صرافی FTX چطور سقوط کرد؟ بررسی دلایل ورشکستگی FTX و تاثیر آن بر بازار رمزارزها

صرافی FTX پس از بایننس و کوین بیس، سومین صرافی بزرگ ارزهای دیجیتال از نظر حجم معاملات بود. این صرافی امکانات بسیاری را در اختیار کاربران خود قرار می‌داد و حجم معاملات بسیار بالایی داشت؛ اما همه چیز پس از انتشار مطلبی در تاریخ ۲ نوامبر ۲۰۲۲ (۱۱ آبان ۱۴۰۱) و توسط خبرگزاری کوین دسک برای این صرافی بزرگ تغییر کرد و در نهایت FTX را به ورطه ورشکستگی کشاند. سرمایه‌گذاری‌های اشتباه SBF مدیرعامل این صرافی، تخلفات مالی بسیار و سوءاستفاده دارایی‌های کاربران توسط صرافی FTX، از جمله عواملی هستند که باعث شدند این امپراطوری بزرگ سقوط کند. در این مقاله به بررسی وقایعی که منجر به ورشکستگی FTX شد، می‌پردازیم و اثرات آن را بر بازار رمزارزها مورد بررسی قرار می‌دهیم. با میهن بلاکچین همراه باشید.

تاریخچه صرافی FTX و فعالیت‌های آن

در ابتدا و پیش از پرداختن به عوامل ورشکستگی صرافی FTX، به طور خلاصه با تاریخچه شکل‌گیری و رشد این صرافی در بازار رمزارزها آشنا می‌شویم. 

شرکت FTX Trading Ltd یک صرافی ارزهای دیجیتال به نام FTX و یک صندوق سرمایه‌گذاری در بازار رمزارزها به نام Alameda Research را اداره می‌کرد. صرافی FTX در سال ۲۰۱۹ تاسیس شد و در زمان اوج خود در جولای ۲۰۲۱ (تیر ۱۴۰۰)، بیش از یک میلیون کاربر داشت و سومین صرافی بزرگ ارزهای دیجیتال از نظر حجم معاملات بود.

صرافی FTX در کشور آنتیگوا اند باربودا (Antigua and Barbuda) ثبت شده و دفتر مرکزی آن در ناسائو، پایتخت کشور باهاما قرار دارد. رعایت قوانین ایالات متحده در این کشورها الزامی نبود و از این رو، صرافی FTX یک صرافی جداگانه به نام FTX.US را برای ساکنان ایالات متحده راه‌اندازی کرد.

FTX مخفف کلمه Futures Exchange است. شرکت FTX کار خود را با راه‌اندازی Alameda Research که یک شرکت بازرگانی است آغاز کرد. شرکت آلامدا ریسرچ توسط سم بنکمن فرید (Sam Bankman-Fried) و کارولین الیسون (Caroline Ellison) و دیگر کارکنان سابق جین استریت (Jane Street) در سال ۲۰۱۷ در کالیفرنیا تاسیس شد. سپس SBF و گری وانگ (Gary Wang) صرافی FTX را در می ۲۰۱۹ (اردیبهشت ۱۳۹۸) تاسیس کردند. 

چانگ پنگ ژائو (Changpeng Zhao) مدیرعامل بایننس، شش ماه پس از راه‌اندازی FTX بیست درصد از سهام آن را به مبلغ ۱۰۰ میلیون دلار خریداری کرد. پس از راه‌اندازی FTX توسط SBF این صرافی در سال ۲۰۲۰ اپلیکیشن Blockfolio (که نام آن بعدا به FTX تغییر کرد) که یک برنامه رصد سبد ارزهای دیجیتال را به قیمت ۱۵۰ میلیون دلار خرید.

در جولای سال ۲۰۲۱ ارزش سهام صرافی FTX به بیش از ۱۸ میلیارد رسید. شایان ذکر است سرمایه‌گذاران بزرگی همچون سافت بانک (Softbank) و سکویا کپیتال (Sequoia Capital) از سرمایه گذاران اولیه FTX بوده‌اند. در سپتامبر سال ۲۰۲۱، SBF سهام CZ را به مبلغ تقریبی ۲ میلیارد دلار خریداری کرد و در همان سال، FTX دفتر مرکزی خود را از هنگ کنگ به باهاما منتقل کرد.

در ژانویه ۲۰۲۲، FTX یک صندوق سرمایه گذاری ۲ میلیارد دلاری به نام FTX Ventures را راه‌اندازی کرد. در فوریه ۲۰۲۲، بخش آمریکایی صرافی FTX اعلام کرد که این شرکت به زودی شروع به ارائه معاملات سهام به مشتریان آمریکایی خود خواهد کرد.

در فوریه ۲۰۲۲، FTX با ایجاد یک بخش به توسعه‌دهندگان بازی‌ها اجازه می‌داد تا ارزهای دیجیتال، NFT و سایر دارایی‌های مرتبط با بلاک چین را به بازی‌های ویدیویی اضافه کنند. در ژانویه ۲۰۲۲، FTX قراردادی را نهایی کرد که به آن اجازه می‌داد پلتفرم BlockFi (اپلیکیشن وام‌دهی در بازار رمزارزها) را به قیمت حدود ۲۴۰ میلیون دلار خریداری کند.

FTX حامی مالی تعدادی از تیم‌ها و سازمان‌های ورزشی بود. قراردادهای FTX با سازمان‌های ورزشی شامل حق نام‌گذاری استادیوم بسکتبال میامی هیت (Miami Heat) و تغییر نام آن به FTX Arena، شراکت با Major League Baseball برای قرار دادن نشان FTX بر روی لباس داوران و قراردادی با Mercedes AMG برای اضافه کردن آرم FTX به خودروها و کالاهای خود در مسابقات فرمول یک بود. پس از ورشکستگی FTX، شرکت Mercedes AMG و Miami Heat روابط خود را با این شرکت قطع کردند.

در ۲۶ سپتامبر ۲۰۲۲، FTX.US پیشنهاد خود را در مزایده‌ای برای خرید دارایی‌های کارگزاری ورشکسته کارگزاری ویجر دیجیتال (Voyager Digital) اعلام کرد و برنده این مزایده شد. ارزش این معامله تقریبا ۱.۴۲ میلیارد دلار بود. در اکتبر ۲۰۲۲، صرافی FTX به اتهام فروش اوراق بهادار ثبت نشده در ایالت تگزاس تحت تحقیق قرار گرفت و در نهایت در نوامبر سال ۲۰۲۲ این صرافی ورشکسته شد. 

