صرافی غیرمتمرکز ارز دیجیتال بستری است که میتوانیم رمز ارز های مختلف را بدون نیاز به یک نهاد متمرکز معامله کنیم. تحریم افراد به دلیل ملیت آنها در این صرافیها معنی ندارد و آزادانه می‌توان درآنها فعالیت کرد.
ما ایرانی ها به دلیل تحریم‌ها نمی‌توانیم با هویت واقعی خود در صرافی‌های متمرکز ارز دیجیتال فعالیت کنیم. لذا برای ترید و انجام معاملات در آنها باید از VPN استفاده کنیم. این مشکلی بزرگ برای ما بوده و همواره ریسک از دست رفتن دارایی‌هایمان وجود دارد. اما راهکار این مسئله چیست؟ صرافی‌های غیرمتمرکز ارز دیجیتال یا DEXها راه حلی برای این مشکل ارائه کرده‌اند. صرافی غیرمتمرکز ارز دیجیتال چیست؟ این صرافیها بستری فراهم کرده‌اند که در آن می‌توان آزادانه و بدون محدودیت به معاملات ارزهای دیجیتال پرداخت. در این مقاله با نحوه‌ی کار این صرافیها و بهترین صرافی غیرمتمرکز رمز ارز در حوزه ارزهای دیجیتال آشنا می‌شویم.
صرافی غیرمتمرکز چیست ؟
برای شناخت دقیق سازو کار صرافی های غیرمتمرکز ارز دیجیتال ابتدا باید بدانیم ایراد و مشکل صرافی‌های متمرکز چیست؟ از این رو متوجه خواهیم شد که چرا به صرافی های غیرمتمرکز رمز ارز احتیاج داریم. اگر دارایی‌های دیجیتال خود را در صرافی‌های متمرکز، چه داخلی چه خارجی، نگهداری کنید همواره احتمال از دست رفتن سرمایه شما در اثر هک آن صرافی یا وضع قوانین سخت‌گیرانه وجود دارد. هرچند که این اتفاق ممکن است به ندرت رخ دهد اما به هر حال احتمال آن وجود دارد. در این صورت کل دارایی دیجیتال شما از بین خواهد رفت. علت این امر هم مشخص است، زیرا صرافی‌های متمرکز توسط یک نهاد مرکزی کنترل و مدیریت می‌شوند و این موضوع می‌تواند مشکلاتی را به وجود بیاورد. از جمله این مشکلات می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- صرافی مورد نظر می‌تواند تمامی ارزهای دیجیتال کاربران خود را به سرقت ببرد.
- ممکن است شامل تحریم‌ها قرار بگیرید و حساب‌هایتان در صرافی مورد نظر مسدود شود، اتفاقی که برای کاربران ایرانی صرافی بیترکس افتاد. این اتفاق برای ما ایرانیان احتمال بالایی دارد.
- ممکن است صرافی‌های متمرکز ارز دیجیتال توسط هکرها، هک شوند و دارایی کاربران به سرقت برود، اتفاقی که بارها برای صرافی‌های مختلف افتاده است.
- ممکن است صرافی مورد نظر قیمت‌ها را دستکاری کند. این موضوع باعث زیان کاربران این صرافی خواهد شد. مثالی از این دستکاری قیمت در زمان ریزش بازار در اثر شیوع ویروس کرونا بود. اطلاعاتی منتشر شد که نشان میداد صرافی Bitmex قیمت بیت کوین را عمدا پایینتر از سایر صرافیها آورده که باعث لیکویید شدن تعداد زیادی از افراد در این صرافی شد.
به این لیست میتوانیم موارد بسیاری را اضافه کنیم. اما مهمترین ویژگی صرافی‌های متمرکز این است که در این اکسچنج‌ها، کنترل دارایی افراد به صرافی واگذار می‌شود. این می‌تواند به طرق مختلف برای کاربران مسئله‌ساز شود.
