راهنمای ساخت ربات ترید با هوش مصنوعی چت جی‌پی‌تی

هوش مصنوعی (AI) در حال دگرگون کردن نحوه تعامل افراد با بازارهای مالی است و معاملات کریپتو نیز از این قاعده مستثنی نیست. شرکت اوپن‌ای‌آی (OpenAI) با ابزارهایی مانند جی‌پی‌تی‌های سفارشی (Custom GPTs)، اکنون برای مبتدیان و علاقه‌مندان این امکان را فراهم کرده است تا ربات‌های معامله‌گر هوشمندی بسازند که قادر به تحلیل داده‌ها، تولید سیگنال‌ها و حتی اجرای معاملات باشند.

در این مطلب از میهن بلاکچین، به تحلیل اصول اولیه ساخت یک ربات معامله‌گر رمزارز مبتنی بر هوش مصنوعی و مناسب برای مبتدیان با استفاده از جی‌پی‌تی‌های سفارشی می‌پردازیم. این راهنما شامل راه‌اندازی، طراحی استراتژی، کدنویسی، آزمایش و ملاحظات مهم برای ایمنی و موفقیت است.

جی‌پی‌تی سفارشی چیست؟

جی‌پی‌تی سفارشی، نسخه‌ای شخصی‌سازی‌شده از چت‌جی‌پی‌تی (ChatGPT) شرکت اوپن‌ای‌آی است. می‌توان آن را طوری آموزش داد که دستورالعمل‌های خاصی را دنبال کند، با اسناد بارگذاری‌شده کار کرده و در وظایف تخصصی، از جمله توسعه ربات معامله‌گر کریپتو، کمک کند.

این مدل‌ها می‌توانند به خودکارسازی فرآیندهای خسته‌کننده، تولید و رفع اشکال کد، تحلیل شاخص‌های تکنیکال و حتی تفسیر اخبار رمزارزها یا احساسات بازار کمک کنند که آن‌ها را به همراهان ایده‌آلی برای ساخت ربات‌های معاملات الگوریتمی تبدیل می‌کند.

آنچه برای شروع نیاز دارید

پیش از ساخت یک ربات معامله‌گر، اجزای زیر ضروری هستند:

• اشتراک OpenAI ChatGPT Plus (برای دسترسی به GPT-4 و جی‌پی‌تی‌های سفارشی).
• یک حساب کاربری در صرافی رمزارزی که دسترسی API ارائه می‌دهد (مانند کوین بیس، بایننس، کراکن و ال بنک).
• دانش پایه پایتون (Python).
• یک محیط معاملات کاغذی (Paper Trading) برای آزمایش ایمن استراتژی‌ها.
• یک VPS یا سرور ابری برای اجرای مداوم ربات؛ این گزینه اختیاری است.

راهنمای گام‌به‌گام ساخت ربات معامله‌گر هوش مصنوعی با جی‌پی‌تی‌های سفارشی

چه به‌دنبال تولید سیگنال‌های معاملاتی باشید و چه تفسیر احساسات خبری یا خودکارسازی منطق استراتژی مدنظرتان باشد، رویکرد گام‌به‌گام زیر به شما کمک می‌کند تا اصول ترکیب هوش مصنوعی با معاملات کریپتو را بیاموزید.

با نمونه اسکریپت‌های پایتون و مثال‌های خروجی، خواهید دید که چگونه یک جی‌پی‌تی سفارشی را به یک سیستم معاملاتی متصل و سیگنال‌های معاملاتی تولید کرده و تصمیمات خود را با استفاده از داده‌های لحظه‌ای بازار به‌حالت خودکار درآورید.

گام ۱: یک استراتژی معاملاتی ساده تعریف کنید

با شناسایی یک استراتژی پایه‌ مبتنی بر قوانین که خودکارسازی آن آسان باشد، شروع کنید. مثال‌ها عبارتند از:

• خرید در زمانی که قیمت بیت کوین بیش از ۳٪ کاهش می‌یابد.
• فروش در زمانی که شاخص RSI (شاخص قدرت نسبی) از ۷۰ فراتر می‌رود.
• ورود به یک پوزیشن خرید (Long Position) پس از یک تقاطع صعودی MACD (میانگین متحرک همگرایی واگرایی).
• معامله بر اساس احساسات برگرفته از عناوین خبری اخیر رمزارزها.

