قیمت تتر (Tether)

تتر یک رمز ارز مبتنی بر بلاک چین است که شرکت سازنده آن در ایالات متحده آمریکا قرار دارد. تتر (USDT) تاریخ بحث برانگیزی (به عنوان یکی از اولین ارزهای دیجیتالی که پشتوانه آن دلار است) دارد. در اصل، گفته شده که قیمت تتر برابر با ۱ دلار آمریکا و پشتوانه آن نیز دلار این کشور است؛ اما مشخص شد که این توکن پشتوانه کافی ندارد و کاملا شفاف نیست. اما با این حال، بیشتر معاملات دیگر رمز ارزها با این استیبل کوین صورت می‌گیرند.

گزارشی از سایت CryptoCompare نشان می‌دهد که تقریبا ۸۰ درصد معاملات بیت کوین با تتر صورت می‌گیرد، که نمایانگر این است که USDT یک منبع اصلی برای ایجاد نقدینگی در بازار کریپتوکارنسی‌هاست.

با این که گفته شده که قیمت لحظه ای تتر همیشه برابر با ۱ دلار آمریکا خواهد بود، اما در سال ۲۰۱۹ این توکن نشان داد که کاملا توسط دلار پشتیبانی نمی‌شود؛ در آن سال، قیمت تتر به حدود ۰.۷۴ دلار ریزش کرد.

تا سال ۲۰۲۱ در مجموع ۴ استیبل کوین تتر به وجود آمده است:

• USDT: که پشتوانه آن دلار آمریکاست
• EURT: با پشتوانه یورو
• CNHT: با پشتوانه یوان چین
• XAUT: با پشتوانه ۱ اونس طلا

موارد مهمی در استیبل کوین USDT وجود دارد:

• شما نمی‌توانید بخش‌های کوچک تر تتر را بخرید (مثلا چند سنت)
• تعداد ثابت و مشخصی از عرضه کل این استیبل کوین مشخص نیست
• این توکن قابل استخراج نیست و توسط کاربران قابل تولید نیست
• تمام تترها توسط شرکت سازنده آن تولید و عرضه می‌شود

قیمت تتر لحظه ای

از آنجایی که پشتوانه هر تتر یک دلار آمریکا است، قیمت لحظه‌ای تتر به طور پیش‌فرض یک دلار در نظر گرفته می‌شود. با این وجود، از آنجایی که ایرانیان باید برای خرید تتر دلار پرداخت کنند، قیمت تتر به تومان مدام در حال تغییر است. به همین خاطر، برای اینکه بدانیم قیمت لحظه‌ای تتر به تومان چقدر می‌شود، باید در جریان قیمت دلار باشیم. در ادامه این مطلب با میهن بلاکچین همراه باشید تا با تاریخچه قیمت تتر و عواملی که گاهی باعث افزایش یا کاهش قیمت این استیبل کوین شده‌اند، آشنا شوید.

تاریخچه قیمت تتر

شرکت صادرکننده توکن‌های تتر Tether Ltd است. این استیبل کوین در سال ۲۰۱۴ تحت عنوان Realcoin ایجاد شد و سپس به Tether تغییر نام داد. براک پیرس (Brock Pierce)، ریو کالینز (Reeve Collins) و کریک سلرز (Craig Sellars) بنیانگذاران این رمز ارز هستند. تتر در ابتدا بر روی لایه اومنی (Omni) بلاکچین بیت کوین راه‌اندازی شد و از سال ۲۰۱۵ وارد چرخه معاملات شد.

این استیبل کوین بدون مشکل نیست؛ در سال ۲۰۱۷، تتر هک شد و بیش از ۳۱ میلیون دلار تتر به سرقت رفت. پس از این اتفاق، این شرکت هیچ گونه حسابرسی برای اطمینان از این که ذخایر کافی برای USDT دارد، انجام نداد و حتی تیم حسابرسی خود را اخراج کرد.

در ۱۵ اکتبر ۲۰۱۸ (۲۳ مهر ۹۷)، در طی قطع‌امید سرمایه‌گذاران از توکن USDT، قیمت این توکن به ۰.۹۰ دلار کاهش یافت. در ۲۰ نوامبر همین سال (۱۹ آبان ۹۷) بلومبرگ گزارش کرد که دادستان‌های فدرال آمریکا در حال بررسی فرضیه دستکاری قیمت بیت کوین توسط تتر هستند. در سال ۲۰۱۹، استیبل کوین USDT از نظر حجم معاملات از بیتکوین پیشی گرفت و به بالاترین حجم مبادلات روزانه و ماهیانه در بین تمام کریپتوکارنسی‌ها دست یافت. در نهایت، در ماه ژوئن ۲۰۲۱ (خرداد ۱۴۰۰)، در مجموع ۶۲.۵ میلیارد توکن تتر در بازار در حال گردش بود.