امنیت؛ رکن اساسی در DEXها
صرافی غیرمتمرکز رمز ارز آمده تا به مفهوم غیرمتمرکز بودن رمز ارزها نمود عینی ببخشد تا از این طریق امنیت کاربران را افزایش دهد. کدهای این صرافیها برای همه قابل دسترس است. همه‌ی افراد میتوانند طریقه کارکرد این صرافیها را مشاهده کنند. DEXها از طریق قراردادهای هوشمند فعالیت می‌کنند، به اینصورت که ابتدا وارد سایت DEX مورد نظرتان می‌شوید سپس با کیف پولی که در این صرافی برای خودتان می‌سازید یا اینکه از طریق کیف پول‌های خودتان در آنها خرید و فروش رمز ارزها را انجام می‌دهید.
برای اینکه بتوانید در این صرافیها فعالیت کنید باید آن مقدار از ارز دیجیتال مورد نظرتان را به آدرس قرارداد هوشمند این صرافیها انتقال دهید. نکته جالب این است که هیچکس نمی‌تواند ارز دیجیتال شما را انتقال دهد. اما کارکرد DEXها چیست ؟ صرافی های غیرمتمرکز ارز دیجیتال کارکردهای مختص به خود را دارند و سازمان و یا نهادی آنها را کنترل نمی‌کنند. همه قوانین و شرایط طبق پروتکلی مشخص و قرارداد هوشمندی معین انجام می‌پذیرد. تمامی افراد از هر کشوری میتوانند از این صرافیها استفاده کنند و تحریم و فشار دولت‌ها نمی‌تواند مانع دسترسی کاربران از برخی کشورها شود.
از جمله صرافی‌های غیرمتمرکز رمز ارزها می‌توان یونی سواپ، سوشی سواپ و کرو فایننس را نام برد. البته تمام خوبی‌ها در این صرافی ها جمع نشده است و قطعا ایراداتی را دارند که قابل ملاحظه است، مثل کارمزد های بالای برخی از آنها، ظاهر بسیار ساده و خسته کننده، رابط کاربری نسبتا سخت، امکانات بسیار کم و محدود، در بعضی از موارد سرعت پایین آنها و… که ممکن است کاربران را از استفاده از این صرافی های غیرمتمرکز منصرف کند.
نقاط ضعف و قوت صرافی غیرمتمرکز رمز ارز چیست ؟
در ادامه نقاط قوت صرافی‌های غیرمتمرکز رمز ارز را در مقایسه با صرافی‌های متمرکز برمی‌شماریم:
کنترل دارایی‌ها
صرافی‌های غیرمتمرکز یا DEXها، بر خلاف صرافی‌های متمرکز ارز دیجیتال، دارایی‌های شما را کنترل نمی‌کنند. در عوض، این وجوه به روشی غیر متمرکز ذخیره می‌شوند و معمولا توسط کاربران یا توسط نرم افزار خود صرافی این کار انجام می‌شود. به این ترتیب، هیچ نهاد متمرکزی وجود ندارد که همه ارزهای دیجیتال موجود در صرافی را در کیف پول خود نگهداری کند. در صرافی های غیرمتمرکز رمز ارز کنترل دارایی‌ها به دست کاربران است. از این طریق ریسک از دست دادن دارایی افراد بسیار کاهش می‌یابد.
احراز هویت
کل چیزی که برای استفاده از یک صرافی غیر متمرکز رمز ارز لازم دارید، یک کیف پول ارز دیجیتال است. در عین حال، بعضی از ایجادکنندگان صرافی‌های غیر متمرکز ادعا می‌کنند که آنها تنها نرم‌افزار متن باز را ارائه می‌دهند و مسئولیتی در برابر آنچه جامعه با آن نرم افزار انجام می‌دهد، نخواهند داشت. بنابراین این افراد به این شیوه از مشکلاتی مانند شناخت مشتری و قوانین ضد‌پولشویی اجتناب می‌کنند. فعالیت در این صرافیها نیازی به احزار هویت و ارائه مدارک شناسایی نداشته و حریم خصوصی افراد کاملا رعایت می‌شود.