توجه داشته باشید، منطق شفاف و مبتنی بر قوانین برای ایجاد کد مؤثر و به حداقل رساندن سردرگمی برای جی‌پی‌تی سفارشی شما ضروری است.

گام ۲: یک جی‌پی‌تی سفارشی ایجاد کنید

برای ساخت یک مدل جی‌پی‌تی شخصی‌سازی‌شده:

1. به chat.openai.com مراجعه کنید.
2. به Explore GPTs > Create بروید.
3. مدل را نام‌گذاری کنید؛ مثلاً «دستیار معاملات کریپتو (Crypto Trading Assistant)».
4. در بخش دستورالعمل‌ها، نقش آن را به‌وضوح تعریف کنید. برای مثال:
   • «تو یک توسعه‌دهنده پایتون متخصص در ربات‌های معامله‌گر کریپتو هستی.»
   • «تو تحلیل تکنیکال و APIهای کریپتو را درک می‌کنی.»
   • «تو به تولید و رفع اشکال کد ربات معامله‌گر کمک می‌کنی.»
5. گزینه اختیاری: مستندات API صرافی یا فایل‌های PDF استراتژی معاملاتی را نیز می‌توانید برای پاسخ‌های دقیق‌تر بارگذاری کنید.

گام ۳: کد ربات معامله‌گر را تولید کنید

از جی‌پی‌تی سفارشی برای کمک به تولید یک اسکریپت پایتون استفاده کنید. برای مثال، تایپ کنید:

یک اسکریپت پایتون پایه بنویس که با استفاده از ccxt به بایننس متصل شود و زمانی که RSI به زیر ۳۰ می‌رسد، BTC بخرد. من مبتدی هستم و کد را زیاد متوجه نمی‌شوم، بنابراین یک اسکریپت ساده و کوتاه نیاز دارم.

GPT می‌تواند موارد زیر را ارائه دهد:

• کد برای اتصال به صرافی از طریق API (برای مثال، بایننس).
• محاسبات شاخص تکنیکال با استفاده از کتابخانه‌هایی مانند ta یا TA-Lib
• منطق سیگنال معاملاتی.
• نمونه دستورات اجرای خرید/فروش.

کتابخانه‌های پایتون که معمولاً برای چنین وظایفی استفاده می‌شوند عبارتند از:

• ccxt: برای پشتیبانی از API چندین صرافی.
• pandas: برای دستکاری داده‌های بازار.
• ta یا TA-Lib: برای تحلیل تکنیکال.
• schedule یا apscheduler: برای اجرای وظایف زمان‌بندی‌شده.

برای شروع، کاربر باید دو کتابخانه پایتون را نصب کند: ccxt برای دسترسی به API بایننس و ta (تحلیل تکنیکال) برای محاسبه شاخص قدرت نسبی. این کار را می‌توان با اجرای دستور زیر در ترمینال انجام داد:

pip install ccxt ta

سپس، کاربر باید کلید API و سیکرت کی (Secret Key) را با اطلاعات واقعی API بایننس خود جایگزین کند. این موارد را می‌توان از داشبورد حساب بایننس تولید کرد. اسکریپت از نمودار کندل پنج دقیقه‌ای برای تعیین شرایط کوتاه‌مدت RSI استفاده می‌کند.

در زیر اسکریپت کامل آمده است:

# ====================================================================
import ccxt
import pandas as pd
import ta

# کلیدهای API بایننس شما (از کلیدهای خودتان استفاده کنید)
api_key = 'YOUR_API_KEY'
api_secret = 'YOUR_API_SECRET'

# اتصال به بایننس
exchange = ccxt.binance({
    'apiKey': api_key,
    'secret': api_secret,
    'enableRateLimit': True,
})

# دریافت کندل‌های ۱ ساعته BTC/USDT
bars = exchange.fetch_ohlcv('BTC/USDT', timeframe='1h', limit=100)
df = pd.DataFrame(bars, columns=['timestamp', 'open', 'high', 'low', 'close', 'volume'])

