فضای کریپتو در ۳ یا ۴ سال گذشته به صورت تصاعدی وسعت پیدا کرده است، اما همچنان اتریوم به عنوان غول برنامههای غیرمتمرکز (DApps) باقی مانده است. گزارشی از DappReview که پرتال ردیابی برنامههای غیرمتمرکز است، نشان میدهد که دیفای یا امور مالی غیر متمرکز که با استیبل کوین ها رهبری میشوند بیشترین تراکنشها را در شبکه اتریوم در بر میگیرند. با اینکه دیفای در مقایسه با برنامههای غیرمتمرکز دیگر در شبکه به سقف بازار خود نرسیده است، تاثیر آن در شبکه پاشنه آشیل اتریوم را نمایان کرده است: مقیاسپذیری.
در عین حال که خبری از زمانبندی انتشار اتریوم نسخه ۲ وجود ندارد، پروژههای دیفای دیگر از این موقعیت استفاده میکنند. این مقاله فضای دیفای غیر اتریومی را بررسی میکند و با بحث راجع به برترین پروژهها شرایط جهانی بازار دیفای را آشکار میکند.
شرایط EOS
احتمالا بزرگترین تهدید برای قدرت اتریوم در قراردادهای هوشمند و اپلیکیشنهای غیرمتمرکز، EOS است. حداقل میتوان گفت که هدف اصلیاش این بوده است. EOS هیجان و نوید فراوانی داد. با این حال، شرایط فعلی به جهتی دیگر اشاره میکند. شرایط مختلفی از جمله نبود امکانات غیر متمرکز سازی لازم، توسعهدهندگان بسیار و همچنین اعضای قبیله EOS را به خداحافظی با پروژه رانده است. همچنین یک شبکه هرزنامه که با ماینینگ توکنهای EIDOS راهاندازی شد، EOS را مجبور به کاهش پهنای باند خود به میزان قابل توجهی در نوامبر ۲۰۱۹ کرد.
این مسئله در دادههای Defiprime قابل مشاهده است که از ۲۱۴ پروژه، ۲۲ عدد در پلتفرم EOS هستند. با این حال وقتی با DappRadar عمیقتر میشویم، میبینیم که تنها ۴ عدد از اپلیکیشنهای دیفای بر پایه EOS تعداد کاربران مناسبی دارد.
- پروتکل ویگور Vigor Protocol: یک پلتفرم وامدهی همتا به همتا
- چینتای Chintai: پلتفرم اجاره توکن
- اکوئیلیبریوم Equilibrium: مرکز دیفای بینالمللی همکاری
- میکرولون EOS Microloan: پلتفرم وامهای خرد
پروژهای بسیار جالب که به نظر بسیار امیدوار کننده میآید یک ارائه دهنده سرویس B2B Fintech است که معاملات دست دوم امنیت را صادر و مدیریت میکند.
سفر ترون Tron
ترون Tron یکی دیگر از پروژههای با اهمیتی است که توجه جهانی را به خود جلب کرده است و این مسئله بخاطر قدرت مارکتینگ بنیانگذار و مدیر عامل آن جاستین سان (Justin Sun) است. در عین حال نمیتوان دستاوردهای فنی را به مارکتینگ نسبت داد. یکی از دلایل این است که ترون به عنوان یک بلاک چین همه جانبه، از جمله دیفای تعریف کرده است.
ترون در شبکه خود بیش از دو میلیارد استیبل کوین USDT (با استاندارد TRC-20) منتشر کرده است که این بزرگترین دستاورد آن در سال گذشته بوده است. حرکت دیگری که باعث خوشحالی کاربران شد این بود که ترون امکان تراکنش رایگان را در اکثر مبادلات متوسط و بزرگ بوجود آورد.
با اینکه ترون از نظر سقف بازار و تعداد کاربران روزانه شرایط بهتری نسبت به EOS دارد، Defiradar نشان میدهد که ترون ۳ پروژه مهم دیفای دارد.
- شبکه جاست (Just Network): یک اکوسیستم مالی که شرایط وامگیری و مدیریت را فراهم میکند. با اینکه Poloniex جاستین سان IEO توکن JUST را در فوریه امسال گرفت، این موضوع تبلیغات زیادی برای آن نشد و آن بخاطر زیر سوال بودن سان به عنوان یک مارکتر بود.
- Oikos.cash: یک پلتفرم داراییهای مصنوعی، مشابه با Synthetix در اتریوم.
- زتیر فایننس Zethyr Finance: اولین دیفای در ترون. در اینجا کاربران میتوانند کوینهای بر پایه توکن TRC-20 از جمله TRX وام بگیرند.
حال بهتر است توجهمان را به دو پروژه که پتانسیل بسیار بالایی دارند ببریم. با اینکه نسبتا نوپا هستند، اخیرا در حال نمایش قدرت در رینگ دیفای هستند.
ظهور آلگوراند Algorand
آلگوراند Algorand یکی دیگر از اکوسیستمهای بلاک چینی است که بر دیفای تمرکز دارد. این یک پلتفرم بیمه و مدیریت دارایی است که راهکارهایی در مقیاس سازمانی ارائه میدهد. الگوراند که از اواخر ۲۰۱۹ آغاز به کار کرده، در ۲۰۲۰ در حال شکوفایی است و مرتبا در حال بروزرسانی است.