امنیت
در ده سال گذشته، بارها صرافی‌های متمرکز ارزهای دیجیتال هک شده‌اند که از آن جمله می‌توان Mt.Gox و Coincheck را نام برد. تا به حال، تلاش‌ها برای دزدی متوقف نشده است و روزانه هکرها در جستجوی روش‌هایی برای بهره‌برداری از آسیب پذیری‌ها در سیستم‌های متمرکز هستند. از آنجا که یک صرافی غیرمتمرکز بر روی شبکه‌ای از کامپیوتر‌ها راه‌اندازی شده است، حمله به صرافی‌های غیر متمرکز بسیار سخت‌تر می‌شود. احتمال نفوذ به این صرافیها و شکست آنها بسیار پایین است. این باعث می‌شود که صرافی‌های غیر متمرکز بسیار امن‌تر باشند.
برای DEXها می‌توان نقاط ضعفی هم در نظر گرفت که در ادامه آنها را مشاهده می‌کنیم:
عدم مقبولیت و کمبود نقدینگی
با وجود اینکه حجم معاملات صورت گرفته در صرافی یونی سواپ بسیار بالاتر از گذشته بوده و از بسیاری صرافی‌های متمرکز بالاتر است، اما صرافی‌های غیر متمرکز هنوز هم مانند صرافی‌های متمرکز محبوب نیستند. در نتیجه، آنها مشتریان کمتری دارند و حجم ترید و نقدینگی پایین‌تری نیز دارند و برای تسویه تراکنش‌ها مدت زمان بسیار بیشتری طول می‌کشد.
ابزارهای ترید
استفاده از صرافی‌های غیر متمرکز برای تریدر‌های حرفه‌ای حق انتخاب زیادی ارائه نمی‌دهد. زیرا گزینه‌های ترید پیشرفته در این صرافیها وجود ندارد. استفاده از سفارش‌های رایج در میان تریدرها و معاملات الگوریتمی در محیط‌های غیر متمرکز دشوار است.
نبود پشتیبانی مشتری
اکثر صرافی‌های غیرمتمرکز نمی‌توانند هیچ سرویس پشتیبانی مناسب یا کانال‌های قابل دسترسی را برای مشتریان فراهم آورند که از آن طریق برای تراکنش‌ها یا اکانت‌های کاربران پشتیبانی انجام شود.
ساز و کار صرافی غیرمتمرکز رمز ارز
صرافی‌های غیرمتمرکز ارزهای دیجیتال را جزو پروتکل‌ها و پروژه‌های حوزه دیفای تقسیم بندی می‌کنیم. در حال حاضر بیش از ۴ میلیارد دلار در DEX ها ذخیره شده‌اند که صرافی یونی سواپ با در اختیار داشتن ۳۳ درصد نقدینگی، بهترین صرافی غیرمتمرکز رمز ارز است. سوشی سواپ، کرو فایننس و کامپوند از دیگر صرافی‌های غیرمتمرکز ارزهای دیجیتال هستند که بیشتر از سایرین مورد توجه بازار قرار گرفته‌اند. امروزه توسعه دهندگان از مدل‌های جالب و منحصر به فردی برای ایجاد DEXها استفاده می‌کنند. جالب‌ترین این مدل‌ها در زیر توصیف شده‌اند.
تسویه‌ها و اردر بوک‌ها روی زنجیره
این معماری نسل اول صرافی‌های غیر متمرکز است. در این روش تمام کارها توسط بلاک چین پشتیبانی می‌شد. هرگونه تغییر، سفارش و یا تغییر وضعیتی در شبکه بلاک چین به عنوان تراکنش ثبت می‌شد. صرافی‌های غیر متمرکزی که این رویکرد را اتخاذ می‌کنند معمولا فاقد نقدینگی کافی هستند و گران و آهسته هستند و احتمال تعامل با پلتفرم‌های دیگر را از دست می‌دهند. به عنوان مثال، IDEX از این معماری استفاده می‌کند. Tokena نیز اولین صرافی غیر متمرکز روی زنجیره است که از یک توکن واسطه برای تقلیل کارمزد‌های معاملات استفاده می‌کند.