# محاسبه RSI
df['rsi'] = ta.momentum.RSIIndicator(df['close'], window=14).rsi()

# بررسی آخرین مقدار RSI
latest_rsi = df['rsi'].iloc[-1]
print(f"Latest RSI: {latest_rsi}")

# اگر RSI < 30 باشد، یک سفارش خرید بازار برای 0.001 بیت کوین ثبت کن
if latest_rsi < 30:
    print("RSI below 30, placing buy order...")
    try:
        order = exchange.create_market_buy_order('BTC/USDT', 0.001)
        print("Buy order placed:", order)
    except Exception as e:
        print(f"Failed to place order: {e}")
else:
    print("RSI not low enough to buy.")
# ====================================================================

لطفاً توجه داشته باشید که اسکریپت فوق صرفاً برای اهداف نمایشی است. این اسکریپت شامل ویژگی‌های مدیریت ریسک، مدیریت خطا یا محافظت در برابر معاملات سریع نیست. مبتدیان باید قبل از اینکه استفاده از آن با پول واقعی را در نظر بگیرند، این کد را در یک محیط شبیه‌سازی شده یا در تست‌نت (Testnet) بایننس آزمایش کنند.

همچنین، کد بالا از سفارشات بازار (Market Orders) استفاده می‌کند که بلافاصله با قیمت فعلی اجرا شده و فقط یک بار اجرا می‌شود. برای معاملات مداوم، باید آن را در یک حلقه (Loop) یا زمان‌بند قرار دهید.

در تصویر زیر یک خروجی ساده را می‌توانید ببینید:

خروجی فوق نشان می‌دهد ربات معامله‌گر چگونه با استفاده از شاخص RSI به شرایط بازار واکنش نشان می‌دهد. هنگامی که RSI به زیر ۳۰ می‌رسد، همانطور که با «Latest RSI: 27.46» دیده می‌شود، نشان می‌دهد بازار ممکن است در وضعیت اشباع فروش (Oversold) باشد و ربات را وادار به ثبت یک سفارش خرید بازار می‌کند. جزئیات سفارش، یک معامله موفق با خرید ۰.۰۰۱ بیت کوین را تأیید می‌کند.

اگر RSI بالاتر مانند «۴۱.۸۷» باشد، ربات پیامِ «RSI not low enough to buy» را ارسال می‌کند که یعنی هیچ معامله‌ای انجام نمی‌شود. این منطق به خودکارسازی تصمیمات ورود کمک می‌کند، اما همانطور که قبلاً توضیح داده شد، اسکریپت مذکور دارای محدودیت‌هایی مانند نداشتن شرط فروش، نظارت نداشتن مداوم و وجود نداشتن ویژگی‌های مدیریت ریسک به‌صورت لحظه‌ای است.

گام ۴: مدیریت ریسک را پیاده‌سازی کنید

کنترل ریسک یک جزء حیاتی در هر استراتژی معاملاتی خودکار است. اطمینان حاصل کنید که ربات شما شامل موارد زیر باشد:

• مکانیزم‌های حد ضرر (Stop-loss) و حد سود (Take-profit).
• محدودیت‌های حجم موقعیت (Position size) برای جلوگیری از ریسک بیش از حد.
• محدودیت نرخ (Rate-limiting) یا دوره‌های استراحت (Cooldown) بین معاملات.
• کنترل‌های تخصیص سرمایه، مانند ریسک کردن تنها ۲-۱٪ از کل سرمایه در هر معامله.

به GPT خود دستورالعمل‌هایی مانند مورد زیر بدهید:

یک حد ضرر ۵٪ پایین‌تر از قیمت ورود به ربات معامله‌گر RSI اضافه کن.

گام ۵: در یک محیط معاملات کاغذی آزمایش کنید

هرگز ربات‌های آزمایش‌نشده را با سرمایه واقعی دیپلوی نکنید. بیشتر صرافی‌ها تست‌نت‌ها یا محیط‌های سندباکس (Sandbox) ارائه می‌دهند که در آن معاملات را می‌توان با خیال راحت شبیه‌سازی کرد.

جایگزین‌ها عبارتند از:

• اجرای شبیه‌سازی‌ها روی داده‌های تاریخی یا همان بک‌تست (Backtesting).
• ثبت «معاملات کاغذی» در یک فایل به جای اجرای معاملات واقعی.

