اتریوم بار دیگر در آستانه تحولی بزرگ قرار دارد؛ ویتالیک بوترین (Vitalik Buterin)، همبنیانگذار این شبکه، معتقد است که ارتقای فیوساکا (Fusaka) میتواند محدودیتهای موجود در دسترسی به دادهها را از میان بردارد و مسیر مقیاسپذیری را هموارتر کند. این ارتقا در ماه دسامبر فعال میشود و میتواند بهطور مستقیم روی کارایی لایههای ۲ و حتی لایه اصلی اتریوم اثر بگذارد.
به گزارش میهن بلاکچین، بوترین این فناوری را «بیسابقه» توصیف میکند؛ زیرا برای نخستینبار به نودها اجازه میدهد بدون نیاز به دانلود کل دادههای آنچین، تنها با دریافت بخشهای کوچک و استفاده از نمونهگیری آماری، از در دسترس بودن اطلاعات اطمینان حاصل کنند. به بیان دیگر، هر نود تنها بخشی از پازل را در اختیار دارد، اما همین کافی است تا کل تصویر حفظ شود.
قابلیت PeerDAS و حل مشکل دسترسپذیری دادهها؛ رکورد جدید بلابها و نقش ارتقای فوساکا
هسته اصلی ارتقای فیوساکا، قابلیتی به نام PeerDAS است که نخستین بار در قالب پروپوزال EIP-7594 در ژانویه ۲۰۲۴ معرفی شد. هدف از این طرح، تضمین دسترسپذیری دادههای بلاب (Blob)، بدون نیاز به دانلود کامل آنها است. در حال حاضر، گلوگاه اصلی بسیاری از راهکارهای لایه ۲ یا همان رولآپها، همین محدودیت داده در لایه اصلی اتریوم است و PeerDAS میتواند این مشکل را برطرف کند.
بوترین در توضیح این قابلیت گفت:
قابلیت PeerDAS در واقع تلاشی است برای ساخت یک بلاکچین زنده که در آن هیچ نودی مجبور نباشد کل دادهها را دانلود کند؛ این همان قابلیتی است که کلید مقیاسپذیری در لایه ۲ و در نهایت لایه ۱ خواهد بود.
اظهارات بوترین درست زمانی مطرح شد که شبکه اتریوم برای نخستین بار به هدف ۶ بلاب در هر بلاک دست یافت؛ هیلدبرت مولیه (Hildebert Moulié)، مدیر دادههای دراگونفلای (Dragonfly)، این رکورد را ثبت کرد.
افزایش استفاده از بلابها، عمدتاً به پروژههای لایه ۲ مانند بیس (Base) متعلق به کوینبیس (Coinbase) و همچنین ورلدکوین (Worldcoin) نسبت داده میشود.
بلابها که در ارتقای دنکن (Dencun) در مارس ۲۰۲۴ و از طریق پروپوزال EIP-4844 معرفی شدند، بهطور خاص برای کاهش هزینه تراکنشهای رولآپها طراحی شدهاند. این دادههای خاص، جایگزین کارآمدتری برای ذخیرهسازی اطلاعات در لایه اصلی هستند و فشار کمتری به شبکه وارد میکنند.
جزئیات ارتقای فیوساکا و مسیر افزایش ظرفیت
بر اساس برنامههای موجود، ارتقای فیوساکا در ۳ دسامبر (۱۲ آذر) فعال خواهد شد و با اجرای پروپوزال EIP-7594 ظرفیت بلابها را از هدف ۶ بلاب و سقف ۹ بلاب، به دو برابر افزایش میدهد.
البته بوترین هشدار داد که این فناوری هنوز نوپا و حساس است و توسعهدهندگان اصلی اتریوم «بسیار محتاطانه» پیش میروند تا از بروز مشکلات احتمالی جلوگیری کنند.
او تأکید کرد که به همین دلیل، تعداد بلابها ابتدا بهصورت محافظهکارانه افزایش خواهد یافت و سپس در گذر زمان و با کسب اطمینان بیشتر، گسترش پرشتابتری پیدا میکند. به گفته او، این روند در نهایت جهشی چشمگیر در مقیاسپذیری اتریوم رقم خواهد زد.
کریستین کیم (Christine Kim)، محقق حوزه اتریوم، نیز توضیح داد که پس از استقرار فیوساکا، دو فورک جداگانه موسوم به Blob Parameter Only اجرا خواهد شد. نخستین فورک، سقف بلابها را از ۹ به ۱۵ افزایش میدهد و دومین فورک که برای ژانویه برنامهریزی شده است، این رقم را به ۲۱ میرساند.