فعالیت‌ها و سرمایه‌گذاری‌های متعدد صرافی FTX حاکی از آن بود که این صرافی اوضاع مناسبی داشته و در حال رشد است؛ اما در نهایت مشخص شد امپراطوری عظیمی که این صرافی ساخته بود، تماما با سرمایه کاربران ایجاد شده و هیچ نظارتی برای حفاظت از سرمایه کاربران صورت نگرفته است. در ادامه دلایل سقوط FTX را بررسی می‌کنیم.

دلایل سقوط صرافی FTX چه بود؟

سقوط صرافی FTX از روز ۲ نوامبر (۱۱ آبان) شروع شد؛ اما پیش از آن خبرگزاری بلومبرگ در سپتامبر ۲۰۲۲، گزارشی را مبنی‌بر رابطه نزدیک بین Alameda Research و FTX منتشر کرد. بلومبرگ در این گزارش بیان داشت که Alameda به عنوان یک بازار‌ساز یا Market Maker برای FTX در اوایل راه‌اندازی این صرافی فعالیت داشته است. همچنین شرکت آلامدا در ژوئن و ژانویه سال ۲۰۲۲، به عنوان بزرگترین سپرده‌گذار استیبل کوین‌ها در FTX شناخته شد.

نقش Alameda در FTX به این معنی بود که این شرکت در موقعیتی قرار می‌گرفت که وقتی کاربران FTX پول خود را در این صرافی از دست می‌دادند، سود حاصل از این معاملات به آلامدا می‌رسید. نکته‌ای که در اینجا وجود داشت این بود که قوانین ایالات متحده رابطه بین شرکت‌هایی که در امور مالی فعالیت می‌کنند را ممنوع می‌کند.

همچنین طبق گفته جان جی ری (John J. Ray) مدیرعامل صرافی FTX که پس از ورشکستگی این صرافی به عنوان این مقام منصوب شد، آلامدا از پروتکل لیکویید خودکار FTX معافیت داشت. این موضوع به این معنا است که هنگامی که پوزیشن‌های آلامدا در صرافی FTX در موقعیت لیکویید شدن قرار می‌گرفتند، صرافی دارایی‌های آلامدا را از این موقعیت معاف می‌کرد. همچنین مشخص شد که از اوایل سال ۲۰۲۱ شرکت آلامدا پیش از لیست شدن یک توکن در صرافی FTX، از این موضوع اطلاع داشته و مقادیر زیادی از این توکن‌ها را خریداری ‌می‌کرده است. به این نوع معاملات، معاملات نهانی (Insider Trading) گفته می‌شود و انجام آنها غیرقانونی است.

به نقل از وال استریت ژورنال، FTX در سال ۲۰۲۲ بیش از ۱۰ میلیارد دلار از دارایی‌های مشتریان خود را به Alameda Research قرض داده بود. کارولین الیسون مدیرعامل آلامدا، به دیگر کارمندان آلامدا گفته بود که او، سم بنکمن فرید، گری وانگ و نیشاد سینگ (Nishad Singh) مدیر بخش مهندسی FTX، از این تصمیم اطلاع داشته‌اند.

طبق منابعی که وال استریت ژورنال به آنها اشاره کرده است، الیسون گفت که این وجوه تا حدی برای بازپرداخت وام‌هایی که آلامدا برای سرمایه‌گذاری گرفته بود، استفاده شده است. همچنین پس از افشا شدن این موضوعات جان جی ری بیان داشت که FTX از نرم‌افزارهایی برای پنهان کردن سوءاستفاده از سرمایه‌های مشتریان FTX استفاده کرده است.

چند ماه پس از گزارش اولیه بلومبرگ در مورد روابط بین دو شرکت آلامدا و FTX، سرانجام در ۲ نوامبر ۲۰۲۲، خبرگزاری CoinDesk گزارش داد که بخش قابل توجهی از دارایی‌های Alameda Research به صورت توکن‌های FTT نگهداری می‌شود. FTT توکن صرافی FTX است که از آن به منظور انجام فعالیت‌های مختلفی در صرافی FTX استفاده می‌شود. کاربران صرافی FTX می‌توانستند با استفاده از توکن FTT از مزایایی مانند تخفیف در کارمزد معاملات، استیکینگ و شرکت در فرایندهای حاکمیتی و استفاده به عنوان وثیقه برای دریافت وام استفاده کنند.

 در گزارش سایت کوین دسک بیان شد که ترازنامه Alameda نشان می‌دهد ۳.۶۶ میلیارد دلار توکن FTT در اختیار این شرکت قرار دارد، ۲.۱۶ میلیارد دلار از این مقدار به صورت وثیقه در صرافی FTX نگهداری شده و ۲۹۲ میلیون دلار توکن FTT به صورت قفل‌شده موجود است. همچنین از ۱۴.۶ میلیارد دلار دارایی شرکت آلامدا حدودا ۹۰۰ میلیون دلار به صورت رمزارز SOL و ۲ میلیارد دلار به صورت سرمایه‌گذاری در اوراق بهادار موجود است.

این موضوع نشان می‌داد که اکثر دارایی‌های این شرکت به صورت رمزارزهایی نگهداری می‌شود که متعلق به شرکت مادر آن یعنی FTX بوده یا FTX از سرمایه‌گذاران آنها بوده است. تمامی این‌ها در حالی بود که آلامدا حدودا ۸ میلیارد دلار بدهی داشت و بیشتر دارایی‌های آن به صورت توکن‌های FTT نگهداری می‌شد.

همچنین طبق گزارش بلومبرگ و هفته‌ها پیش از انتشار ترازنامه مالی آلامدا توسط CoinDesk، سم بنکمن در تلاش برای جمع آوری پول برای FTX بوده است. علاوه بر این، SBF ماه‌ها قبل از انتشار مقاله کوین دسک به طور علنی با CZ مدیرعامل بایننس، در توییتر بر سر مسائلی که ناشی از اختلاف نظرهای آنها در مورد مقررات ارزهای دیجیتال بود، بحث کرده بود.

پس از افشای ترازنامه آلامدا ریسرچ توسط کوین دسک و افشای رابطه بین این شرکت با FTX، نگرانی‌های زیادی بین جامعه کاربران کریپتو ایجاد شد و سوالات متعددی در ذهن آنها در رابطه با ارتباط FTX با آلامدا شکل گرفت.

شروع بحران FTX و فروش توکن‌های FTT توسط بایننس

چند روز پس از انتشار مقاله CoinDesk و در تاریخ ۶ نوامبر (۱۵ آبان)، CZ مدیرعامل بایننس در توییتر اعلام کرد که شرکت او قصد دارد تمام دارایی‌های خود را که بصورت توکن‌های FTT است، به فروش برساند. بایننس در سال ۲۰۲۱ طی معامله‌ای که در آن سهام خود را به صرافی FTX فروخته بود، بخشی از سهم خود را به صورت توکن‌های FTT از FTX دریافت کرده بود. ژائو انگیزه‌ خود را برای فروش توکن‌های FTT، افشای مسائل مربوط صرافی FTX توسط کوین دسک اعلام کرد.