انجام آزمایش تضمین می‌کند که منطق صحیح است، ریسک کنترل می‌شود و ربات تحت شرایط مختلف همان‌طور که انتظار می‌رود عمل می‌کند.

گام ۶: ربات را برای معاملات زنده دیپلوی کنید

پس از اینکه ربات آزمایش‌های معاملات کاغذی را پشت سر گذاشت:

1. جایگزینی کلیدهای API آزمایشی: ابتدا، کلیدهای API آزمایشی خود را با کلیدهای API زنده از حساب صرافی انتخابی خود جایگزین کنید. این کلیدها به ربات اجازه می‌دهند به حساب معاملاتی واقعی شما دسترسی پیدا کند. برای انجام این کار، وارد صرافی شوید، به بخش مدیریت API بروید و یک مجموعه جدید از کلیدهای API ایجاد کنید. کلید API و کلید مخفی را در اسکریپت خود کپی کنید. بسیار مهم است که این کلیدها را به‌صورت امن مدیریت کرده و از اشتراک‌گذاری آن‌ها یا قرار دادنشان در کد عمومی خودداری کنید.
2. تنظیم مجوزهای امن API (غیرفعال کردن برداشت): تنظیمات امنیتی کلیدهای API خود را انجام دهید. مطمئن شوید که فقط مجوزهای مورد نیاز شما فعال باشند. به‌عنوان مثال، فقط «معاملات اسپات و مارجین» را فعال و مجوزهایی مانند «برداشت‌ها» را غیرفعال کنید تا خطر انتقال غیرمجاز وجوه کاهش یابد. صرافی‌هایی مانند بایننس همچنین به شما امکان می‌دهند دسترسی API را به آدرس‌های IP خاص محدود کنید که لایه دیگری از حفاظت را اضافه می‌کند.
3. میزبانی ربات روی یک سرور ابری: اگر می‌خواهید ربات به‌طور مداوم و بدون اتکا به رایانه شخصی شما معامله کند، باید آن را روی یک سرور ابری میزبانی کنید. این به معنای اجرای اسکریپت روی یک ماشین مجازی است که ۲۴/۷ آنلاین باقی می‌ماند. سرویس‌هایی مانند آمازون وب سرویس (AWS)، دیجیتال اوشن یا پایتون انی‌ور (PythonAnywhere) این قابلیت را ارائه می‌دهند. در میان این‌ها، پایتون انی‌ور اغلب ساده‌ترین گزینه برای راه‌اندازی برای مبتدیان است، زیرا از اجرای مستقیم اسکریپت‌های پایتون در یک رابط وب پشتیبانی می‌کند.

با این حال، همیشه با مقادیر کم شروع کنید و ربات را به‌طور منظم زیر نظر بگیرید. اشتباهات یا تغییرات بازار می‌تواند منجر به زیان شود، بنابراین راه‌اندازی دقیق و نظارت مداوم ضروری است.

آیا می‌دانستید؟ کلیدهای API افشا شده یکی از دلایل اصلی سرقت رمزارزها هستند. همیشه آن‌ها را در متغیرهای محیطی (Environment Variables) ذخیره کنید، نه داخل کد خود.

قالب‌های آماده ربات برای منطق اولیه

قالب‌های زیر ایده‌های استراتژی پایه‌ای هستند که مبتدیان به‌راحتی می‌توانند درک کنند. آن‌ها منطق اصلی پشت زمان خرید ربات را، مانند «خرید زمانی که RSI زیر ۳۰ است»، نشان می‌دهند.

حتی اگر در کدنویسی تازه‌کار هستید، می‌توانید این ایده‌های ساده را بردارید و از جی‌پی‌تی سفارشی خود بخواهید آن‌ها را به اسکریپت‌های پایتون کامل و کارآمد تبدیل کند. GPT می‌تواند به شما در نوشتن، توضیح و بهبود کد کمک کند؛ بنابراین برای شروع نیازی نیست که یک توسعه‌دهنده باشید.

چک‌لیست ربات معامله‌گر رمزارز:

• تنظیم کلیدهای API
• اتصال به صرافی
• پیاده‌سازی استراتژی معامله
• آزمایش با معامله کاغذی (شبیه‌سازی‌شده)
• اجرا برای معامله واقعی

فقط استراتژی معاملاتی خود را انتخاب کرده، آنچه را می‌خواهید توصیف کنید و اجازه دهید GPT کارهای سنگین از جمله بک‌تست، معاملات زنده یا پشتیبانی از چندین کوین را انجام دهد.