شرکت Tether Ltd قبلا به‌دروغ اعلام کرده بود که هر توکن USDT با ۱ دلار آمریکا پشتیبانی می‌شود؛ اما در تاریخ ۱۴ مارس ۲۰۱۹ (۲۳ اسفند ۹۷) پشتوانه را تغییر داد تا شامل وام به شرکت‌های وابسته شود؛ صرافی بیتفینکس (Bitfinex) در این سال به دادگاه نیویورک، برای استفاده از دارایی های USDT خود برای سرپوش گذاشتن ۸۵۰ میلیون دلار تتر گم شده از اواسط سال ۲۰۱۸، احضار شد.

در طی این تحقیقات مشخص شد که شرکت iFinex اطلاعات و گزارشات دروغین درباره پشتوانه تتر ارائه داده و صدها میلیون دلار بین این شرکت و صرافی بیتفینکس رد و بدل شده، تا بر روی گم شدن این تترها سرپوش گذاشته شود. دادستان کل نیویورک در این باره گفت: «تتر ادعا می‌کرد که کل رمز ارزهای USDT کاملا توسط دلار آمریکا پشتیبانی می‌شوند؛ اما همه این‌ها دروغ بود.»

در ماه می ۲۰۲۱ (اردیبهشت ۱۴۰۰) شرکت تتر گزارشی منتشر کرد که نشان می‌داد تنها ۲.۹ درصد از USDTها پشتوانه دلاری دارند و بیش از ۶۵ درصد این توکن‌ها توسط برگه‌های تجاری پشتیبانی می‌شوند (برگه تجاری در بازارهای مالی جهانی، به معنی یک سفته بدون وثیقه با سررسید حداقل ۲۷۰ روزه است. خریداران و فروشندگان آن را خرید و فروش می‌کنند؛ زیرا مطمئن هستند که بعدا می‌توانند آنها را درست مثل اوراق بهادار، با پول واقعی معاوضه کنند).

شرکت و توکن تتر به خاطر ادعای دستکاری قیمت خرید بیت کوین، بسیار جنجالی هستند. روابط بین این شرکت و صرافی بیتفینکس شفاف نیست و بنیاد تتر نتوانسته یک حسابرسی دقیق برای اثبات پشتوانه خود ارائه دهد.

نویسنده‌ای به نام دیوید جرارد (David Gerard) در روزنامه Wall Street Journal نوشته که: «تتر به نوعی بانک مرکزی معاملات کریپتو است. اما خود را به اندازه‌ای که باید، مسئولیت‌پذیر و حساس مانند سازمان‌های مالی سنتی نشان نمی‌دهد.»

جرقه‌های اولیه تتر

در وایت پیپری که در ژانویه ۲۰۱۲ (دی ماه سال۹۰) منتشر شد، جی. آر ویلت (J. R. Willet) توسعه‌دهنده لایه Omni بیت کوین، توضیح داد که قابلیت ایجاد رمز ارزهای جدید بر روی پروتکل بیت کوین وجود دارد. ویلت برای پیاده‌سازی این ایده، با پروژه Mastercoin‌ شروع به همکاری کرد تا استفاده از این لایه دوم جدید را تبلیغ کند. مسترکوین بعدها نام خود را به سازمان اومنی (Omni Foundation) تغییر داد.

پروتکل مسترکوین بعدها تبدیل به سازمان تکنولوژیکی برای رمز ارز تتر شد و یکی از اعضای اصلی این پروژه یعنی براک پیرس، تبدیل به یکی از بنیانگذاران Tether شد.

کمپانی تتر در سال ۲۰۱۴ اعلام کرد که وارد فاز بتای خصوصی (Private Beta) می‌شود، که توکن آن توسط یک تتر + توکن برای سه ارز (+US Tether (US و ین‌تتر (ین ژاپن) با علامت (+JP) و یوروتتر (+EUR) پشتیبانی می‌شود. این شرکت اذعان داشت که هر توکن تتر+ به صورت ۱۰۰ درصد، توسط ارز اصلی خود پشتیبانی می‌شود و در هر زمانی می‌تواند با ارز اصلی معاوضه شود. وبسایت تتر گزارش کرد که دفتر اصلی آن در هنگ کنگ واقع شده و دارای شعبه‌هایی در سوییس است؛ اما جزئیات بیشتری اعلام نکرد.