اوردر بوک خارج از زنجیره و تسویه‌های روی زنجیره
تراکنش‌ها در داخل هر شبکه بلاک چینی که توسط نودهای رله پشتیبانی شود، انجام می‌گیرند. کاربران فرصت خواهند یافت که وجوه خود را تا کامل شدن یک تراکنش کنترل نمایند. نودهای رله کمسیون دریافت می‌کنند و هر سفارش جدیدی را انتشار می‌دهند و یک زیرساخت ترید قابل اعتماد‌تر ایجاد می‌نمایند. بعد از دریافت سفارش، بازارگردان انتظار دارد که فرد مقابل سفارش را تکمیل کند. بعد از آن، ترید به عنوان بخشی از قرارداد هوشمند اجرا می‌شود و تراکنش در شبکه بلاک چین ثبت می‌شود. این نوع معماری در پروتکل 0X که بر اساس اتریوم است، مورد استفاده قرار می‌گیرد.
ذخایر مدیریت شده با قرارداد هوشمند
این نوع صرافی غیر متمرکز مکمل دو نوع قبلی است و برای حل مشکل نقدینگی طراحی شده است. با استفاده از ذخیره‌های مدیریت شده با قرارداد هوشمند، به جای جستجوی مستقیم خریدار برای یک دارایی، کاربر می‌تواند تراکنشی را با یک ذخیره و از طریق واریز ارز دیجیتال به ذخیره و دریافت یک دارایی متقابل در قبال آن، انجام دهد. از ویژگی‌های منحصر به فرد این معماری می‌توان سطح افزایش یافته نقدینگی (در مقایسه با دو نوع قبل) و پشتیبانی با توکن‌های مختلف به طور همزمان را نام برد. Bancor که یک شبکه نقدینگی غیر متمرکز است، مثالی واضح از این رویکرد است.
همه روش‌های بالا تا به حال چندین مشکل حل نشده داشته‌اند که از جمله آنها می‌توان مقیاس پذیری، نقدینگی، سازگاری و تجربه کاربری را نام برد. اما در حال حاضر پروژه‌های رضایت بخشی با مفاهیم واقعا منحصر به فرد وجود دارند که این مشکلات را حل خواهند کرد.
استفاده از پروتکل 0x در صرافی‌های غیرمتمرکز
تقریبا عمده DEXها از الگوریتم 0x استفاده می‌کنند. پروتکل 0X روی شبکه اتریوم اجرا می‌شود و کاملا متن باز (open source) طراحی شده است. با استفاده از بلاک چین اتریوم روش‌های سنتی تغییر یافته است و یک سری بازار پیش بینی به وجود آمده که این تغییرات در یک زنجیره آفلاین انجام می‌شود. پروتکل 0X راهکاری ارائه داده تا سفارشات برای تراکنش در یک زنجیره آفلاین ذخیره شود. هنگامی که مبادلات در بلاک چین اتریوم صورت می‌گیرد، کاربران میتوانند سرمایه خود را کنترل کنند و درخواست‌ها توسط شخص ثالث با نام ری‌لیرز (Relayers) انجام می‌شود. شخص ثالث درخواست ها را با استفاده ازپروتکل 0X دریافت می‌کند و می‌تواند زیرساخت‌های با کیفیت ایجاد کند. پس از ثبت سفارش، فرد درخواست دهنده منتظر پذیرش سفارش خود می‌ماند در حالی که اکسچنج در زیرساخت بلاک چین درخواست را بررسی می‌کنند.
در همین راستا کم کم بازیگران مهم این صنعت به صرافی‌های غیرمتمرکز ارز دیجیتال توجه ویژه‌ای پیدا داشتند. اکسچنج‌هایی مانند GDAX که زیرمجموعه کوین بیس است و صرافی بایننس اولین شرکت‌هایی بودند که اعلام کردند به زودی پلتفرم غیرمتمرکز خود را ایجاد خواهند کرد. این صرافیها به “سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌های غیرمتمرکز” پایبند هستند و با رشد این تکنولوژی قطعا بسیاری از صرافی‌های دیگر نیز به سمت غیرمتمرکز شدن قدم برمی‌دارند.
