روشهای سفارشگذاری متنوع ویژگی جذابی است که به یک معاملهگر قدرت مانور خوبی در مدیریت سرمایه و پیادهسازی استراتژیهای مختلف میدهد و در نتیجه کسب سود را برای او راحتتر و البته به صورت حرفهایتر میسر میسازد. تریدرها میتوانند شرایط مختلفی را برای سفارششان تعریف کنند و برای حرکت بازار در هر جهتی، سناریو داشته باشند. در این مقاله میخواهیم درباره انواع سفارش (Order Types) در بازارهای مالی و به طور خاص در بازار ارز دیجیتال صحبت کنیم. همچنین به عنوان نمونه اشاره مختصری به انواع سفارش در صرافی بایننس خواهیم کرد. با میهن بلاکچین همراه باشید.
سفارشها در صرافیهای متمرکز به چه صورت انجام میشود؟
قبل از این که به انواع سفارش خرید و فروش در ارزهای دیجیتال بپردازیم، بهتر است ابتدا نحوه انجام شدن Orderها را مرور کنیم. صرافیها دارای یک دفتر سفارش یا Order Book هستند. اردر بوک لیست سفارشهای خرید و فروش یک دارایی است که توسط همه افراد در آن صرافی یا بازار ارائه شده است.
افرادی که قصد خرید بیت کوین را دارند، سفارش خرید خود را در یک صرافی ثبت میکنند. در زمان تنظیم سفارش، هر یک از آنها قیمت پیشنهادی خود و مقدار BTC که قصد خرید دارند را اعلام میکنند. در سمت دیگر بازار، افرادی حضور دارند که قصد فروش بیت کوینهای خود را دارند. صرافی تمامی سفارشهای خرید و فروش افراد را در یک لیست نشان میدهد و به محض تطابق یک سفارش خرید و فروش در یک قیمت، BTC از حساب فروشنده به خریدار منتقل میشود.
ترتیب قرار گرفتن سفارشهای خرید و فروش در اولویت اردربوک نیز مشخص است. خریدار میخواهد در پایینترین قیمت بخرد و فروشنده میخواهد در بالاترین قیمت بفروشد. صرافیها همین خواسته و ترجیح خریداران و فروشندگان را در دفتر سفارش تامین میکنند؛ بنابراین در صدر لیست اردرهای خرید و فروش، سفارش فروش در پایینترین قیمت و سفارش خرید در بالاترین قیمت قرار میگیرد. اکنون با علم به نحوه کار اردربوک، انواع سفارشها را معرفی میکنیم.
سفارش بازار یا Market Order چیست؟
سفارش بازار سادهترین شکل یک سفارش است و شامل یک دستورالعمل ساده برای خرید یک ارز دیجیتال در مناسبترین قیمت فعلی است. در این نوع سفارش، در حقیقت خریدار میگوید “من این را به بهترین قیمت فعلی میخرم.” در این حالت عملیات خرید حتما انجام خواهد شد و نگرانی بابت قیمت وجود ندارد. بهترین قیمت یک ارز دیجیتال برای فرد خریدار، پایینترین قیمتی است که فروشندههای آن رمز ارز سفارشگذاری کردهاند.
به افرادی که از Market Order استفاده میکنند، اصطلاحا Takers یا جمعکنندهها گفته میشود؛ چون این سفارشها بلافاصله در دفتر سفارشات ثبت شده و عملیات خرید بلافاصله انجام میشود.
در Market Order، خریدار یا فروشنده یک ارز دیجیتال فقط مقدار خرید یا فروش را تعیین میکنند. مثلا تعیین میکند که ۱۰ واحد رمز ارز ETH یا ۱,۰۰۰ دلار ETH را خریداری کرده یا به فروش میرساند. اگر تریدر سفارش خرید را ثبت کند، قیمت خرید برابر با پایین ترین سفارش در بخش فروشندهها و در صورتی که تریدر سفارش فروش را ثبت کند، قیمت فروش برابر با بالاترین سفارش در بخش خریدارها خواهد بود.
- این سفارش وارد Order Book نخواهد شد و بلافاصله انجام میشود.
- قیمت خرید یا فروش در این سفارش ثابت نیست و ممکن است تغییر کند.
