تحول حوزه فناوری در سال ۲۰۲۵؛ آیا در آستانه‌ انقلابی بزرگ قرار داریم؟

تحولات حوزه فناوری در سال ۲۰۲۴ ثابت کرد که این حوزه همچنان با سرعتی غیرقابل پیش‌بینی در حال تغییر است. از پیشرفت‌های چشمگیر حوزه هوش مصنوعی گرفته تا اختلالات غیرمنتظره‌ای مانند قطعی گسترده Crowdstrike، همه این موارد نشان داد که دنیای فناوری سرشار از فراز و نشیب است.

فرصت ویژه: ۱ میلیارد بیبی دوج رایگان!

همین حالا در ارزپلاس ثبت‌نام کنید و ۱ میلیارد بیبی دوج هدیه بگیرید. بدون قرعه‌کشی، فرصت محدود!

دریافت هدیه

بسیاری از کارشناسان معتقدند که با ورود به سال ۲۰۲۵ تحولات بزرگ‌تری در راه است که می‌تواند زیرساخت‌های فناوری مدرن را دگرگون کند. در این مطلب از میهن بلاکچین، به پیش‌بینی مهم‌ترین روندهای فناوری در سال ۲۰۲۵ می‌پردازیم؛ به نظر می‌رسد که سال پیش رو یکی از انقلابی‌ترین سال‌ها در تاریخ حوزه فناوری باشد.

روندهای مهم فناوری در سال ۲۰۲۵؛ از هوش مصنوعی چندحالته تا امنیت سایبری

گسترش رایانش ابری (Cloud Computing)

رایانش ابری در سال ۲۰۲۴ روندی موفق را طی کرد و طبق آمار، ۴۵٪ از شرکت‌ها دست‌کم نیمی از برنامه‌های خود را به فضای ابری عمومی منتقل کردند. سه ارائه‌دهنده‌ برتر این حوزه، یعنی آمازون وب سرویس (AWS)، مایکروسافت آزور (Microsoft Azure) و گوگل کلاود (Google Cloud)، همچنان جایگاه خود را در صدر بازار حفظ کردند.

با این حال، انتظار می‌رود در سال ۲۰۲۵ استراتژی‌های چند ابری (Multicloud) به تسلط بیشتری برسند. بر اساس تحقیقات Flexera، این راهکار در سال ۲۰۲۴ محبوبیت زیادی پیدا کرد و اکنون بسیاری از شرکت‌ها مزایای کاهش هزینه و افزایش قابلیت اطمینان از طریق استفاده از چندین سرویس ابری را درک کرده‌اند.

همچنین فناوری ابر ترکیبی (Hybrid Cloud)، با تمرکز بیشتر بر امنیت ابری رشد قابل‌توجهی خواهد داشت. استفاده‌ ترکیبی از خدمات ابری عمومی و خصوصی می‌تواند امنیت و کنترل بیشتری برای شرکت‌ها به ارمغان بیاورد و زمان پاسخگویی را بهبود بخشد.

علاوه بر این، پیش‌بینی می‌شود که پلتفرم‌های ابری غیرمتمرکز نیز در سال آینده رشد کنند. این پلتفرم‌ها، به دلیل کاهش هزینه و جلوگیری از وابستگی به یک ارائه‌دهنده‌ خاص، مورد توجه شرکت‌ها قرار خواهند گرفت.

در این میان، پلتفرم‌های زیرساخت فیزیکی غیرمتمرکز (DePIN) نیز نقشی کلیدی در فرآیند ورود سازمان‌ها به فضای ابری ایفا خواهند کرد و شکاف‌های زیرساختی را پر می‌کنند.

رشد هوش مصنوعی چند حالته

انتشار مدل GPT-4o در سال ۲۰۲۴ ظرفیت‌های هوش مصنوعی چند حالته (Multimodal AI) را به نمایش گذاشت. در سال ۲۰۲۵، این فناوری نقش پررنگ‌تری خواهد داشت و کاربران از محتوای متنی صِرف، به ورودی و خروجی‌های غنی‌تر و تعاملی‌تر روی خواهند آورد. در واقع، اتکا به هوش مصنوعیِ مولد دیگر کافی نخواهد بود.

هوش مصنوعی چندحالته، امکان تحلیل و پردازش هم‌زمان متن، صدا، تصویر و ویدئو را فراهم می‌کند و می‌تواند ارتباطات میان داده‌های مختلف را با دقت بیشتری شناسایی کند. این قابلیت، علاوه بر افزایش دقت مدل‌های هوش مصنوعی، امکان یادگیری و استنتاج‌های پیچیده‌تری را برای سیستم‌های مبتنی بر این فناوری فراهم می‌آورد.

همچنین، انتظار می‌رود هوش مصنوعی مبتنی بر ایجنت (Agentic AI) در سال ۲۰۲۵ تأثیر چشمگیری داشته باشد. با این حال، مسائل مربوط به حریم خصوصی داده‌ها و چالش‌های اخلاقی از مهم‌ترین موانع گسترش این فناوری خواهند بود.

