در دنیای پرنوسان دیفای، گاهی یک خطای نرم‌افزاری می‌تواند بازاری را زیر و رو کند. توکن HYPE متعلق به پلتفرم هایپرلیکویید (Hyperliquid) برای مدتی کوتاه در صرافی غیرمتمرکز رقیب که با نام لایتر (Lighter) فعالیت می‌کند، تا نزدیکی ۹۸ دلار جهش کرد که چندین برابر نرخ جهانی آن رمزارز است.
به گزارش میهن بلاکچین، این جهش غیرمنتظره ابتدا گمانه‌زنی‌ها درباره ورود نهنگ‌ها و خریدهای سنگین را برانگیخت، اما خیلی زود مشخص شد که ماجرا به اشتباه یک ربات معاملاتی برمی‌گردد و خبری از دستکاری بازار نیست.
خطای ربات، نه توطئه نهنگ‌ها
لایتر اعلام کرد که این اتفاق حاصل یک نقص در عملکرد ربات ترید خودکار بود که بدون وقفه شروع به خرید از دفتر سفارشات (Order Book) توکن HYPE کرد و به‌دلیل حجم پایین معاملات، باعث شد قیمت به‌سرعت از کنترل خارج شود. با این حال، این صرافی تأکید کرد که هیچ انحلال اجباری (Forced Liquidation) یا اختلال عمده‌ای در عملکرد کاربران رخ نداده است.
پس از وقوع این رویداد، نمودارهای کندل قیمتی پلتفرم لایتر دچار ایراد شدند و داده‌های تصویری بازار برای کاربران گمراه‌کننده به نظر می‌رسیدند. برای بازگرداندن شفافیت، تیم لایتر تصمیم گرفت داده‌های مربوط به این جهش غیرواقعی را از رابط کاربری اصلی خود حذف کند تا تجربه معاملاتی کاربران طبیعی‌تر و منسجم‌تر باقی بماند. در نتیجه، این افزایش ناگهانی دیگر در نمودار قیمتی این صرافی قابل مشاهده نیست.
هرچند داده‌های نمودارها از بخش نمایشی صرافی حذف شد، تمام تراکنش‌ها همچنان به‌صورت شفاف و تغییرناپذیر در بلاکچین قابل مشاهده است. لایتر توضیح داد که داده‌های آنچین (On-chain) همواره غیرقابل دستکاری باقی می‌مانند، اما تیم توسعه می‌تواند نحوه نمایش آن‌ها را در رابط کاربری کنترل کند تا بهترین تجربه برای کاربران فراهم شود.
به گفته این پلتفرم، سایر واسط‌های کاربری که روی پروتکل لایتر ساخته شده‌اند نیز می‌توانند نسخه خام داده‌ها را به شکل دلخواه نمایش دهند.
این اتفاق بار دیگر چالشی قدیمی را به یاد آورد: حفظ توازن میان شفافیت کامل بلاکچین و تجربه کاربری روان در صرافی‌های غیرمتمرکز مشکل است. حذف داده‌های نادرست ممکن است برای حفظ نظم لازم باشد، اما پرسش‌های جدی درباره مرزهای شفافیت در دیفای ایجاد می‌کند.
انتقاد تحلیلگران؛ آیا حذف داده‌ها سانسور است؟
با این حال، همه فعالان بازار از تصمیم لایتر راضی نبودند. دو ناین (Duo Nine)، تحلیلگر شناخته‌شده بازار کریپتو، در واکنش به این اقدام نوشت که حذف داده‌ها به‌جای حل مشکل، صرفاً آن را پنهان می‌کند. او گفت:
به‌جای سانسور داده‌ها، باید بپذیرید که دفتر سفارشات شما نقدینگی کافی ندارد. این کار نوعی فریب کاربران است. وقتی بار دیگر چنین خطایی رخ دهد و کاربران با انحلال مواجه شوند، چه خواهید کرد؟
این دیدگاه بازتابی از دغدغه‌ای اساسی در اکوسیستم دیفای است؛ در جایی که هر تصمیم برای اصلاح داده‌ها می‌تواند به‌عنوان قدمی به‌سوی مداخله‌گری تعبیر شود. اتفاق اخیر نه‌تنها ضعف نقدینگی در برخی صرافی‌های غیرمتمرکز را آشکار کرد، بلکه نشان داد چطور حتی یک خطای الگوریتمی می‌تواند به بحرانی ارتباطی و فلسفی درباره شفافیت در بلاکچین تبدیل شود.