۱. ربات استراتژی RSI (خرید در RSI پایین)

• منطق: خرید BTC زمانی که RSI به زیر ۳۰ (اشباع فروش) می‌رسد.
  • if rsi < 30: place_buy_order()
• کاربرد: استراتژی‌های بازگشت مومنتوم.
• ابزارها: کتابخانه ta برای RSI.

۲. ربات تقاطع MACD

• منطق: خرید زمانی که خط MACD از خط سیگنال به سمت بالا عبور می‌کند.
  • if macd > signal and previous_macd <= previous_signal: place_buy_order()
• کاربرد: دنبال کردن روند و معاملات نوسانی (Swing Trading).
• ابزارها: ta.trend.MACD یا TA-Lib.

۳. ربات احساسات خبری

• منطق: استفاده از هوش مصنوعی برای اسکن عناوین خبری به منظور تشخیص احساسات صعودی/نزولی.
  • if "bullish" in sentiment_analysis(latest_headlines): place_buy_order()
• کاربرد: واکنش به اخبار یا توییت‌های تأثیرگذار بر بازار.
• ابزارها: APIهای خبری + طبقه‌بندی احساسات GPT.

ریسک‌های مربوط به ربات‌های معامله‌گر مبتنی بر هوش مصنوعی

در حالی که ربات‌های معامله‌گر می‌توانند ابزارهای قدرتمندی باشند، ریسک‌های جدی نیز به همراه دارند:

• نوسانات بازار: نوسانات ناگهانی قیمت می‌تواند منجر به زیان‌های غیرمنتظره شود.
• خطاهای API یا محدودیت‌های نرخ: مدیریت نادرست می‌تواند باعث شود ربات معاملات را از دست بدهد یا سفارشات نادرستی ثبت کند.
• اشکالات در کد: یک خطای منطقی واحد می‌تواند منجر به زیان‌های مکرر یا لیکوئید شدن حساب شود.
• آسیب‌پذیری‌های امنیتی: ذخیره ناامن کلیدهای API می‌تواند وجوه شما را در معرض خطر قرار دهد.
• بیش‌برازش (Overfitting): ربات‌هایی که برای عملکرد خوب در بک‌تست‌ها تنظیم شده‌اند ممکن است در شرایط زنده شکست بخورند.

به‌خاطر داشته باشید، همیشه با مقادیر کم شروع و از مدیریت ریسک قوی استفاده کنید و رفتار ربات را به‌طور مداوم زیر نظر بگیرید. در حالی که هوش مصنوعی می‌تواند پشتیبانی قدرتمندی ارائه دهد، توجه به ریسک‌های موجود بسیار مهم است. یک ربات معامله‌گر موفق ترکیبی از استراتژی هوشمندانه، اجرای مسئولانه و یادگیری مداوم است.

به آرامی بسازید، با دقت آزمایش کنید و از جی‌پی‌تی سفارشی خود نه تنها به‌عنوان یک ابزار، بلکه به‌عنوان یک مربی نیز استفاده کنید.

سخن پایانی

در پایان، به‌خاطر داشته باشید که ابزارهای هوش مصنوعی همچون جی‌پی‌تی‌های سفارشی، قابلیت‌های شگفت‌انگیزی را برای ورود به دنیای پیچیده معاملات الگوریتمی در اختیار شما قرار می‌دهند. با این حال، موفقیت نهایی شما نه تنها به قدرت این ابزارها، بلکه بیش از آن به درک عمیق شما از بازار، طراحی استراتژی‌های منطقی، مدیریت دقیق ریسک و یادگیری مستمر بستگی دارد. از این فناوری به‌عنوان یک دستیار هوشمند بهره بگیرید، اما همواره خود، تصمیم‌گیرنده نهایی و مسئول اصلی معاملاتتان باشید. با احتیاط، دانش و پشتکار، می‌توانید از این فرصت نوین به بهترین شکل استفاده کنید.

اگر سوال، نظر یا تجربه‌ای در رابطه با ساخت ربات ترید با استفاده از این روش دارید، می‌توانید در بخش نظرات با ما در میان بگذارید.