما درباره اتریوم چیست؟ آینده این شبکه و رمزارز آن را چطور می‌بینید؟ فراموش نکنید نظرات خود را با ما در میان بگذارید.