پس از اعلام این موضوع توسط CZ، خبرگزاری بلومبرگ و TechCrunch گزارش دادند که با توجه به حجم معاملات کم توکن FTT، هرگونه فروش توسط بایننس احتمالا تاثیر زیادی بر قیمت FTT خواهد داشت. پس از اعلام ژائو مبنی‌بر فروش توکن‌های FTT و اختلافات بین ژائو و بنکمن فرید در توییتر، قیمت FTT و سایر ارزهای دیجیتال کاهش یافت.

همزمان با اعلام این خبر توسط CZ، از تاریخ ۷ نوامبر (۱۶ آبان) کاربران صرافی FTX شروع به خارج کردن و فروش دارایی‌های خود از این صرافی کردند. درخواست بالای کاربران برای خروج دارایی‌هایشان از صرافی FTX باعث شد تا این صرافی در موقعیتی به نام Bank Run قرار بگیرد. شایان ذکر است CZ در توییتر خود بیان کرده بود که برای کاهش تاثیر این اقدام بر بازار و محدودیت نقدینگی، فروش توکن‌های FTT چندین ماه به طول می‌انجامد.

 Bank Run زمانی اتفاق می‌افتد که بسیاری از مشتریان پول خود را از بانک برداشت می‌کنند؛ زیرا معتقدند بانک ممکن است در آینده نزدیک فعالیت خود را متوقف کند. به عبارت دیگر، این اتفاق زمانی می‌افتد که یک سیستم بانکی با کسری ذخایر مواجه باشد (بانک‌ها معمولا بخش کوچکی از دارایی‌های خود را به صورت پول نقد نگه می‌دارند) و همزمان مشتریان متعددی به‌طور هم‌زمان وجه نقد خود را از حساب‌های سپرده خود برداشت کنند. این اتفاق به این دلیل رخ می‌دهد که مشتریان حس می‌کنند که بانک ورشکسته است یا ممکن است ورشکسته شود.

 در ۸ نوامبر (۱۷ آبان)، ژائو اعلام کرد که بایننس به دلیل بحران نقدینگی در FTX، قراردادی غیر الزام‌آور برای خرید FTX منعقد کرده است. این معامله شامل فروش FTX.US نمی‌شد. ژائو در توییتر اعلام کرد که بایننس به‌زودی بررسی‌های لازم را انجام خواهد داد و افزود که تمامی صرافی‌های ارزهای دیجیتال باید از استفاده توکن‌های FTT به عنوان وثیقه خودداری کنند. او همچنین نوشت که انتظار دارد FTT در روزهای آینده با توجه به مسائلی که در رابطه با این صرافی در جریان است، به شدت نوسان داشته باشد. در روز اعلام این خبر قیمت FTT بیش از ۸۰ درصد کاهش یافت و ارزش بازار توکن FTT بیش از ۲ میلیارد دلار کاهش یافت.

در ۹ نوامبر (۱۸ آبان)، بلومبرگ به دلیل وضعیت بد مالی FTX، خرید FTX توسط Binance را بعید خواند. بلومبرگ همچنین گزارش داد که کمیسیون بورس و اوراق بهادار ایالات متحده (SEC) و کمیسیون معاملات آتی کالا (CFTC) در حال بررسی ماهیت ارتباطات FTX با سایر دارایی‌های Bankman-Fried هستند. در همان روز، وال استریت ژورنال گزارش داد که بایننس معامله خرید FTX را پیش نخواهد برد. بایننس سوءاستفاده FTX از وجوه مشتریان خود و تحقیقات دولت آمریکا درباره FTX را به عنوان دلایل عدم انجام معامله با FTX عنوان کرد. 

از ۸ نوامبر برداشت از صرافی FTX به حالت تعلیق درآمده بود و عملا کاربران نمی‌توانستند دارایی‌های خود را از این صرافی خارج کنند. در ۹ نوامبر بنکمن فرید گفت که اگرچه ارزش دارایی‌های شرکت بیش از سپرده‌های مشتریانش است، اما به دلیل کمبود نقدینگی برای پاسخگویی به تقاضای برداشت، به منابع خارجی نیاز دارد. در همین روز SBF اظهار داشت که FTX.US به عنوان یک شرکت جداگانه، در حال حاضر تحت تاثیر بحران قرار نگرفته است.

ورشکستگی و هک صرافی FTX

در ۱۰ نوامبر (۱۹ آبان)، خبرگزاری Axios بیان داشت که FTX برای نجات این صرافی مذاکراتی را با صرافی کراکن آغاز کرده است. Bankman-Fried در ۱۰ نوامبر در طی اظهاراتی مسئولیت شکست FTX را بر عهده گرفت و اعلام کرد که FTX همچنان به دنبال سرمایه برای پرداخت بدهی‌های مشتریانش است. بنکمن در این روز اعلام کرد که Alameda Research به فعالیت خود پایان می‌دهد. در همین روز تیم‌های حقوقی FTX، استعفا دادند.

بنکمن در تاریخ ۱۰ نوامبر در توییتر خود نوشت که مشتریان FTX.US دلیلی برای نگرانی ندارند؛ اما کارمندان این شرکت در همان روز شروع به فروش دارایی‌های متعلق به شرکت کردند. در ۱۰ نوامبر، کمیسیون اوراق بهادار باهاما دارایی‌های یکی از شرکت‌های تابعه FTX به نام FTX Digital Markets Ltd و اشخاص مرتبط به آن را مسدود کرد. همچنین آژانس خدمات مالی ژاپن به FTX ژاپن دستور داد تا برخی از فعالیت‌های خود را متوقف کند.

در ۱۱ نوامبر (۲۰ آبان)، FTX، FTX.US، Alameda Research و بیش از ۱۰۰ شرکت وابسته به آنها اقدام به تشکیل پرونده ورشکستگی فصل ۱۱ کردند. ورشکستگی فصل ۱۱ فرصتی را برای صرافی FTX فراهم می‌کند تا دارایی‌های خود را بازیابی کرده و باز‌پس‌دهی دارایی کاربران را آغاز کند. در همین روز نیویورک تایمز اعلام کرد که بدهی صرافی FTX بیش از ۸ میلیارد دلار است. همچنین پلتفرم وام‌دهی BlockFi که قبلا توسط FTX خریداری شده بود، اعلام کرد که در نتیجه سقوط FTX، فعالیت‌های خود را به حالت تعلیق در می‌آورد. در همین روز Bankman Fried از سمت مدیرعاملی استعفا داد و جان جی ری وکیلی که مسئول حقوقی شرکت انران (Enron) پس از ورشکستگی بود، جایگزین او شد.

