شرکت مدیریت دارایی ون‌اک (VanEck)، فرم ثبت‌نام S-1 را نزد کمیسیون بورس و اوراق بهادار ایالات متحده (SEC) ثبت کرده تا صندوق ETF جدیدی با نام VanEck JitoSOL راه‌اندازی کند. طبق این درخواست، این صندوق فقط توکن JitoSOL را نگهداری خواهد کرد؛ این توکن توسط شبکه جیتو (Jito) و به‌عنوان یک توکن لیکویید استیکینگ صادر می‌شود.
به گزارش میهن بلاکچین، این اقدام نخستین تلاش برای ثبت ETF با پشتوانه یک توکن لیکویید استیکینگ در ایالات متحده است و می‌تواند سرمایه‌گذاران را از طریق یک محصول قانونی در معرض سود حاصل از استیکینگ سولانا قرار دهد. JitoSOL نمایانگر سولانای قفل‌شده با ولیدیتورهاست و هم‌زمان یک توکن قابل‌انتقال ارائه می‌دهد که پاداش‌ها را انباشت می‌کند؛ این فرآیند با عنوان لیکویید استیکینگ شناخته می‌شود.
بررسی مواضع SEC درباره حوزه استیکینگ
درخواست ثبت این محصول، نشان‌دهنده گسترش فعالیت‌های VanEck در حوزه صندوق‌های مبتنی بر دارایی‌های دیجیتال است و پس از راه‌اندازی ETF اسپات بیت کوین و اتریوم در سال ۲۰۲۴ انجام می‌شود. برخلاف آن صندوق‌ها، ETF مربوط به JitoSOL می‌تواند آزمونی برای سنجش مواضع SEC در قبال حوزه استیکینگ و لیکویید استیکینگ باشد.
این اقدام VanEck پس از آن صورت گرفت که Jito Labs و بنیاد Jito در تاریخ ۳۱ جولای (۹ مرداد)، نامه‌ای مشترک به SEC ارسال کردند و از نهادهای نظارتی درخواست کردند که اجازه گنجاندن توکن‌های لیکویید استیکینگ مانند JitoSOL در محصولات قابل معامله بورسی (ETPs) را صادر کنند.
این درخواست با حمایت VanEck، بیت وایز (Bitwise)، مولتی‌کوین کپیتال (Multicoin Capital) و مؤسسه سیاست‌گذاری سولانا (Solana Policy Institute) ارائه شد.
در این نامه آمده است که توکن‌های لیکویید استیکینگ، راهی ایمن‌تر و کارآمدتر برای ورود فعالیت‌های استیکینگ به ETPها فراهم می‌کنند؛ زیرا استیک را میان ولیدیتورها توزیع می‌کنند و پیچیدگی‌های عملیاتی را کاهش می‌دهند.
همچنین در این نامه به راهنمایی‌های موجود SEC اشاره شده است که نشان می‌دهد بیشتر اَشکال استیکینگ، به‌عنوان معامله اوراق بهادار محسوب نمی‌شوند و این توکن‌ها با قوانین موجود سازگار هستند.
این راهنمایی‌ها در دو بخش ارائه شد. در ماه می، کارکنان SEC بیانیه‌ای منتشر کردند که در آن اعلام شد استیکینگ فردی یا نمایندگی معمولاً مشمول قوانین اوراق بهادار نمی‌شود؛ زیرا پاداش‌ها توسط پروتکل و نه یک شخص ثالث تعیین می‌شوند.
در ماه آگوست، SEC دیدگاه خود را به لیکویید استیکینگ نیز تعمیم داد. این نهاد اعلام کرد توکن‌هایی مثل JitoSOL بیشتر به‌عنوان «سند مالکیت» و نه یک قرارداد سرمایه‌گذاری، در نظر گرفته می‌شوند؛ البته این موضوع به‌شرطی اتفاق می‌افتد که ارائه‌دهنده، اختیار مستقیم و کنترلی روی دارایی‌ها نداشته باشد.
با این حال، باید توجه داشت که این اظهارنظرها صرفاً نشان‌دهنده موضع کارکنان SEC است و اعتبار حقوقی الزام‌آور ندارند. بنابراین ممکن است در آینده کمیسیون یا دادگاه‌ها آن را به شکل دیگری تفسیر کنند.
رویکرد SEC نسبت به استیکینگ در سال‌های اخیر تغییرات زیادی کرده است. برای مثال، در فوریه سال ۲۰۲۳ این نهاد صرافی کریپتویی کراکن (Kraken) را به‌خاطر ارائه یک برنامه استیکینگ بدون مجوز تحت پیگرد قرار داد؛ این اقدام نهایتاً به پرداخت جریمه ۳۰ میلیون دلاری و توقف خدمات استیکینگ Kraken در آمریکا منجر شد. در ادامه همان سال، صرافی کوینبیس (Coinbase) نیز با اتهامی مشابه روبرو شد، اما پرونده آن در فوریه سال ۲۰۲۵ مختومه اعلام شد.
علاوه بر اقدامات حقوقی، SEC از مسیر بررسی و تأیید صندوق‌های ETF نیز روی سیاست‌گذاری استیکینگ اثر گذاشته است. هنگام بررسی ETFهای اسپات اتریوم در مه ۲۰۲۴، ناشران این صندوق‌ها در ابتدا پیشنهاد داده بودند که بتوانند اتریوم‌های در اختیار صندوق را استیک کنند. اما SEC پیش از صدور مجوز، درخواست کرد که همه اشاره‌ها به موضوع استیکینگ از اسناد موجود حذف شود.
در نتیجه، ETFهای اتریوم که سال گذشته توسط شرکت‌هایی از جمله بلک راک (BlackRock)، فیدلیتی (Fidelity)، گری‌اسکیل (Grayscale) و VanEck عرضه شدند، فقط ETH را هولد می‌کنند و وارد فعالیت‌های استیکینگ نمی‌شوند.