برای مدتی، USDT تراکنش های دلاری خود را از طریق بانک های تایوانی و بانک ولز فارگو (Wells Fargo) به خارج از کشور تایوان انتقال می‌داد. در ۱۸ آوریل ۲۰۱۷ (۲۹ فروردین ۹۶) این انتقالات بین المللی توسط بانک‌های آمریکا بلوکه شدند و به همراه صرافی بیتفینکس، شرکت تتر نیز از بانک ولز فارگو در دادگاه آمریکا در شمال کالیفرنیا شکایت کرد، که البته این دادخواست یک هفته بعد پس گرفته شد.

از ژانویه ۲۰۱۷ تا سپتامبر ۲۰۱۸ (از دی ۹۶ تا شهریور ۹۷) حجم معاملات تترهای در گردش از ۱۰ میلیون دلار به ۲.۸ میلیارد دلار رسید. در اوایل سال ۲۰۱۸، مشخص شد که ۱۰ درصد از کل حجم معاملات بیت کوین با USDT انجام می‌شود؛ اما در طول تابستان این سال، این مقدار به ۸۰ درصد رسید! تحقیقات نشان می دهند که طرح دستکاری قیمتی که توسط تتر انجام شده، باعث رشد ۵۰ درصدی قیمت بیت کوین در اواخر سال ۲۰۱۷ شده است. در ماه آگوست ۲۰۱۸ (مرداد ۹۷) بیش از ۵۰۰ میلیون تتر عرضه شده بود.

انواع تتر

اکنون در سال ۲۰۲۲، تتر روی چندین شبکه مختلف وجود دارد:

• شبکه اومنی بیت کوین با پشتوانه دلار آمریکا
• یورو تتر بر روی شبکه اومنی با پشتوانه یورو
• روی شبکه اتریوم با استاندارد ERC20
• یورو تتر روی شبکه ERC20
• روی شبکه ترون با استاندارد TRC20
• شبکه سولانا
• شبکه پولکادات
• شبکه الگوراند
• شبکه ایاس (EOS)
•  شبکه Liquid Network
• شبکه تزوس

دستکاری قیمت بازار توسط تتر

تحقیقاتی که توسط جان گریفین (John Griffin) و امین شمس در سال ۲۰۱۸ انجام شده، نشان می‌دهد که تعداد معاملاتی که مربوط به USDT است، در صرافی بیتفینکس حدود ۵۰ درصد افزایش یافته و این باعث افزایش قیمت بیت کوین در اواخر سال ۲۰۱۷ شده است.

خبرنگاران بلومبرگ نیز اتهامات وارده به تتر را بررسی کردند و مدارکی پیدا کردند که قیمت گذاری تتر در صرافی کراکن (Kraken) دستکاری شده است؛ مانند سفارشات کوچکی که درست مثل سفارشات بزرگ، بر روی قیمت ارزهای دیجیتال تاثیر می‌گذاشتند؛ به حدی که قیمت برخی رمز ارزها تا ۵ رقم اعشاری جابجا می‌شدند و این دستکاری بر روی برخی کریپتوها مدام تکرار می‌شد.

البته جی ال ون در ولد (JL Van Der Velde) مدیرعامل صرافی بیتفینکس و شرکت تتر، ادعای دستکاری قیمت را رد کرد و گفت: «نه بیتفینکس و نه تتر، هرگز درگیر هیچ نوعی از دستکاری قیمت بازار نشده است. عرضه USDT نمی تواند برای دستکاری قیمت بیت کوین یا هر رمز ارز دیگری در صرافی بیتفینکس شود.«

در سال ۲۰۱۷ احضاریه‌هایی از طرف کمیسیون معاملات آتی کالای آمریکا (CFTC) برای کمپانی تتر و اکسچنج بیتفینکس ارسال شد؛ نوبل بانک پورتوریکو که نقل و انتقالات تتر را انجام می‌داد نیز به دادگاه فراخوانده شد. در سال ۲۰۱۸، مدیران این بانک، آن را برای فروش گذاشتند و اعلام کردند که دیگر با شرکت تتر و بیتفینکس هیچ گونه روابط بانکی ندارند؛ اما با وجود این که صرافی Bitfinex با هیچ بانکی ارتباط نداشت و نمی‌توانست واریز دلاری انجام دهد، ورشکست نشد و به فعالیت خود ادامه داد.