در اواخر روز ۱۱ نوامبر راین میلر (Ryne Miller) مشاور و وکیل عمومی FTX، بیان داشت که بیش از ۴۷۳ میلیون دلار از دارایی کاربران FTX از صرافی خارج شده است. میلر این اتفاق را تراکنش‌های غیرمجاز نامید در صورتی که ظاهرا صرافی FTX هک شده و این مبلغ توسط هکرها به سرقت رفته بود. میلر اعلام کرد که FTX و FTX.US قصد دارند ارزهای دیجیتال باقی‌مانده را برای امنیت کیف پول‌های سرد آفلاین منتقل کنند.

در روز ۱۲ نوامبر (۲۱ آبان)، بنکمن فرید به رویترز گفت که او هنوز در باهاما است، اگرچه سایر کارمندان بلندپایه FTX به هنگ کنگ، محل دفتر مرکزی سابق شرکت یا مکان‌های دیگر رفته بودند. مقامات باهاما از جمله نیروی پلیس سلطنتی باهاما از بنکمن فرید در ۱۲ نوامبر بازجویی کردند. علیرغم ورشکستگی FTX، بنکمن تا تاریخ ۱۳ نوامبر تلاش زیادی برای جمع‌آوری پول برای برون‌رفت از این وضعیت انجام داد. 

دارایی‌هایی که از FTX به سرقت رفت، عمدتا استیبل کوین‌هایی مانند تتر بودند. پس از انجام این سرقت شرکت تتر لیمیتد به عنوان مجری پروژه استیبل کوین تتر (USDT)، بخشی از دارایی‌های آدرس‌های مربوط به هک را مسدود کرده است. توکن‌های سرقت شده از صرافی FTX اکنون در اتراسکن با برچسب FTX Accounts Drainer نمایش داده می‌شوند.

دارایی‌های سرقت شده به منظور جلوگیری از امکان بازیابی و ردیابی بلافاصله با ETH مبادله شدند. میلر به کاربران FTX توصیه کرد که برنامه‌های FTX را از تلفن‌های خود پاک کنند و به دلیل اینکه احتمال دانلود شدن تروجان‌ها وجود دارد، وارد وب سایت این صرافی نشوند.

در ۱۴ نوامبر (۲۳ آبان)، کارشناس ارشد امنیت صرافی Kraken در توییتر گفت که این شرکت هویت کاربری که کارمزد تراکنش‌های مرتبط با انتقال پول دزدیده شده از FTX را از طریق حساب Kraken خود پرداخت می‌کرد، پیدا کرده است. پس از انجام این هک بنکمن فرید یکی از کارمندان سابق FTX را مسئول این سرقت دانست. 

براساس گزارش فایننشال تایمز، ترازنامه FTX کمی قبل از ورشکستگی نشان می‌دهد که این صرافی بیش از ۹ میلیارد دلار بدهی داشته است؛ در حالی که مجموع دارایی‌های آن به صورت ۹۰۰ میلیون دلار دارایی نقد، ۵ میلیارد دلار در دارایی‌هایی با نقدشوندگی کم و ۳.۲ میلیارد دلار سرمایه گذاری در سهام خصوصی غیر نقدشونده بوده است.

در ۱۷ نوامبر (۲۶ آبان)، جان جی ری، مدیر عامل شرکت FTX در دادگاه ورشکستگی این شرکت اظهار داشت که طبق سوابق مالی FTX، شرکت تابعه آن Alameda Research از ۳۰ سپتامبر (۸ مهر) یک میلیارد دلار به Bankman-Fried و بیش از ۵۰۰ میلیون دلار به نیشاد سینگ وام داده است.

ری در این دادگاه اظهار داشت که:

علیرغم اینکه در ورشکستگی شرکت‌های Enron، Residential Capital، Nortel و Overseas Shipholding شرکت داشته‌ام، هرگز در دوران حرفه‌ای خود چنین شکست کامل کنترل‌های شرکتی و فقدان کامل اطلاعات مالی قابل اعتماد را ندیده‌ام که در اینجا رخ داده است. به خطر افتادن یکپارچگی سیستم‌ها و نظارت نادرست در خارج از کشور تا تمرکز کنترل در دستان گروه بسیار کوچکی از افراد بی‌تجربه در این شرکت رخ داده است. این وضعیت بی‌سابقه است.

تاثیر سقوط صرافی FTX بر سایر صرافی‌ها

پس از سقوط صرافی FTX، صرافی Crypto.com یا Cronos نیز تقریبا ۱ میلیارد دلار از ارزش خود را در نوامبر (آبان) از دست داد. این کاهش هم به دلیل سقوط FTX و هم به دلیل گزارشی مبنی‌بر اینکه Crypto.com به طور تصادفی ۴۰۰ میلیون دلار رمزارز اتر را به صرافی دیگری انتقال داده است، رخ داد. در ۱۴ نوامبر (۲۳ آبان)، مدیرعامل Crypto.com به کاربران اطمینان داد که این صرافی به طور عادی کار می‌کند؛ اما کاربران این صرافی همچنان نگران بودند که Crypto.com ممکن است سقوطی مشابه FTX را تجربه کند.

BlockFi یکی دیگر از شرکت‌هایی است که پس از سقوط صرافی FTX با مشکل مواجه شد. پس از ورشکستگی FTX، پلتفرم وام‌دهی BlockFi، از تاریخ ۱۴ نوامبر برداشت‌های خود را به حالت تعلیق درآورد و ۱۵ (۲۴ آبان) نوامبر شروع به انجام اقداماتی برای اعلام ورشکستگی کرد.

Genesis یکی از دیگر از پلتفرم‌های ترید و وام‌دهی کریپتویی است که پس از سقوط FTX با ورشکستگی مواجه شد. Genesis یکی از شرکت‌های تابعه Digital Currency Group یا DCG است. این پلتفرم پس از سقوط FTX در تاریخ ۱۶ (۲۵ آبان) نوامبر، تمامی برداشت‌های خود را متوقف کرد. این توقف برداشت باعث شد که صرافی Gemini، اجازه برداشت برای مشتریانی که از خدمات Genesis استفاده کرده‌اند، متوقف کند.

صندوق Grayscale نیز یکی دیگر از زیرمجموعه‌های DCG است که پس از سقوط FTX، شاهد کاهش ارزش پیشنهادی شاخص خود، یعنی Grayscale Bitcoin Trust بوده است. ارزش شاخص این شرکت و از تاریخ ۱۷ نوامبر بیش از ۲۰ درصد کاهش یافت.