اهمیت حاکمیت هوش مصنوعی

نظارت و حاکمیت بر هوش مصنوعی در سال ۲۰۲۵ به یک اولویت تبدیل خواهد شد. قانون هوش مصنوعی اتحادیه اروپا (EU AI Act) از فوریه ۲۰۲۵ (بهمن) اجرایی می‌شود و با گسترش هوش مصنوعی متن‌باز در بخش‌های عمومی، تمرکز بیشتری بر تضمین کیفیت و کاهش مخاطرات این فناوری خواهد شد.

همچنین، حاکمیت داده و هوش مصنوعی به عاملی کلیدی برای تضمین رعایت مقررات، کاهش تعصب الگوریتمی و مدیریت ریسک‌های امنیتی تبدیل خواهد شد. سازمان‌هایی که از پلتفرم‌های حاکمیت هوش مصنوعی پیروی کنند، علاوه بر اعتماد بیشتر کاربران، از مزایای انطباق بهتر با قوانین نیز بهره‌مند خواهند شد.

تمرکز بر امنیت سایبری

حملات سایبری در سال ۲۰۲۴ افزایش یافت و انتظار می‌رود این روند در سال جدید نیز ادامه داشته باشد. با پیشرفت فناوری، مهاجمان سایبری نیز از ابزارهای هوش مصنوعی برای افزایش دقت حملات خود سوءاستفاده خواهند کرد.

حملات فیشینگ شخصی‌سازی‌شده از طریق یادگیری ماشینی هدفمندتر خواهند شد و مهاجمان سایبری با شناسایی ضعف‌های امنیتی، حملات خود را دقیق‌تر اجرا خواهند کرد. علاوه بر این، فناوری‌هایی مانند دیپ‌ فیک (Deepfake)، جعل صوتی (Vishing) و سایر حملات مهندسی اجتماعی همچنان چالش‌هایی جدی برای سیستم‌های احراز هویت و روش‌های امنیتی سنتی ایجاد خواهند کرد.

در چنین شرایطی، سازمان‌ها باید با بهره‌گیری از هوش مصنوعی برای تشخیص و مقابله با تهدیدات سایبری، یک استراتژی دفاعی قدرتمند ایجاد کنند تا بتوانند به‌سرعت در برابر حملات واکنش نشان دهند.

هوش مصنوعی و اینترنت اشیا (IoT)

به‌طور سنتی، کاربردهای هوش مصنوعی بر سرورهای ابری متمرکز بودند. با این حال، افزایش سرمایه‌گذاری در محاسبات لبه‌ای (Edge Computing) نشان می‌دهد که در سال ۲۰۲۵، الگوریتم‌ها و مدل‌های هوش مصنوعی بیشتر به‌طور مستقیم روی دستگاه‌های لبه‌ای اجرا خواهند شد. این تحول نه‌تنها باعث کاهش تأخیر در پردازش داده‌ها می‌شود، بلکه امنیت و حریم خصوصی داده‌ها را نیز بهبود می‌بخشد.

این پیشرفت‌ها تأثیر زیادی بر حوزه‌هایی مانند مراقبت‌های بهداشتی خواهد داشت و به تشخیص‌های سریع‌تر و دقیق‌تر کمک می‌کند. همچنین، در صنایع تولیدی، این فناوری می‌تواند به بهبود خطوط تولید، شناسایی محصولات معیوب و پیش‌بینی مشکلات فنی قبل از وقوع کمک کند.

کاربرد هوش مصنوعی در اینترنت اشیا (IoT) از مدت‌ها پیش در دستگاه‌های هوشمند خانگی آغاز شده است. به‌عنوان مثال، سیستم‌های خودکارسازی خانه، شامل کنترل لوازم خانگی، نورپردازی و سرگرمی‌ها، نمونه‌هایی از این فناوری هستند. علاوه بر این، نظارت و امنیت مبتنی بر هوش مصنوعی می‌تواند به کاربران کمک کند تا فعالیت‌های مشکوک را در لحظه شناسایی کنند و به مراجع ذی‌صلاح اطلاع دهند.

با این حال، کاربردهای پیچیده‌تر هوش مصنوعی لبه‌ای در اینترنت اشیا احتمالا در سال‌های بعدی به بلوغ خواهند رسید. بسیاری از شرکت‌های فعال در حوزه‌ اینترنت اشیا از یک رویکرد ترکیبی استفاده خواهند کرد؛ به این معنا که پردازش‌های حساس و نیازمند پیش‌بینی‌های آنی در لبه‌ شبکه انجام می‌شود، درحالی‌که پردازش‌های پیچیده‌تر و کم‌اهمیت‌تر در فضای ابری صورت می‌گیرد.

سال جدید فرصت‌های منحصربه‌فردی برای بازنگری در استراتژی‌های گذشته و آمادگی برای چالش‌های آینده ارائه می‌دهد. بازیگران این حوزه باید از اشتباهات سال‌های گذشته درس بگیرند و از آن‌ها به‌عنوان پایه‌ای برای ساخت آینده‌ بهتر استفاده کنند.

با پذیرش درس‌های سال ۲۰۲۴، می‌توان سال ۲۰۲۵ را به نقطه‌ عطفی در تاریخ فناوری تبدیل کرد.