گزارشی تازه از شرکت خدمات مالی استیت‌استریت (State Street) نشان می‌دهد که سرمایه‌گذاران نهادی در حال افزایش چشمگیر سرمایه‌گذاری خود در این حوزه هستند. این گزارش حاکی از آن است که سهم دارایی‌های دیجیتال در سبد سرمایه‌گذاری نهادهای مالی تا سال ۲۰۲۸ به حدود ۱۶٪ خواهد رسید که اکنون تنها حدود ۷٪ است.
به گزارش میهن بلاکچین، یافته‌های این مطالعه جهانی نشان می‌دهد اگرچه بسیاری از مؤسسات مالی نسبت به نقش آتی دیفای (DeFi) و میزان ادغام آن با نظام مالی سنتی همچنان محتاط و دودل هستند، اما رویکرد کلی بازار به‌وضوح در حال تغییر است. سرمایه‌گذاران نهادی دیگر صرفاً تماشاگر نیستند؛ بلکه در حال تبدیل شدن به بازیگران فعال در عرصه تحول دیجیتالند.
رشد سهم دارایی‌های دیجیتال در سبد نهادهای مالی
طبق داده‌های گزارش استیت‌استریت، حدود ۷٪ از سبد فعلی سرمایه‌گذاری نهادهای مالی از دارایی‌های دیجیتال تشکیل شده که این سهم تا چهار سال آینده به ۱۶٪ افزایش خواهد یافت.
بخش عمده این دارایی‌ها شامل پول‌های دیجیتال مانند استیبل کوین‌ها و دارایی‌های توکنیزه‌شده بر پایه سهام یا اوراق با درآمد ثابت است. بر اساس نتایج تحقیق، حدود ۱٪ از سبد سرمایه‌گذاران به هرکدام از این بخش‌ها اختصاص یافته و شرکت‌های مدیریت دارایی بیشترین میزان درگیری را در این حوزه دارند.
با این حال، سودآورترین بخش برای سرمایه‌گذاران، رمزارزها بوده‌اند. بیت کوین برای ۲۷٪ از پاسخ‌دهندگان پربازده‌ترین دارایی شناخته شده و پس از آن اتریوم با ۲۱٪ در رتبه دوم قرار دارد. از سوی دیگر، بیشتر نهادهای مورد بررسی معتقدند که دارایی‌های خصوصی نخستین گزینه‌هایی خواهند بود که از فرآیند توکنیزه شدن سود می‌برند.
دیدگاه نهادها درباره آینده توکنیزه‌شدن
با وجود روند صعودی در پذیرش دارایی‌های دیجیتال، نهادهای مالی در مورد سرعت این تحول محتاط هستند. بیش از نیمی از شرکت‌کنندگان پیش‌بینی کرده‌اند که تا سال ۲۰۳۰ بین ۱۰٪ تا ۲۴٪ از کل سرمایه‌گذاری‌ها از طریق ابزارهای دیجیتال یا توکنیزه انجام خواهد شد. با این حال، تنها ۱٪ از آن‌ها انتظار دارند که بیشتر سرمایه‌ها تا آن زمان کاملاً روی زنجیره منتقل شوند.
این تحقیق با همکاری موسسه آکسفورد اکونومیکس (Oxford Economics) انجام شده و در آن بیش از ۳۰۰ سرمایه‌گذار نهادی درباره نحوه استفاده از دارایی‌های دیجیتال، هوش مصنوعی و فناوری بلاکچین مورد بررسی قرار گرفته‌اند. استیت‌استریت به‌عنوان یکی از بزرگ‌ترین نهادهای خدمات مالی جهان، طبق گزارش خود تا ۳۰ ژوئن (۹ تیر) بر حدود ۴۹ تریلیون دلار دارایی در قالب نگه‌داری یا مدیریت نظارت داشته و ۵.۱ تریلیون دلار را مستقیماً تحت مدیریت خود قرار داده است.