همچنین نگرانی‌هایی درباره بانک سیلورگیت (Silvergate Bank) نیز مطرح شده است. زیرا FTX یکی از سپرده‌گذاران این بانک بوده است و ممکن است وام‌هایی به FTX پرداخت کرده باشد. البته بانک سیلورگیت بیان داشته است که نقدینگی کافی دارد و به FTX وامی پرداخت نکرده است. بانک Silvergate نقشی کلیدی به عنوان دروازه‌ای بین مشتریان ارزهای دیجیتال و دنیای مالی سنتی دارد.

تاثیر سقوط FTX بر سرمایه گذاران

سرمایه‌گذارانی که دارای سهام FTX بوده‌اند و پس از سقوط این صرافی ضرر می‌کنند، عبارتند از:

• Tiger Global Management
• the Ontario Teachers’ Pension Plan
• SoftBank Group
• BlackRock
• Lightspeed Venture Partners
• Temasek
• Sequoia Capital

سکویا کپیتال (Sequoia Capital) یکی از شرکت‌های سرمایه‌گذار خطرپذیر بازار رمزارزها است. پس از سقوط صرافی FTX این شرکت سهام خود را به فروش رساند و حدودا ۲۱۴ میلیون دلار از دست داد. سکویا در اطلاعیه‌ای به سرمایه‌گذاران خود اطمینان داد که سهام شرکت FTX مقدار کمی از پرتفوی کلی آنها بوده است. کوین اولری (Kevin O’Leary) یکی از برجسته‌ترین چهره‌های شناخته‌شده در بازارهای مالی است که بخشی از دارایی‌های خود را با سقوط FTX از دست داده است.

تاثیر سقوط FTX بر بازار ارزهای دیجیتال

زمانی که خبر سقوط FTX برای اولین بار در اوایل نوامبر منتشر شد، ارزهای دیجیتال با نوسانات و کاهش ارزش مواجه شدند. تتر به زیر قیمت ثابت خود یعنی ۱ دلار کاهش یافت و به ۰.۹۷ دلار رسید. قیمت بیت کوین به پایین‌ترین میزان خود در دو سال اخیر در محدوده ۱۵,۵۰۰ دلار رسید. قیمت سولانا که وابسته به شرکت‌های سرمایه‌گذار مانند آلامدا و FTX Ventures بود، با کاهش ۷۰ درصدی مواجه شد.

در ماه دسامبر مشخص شد که FTX مخفیانه در The Block، یک شرکت خبری ارزهای دیجیتال سرمایه گذاری کرده است و مدیر عامل آن، مایکل مک کافری (Michael McCaffrey) با استفاده از وجوه دریافتی از FTX، یک آپارتمان برای خود خریداری کرده است. پس از افشا شدن این مساله مک کافری از سمت خود استعفا داد.

آیا ورشکستگی صرافی FTX یک کلاهبرداری بوده است؟

پس از سقوط صرافی FTX هر روز ابعاد تازه‌ای از ورشکستگی این صرافی در خبرگزاری‌ها منتشر می‌شود. طبق گزارش سایت کوین دسک، سقوط FTX شامل انواع کلاهبرداری‌های آگاهانه و عمدی با هدف سرقت پول از کاربران و سرمایه‌گذاران این صرافی بوده است. به عقیده این خبرگزاری، سقوط FTX نتیجه سوءمدیریت یا سوءرفتار مدیران این صرافی نبوده است؛ بلکه با در نظر گرفتن مواردی مانند کمک به دموکرات‌ها در انتخابات ۲۰۲۰ سقوط این صرافی کاملا آگاهانه بوده و به نوعی پولی که کاربران این صرافی از دست داده‌اند عملا اختلاس شده است.

بسیاری از رسانه‌ها اتفاقی که برای FTX افتاد را Bank Run می‌نامند؛ به عقیده کوین دسک این نام‌گذاری رسانه‌ها در ماجرای سقوط FTX برای فرار و مبرا کردن بنکمن فرید از اختلاس و جرم‌هایی است که او مرتکب شده است. به عقیده کوین دسک، بنکمن از سرمایه مشتریان خود سوءاستفاده کرده است؛ زیرا بانک‌ها می‌توانند تحت تأثیر Bank Run قرار بگیرند. کار بانک‌ها وام دادن به مشتریان برای ایجاد بازده است و اگر همه مشتریان آنها به طور همزمان دارایی‌های خود را برداشت کنند، بدون اینکه مشکلی در بلند‌مدت وجود داشته باشد، می‌توانند یک بحران نقدی را در کوتاه‌مدت تجربه کنند.

اما FTX و سایر صرافی‌های ارز دیجیتال بانک نیستند. آن‌ها وام‌دهی به سبک بانکی انجام نمی‌دهند یا نباید این کار را انجام دهند، بنابراین حتی افزایش شدید برداشت‌ها نیز نباید فشار نقدینگی ایجاد کند. FTX به طور مشخص به مشتریان خود قول داده بود که هرگز از ارزهای دیجیتالی که به صرافی سپرده شده‌اند وام نمی‌دهد یا از آن استفاده نمی‌کند.

به عقیده کوین دسک در واقع وجوهی که از صرافی FTX برداشت شده‌اند به شرکت Alameda Research فرستاده شده است. شرکتی که کار آن سرمایه گذاری بر روی پروژه‌های پر ریسک در بازار کریپتو است. کوین دسک اعلام می‌دارد که پول کاربران FTX در آلامدا به نوعی قمار شده است. به عبارت ساده‌تر، سرقت در مقیاسی تقریبا بی‌سابقه برای دارایی کاربران این صرافی رخ داده است. طبق اسناد ورشکستگی FTX، در حالی که هنوز رقم واقعی خسارات مشخص نیست، ممکن است تا یک میلیون مشتری تحت تاثیر این ورشکستگی قرار بگیرند.

به نوشته کوین دسک اگر صرافی FTX واقع در ایالات متحده بود و تحت نظارت این کشور قرار داشت، با توجه به دلایل بسیاری می‌توانست این صرافی را متهم به کلاهبرداری کرد. از آن‌جایی اقدامات FTX امکان سرقت اموال شهروندان آمریکایی را فراهم کرده است، ممکن است همچنان در دادگاه‌های ایالات متحده علیه این صرافی طرح دعوی شود. اقدامات غیرقانونی صرافی FTX عبارتند از:

• ارتباطات مالی با آلامدا

پس از ورشکستگی FTX مشخص شد این صرافی با شرکت آلامدا ارتباطات مالی گسترده‌ای داشته است.