در نوامبر ۲۰۱۸ (آبان ۹۷) شرکت Tether اعلام کرد که روابط بانکی جدیدی با بانک دلتک (Deltec) واقع در باهاماس ایجاد کرده است. این شرکت نامه‌ای را از طرف این بانک منتشر کرد که در آن گفته شده بود تتر یک حساب با ۱.۸ میلیارد دلار در آن افتتاح کرده است. این نامه دو پاراگراف بود و امضای آن خوانا نبود و نام صادر کننده نامه نیز در آن ذکر نشده بود؛ سخنگوی بانک دلتک به خبرنگاران بلومبرگ اعلام کرد که اطلاعات درج شده در نامه صحت ندارد.

برخی مطالعات دیگر نیز نشان می‌دهند که معاملات USDT در صرافی های مختلف در سراسر جهان، برای طراحی استراتژی‌های معاملاتی آربیتراژ بین کشورهای مختلف به کار می‌رود.

امنیت و نقدینگی Tether

تتر ادعا می کند که تمام توکن‌ها دارای پشتوانه ۱۰۰ درصدی هستند؛ بنابراین مشتریان می توانند هر زمان که خواستند، رمز ارز خود را با دلار آمریکا معاوضه کنند. اما در سال ۲۰۱۷ این شرکت قادر نبود به نیازهای معاوضه تتر با دلار کاربران پاسخ دهد. کمپانی Tether اعلام کرده که منابع خارجی ذخایر دلاری آن را حسابرسی و شفاف‌سازی کرده‌اند؛ اما هرگز این حسابرسی‌های خارجی را منتشر نکرده است. در سال ۲۰۱۸ نیز اعلام کرد که دیگر هیچ ارتباطی با حسابرس‌های خود ندارد.

تحلیل‌هایی بر روی بلاک چین بیت کوین نشان داده‌اند که ارتباط نزدیکی بین هک تتر در سال ۲۰۱۷ (که منجر به سرقت رفتن ۳۱ میلیون تتر شد) و هک صرافی بیت استمپ (Bitstamp) در سال ۲۰۱۵ وجود دارد. پس از هک USDT در سال ۲۰۱۷، معاملات این توکن به تعلیق در آمد و شرکت تتر اعلام کرد که می‌خواهد یک نرم افزار جدید راه‌اندازی و یک هارد فورک ایجاد کند، تا تمام توکن‌های به سرقت رفته را دوباره تولید کند. در ۱۹ دسامبر ۲۰۱۷ (۲۸ آذر ۹۶) تتر اعلام کرد که خدمات کیف پول‌هایی که محدود و تعلیق شده‌اند را دوباره فعال کرده و تمام تراکنش‌های در انتظار تایید، در حال پردازش هستند و به زودی همه آنها تایید خواهند شد.

استوارت هوگنر (Stuart Hoegner) مشاور ارشد شرکت تتر گفت: «مسئله اصلی این است که هیچ گونه حسابرسی نمی‌تواند انجام شود؛ چهار شرکت بزرگ تتر نمی‌توانند این حد از ریسک را بپذیرند. ما کاری را انجام دادیم که به نظرمان درست بود.»

قیمت تتر به ریال

کاربران ایرانی، علاوه بر پیگیری قیمت رمز ارزها، باید به قیمت لحظه ای تتر نیز توجه کنند؛ زیرا قیمت تتر بر روی قیمت کلی رمز ارزها تاثیر می‌گذارد. مثلا اگر قیمت تتر ۱۰ هزار تومان و قیمت بیت کوین ۵۰ هزار دلار، ما برای هر واحد بیتکوین باید ۵۰۰ میلیون تومان بپردازیم؛ اما اگر قیمت خرید تتر به ۲۰ هزار تومان برسد و بیت کوین در همان قیمت باقی بماند، ما باید ۱ میلیارد تومان برای هر BTC پرداخت کنیم.

اکنون در زمان نگارش این مطلب و در تاریخ ۱۴ تیر ۱۴۰۱، قیمت تتر میهن بلاکچین ۳۲۰۰۰ تومان است، که می‌توانید این قیمت را از همین صفحه دنبال کنید.