در قلب خود، این یک مکانیسم توافقی Pure Proof of Stake یا PPoS را برای مقیاسپذیری بکار میگیرد. دارایی استاندارد الگوراند (ASA) شرایط توکنسازی قدرتمندی را برای کلاسهای مختلف دارایی مهیا میسازد. در واقع امکانات متعدد و قدرتمند آلگوراند بر Layer 1: ASA، قرارداد هوشمند ASC و Atomic Swap توسعه یافته است. آلگوراند اخیرا قرارداد هوشمند Stateful (همچون اتریوم) را به نسخه های Stateless قبلی خود افزوده است. که باعث میشود یک راهکار جامع برای امکانات قراردادهای هوشمند دیفای ارائه کند. همچنین آلوگراند در ذهن خود راهکارهای مقیاس سازمانی را در ذهن دارد.
فهرست مشتریان آلگوراند بسیار طویل است، مخصوصا با توجه به اینکه یک سال و نیم است که متولد شده است. در همین زمان توانسته هم استیبل کوین USDT و هم استیبل کوین USDC را در خود جای دهد. آلگوراند با تعداد زیادی از مشتریان بلند مرتبه خود از جمله دولتها شریک شده تا پروژههای دیفای با اهمیت را اجرایی کند.
- Marshall Islands’ CBDC: انتخاب شده به عنوان یک پلتفرم زیرساختی برای ساخت ارز دیجیتال بانک مرکزی کشور
- IBMR.io: برای ساخت سیستم میکرو فایننس بر پلتفرم الگوراند برای طبقه متوسط شهری در جنوب آسیا
- Meld: برای توکنسازی داراییهای طلا در استرالیا
- IDEX: برای افزایش بر بلاک چین آلگوراند برای سرمایهگذاری در محبوبیت آلگوراند
پروژه کاوا Kava Project
ساختهشده بر پایه شبکه کازموس اتم (Cosmos ATOM)، کاوا یک پلتفرم بین زنجیرهای برای دیفای است. پروتکل بر پایه Tendermint و توافق PoS امکان مقیاسپذیری را فراهم میکند که یکی از مهمترین مسائل مربوط به استفاده از امور مالی غیر متمرکز است. شبکه اصلی آن به نام CDP در ژوئن سال ۲۰۲۰ منتشر شد.
کاوا مشابه با MakerDAO کار میکند و به کوینهای کریپتو این امکان را میدهد تا بر قراردادهای هوشمند به عنوان وثیقه سپرده شوند و استیبل کوینهای USDX خود را تولید کند. مشابه با سیستم Maker، یک توکن مجزا بنام Kava برای حاکمیت شبکه دارد. با این حال این یک ویژگی یکتا نیز دارد. از آنجا که تمرکز کاوا بر قابلیت همکاری با بلاک چینهای دیگر است، رمز ارزهای بر پایه بلاک چین متعددی را میتوان به عنوان وثیقه استفاده کرد. اولین آنها Binance Coin یا BNB است. این امر بسیار ساده است؛ چرا که Cosmos SDK بر کاوا و Binance Chain قدرت میدهد. به عنوان اولین باعث میشود تا دارندگان BNB میتوانند از آن به عنوان وثیقه در اکوسیستم دیفای استفاده کنند. کاوا در نظر دارد تا BTC، XRP و ATOM را نیز به عنوان داراییهای وثیقه اضافه کند.
برایان کر Brian Kerr در مکالمهای راجع به چشمانداز کاوا به کوین Cointelegraph گفت که شرکت قصد دارد تا به مرکز دیفای در مدل Cosmos تبدیل شود. این هدف ترکیب پذیری کاوا را نشان میدهد، ویژگی که پروژههای دیفای در اتریوم از آن لذت میبرند. وی افزود که معماری کاوا اجازه میدهد تا دیگر پروژههای بر پایه اتریوم دیفای مثل Augur و Compound به بلاک چین Cosmos متصل شود.
نتیجهگیری
با رشد روز افزون فضای دیفای، بازیگران زیادی به فضا اضافه شدهاند. اتریوم با در نظر گرفتن همه مسائلی که دارد، بزرگترین پلتفرم ارائه ترکیبپذیری و قابلیت همکاری است. در عین حال تعداد زیادی پروژه مانند کاوای بر پایه Cosmos یا چینتای بر پایه EOS در حال تبدیل شدن به بازیگران اصلی فضای دیفای هستند. همچنین آلگوراند به آرامی در حال به خطر انداختن تاثیر اتریوم در فضا است. پروژههای متعدد دیگری نیز مانند کاردانو هم هستند که به دیفایهای غیر اتریومی میپیوندد.
همه اینها به یک معنی است: کمپانیها و همچنین کاربران گزینههای مختلفی خواهند داشت تا نیازهای خود را برآورده کنند و باعث رشد فضا و حرکت به سمت جلو شوند.