• چاپ توکن FTT و استفاده از آن به عنوان وثیقه توسط آلامدا برای دریافت وام از FTX

استفاده از یک دارایی داخلی به عنوان وثیقه برای وام‌های بین نهادهای مرتبط می‌تواند به بهترین نحو با تقلب حسابداری انجام شده توسط مدیران شرکت انرون در دهه ۱۹۹۰ مقایسه شود. پس از اثبات این روابط مدیران انرون به دلیل اقدامات خود به ۱۲ سال زندان محکوم شدند.

• معافیت آلامدا از موقعیت‌های لیکویید شدن در FTX

آلامدا برای دریافت وام از FTX، از وثیقه‌‌های مختلفی استفاده می‌کرده است؛ بنابراین اگر ارزش وثیقه کاهش پیدا می‌کرد باید این وثیقه‌ها فروخته یا اصطلاحا لیکویید می‌شد و صرافی از آن پول برای پرداخت وام اولیه استفاده می‌کرد؛ اما Alameda از موقعیت‌های لیکویید شدن در صرافی FTX، مستثنی بودن. این مساله باعث می‌شد تا زمانی که ارزش وثیقه‌های آلامدا کاهش می‌یابد، کسری حاصل از عدم لیکویید شدن آنها توسط کاربران FTX پرداخت شود.

• اطلاع آلامدا از لیست توکن‌هایی که قرار بود در FTX لیست شوند

همانطور که پیش‌تر بیان شد، این مساله به آلامدا اجازه می‌داد تا سود حاصل از افزایش قیمت یک توکن را پس از اضافه شدن به لیست رمزارزهای قابل معامله در FTX، دریافت کند. 

• دریافت وام‌های شخصی توسط مدیران FTX

طبق گزارش‌ها، مدیران FTX در مجموع ۴.۱ میلیارد دلار وام از Alameda Research دریافت کردند. از جمله وام‌های شخصی هنگفت که احتمالا بدون وثیقه بودند. همانطور که پیش‌تر بیان شد، بنکمن فرید مبلغ باورنکردنی ۱ میلیارد دلار وام شخصی و همچنین ۲.۳ میلیارد دلار وام به نام نهادی به نام Paper Bird دریافت کرد که ۷۵ درصد از سهام آن متعلق به بنکمن بود. مدیر مهندسی FTX، نیشاد سینگ نیز وامی معادل ۵۴۳ میلیون دلار دریافت کرد. همچنین رایان سلامه (Ryan Salame)، مدیر عامل شرکت FTX Digital Markets نیز ۵۵ میلیون دلار وام شخصی دریافت کرد.

• کمک‌های مالی به نهادهای ورشکسته که دارای FTT یا وام هستند

در تابستان سال ۲۰۲۲، در حالی که بازار نزولی ارزهای دیجیتال ادامه داشت، بنکمن فرید کمک‌های مالی بسیاری به شرکت‌های ورشکسته BlockFi و Voyager Digital کرد؛ اما در نهایت مشخص شد که پرداخت این مبالغ برای خرید این پلتفرم ها به منظور جلوگیری از افشای بدهی‌های FTX و Alameda بوده است.

• خرید مخفیانه یک بانک آمریکایی

بازرسان متوجه شده اند که Alameda Research حدودا ۱۱.۵ میلیون دلار در بانک Farmington State Bank سرمایه‌گذاری کرده است؛ مبلغی بیش از دو برابر ارزش خالص قبلی بانک. کنترل یک بانک آمریکایی می‌توانست به Alameda و FTX اجازه دهد تا در هرگونه معاملات دیگری شرکت کنند. 

نظر افراد معروف درباره سقوط FTX

جیم چانوس (Jim Chanos) مدیر یکی از شرکت‌های سرمایه‌گذاری آمریکایی به نام Kynikos Associates، پیش‌بینی کرده است که سقوط FTX منجر به افزایش نظارت بر ارزهای دیجیتال خواهد شد. ریچارد هندلر (Richard Handler)، مدیر عامل شرکت مالی آمریکایی جفریز گروپ (Jefferies Group)، در ۱۰ نوامبر توییت کرد که تلاش کرده بود با بنکمن فرید در ماه ژانویه و بار دیگر در سپتامبر در رابطه با وضعیت FTX ملاقات کند. Handler اظهار داشت که Bankman Fried به ایمیل‌های ارسال شده از کارکنان Jefferies که از طرف Handler ارسال شده بود، پاسخ نداد.

 فروپاشی ناگهانی FTX توسط نویسندگان نشریاتی از جمله نیویورک تایمز و فایننشال تایمز با ورشکستگی Lehman Brothers مقایسه شده است. لارنس سامرز (Lawrence Summers) اقتصاددان آمریکایی سقوط FTX را باسقوط Lehman مقایسه کرده و بیان داشته است که سقوط FTX نیز مانند انرون ناشی از تقلب توسط مدیران FTX بوده است. روستین بهنام (Rostin Behnam)، رئیس کمیسیون معاملات آتی کالا، از کنگره خواست تا به این سازمان قدرت بیشتری برای تنظیم مقررات در بازار ارزهای دیجیتال بدهد.

پس از فروپاشی FTX، نیروی پلیس سلطنتی باهاما تحقیقات جنایی را در مورد این شرکت آغاز کرد. منابع ناشناس به نقل از بلومبرگ گفتند که دفتر دادستان ایالات متحده در ناحیه جنوبی نیویورک تحقیقاتی را در مورد سقوط FTX از ۱۴ نوامبر آغاز کرده است. کمیته خدمات مالی مجلس نمایندگان ایالات متحده قصد دارد در ماه دسامبر جلساتی را در مورد سقوط FTX برگزار کند و رهبران کمیته گفتند که از بنکمن فرید شهادت خواهند گرفت. همچنین در حال حاضر برخی از شرکت‌های سرمایه‌گذاری خطرپذیر در حال بررسی شکایت از Bankman Fried هستند.

ویتالیک بوترین یکی از بنیان‌گذاران شبکه اتریوم در مصاحبه‌ای با بلومبرگ در ۲۰ نوامبر گفت که فروپاشی FTX درس‌هایی برای کل اکوسیستم کریپتو به‌همراه دارد. او اذعان کرد که با این اتفاق ثبات اساسی دفتر کل توزیع شده و فناوری دارایی‌های کریپتویی زیر سوال نرفت. مشکل این اتفاق و اتفاقات قبلی مربوط به مردم بوده است، نه فناوری.

بوترین همچنین سقوط FTX را یک تراژدی بزرگ نامید؛ اما اضافه کرد که این موضوع تاییدی بر موضوعاتی است که جامعه اتریوم همواره به آن باور داشته‌اند، هر چیز متمرکز به طور پیش‌فرض مشکوک است. او افزود که اعتماد به کد‌های متن باز و شفاف بهتر از اعتماد به افراد است. 