- زمانی که تریدر قصد دارد مقدار زیادی از یک ارز دیجیتال را خریداری کرده یا به فروش برساند، سفارش بازار گزینه مناسبی برای او نخواهد بود؛ زیرا ممکن است قیمت خرید یا فروش او، با قیمت فعلی بازار تفاوت زیادی داشته باشد.
سفارش محدود یا Limit Order چیست؟
در حالت Limit Order معاملهگر یک قیمت مشخص برای درخواست خرید یا فروش خود ثبت میکند و این سفارش فقط زمانی انجام میشود که بازار به آن قیمت یا بهتر از آن برسد. در حالی که سفارشات بازار بلافاصله انجام میشوند، یک “سفارش محدود” زمانی انجام میشود که قیمت از قبل تعیین شده در Order Book وجود داشته باشد که در اصل قیمتی بهتر از قیمت فعلی بازار است.
مثلا شما فکر میکنید که قیمت بیت کوین قرار است ریزش کند. در این حالت میتوانید با استفاده از یک Limit Order درخواست خود را ۵۰۰ دلار پایینتر از قیمت فعلی ثبت کنید. اگر قیمت بیت کوین تا قیمت مورد نظر شما ریزش کرد، سفارش محدود ثبت شده در دفتر سفارشات اجرا خواهد شد. اگر قیمت بیت کوین به قیمت سفارش شما نرسد، معامله شما انجام نخواهد شد (اگر به اشتباه سفارش محدود خرید را در قیمتی بالاتر از قیمت فعلی یا سفارش لیمیت فروش را در قیمتی پایینتر از قیمت فعلی بگذارید، سفارش بلافاصله انجام میشود).
لیمیت اردر به معاملهگرها امکان مدیریت و کنترل ریسک میدهد. همچنین دیگر نیازی نیست که آنها مداوم بازار را رصد کنند و مطمئن هستند که سفارش در قیمت مورد نظرشان در سیستم ثبت شده است. از آنجایی که سفارشهای محدود در دفتر سفارشات ثبت میشوند، عمق بازار را شکل میدهند و به آنها در اصطلاح Makers هم گفته میشود.
باید دقت کرد که ممکن است در شرایطی، با وجود رسیدن بازار به محدوده تعیین شده در Limit Order، باز هم معامله انجام نشود. این اتفاق زمانی رخ میدهد که تعداد زیادی از سفارش محدود با یک قیمت مشخص ثبت شده باشند و در بیشتر این مواقع، ترتیب زمانی ثبت سفارشها ملاک قرار داده میشود (در واقع شما ممکن است در صف خریداران یا فروشندگان قرار گرفته باشید و سفارش شما بعد از سفارش افرادی که از نظر زمانی پیش از شما ثبت کردهاند، در دفتر سفارش ها قرار گرفته باشد). به همین دلیل، این احتمال وجود دارد که قیمت به محدوده تعیین شده توسط شما برسد، ولی آنقدر تعداد سفارشات جلوتر از شما در آن قیمت زیاد باشد که قیمت قبل از اجرای سفارش شما تغییر کند.
به همین دلیل پیشنهاد میشود که سفارش محدود خرید را کمی بیشتر از سطح روانی یا توقع بازار تعیین کنید و سفارش فروش را کمی کمتر در نظر بگیرید. مثلا برای خرید، سطح ۱۰,۱۰۰ دلار را به جای ۱۰,۰۰۰ انتخاب کنید. البته بقیه هم از این تکنیک باخبرند؛ پس بهتر است گاهی اوقات در دفتر سفارش به دنبال قیمتهایی باشید که درخواست زیادی روی آنها ثبت نشده است و این سطوح روانی بازار میتوانند با توجه به شرایط سایر افراد در بازار جابهجا شوند.
سفارش Stop Market یا Stop Limit چیست؟
مورد بعدی در انواع سفارش در معاملات یک ارز دیجیتال، Stop Order نام دارد که دو حالت Stop Market و Stop Limit برای آن وجود دارد. در دل این مدل سفارش، یک سفارش Market یا Limit و یک پیششرط اجرا (Stop) وجود دارد. تا زمانی که قیمت به محدوده مشخصشده در پیششرط نرسد، سفارش مارکت یا لیمیت اجرا نشده و در اردربوک ثبت نمیشود. برای درک بهتر کاربرد این نوع سفارش به مثال زیر توجه کنید.
