پس از چند سال بحران، ورشکستگی پلتفرمهای بزرگ و ایجاد شکاف عمیق در اعتماد کاربران، بازار وامدهی رمزارزی دوباره به سطحی رسیده است که کمتر کسی انتظارش را داشت. گزارش جدید شرکت گلکسی ریسرچ (Galaxy Research) نشان میدهد که حجم وامهای فعال در این بخش به آستانه ۲۵ میلیارد دلار نزدیک شده است؛ این رقم از بازگشت بازیگران جدید و قدرتمندی حکایت دارد که امسال با شعار شفافیت مسیر متفاوتی را پیش گرفتهاند.
به گزارش میهن بلاکچین، اینبار برخلاف چرخههای قبلی، موتور رشد بازار نه روی آغوشگشایی بیمحابا به ریسک، بلکه روی گزارشدهی عمومی، ترازنامههای شفاف و مدیریت حسابشده داراییها میچرخد. از تتر گرفته تا نکسو (Nexo) و گلکسی (Galaxy)، بازیگران اصلی امروز پلتفرمهایی هستند که سعی دارند از اشتباهات نسل قبل دوری کنند و روایت تازهای از وامدهی متمرکز ارائه دهند؛ این روایت در نگاه نخست، تکیهگاه مطمئنتری برای سرمایهگذاران سازمانی و کاربران حرفهای بهنظر میرسد.
شفافیت، محور اصلی چرخه جدید
طبق دادههای گلکسی ریسرچ، اندازه بازار وامدهی متمرکز (CeFi) از ابتدای سال ۲۰۲۴ بیش از ۲۰۰٪ رشد کرده و حالا در سهماهه سوم سال به سقف ۲۵ میلیارد دلار رسیده است. این رقم بالاترین سطح از اوج تاریخی سهماهه نخست ۲۰۲۲ محسوب میشود؛ هرچند این بازار هنوز فاصله محسوسی با رکورد ۳۷ میلیارد دلاری آن دوره دارد.
الکس ثورن (Alex Thorn)، رئیس بخش تحقیق گلکسی، میگوید که تفاوت امروز با سه سال پیش تنها در اندازه بازار نیست، بلکه در بازیگران و کیفیت دادههایی است که اکنون بهصورت عمومی منتشر میشود. او تأکید میکند که اکنون مجموعهای از پلتفرمهای تازهنفس وارد میدان شدهاند که مدلهای عملیاتی شفافتری ارائه میدهند و رفتار بازار در مقایسه با چرخههای گذشته بنیاداً تغییر کرده است.
ثورن در پستی نوشت که از سطح شفافیت این گزارشها و سازوکاری که برای ارائه این دادهها شکل گرفته بهشدت خرسند است و آن را یک تغییر اساسی نسبت به چرخههای پیشین توصیف کرد.
تتر و نسل جدید پلتفرمها در مرکز CeFi
در اوج چرخه گذشته، بازار وامدهی متمرکز عمدتاً در اختیار چند بازیگر بود: جنسیس (Genesis)، بلاکفای (BlockFi)، سلسیوس (Celsius) و وویجر (Voyager). تقریباً تمام این شرکتها بهدلیل ارتباط مستقیم یا غیرمستقیم با صرافی ورشکسته افتیایکس (FTX) ضربه خوردند و نهایتاً ساختار بسیاری از آنها فروپاشید.
سلسیوس حتی پیش از سقوط FTX و در جولای ۲۰۲۲ بهدلیل بحران نقدینگی ناشی از بدهیهای تری ارووز کپیتال (Three Arrows Capital) اعلام ورشکستگی کرده بود.
اما بهگفته الکس ثورن، خروج این دسته از پلتفرمها، فضایی ایجاد کرد که اکنون توسط بازیگرانی با شفافیت بیشتر و استانداردهای سالمتر پر شده است. امروز تتر با ۱۴.۶ میلیارد دلار وام باز و سهم ۶۰٪، بدون رقیب در صدر بازار قرار گرفته است. پس از آن، نکسو با ۲ میلیارد دلار و گلکسی با ۱.۸ میلیارد دلار در رتبههای بعدی قرار دارند.
تتر بهطور منظم گزارشهای مالی سهماهه منتشر میکند؛ گلکسی و کوینبیس (Coinbase) نیز اطلاعات مالی خود را در قالب گزارشهای عمومی ارائه میدهند. ثورن توضیح میدهد که نکسو نیز بهصورت داوطلبانه دادههای خود را در اختیار گلکسی ریسرچ قرار میدهد و همین موضوع یکی از عوامل کلیدی در شکلگیری شفافیت فعلی بازار است.
پایان عصر وامدهی بدون وثیقه
بحران سال ۲۰۲۲ استانداردهای ریسک در وامدهی متمرکز را بهطور کامل متحول کرد. از آن زمان بازماندگان صنعت بهسوی کنترلهای شدیدتر، وثیقهگذاری کامل و گزارشدهی شفافتر حرکت کردهاند. مدلهایی که زمانی بر پایه وامهای بدون وثیقه فعالیت میکردند، اکنون تقریبا از بین رفتهاند و بسیاری از پلتفرمها برای جذب سرمایه سازمانی و آمادهشدن جهت عرضه عمومی سهام، رویکردهای محافظهکارانهتری اتخاذ کردهاند.
در سوی دیگر بازار، وامدهی غیرمتمرکز نیز روزهای طلایی خود را پشت سر میگذارد. طبق دادههای منتشرشده توسط گلکسی در ماه گذشته، ارزش دلاری وامهای فعال در پروتکلهای دیفای در سهماهه سوم ۵۴.۸٪ رشد کرده و به رکورد تاریخی ۴۱ میلیارد دلار رسیده است.
با ترکیب آمار CeFi و دیفای، اکنون در مجموع ۶۵.۴ میلیارد دلار وام رمزارزی فعال در پایان سهماهه سوم وجود دارد که بزرگترین عدد ثبتشده در تاریخ این صنعت بهشمار میرود و نشان میدهد بازار وامدهی رمزارزی نهتنها به دوران قبل از بحران بازگشته، بلکه وارد مرحلهای کاملاً جدید از بلوغ شده است.