همچنین ویتالیک با انتشار مطلبی به عنوان راهنمای داشتن یک CEX ایمن در توییتر خود نوشت:

صرافی‌ها به جای اتکای صرف به روش‌های فیات مانند مجوزهای دولتی، حسابرسان، حاکمیت شرکتی و تحقیقات سوابق افرادی که صرافی‌ها را اداره می‌کنند، می‌توانند از شواهد کریپتویی استفاده کنند که نشان می‌دهد وجوهی که به صورت آنچین نگهداری می‌کنند برای پوشش دارایی کاربرانش کافی است. 

همچنین در ۱۷ نوامبر، مدیرعامل Binance گفت که اگرچه مقررات لازم است، اما برای بازیگران صنعت مهم‌تر است که الگوبرداری کنند. در طول اجلاس فین‌تک اندونزی در سال ۲۰۲۲، ژائو گفت که ماجرای FTX احتمالا صنعت کریپتو را چند سال به عقب می‌اندازد و احتمالا شاهد بررسی دقیق‌تر این صنعت توسط قانون‌گذاران خیلی، بسیار سخت‌تر خواهد بود، که احتمالا چیز خوبی است.

ارتباط ورشکستگی Grayscale و سقوط FTX چیست؟

پیش از پرداختن به این موضوع ابتدا مشکلات سرمایه‌گذاری‌های Grayscale و شکست‌های پی‌در‌پی آن در بازار ارزهای دیجیتال را بررسی می‌کنیم. در ماه ژانویه سال ۲۰۲۲ شرکت Three Arrows Capital یا 3AC که بیش از ۱۰ میلیارد دلار دارایی را مدیریت می‌کرد، ورشکست شد. این شرکت یک پلتفرم سرمایه‌گذاری و آربیتراژ در بازار رمزارزها بود و یکی از سرمایه‌گذاری‌های آن مربوط به صندوق Grayscale می‌شد. 

زمانی که سهام GBTC در بازار سهام با قیمتی بیش از قیمت واقعی بیت کوین معامله می‌شد، 3AC فرصت را مناسب دیده و با پرداخت بیت کوین به گری اسکیل از آنها سهام GBTC دریافت می کردند. به عبارت ساده‌تر شرکت 3AC مثلا یک میلیون دلار بیت کوین را به Grayscale تحویل داده و سهام GBTC را که ۱.۳ میلیون دلار در بازار آزاد ارزش داشت، از گری اسکیل دریافت می‌کرد؛ اما مساله‌ای که وجود داشت این بود که 3AC سهام GBTC خود را به مدت ۶ ماه دریافت نمی‌کرد و تمام اقدامات آن با دریافت دارایی‌های قرضی انجام می‌شد.

علاوه‌بر این، شرکت جنسیس با پلتفرم وام دهی ارزهای دیجیتال بابل فایننس (Babel Finance) نیز همکاری داشت و پس از سقوط آن نیز متحمل ضرر شد؛ به طوری که از هر ۵ کارمند در جنسیس ۱ نفر شغل خود را از دست داد.

شرکت 3AC بیش از ۲.۳۶ میلیارد دلار از شرکت جنسیس وام دریافت کرده بود و وثیقه آن در زمان اوج بازار تنها ۱.۳ میلیارد دلار ارزش داشت. بنابراین با ورشکستگی 3AC، شرکت جنسیس به بزرگترین طلبکار این شرکت تبدیل شد. شرکت 3AC تا دسامبر ۲۰۲۰ بیش از ۵ درصد از سهام GBTC را در اختیار داشت. شرکت 3AC پس از سقوط ترا و استیبل کوین الگوریتمی UST و غیرفعال شدن برداشت موجودی در پلتفرم سلسیوس، تقریبا ۲۰۰ میلیون دلار ضرر کرد.

در آخرین مورد و زمانی که CoinDesk به ورشکستگی FTX پی‌برد، اوضاع شرکت جنسیس نیز بدتر شد. شرکت جنسیس ۱۷۵ میلیون دلار دارایی در FTX نگهداری می‌کرد که اکنون و پس از ورشکستگی FTX این دارایی‌ها در این صرافی قفل شده است. همچنین یک منبع ناشناس به رویترز گفته است که شرکت جنسیس به Alameda وام پرداخت کرده و در ازای آن توکن FTT که اکنون ارزش خود را از دست داده، به عنوان وثیقه دریافت کرده است. اوضاع جنسیس پس از سقوط FTX به قدری وخیم شده است که طبق گزارش وال استریت ژورنال و بلومبرگ از برای نجات تجارت خود یک میلیارد دلار وام درخواست کرده است.

ارتباط CoinDesk با DCG و Grayscale

خبرگزاری CoinDesk فعالیت خود را در سال ۲۰۱۳ آغاز کرد. این خبرگزاری توسط شکیل خان (Shakil Khan)، سرمایه‌گذار شرکت خدمات پرداختی BitPay تاسیس شد. سپس در سال ۲۰۱۶ هلدینگ Digital Currency Group یا DCG که توسط بری سیلبرت (Barry Silbert) اداره می‌شود، این خبرگزاری را با قیمت حدودا ۶۰۰,۰۰۰ دلار خریداری کرد. 

سبد سرمایه هلدینگ DCG در بازار رمزارزها نسبتا محدود است و این شرکت برای سرمایه‌گذاری‌های خود در بازار ارزهای دیجیتال بسیار محافظه‌کارانه عمل می‌کند. سرمایه‌گذاری‌های هلدینگ DCG در بازار ارزهای دیجیتال توسط  شرکت تابعه آن یعنی DCG Grayscale Investments انجام می‌پذیرد. Grayscale Bitcoin Trust یا GBTC دارای نماد معاملاتی در بورس کالا است و کاربران می‌توانند این نماد را مانند سایر سهام در بورس آمریکا خریداری کنند.

هلدینگ DCG در سال ۲۰۱۵ تاسیس شد و دارای هفت شرکت تابعه با بودجه و تیم‌های مدیریتی جداگانه است. شرکت‌های Grayscale ،Genesis و خبرگزاری CoinDesk برخی از شرکت‌های تابعه DCG هستند. Grayscale بزرگترین شرکت مدیریت دارایی‌های ارز دیجیتال در جهان است و بیشتر درآمد آن کارمزدهای دو صندوق بیت کوین و اتریوم تامین می‌شود. درآمد هلدینگ DCG از طریق معاملات صندوق‌های GBTC و ETHE، سالانه حدودا ۸۰۰ میلیون دلار تخمین زده می‌شود. 