فرض کنید قیمت بیت کوین ۱۶۵۰۰ دلار است. طبق تحلیل شما ۱۷۰۰۰ دلار مقاومت مهمی است و اگر قیمت با قدرت از این محدوده عبور کند، رشد زیادی خواهد کرد. بنابراین شما یک سفارش خرید استاپ لیمیت ثبت میکنید که Stop در آن ۱۷۰۰۰ و لیمیت ۱۷۱۰۰ دلار است. به این صورت در بهترین قیمتهای ممکن بین بازه ۱۷۰۰۰ و ۱۷۱۰۰ سفارش برای شما انجام میشود.
یکی از مهمترین کاربردهای سفارش Stop Limit، تعیین حد ضرر و حد سود در معاملات است. مثلا در مواقعی ما اقدام به خرید یک دارایی میکنیم و طبق تحلیل، انتظارمان رشد قیمت است. میدانیم که احتمال رد شدن تحلیل همیشه وجود دارد و ممکن است برخلاف پیشبینی ما، قیمت دارایی کاهش یابد. به همین دلیل میزانی از ضرر که حاضریم تحمل کنیم را مشخص میکنیم و با گذاشتن Stop در آن قیمت، در صورت کاهش بییشتر دارایی را میفروشیم.
سفارش OCO چیست؟
عبارت OCO مخفف One Cancel the Other است. این مدل سفارش در اصل ترکیب دو سفارش محدود و استاپ لیمیت است و در بعضی صرافیها مثل بایننس، زیرمجموعه قسمت Stop Limit است. هر زمان که شرایط یکی از این دو سفارش محقق شود، دیگری لغو (Cancel) خواهد شد. اجازه بدهید یک مثال هم برای درک این مدل سفارش بزنیم.
فرض کنید قیمت بیت کوین ۱۶۵۰۰ دلار است. تحلیل شما ۱۷۰۰۰ دلار را یک مقاومت و ۱۵۵۰۰ دلار را یک حمایت نشان میدهد. شما منتظرید که قیمت به سطح حمایت برسد تا خرید خود را انجام دهید، اما اگر مقاومت بشکند باز هم میخرید. پس اینجا شما نیاز دارید تا دو طرف بازه را پوشش دهید و سفارش OCO به کارتان میآید. یک لیمیت اردر در ۱۵۵۰۰ دلار ثبت میکنید و در سفارش استاپ لیمیت، Stop را ۱۷۰۰۰ و Limit را ۱۷۱۰۰ قرار میدهید. عکس این حالت را میتوانید برای سفارش فروش OCO در نظر بگیرید.
Scaled Order یا سفارش مقیاس شده چیست؟
نوع دیگری از انواع سفارش وجود دارد که سفارش مقیاسپذیر است و از چندین limit order برای خرید/فروش پلهای استفاده میکند. این روش میتواند تاثیر نوسانات بازار را در طول زمان متعادلتر کند و همچنین باعث کاهش تاثیرپذیری از سفارشات بزرگ بازار شود.
گاهی اوقات یک معاملهگر تصمیم میگیرد به جای یک خرید با حجم بالا در قیمت مشخص، چندین خرید کوچک در قیمتهای متفاوت انجام دهد. یکی از دلایل انجام این سفارش میتواند پایین آوردن قیمت میانگین خرید یا فروش یک ارز دیجیتال است.
ویژگی دیگر این آپشن این است که دیگران متوجه نمیشوند که یک سفارش بزرگ در بازار وجود دارد؛ یعنی باعث میشود معامله بزرگ شما تاثیر کمتری روی بازار داشته باشد. زیرا سفارشهای بزرگ علاوه بر تاثیر روی قیمت بازار، تاثیر روانی زیادی هم روی سایر معاملهگرها دارد. به خاطر جلوگیری از چنین اتفاقی، یک سفارش بزرگ میتواند در قالب مثلا ۱۰ سفارش کوچک در بین سطوح قیمتی مختلف ثبت شود. این نوع سفارش در برخی صرافیها با نام Iceberg هم نشان داده میشود.