اجزای یک صرافی غیرمتمرکز
همانطور که می‌دانید، هر صرافی از اجزای زیر تشکیل شده است:
- رابط کاربری گرافیکی
- موتور تطابقی و معاملاتی، هسته مرکزی هر سیستم
- کیف پول های ارز دیجیتال
- نقدینگی
- سیستم مدیریت
از لحاظ فنی، هر کدام از این اجزا را می‌توان به صورت غیرمتمرکز پیاده سازی کرد، ولی در عمل این کار همیشه منطقی نیست.
رابط کاربری گرافیکی
از دید معماری، این لایه پوسته‌ای است که کل سیستم را می‌پوشاند. این لایه می‌تواند یک کلاینت وب، کلاینت موبایل، اپلیکیشن دسکتاپ و حتی تلویزیون‌های هوشمند و اَپ‌های مخصوص گجت‌ها باشد.
موتور معاملاتی
نیمی از این موتور، دفتر سفارشات بوده و نصف دیگر موتور بات معاملاتی است. از لحاظ فنی، تمام ویژگی‌های تکنولوژی بلاک چین را می‌توان اینجا پیاده کرد. ولی در عمل این کار ضرورتی ندارد و دلیل آن این است که همه ما می‌دانیم که در صرافی‌های همتا به همتا (P2P)،قیمت در بازار مشخص شده حداقل دو نوع سفارش وجود دارد. ضبط آنها در بلاک چین ممکن است ولی گزینه‌ای برای تغییر آن وجود ندارد.
حال صرافی‌ای را تصور کنید که نمی‌توانید در آن سفارش قبلی خود را حذف کرده و لغو کنید، در حالی که می‌بینید قیمت ارزها در این صرافی در حال تغییر است ولی شما نمی‌توانید کاری بکنید. آیا داشتن چنین ویژگی، مفید است؟ پاسخ روشن و قطعی برای آن وجود ندارد. بعضی صرافیها این ویژگی را دارند و بعضی‌ها ندارند. از لحاظ تجربه کاربری، به کار بردن این عملکرد حرکتی غیرمنطقی خواهد بود. ظاهرا یکی از دلایل اصلی شکست خوردن صرافی‌های غیرمتمرکز در برابر رقبای متمرکز خود، همین موضوع است.
نقدینگی
به دلیل خصوصیات کیف پول‌ها، صرافی غیرمتمرکز رمز ارز نمی‌تواند از یک سرویس شخص ثالث یا استخر نقدینگی استفاده کند. راهکارهایی مانند بازارسازان یا تامین کنندگان نقدینگی، یا به اشتراک گذاری نقدینگی با دیگران نیز اینجا به کار نمی‌آید. هیچ وجهی نیست که بتوان آن را انتقال داد، چرا که تنها کاربران توانایی کنترل آنها را دارند. آیا راه حلی برای نقدینگی وجود دارد یا با مشکلی حل نشدنی مواجه هستیم؟
متاسفانه در مفهوم سیستم صرافی غیرمتمرکز ارز دیجیتال، نقدینگی بزرگترین نقطه ضعف بوده و به راحتی نمی‌توان آن را حل کرد. با این حال، با برداشتن یک قدم به عقب و تفکر دوباره در مورد معماری سیستم میتوانیم این مشکل را با ایجاد یک صرافی ارز دیجیتال ترکیبی حل کنیم. بدین شکل جزئی جدا، مسئولیت نقدینگی را به عهده خواهد داشت. استخرهای نقدینگی در صرافی‌های غیرمتمرکز رمز ارزها چنین کارکردی دارند.
سیستم مدیریت
از دید کلی، این ویژگی نیازی ضروری بوده و ترجیح این است که وجود داشته باشد. لیست کاربران ثبت شده، تاریخچه معاملات و تراکنش‌ها و سیستم مالی با در نظر گرفتن چرخش مالی توکن برای صاحبانی که انتظار بازگشت سرمایه‌ای قابل قبول را دارند، ضروری است.