می‌توان گفت فرایند ورشکستگی FTX پس از افشای ترازنامه مالی آلامدا توسط CoinDesk آغاز شد؛ اما چطور با توجه به سرمایه‌گذاری‌ها و وام‌هایی که شرکت خواهر CoinDesk یعنی Genesis در صرافی FTX داشت، این اخبار توسط کوین دسک منتشر شد. آیا مدیران CoinDesk از خطرات احتمالی ورشکستگی FTX و تاثیر آن بر Genesis و Grayscale بی‌اطلاع بوده‌اند؟

می‌توان گفت کوین دسک با افشاگری‌های خود در بازار رمزارزها به اولین و پربازدیدترین خبرگزاری در این حوزه تبدیل شده است. بازدید از صفحات کوین دسک از اکتبر تا نوامبر تقریبا دو برابر شده است. پوشش اخبار FTX توسط این خبرگزاری ۵.۴ میلیون بازدید صفحه یا تقریبا یک سوم از مجموع ۱۷ میلیون بازدید این سایت را به همراه داشته است. 

همچنین گزارش‌های سایت کوین دسک باعث شده تا یک پیشنهاد ۳۰۰ میلیون دلاری برای خرید آن داده شود؛ اما هیچ فرایندی برای فروش این خبرگزاری آغاز نشده است. سایت CoinDesk سالانه ۵۰ میلیون دلار درآمد دارد و به عنوان یک نشریه تجاری، می‌تواند با افزایش بازدید تبلیغات بیشتری نیز انجام دهد. 

تمامی افرادی که در کوین دسک فعالیت می‌کنند معتقدند این خبرگزاری مستقل است و به هیچ وجه از شرکت‌های وابسته به آنها دستور نمی‌گیرد.

بازپرداخت دارایی کاربران FTX چقدر طول می‌کشد؟

وقایعی بسیاری باعث شد تا صرافی FTX ورشکست شود. این وقایع ابعاد بسیار زیاد و پیچیده‌ای دارند و بررسی آنها ممکن است مدت‌ها طول بکشد. تخمین مدت زمانی که ممکن است فرایند بازیابی دارایی کاربران به طول بیانجامد کار آسانی نیست؛ اما برخی از وکلایی که پرونده‌های ورشکستگی شرکت‌های مختلفی را بر عهده داشتند، در اظهارات خود بیان داشته‌اند که این فرایند ممکن است سال‌ها یا ده‌ها به طول بیانجامد.

استفان ایرل (Stephen Earel) یکی از وکلای ورشکستگی است. او وکیل ورشکستگی استرالیایی است و در اظهارت خود بیان داشته است که با توجه به بزرگ بودن هلدینگ FTX، شناسایی اموال صرافی FTX و مدیران آن و سپس فروش آنها فرایندی بسیار سخت بوده و حداقل چندین سال زمان می‌برد. Earel گفت متاسفانه کاربران FTX شامل بسیاری از نهادها و افراد مختلف از سراسر دنیا هستند که همین موضوع روند بازیابی دارایی‌های این شرکت را دشوارتر می‌کند. او اذعان داشت با توجه به اینکه شرکت‌هایی مانند VC‌ها نیز در لیست طلبکاران FTX قرار دارند، فرایند بازیابی برای کاربران عادی صرافی FTX بسیار زمان‌بر بوده و ممکن است تا سال‌ها هیچ سهمی از باز‌پرداخت‌های این صرافی نداشته باشند.

دستگیری SBF و آغاز فرایند قضایی علیه او

سرانجام در روز ۱۳ دسامبر (۲۲ آذر) پلیس سلطنتی باهاما سم بنکمن فرید را به درخواست دولت آمریکا و به‌منظور پاسخگویی به اتهامات در خصوص ورشکستگی صرافی FTX، دستگیر کرد. بنکمن باید برای ارائه توضیحات به صورت آنلاین در کمیته خدمات مالی مجلس آمریکا در جلسه رسیدگی به سقوط صرافی FTX حاضر شود.

پرسش و پاسخ (FAQ)

• دلایل ورشکستگی FTX چیست؟
  به طور کلی می‌توان گفت سوءاستفاده FTX از سرمایه کاربران خود دلیل اصلی ورشکستگی این صرافی بزرگ است. رابطه مالی بین FTX و شرکت سرمایه گذاری آلامدا، دریافت وام‌های مختلف از FTX توسط آلامدا و مدیران FTX از Alameda از جمله مواردی هستند که به ورشکستگی این صرافی منجر شدند. همچنین استفاده از توکن FTT برای دریافت وام‌های کلان و استفاده از یک دارایی داخلی در ترازنامه شرکت آلامدا یکی دیگر از مواردی است که نشان می‌دهد صرافی FTX در حال قمار با دارایی کاربران خود بوده است. تمامی این موارد در کنار هم و همچنین عدم مدیریت صحیح و نظارت‌های سازمانی در نهایت باعث شد تا صرافی FTX ورشکسته شود.

• آیا صرافی FTX می‌تواند دارایی کاربران خود را پس دهد؟‌
  با توجه به ابعاد مالی گسترده و بدهی‌های متعدد صرافی FTX، پرداخت بدهی‌های این صرافی به کاربران ممکن است سال‌ها به طول بیانجامد. همچنین با توجه به اینکه که هر روز ابعاد جدیدی از ماجرای سقوط FTX مشخص می‌شود و افراد بیشتری در پرونده آن دخیل می‌شوند، ممکن است بررسی دعاوی حقوقی علیه این صرافی زمان‌بر شده و فرایند بازپرداخت بدهی‌ها طولانی‌تر شود.

جمع بندی

شاید تا چندین ماه قبل حتی فکر کردن به ورشکستگی صرافی بزرگی به نام FTX دور از ذهن بود؛ اما این صرافی با وجود تمامی سرمایه‌گذاری‌ها و دارایی‌های خود در پروژه‌ها و شرکت‌های مختلف ورشکسته شد. این مساله نشان می‌دهد حتی با وجود اینکه صرافی‌های بزرگ تحت نظارت‌های قانونی قرار دارند و بسیاری از شرکت‌ها ترازنامه‌های مالی آنها را مورد بررسی قرار می‌دهند، اما ممکن است با استفاده از روش‌های مختلف دارایی کاربران خود را در معرض خطر قرار دهند و قانون‌گذاران و ناظران هرگز به این مسائل پی‌نبرند. بهترین راه برای حفظ سرمایه در بازار رمزارزها استفاده از کیف پول‌های غیرحضانتی و صرافی‌های غیر متمرکز است. در این مقاله به بررسی دلایل ورشکستگی صرافی FTX و تاثیرات آن بر بازار رمزارزها پرداختیم. به نظر شما ورشکستگی این صرافی چه اثراتی بر بازار ارزهای دیجیتال و قانون‌گذاری این بازار خواهد داشت؟ نظرات خود را با در میان بگذارید.