بلاکچین و هوش مصنوعی؛ موتور تحول در نهادهای مالی
نتایج گزارش نشان می‌دهد که فناوری دفترکل توزیع‌شده (DLT) و هوش مصنوعی به‌تدریج به ارکان اصلی استراتژی‌های تحول دیجیتال مؤسسات مالی تبدیل شده‌اند. تقریباً تمام شرکت‌های مورد بررسی یا پروژه‌هایی را در این حوزه آغاز کرده‌اند یا در حال تدوین برنامه‌هایی برای استفاده از فناوری‌های نوین به‌منظور خودکارسازی فرآیندها، حذف گلوگاه‌ها و افزایش هماهنگی در بخش‌های مختلف کسب‌وکار هستند.
بر اساس یافته‌ها، حدود ۲۹٪ از پاسخ‌دهندگان اعلام کردند که بلاکچین نقش حیاتی در برنامه‌های تحول دیجیتال آن‌ها دارد. افزون بر این، بسیاری از شرکت‌ها در حال گسترش استفاده از این فناوری فراتر از عملیات سرمایه‌گذاری هستند و از آن در زمینه‌هایی مانند مدیریت جریان نقدی (با ۶۱٪ مشارکت)، پردازش داده‌های تجاری (۶۰٪) و حوزه‌های حقوقی و انطباق با مقررات (۳۱٪) استفاده می‌کنند.
از سوی دیگر، مؤسسات مالی بر این باورند که بلاکچین و هوش مصنوعی مولد (Generative AI) دو ستون مکمل در مسیر تحول دیجیتال محسوب می‌شوند. تقریباً نیمی از پاسخ‌دهندگان (۴۵٪) معتقدند پیشرفت‌های اخیر در حوزه هوش مصنوعی مولد می‌تواند توسعه دارایی‌های دیجیتال را سرعت بخشد، چراکه ابزارهای GenAI قادرند قراردادهای هوشمند، بلاکچین‌ها و توکن‌ها را با سرعت و امنیت بالاتر و هزینه کمتر ایجاد کنند.
پیوند دیفای و مالی سنتی؛ مسیر میان‌بر یا چالش آینده؟
با وجود رشد اعتماد نهادهای مالی به دارایی‌های دیجیتال، بسیاری هنوز تردید دارند که سیستم‌های مبتنی بر بلاکچین بتوانند به‌طور کامل جایگزین زیرساخت‌های سنتی معاملات و نگه‌داری دارایی شوند. طبق این گزارش، حدود ۴۳٪ از پاسخ‌دهندگان انتظار دارند ظرف پنج سال آینده، مدل‌های ترکیبی میان دیفای و سیستم مالی سنتی به جریان اصلی سرمایه‌گذاری تبدیل شوند؛ در حالی‌که این رقم در سال گذشته تنها ۱۱٪ بود.
با این حال، تعداد کسانی که معتقدند دارایی‌های دیجیتال هیچ‌گاه جایگزین کامل سیستم‌های سنتی نخواهند شد، نیز به‌طور قابل توجهی افزایش یافته است. ۱۴٪ از شرکت‌کنندگان چنین دیدگاهی دارند، در حالی که این رقم در سال ۲۰۲۴ تنها ۳٪ بود.
در مجموع، داده‌های گزارش استیت‌استریت تصویری از آینده‌ای را ترسیم می‌کند که در آن نهادهای مالی نه در برابر تغییر، بلکه در قلب آن قرار گرفته‌اند. مسیر به سمت دیجیتالی‌شدن کامل هموار نیست، اما نشانه‌ها واضح هستند. دنیای سرمایه‌گذاری در حال عبور از مرزهای قدیمی و ورود به عصر جدیدی است که در آن بلاکچین، هوش مصنوعی و دارایی‌های دیجیتال دیگر مفاهیمی حاشیه‌ای نیستند، بلکه اجزای بنیادین اقتصاد آینده‌اند.