کوین و توکن ها
اضافه کردن توکن‌های جدید به ساده ترین شکل ممکن خواهد بود. اگر قصد داشته باشید DEX بر روی اتریوم راه اندازی کنید، بدین معنی خواهد بود که تمام توکن های ERC موجود و حتی توکن‌های جدید، بصورت خودکار بر روی صرافی شما در دسترس قرار خواهند گرفت. این موضوع در مورد بلاک چین های دیگر نیز صادق است. تمام کوین‌ها و توکن‌های ساخته شده با استفاده از بلاک چین، تقریبا به صورت آنی بر روی سیستم شما در دسترس قرار خواهند گرفت.
بهترین صرافی‌های غیرمتمرکز ارز دیجیتال
در حوزه دیفای صرافی های غیرمتمرکز بسیاری حضور دارند. فعالیت در هر یک مزایا و معایب خاص خود را دارد. در این بخش قصد دارید تا بهترین صرافی‌های غیرمتمرکز ارز دیجیتال فعال در حوزه دیفای معرفی کنیم. بسیاری از این صرافیها، بر روی شبکه اتریوم راه‌اندازی شده‌اند. بحث اصلی در میان این صرافیها تامین نقدینگی است. این صرافیها با فراهم آوردن استخرهای نقدینگی برای هر جفت ارز دیجیتال، بستری را فراهم کرده‌اند تا افراد و سرمایه‌گذاران بتوانند با در اختیار قرار دادن دارایی دیجیتال خود به این قراردادهای هوشمند، کسب درآمد کرده و شرایط را برای ترید و معامله ارزهای دیجیتال به صورت غیرمتمرکز فراهم کنند. این افراد به ازای این کار سود دریافت می‌کنند. سود آنها از کارمزد انجام تراکنش‌ها در آن استخر تامین می‌شود. همانطور که در بالا اشاره شد هیچ نهاد متمرکزی در این بین وجود ندارد و همه کارها توسط قرارداد هوشمند انجام می‌شود. در ادامه با سه صرافی بزرگ غیرمتمرکز در حوزه ارزهای دیجیتال آشنا می‌شویم. بیش از ۸۰ درصد معاملات در صرافی‌های غیرمتمرکز در سه صرافی زیر انجام می‌شود. لذا آشنایی با این سه پروتکل دید بسیار خوبی به ما خواهد داد.
صرافی یونی سواپ
یونی سواپ (Uniswap) یک پروتکل نقدینگی خودکار و یکی از محبوب‌ترین صرافی‌های غیرمتمرکز (DEX) است که به دلیل افزایش محبوبیت دیفای، نامش بر سر زبان‌ها افتاده است. کاربران میتوانند با واریز مقدار مشخصی از توکن‌ها موجود در استخر مورد نظر خود در Uniswap، به ارائه‌دهنده نقدینگی در آن استخر تبدیل شوند و در ازای آن پاداش دریافت کنند.
باید بدانید که Uniswap دارای دو ویژگی اصلی است :
- تبادل توکن یا Swap: این ویژگی به کاربران امکان می‌دهد تا بین اتریوم و توکن‌های مختلف ERC20 مبادله داشته باشند. برای انجام این کار، از نرخ مبادله خاصی که مخصوص هر استخر است استفاده می‌شود. که میزان محاسبه آن با توجه به میزان اتریوم و توکن ERC20 موجود در آن استخر تعیین می‌شود.
- استخرهای نقدینگی : این ویژگی به کاربران امکان می‌دهد تا از طریق تامین نقدینگی درآمد کسب کنند. این کار با واریز توکن در یک قرارداد هوشمند انجام می‌شود و در عوض به عنوان پاداش از توکن‌های داخل استخر دریافت می‌کنید.
حال که با این دو ویژگی کمی آشنا شدید به بررسی دلایل اصلی محبوبیت این صرافی غیرمتمرکز می‌پردازیم:
در اختیار داشتن کامل دارایی
Uniswap به شما امکان می‌دهد اختیار کامل وجوه خود را حفظ کنید. بنابراین هیچ خطری مانند کار با صرافی‌های متمرکز که در صورت هک‌شدن یا ورشکستگی صرافی دارایی خود را از دست دهید، وجود ندارد. همچنین، در تمامی مدت شما دسترسی کامل به وجوه خود را از طریق کیف‌پولتان خواهید داشت.