دستورالعملهای اجبار زمانی (Time-In-Force) چیست؟
دستورالعملهای Time-In-Force برای بهینهکردن limit orderها هستند و فارغ از این که آنها اجرا شده باشند یا نه، برایشان محدودیت زمانی ایجاد میکنند. این آپشن باعث میشود معاملهگر کنترل بیشتری روی معاملاتش داشته باشد و احتمال فراموش کردن معاملههای قدیمی را از بین میبرد.
فرض کنید یک معاملهگر سفارشی مربوط به چند هفته پیش ثبت کرده و آن سفارش با شرایط فعلی، دیگر گزینه خوبی به نظر نمیرسد. اگر وضعیت آن معامله چک نشود، ممکن است در انتها اجرا شود و باعث ضرر شود. برای این منظور، معاملهگر میتواند از دستورالعملهای اجبار زمانی استفاده کند تا مشخص شود یک سفارش تا چه مدت زمانی میتواند در حالت انجام نشده باقی بماند.
راحتترین دستورالعمل این است که بگوییم: «تا کنسل نشده است، باقی بماند» به این معنی که این درخواست باید در دفتر سفارش باقی بماند تا زمانی که اجرا یا کنسل شود.
دستورالعمل دیگری از نوع «اجرای فوری یا کنسل (Immediate-or-Cancel)» وجود دارد. اگر سفارشی که به دفتر سفارشات اضافه شده فورا اجرا نشود، آن را کنسل میکند. به طور مشابه دستورالعمل (Fill-or-Kill) هم وجود دارد و عملکردش به این صورت است که اگر یک سفارش به اردر بوک اضافه شود و به طور کامل انجام نشود، آن را کنسل میکند.
دستور دیگری با نام سفارش روزانه (Day Order) وجود دارد و اگر سفارش ثبت شده تا انتهای روز جاری اجرا نشود، آن را کنسل میکند. معاملهگرها میتوانند برای مشخص کردن زمان انقضای سفارش از دستورالعمل (Good-Till Date/Time) استفاده کنند؛ یعنی سفارش تا زمان انجام کامل و یا تاریخ و زمان مشخص شده به صورت فعال باقی بماند.
سفارش Post-Only به چه معناست؟
آخرین نوع دستورالعمل در انواع سفارش خرید و فروش یک ارز دیجیتال، Post-Only نام دارد و هدف این است که همه سفارش در یک لحظه انجام نشود. این یعنی به محض اینکه بخشی از سفارش انجام شد، کنسل میشود تا از انجام مابقی آن جلوگیری شود.
کاربرد این روش به ماهیت دو مفهوم Makers و Takers مربوط میشود. در بالا درباره آنها توضیح دادیم و میدانیم که میکرها کارمزد کمتری میپردازند.کاربرانی که از سفارش Post-Only استفاده میکنند، به دنبال پرداخت کارمزد کمتر و انجام سفارش در قیمت بهتر هستند. برای درک بهتر به مثال زیر توجه کنید.
فرض کنید که قیمت بیت کوین ۱۷۰۰۵ دلار است و شما سفارش لیمیت بزرگی را در ۱۷۰۰۰ ثبت میکنید. قیمت پایینتر آمده و به ۱۶۹۹۵ دلار میرسد. اگر سفارش Post-Only نباشد، بعد از انجام شدن بخشی از سفارش، شما از Maker به Taker تبدیل میشوید و برای تکمیل مابقی سفارش کارمزد بیشتری باید بپردازید. اما اگر سفارش Post-Only باشد، با انجام شدن بخشی از سفارش، از ادامه آن جلوگیری میشود. به این صورت هم کارمزد کمتری میدهید و هم میتوانید مابقی خرید خود را در قیمتهای بهتری انجام دهید.
مرور انواع سفارش در بازار رمزارزها
همان طور که دیدید، معاملهگرها میتوانند با ترکیب انواع سفارش و دستورالعملها، مدیریت جامعی روی زمان و نحوه انجام معاملات خود داشته باشند. این نکات در کنار تحلیل تکنیکال، میتوانند جهت ساخت استراتژی معاملاتی مورد استفاده قرار بگیرند.
