معاون حقوقی و امور مجلس بانک مرکزی در یادداشتی رسمی با اشاره به چارچوب قانونی جدید حوزه دارایی‌های دیجیتال اعلام کرد که مفهوم «رمزپول» صرفاً به رمزریال یا پول دیجیتال بانک مرکزی محدود نمی‌شود. به گفته او، هر دارایی رمزنگاری‌شده‌ای که در نقش ابزار مبادله یا ذخیره ارزش به کار گرفته شود، طبق قانون در دسته رمزپول قرار می‌گیرد و به‌صورت انحصاری تحت نظارت بانک مرکزی است.
به گزارش میهن بلاکچین، سجاد افشار، معاون حقوقی بانک مرکزی با استناد به ماده ۳۸ قانون بانک مرکزی تأکید کرد که هیچ نهادی، حتی خود بانک مرکزی مجاز نیست به اشخاص غیرمجاز در این حوزه خدمات ارائه کند و تمامی فعالان در حوزه رمزپول، «اشخاص تحت نظارت بانک مرکزی» محسوب می‌شوند. به گفته او، هدف اصلی سیاست‌گذار پولی و ارزی، تسهیل فعالیت کسب‌وکارهای سالم و قانونی است و مقررات در دست تدوین نیز با این هدف طراحی شده‌اند.
تغییر اصطلاح «رمزارز» به «رمزپول»
معاون حقوقی بانک مرکزی با اشاره به تصویب قانون جدید بانک مرکزی که از سال ۱۴۰۳ لازم‌الاجرا شده، توضیح داد:
قانون جدید اصطلاح رمزپول را جایگزین رمزارز کرد. واضعان قانون معتقد بودند معادل دقیق Currency، پول است نه ارز. از این رو، بند (ض) ماده یک قانون بانک مرکزی رمزپول را تعریف کرده و ماده ۵۹ اشخاص فعال در این حوزه را تحت نظارت بانک مرکزی قرار داده است.
به همین منظور، هیأت عالی بانک مرکزی در آذرماه ۱۴۰۳ «چارچوب سیاست‌گذاری و تنظیم‌گری بانک مرکزی در حوزه رمزپول‌ها» را تصویب کرد و بنا به دستور رئیس‌جمهور، ورود سایر دستگاه‌ها به این حوزه متوقف شد تا انحصار تنظیم‌گری رمزپول‌ها همچنان در اختیار بانک مرکزی باقی بماند.
رمزپول فقط رمزریال نیست
یکی از سوالات متداول فعالان بازار درباره تعریف رمزپول است که در چند وقت اخیر ابهامات زیادی ایجاد کرده. افشار در این یادداشت توضیح می‌دهد که رمزپول صرفاً به ارز دیجیتال بانک مرکزی (CBDC) یا رمزریال محدود نمی‌شود. طبق قانون، رمزپول شامل تمام دارایی‌های دیجیتال رمزنگاری‌شده‌ای است که به‌صورت متمرکز یا غیرمتمرکز ایجاد و مبادله می‌شوند. بر اساس بند ۲۴ ماده ۱۱ قانون مالیات بر سوداگری و سفته‌بازی، رمزارز به‌وضوح نوعی رمزپول محسوب می‌شود. بنابراین، رمزپول شامل رمزریال و سایر رمزارزهای رایج در بازار است.
معاون حقوقی بانک مرکزی با اشاره به این که رمزپول بخشی از مفهوم گسترده «رمزدارایی» است توضیح داده که توکن‌های اوراق بهادار یا توکن‌های کاربردی در صلاحیت تنظیم‌گری بانک مرکزی قرار ندارند و توسط نهادهایی مانند سازمان بورس مدیریت می‌شوند. با این حال، تشخیص اینکه کدام دارایی دیجیتال، رمزپول محسوب می‌شود، طبق قانون در اختیار بانک مرکزی است.
هیچ نهاد دیگری نمی‌تواند مدعی تنظیم‌گری پول باشد!
افشار در این یادداشت تاکید کرده که حدود صلاحیت دستگاه‌ها را قانون مشخص می‌کند و هیچ نهاد دیگری نمی‌تواند مدعی تنظیم‌گری رمزپول باشد. این در حالی است که وزارت ارتباطات چندی پیش مدعی شده بود که مسئولیت بانک مرکزی فقط رمزپول است نه بیت کوین و اتریوم. با این حال، معاون حقوقی بانک مرکزی این بانک را متولی انحصاری بازار رمزارزها می‌داند و می‌گوید:
صلاحیت انحصاری بانک مرکزی نسبت به رمزپول‌ها از احکام صریح قانون ناشی شده و فقط قانون می‌تواند این اختیار را سلب کند.
او افزود که حتی در کارگروه مشترکی که در مرداد ۱۴۰۴ با حضور چهار دستگاه دولتی تشکیل شد، بار دیگر به انحصار تنظیم‌گری رمزپول‌ها توسط بانک مرکزی تأکید شده است.
معاون بانک مرکزی در پایان هشدار داد فعالان غیرمجاز از دسترسی به خدمات بانکی محروم خواهند شد و فعالیت خارج از ضوابط قانونی می‌تواند جنبه کیفری پیدا کند. با این حال، وی تاکید کرد که بانک مرکزی تاکنون رویکردی اقناعی و تعاملی در پیش گرفته و از نوآوران حوزه رمزارز خواست با همکاری معاونت فناوری‌های نوین بانک مرکزی، در مسیر حفاظت از دارایی‌های مردم و جلوگیری از جرایم احتمالی همراهی داشته باشند.