نیازی به انجام KYC ندارید
از آنجا که در Uniswap شما حضانت کامل وجوه خود را دارید، بنابراین نیازی به طی یک دوره طولانی KYC و افشای نام کامل، مشخصات گذرنامه و غیره را ندارید. همچنین به این معنی است که شروع کار در این صرافی بسیار سریعتر خواهد بود و در صورت هک شدن صرافی، احتمال افتادن اطلاعات شخصی شما به دست دیگران وجود ندارد.
هزینه‌های پایین تراکنش
Uniswap برای هر معامله فقط هزینه ثابت ۰.۰۳ درصد را دریافت می‌کند. این رقم بسیار ارزان‌تر از اکثر صرافی‌های غیرمتمرکز و متمرکز است. باتوجه به افزایش بیش از اندازه کارمزد تراکنش‌ها بر روی اتریوم، نکته منفی برای این صرافی است. زیرا فعالیت در این صرافی ها مستلزم انجام تراکنش در شبکه اتریوم است.
دسترسی به توکن‌های جدید
معمولا در صرافی‌های متمرکز، پروژه‌های مختلف رمز ارزها یا دیفای قبل از اینکه کوین یا توکن آنها برای مبادله لیست شود، باید فرآیند بررسی را با صرافی طی کنند. با این حال، از آنجا که Uniswap غیرمتمرکز است و به دلیل محبوبیت زیاد آن، بسیاری از پروژه‌ها مستقیما از Uniswap راه اندازی می‌شوند. بنابراین با Uniswap، کاربران میتوانند جزو اولین نفراتی باشند که به توکن‌های جدید دسترسی دارند.
جهت آشنایی بیشتر با این پلتفرم این مقاله را مطالعه کنید :آموزش کار با صرافی یونی سواپ (Uniswap)؛ محبوب‌ترین صرافی غیرمتمرکز!
صرافی غیرمتمرکز سوشی سواپ
مدتی است که Uniswap در فضای دیفای (DeFi) غوغا برپا کرده است و تبدیل به بزرگترین صرافی غیر متمرکز جهان ارز دیجیتال شده است. پس از موفقیت آن، پروژه جدیدی بنام شبکه Sushiswap ظاهر شده که می‌خواهد راه Uniswap را ادامه داده و به تکامل آن بپردازد. این پروژه نیز بر اساس همان طرح Uniswap راه‌اندازی شده است و هدف آن، ایجاد پلتفرمی برای فراهم آوردن نقدینگی است. در اینجا نیز کاربران برای فراهم آوردن نقدینگی انگیزه دارند و در عوض این کار پاداش دریافت می‌کنند که این پاداش به شکل توکن Sushi دریافت می‌شود.
در مورد Uniswap، فراهم‌آورندگان نقدینگی تنها زمانی میتوانند از کارمزد‌های ترید پاداش کسب کنند که به طور فعالانه به فراهم آوردن نقدینگی بپردازند و در صورتی که این افراد توکن‌های خود را برداشت کنند، دیگر سهمی در پاداش‌ها نخواهند داشت. اما شبکه Sushiswap این طور نیست و افرادی که در فراهم آوردن نقدینگی کمک می‌کنند، پاداش خود را به صورت توکن Sushi دریافت می‌کنند و حتی اگر بعد از این امر اقدام به برداشت توکن‌های خود کنند، باز درصدی از پاداش‌های شبکه برای همیشه به آنها تعلق می‌گیرد.
جهت آشنایی بیشتر با این پلتفرم این مقاله را مطالعه کنید: همه چیز درباره توکن Sushi ، شبکه Sushiswap و نحوه کارکرد این شبکه!
پلتفرم کرو فایننس
Curve Finance نام یک پروژه صرافی ارز دیجیتال غیرمتمرکز در حوزه دیفای است. تلفظ فارسی این پروتکل، کِرو فایننس است. این پروتکل محلی برای تبدیل استیبل کوین ها و توکن‌های بیت کوین است. به همین دلیل به چنین پروتکل‌هایی DEX یا صرافی غیرمتمرکز گفته می‌شود. CRV توکن اصلی شبکه کرو فایننس است.