اکنون که با انواع سفارش در معاملات رمزارزها آشنایی پیدا کردهاید، در هر صرافی به راحتی می توانید اردر مورد نظر خود را ثبت کنید. به عنوان مثال در صرافی بایننس برای سفارش محدود خرید باید در قسمت Buy، حالت Limit را انتخاب کنید. سپس در مقابل Price قیمت مورد نظر و در مقابل Amount مقدار مورد نظر خود برای یک دارایی را قرار دهید. همچنین اگر میخواهید به جای تعداد معادل دلاری مورد نظر خود برای خرید را وارد کنید، آن را در مقابل Total باید ثبت کنید. اگر به دنبال آموزش کامل و ویدیویی سفارشگذاری هستید، به قسمت دوم آموزش بایننس، آموزش ترید در بازار اسپات مراجعه کنید. جدول زیر مروری بر همه انواع سفارش است.
سفارش بازار Market Order من این را به بهترین قیمت فعلی میخرم. سفارش محدود Limit Order سفارش مرا در این قیمت (که از قبل تعیین شده) قرار بده که در اصل قیمتی بهتر از قیمت فعلی بازار است. استاپ مارکت Stop Market Order اگر قیمت به x رسید، بلافاصله خرید/فروش را انجام بده. استاپ لیمیت Stop Limit Order اگر قیمت به x رسید، یک سفارش خرید/فروش لیمیت در قیمت y ثبت کن. نرکیب سفارش OCO شامل یک سفارش لیمیت و یک استاپ لیمیت که محقق شدن هر یک، دیگری را کنسل میکند. سفارش مقیاسشده Scaled Order تریدر به جای یک خرید با حجم بالا در قیمت مشخص، چندین خرید کوچک در قیمتهای متفاوت انجام میدهد. اجبار زمانی Time-In-Force این درخواست باید در دفتر سفارش باقی بماند تا زمانی که اجرا شود یا کنسل شود. اجرای فوری یا کنسل Immediate-or-Cancel اگر به محض این که سفارشی که به دفتر سفارشات اضافه شده اجرا نشود، آن را کنسل میکند. سفارش به شرط تکمیل Fill-or-Kill اگر یک سفارش به دفتر سفارش اضافه شود و به طور کامل انجام نشود، آن را کنسل میکند. سفارش روزانه Day Order اگر سفارش ثبت شده تا انتهای روز جاری اجرا نشود، آن را کنسل میکند. سفارش فعال تا زمان مشخص Good-Till Date/Time سفارش تا زمان انجام کامل و یا زمان مشخص شده به صورت فعال باقی بماند. لغو سفارش با انجام شدن بخشی از آن Post-Only سفارش طوری ثبت شود که در همان لحظه به طور کامل انجام نشود تا کارمزد کمتری پرداخت شود.
پرسش و پاسخ (FAQ)
- انواع سفارش خرید و فروش ارز دیجیتال چه کاربردی دارد؟
تنوع در Orderها به معاملهگر کمک میکند تا بر اساس استراتژیهای مختلف، زمان، نحوه و قیمت مورد نظرش برای انجام معامله را مشخص کند. - روشهای مختلف سفارش در معاملات رمزارزها شامل چه مواردی است؟
سفارشگذاری در بازار رمزارزها شامل موارد مختلفی مثل سفارش Market، لیمیت، Stop Order، سفارش OCO و غیره میشود. هر یک از این سفارشها کاربرد خاص خود را دارد که در مقاله با ذکر مثال در مورد آنها توضیح دادهایم.
جمعبندی
ورود به بازارهای مالی بدون اطلاعات کافی و داشتن استراتژی مشخص و مناسب، خطرناک است و معمولا منجر به ضرر افراد میشود. یکی از مواردی که باید با آن آشنا بود، انواع سفارش در معاملات ارزهای دیجیتال است. روشها مختلف Order گذاشتنن به معاملهگر کمک میکند تا بر اساس برنامه معاملاتی که دارد، زمان، حجم و شرط خرید و فروش رمزارز را مشخص کند. در این مقاله انواع روشهای اردر گذاشتن در بازارهای مالی و به طور خاص رمزارزها را معرفی کردیم. همچنین سعی کردیم با ذکر مثال، به درک بهتر کاربردهای هر حالت کمک کنیم. شما معمولا از چه روشی برای سفارش گذاشتن استفاده میکنید؟ تجربه خود را با کاربران میهن بلاکچین به اشتراک بگذارید.