مایکل ایگورو (Michael Egorov) مدیر اجرایی پلتفرم کرو فایننس است. مایکل ایگورو در تاریخ ۱۰ نوامبر ۲۰۱۹، وایت‌پپیر این پلتفرم را منتشر کرد. در این وایت‌پپیر، پلتفرم کرو فایننس به عنوان StableSwap معرفی شده است. او به همراه تیم توسعه این پلتفرم کار بر روی این پروژه دیفای را از ماه دسامبر سال ۲۰۱۹ ( دی ماه ۱۳۹۸) آغاز کردند. تقریبا ۱ ماه بعد و در ژانویه سال ۲۰۲۰ ( بهمن ماه ۱۳۹۸) پلتفرم صرافی غیرمتمرکز Curve Finance راه‌اندازی شد. توکن اصلی این شبکه CRV نام دارد که در ماه آگوست ۲۰۲۰ (مرداد ۱۳۹۹) و پس از گذشت ۸ ماه از راه‌اندازی این پروژه، عرضه شد. در این صرافی تنها امکان معاملات استیبل کوین ها و توکن های بیت کوین در شبکه اتریوم فراهم است.
تفاوت میان یونی سواپ و کرو فایننس در این است که در یونی سواپ تمامی توکن‌ها در استخرهای آن، جفت ارز به نسبت اتریوم است. شما برای تبدیل توکن A به توکن B، ابتدا باید توکن A را به اتریوم تبدیل کنید و سپس، اتریوم را به توکن B تبدیل کنید. اما در پلتفرم Curve Finance امکان تبادل استیبل کوین هایی مانند تتر، DAI، BUSD،sUSD،TUSD به هم وجود دارد. ( همه این توکن‌ها، رمزارزهایی با ارزش ثابت و با پشتوانه دلار امریکا هستند).
در پروتکل کرو فایننس علاوه بر تبادل رمز ارزها به یکدیگر، میتوانیم با تامین نقدینگی در استخرهای مختلف این شبکه، کسب درآمد کرد. افراد میتوانند بیت کوین خود را به WBTC یا دیگر توکن های بیت کوین در شبکه اتریوم تبدیل کنند. سپس این توکن را وارد پروتکل کرو فایننس کرده و سود دریافت کرد.
جهت آشنایی بیشتر با این پلتفرم این مقاله را مطالعه کنید: معرفی پلتفرم Curve Finance و آموزش کامل کسب درآمد از این پروژه!
نتیجه‌گیری
صرافی های غیرمتمرکز در ابتدای راه خود هستند و نمی‌توان توقع داشت که در این مدت محدود به بلوغ خود رسیده باشند، اما نکته بسیار مهم این است که استفاده از اکسچنج‌های غیرمتمرکز بسیار ایمن‌تر و به طور کلی بهتر از صرافی‌های متمرکز هستند. البته این گفته بیشتر به امنیت ارزهای دیجیتال کاربران اشاره دارد و اگر ظاهری زیبا و کارکردی آسان‌تر و همچنین امکاناتی بیشتر مد نظرتان است طبیعتا صرافی‌هایی مانند بایننس گزینه مناسب تری برایتان هستند. اما دلیل اصلی ایجاد این صرافی های غیرمتمرکز ارز دیجیتال چیست ؟ پاسخ کوتاه به سوال این است که در صرافی‌های غیرمتمرکز کنترل دارایی شما، در دست شماست. هیچ کس نمی‌تواند شما را تحریم کند و یا از انجام معاملات منع کند. شاید بتواند این نکته را مهمترین ویژگی صرافی های غیرمتمرکز ارزهای دیجیتال دانست. اما این صرافیها هنوز راه طولانی برای توسعه دارند. نوآوری‌های ایجاد شده در حوزه دیفای کمک بسیار خوبی به پیشرفت آنها داشته است. این جنبش به راه افتاده و روز به روز پروژه‌ها و شبکه‌هایی با ایده‌های جدید در این بازار معرفی می‌شوند.