سرمایه‌گذاران و فعالان بازار ارزهای دیجیتال برای کسب سود و معامله موفق، به ابزارها و تکنیک‌های مختلفی نیاز دارند. یکی از این تکنیک‌ها و البته اولین و مهم‌ترین مورد، شناخت ساختار بازار (Market Structure) و درک روند کلی بازار است. درحقیقت شرط بقای یک سرمایه‌گذار در بازار رمزارزها، آگاهی نسبت به روند و رفتار قیمت ارزهای دیجیتال است. در این مطلب از میهن بلاکچین، یک راهنمای ساده و کاربردی برای درک ساختار بازار ارائه می‌کنیم تا برای انجام معاملات و ورود یا خروج از بازار، گمراه نشده و تصمیم درستی بگیرید.
ساختار بازار چیست؟
مفهوم ساختار بازار یا مارکت استراکچر (Market Structure) همانطور که از نام آن مشخص است، ساختار فعلی بازار و روند حرکت قیمت را نشان می‌دهد. معمولا ساختار بازار به سه حالت تقسیم می‌شود:
- صعودی یا گاوی (Bullish)
- نزولی یا خرسی (Bearish)
- خنثی یا رِنج (Neutral/ranging)
توانایی تشخیص ساختار بازار مانند یک قطب‌نما به شما کمک میکند تا از دریای پرتلاطم بازار کریپتو به سلامت عبور کنید. به عبارت دیگر با درک روند کلی بازار می‌توانید دید بهتری نسبت به موارد زیر داشته باشید:
- زمان خروج از بازار
- بهترین زمان برای خرید در کف
- اطلاع از تغییر روند احتمالی
ساختار کلی بازار چگونه است؟
پیش از پرداختن به روندها، باید موضوع جامع‌تری را بررسی کنیم. به طور کلی یک بازار مالی ترکیبی از ۴ مرحله است:
- انباشت (Accumulation)
- افزایش قیمت (Mark-up)
- توزیع (Distribution)
- کاهش قیمت (Mark-down)
۱. فاز انباشت
دوره انباشت (Accumulation) معمولا پس از یک روند نزولی طولانی اتفاق می‌افتد و ممکن است ماه‌ها یا حتی سال‌ها ادامه داشته باشد. در این دوره، پول‌های هوشمند بدون این‌که تاثیر بیش‌ازحدی بر قیمت‌ها بگذارند، وارد بازار می‌شوند.
۲. فاز افزایش قیمت
در این فاز، قیمت یک دارایی از محدوده انباشت به سمت بالا شکسته می‌شود و شروع به افزایش میکند. معمولا خرید توسط خرده‌فروشان، محرک اصلی این روند است و به خاطر سایه‌انداختن احساسات مثبت بر بازار، ادامه پیدا میکند.
۳. فاز توزیع
فاز توزیع دقیقا برعکس مرحله انباشت، بعد از یک روند صعودی طولانی اتفاق می‌افتد. در این مرحله، پول‌های هوشمند سعی می‌کنند بدون ایجاد تحرکات قیمتی و اثر ریزشی، از بازار خارج شوند.
۴. فاز کاهش قیمت
در این مرحله، قیمت یک دارایی از فاز توزیع به سمت پایین شکسته می‌شود و یک روند نزولی طولانی مدت را شروع میکند. پول هوشمند با تزریق فشار فروش، همه پوزیشن‌ها را لیکویید میکند و خریدارانی را که دیر وارد بازار شده‌اند، در دام خود گرفتار میکند.
علاوه بر این ۴ مرحله، در مقیاس‌های کلان دو فاز دیگر هم وجود دارد:
- پرش از نهر (Jump the Creek): بعد از افزایش ناگهانی قیمت از فاز انباشت، یک موج اصلاحی نزولی اتفاق می‌افتد. در این مرحله فروشندگان زودهنگام، با تصور ادامه‌دار بودن موج نزولی به دام می‌افتند.
- شکستن یخ (Break the Ice): بعد از کاهش ناگهانی قیمت از فاز توزیع، یک موج اصلاحی صعودی اتفاق می‌افتد و این‌بار خریداران به‌دام می‌افتند.
ساختار صعودی و نزولی
در حالت صعودی، سقف‌های جدیدی بالاتر از سقف قبلی (Higher High) و کف‌های جدیدی بالاتر از کف قبلی (Higher Lows) ایجاد می‌شوند.
- بالاترین سقف (HH): بالاترین سقف را بیابید و به سمت چپ نمودار نگاه کنید. هر سقف باید نسبت به سقف‌های قبلی بالاتر باشد.
- بالاترین کف (HL): بالاترین کف را بیابید و به سمت چپ نمودار نگاه کنید. هر کف باید نسبت به کف قبلی بالاتر باشد.
در حالت نزولی سقف‌های جدیدی، پایین‌تر از سقف قبلی (Lower High) و کف‌های جدیدی، پایین‌تر از کف‌های قبلی (Lower Lows) ایجاد می‌شوند.
- پایین‌ترین سقف (LH): پایین‌ترین سقف را بیابید و به سمت چپ نمودار نگاه کنید. این سقف باید نسبت به سقف‌های قبلی پایین‌تر باشد.
- پایین‌ترین کف (LL): پایین‌ترین کف را بیابید و به سمت چپ نمودار نگاه کنید. این کف باید نسبت به کف‌های قبلی پایین‌تر باشد.
اکنون با استفاده از ساختار صعودی (HH+HL) و نزولی (LH+LL) می‌توانیم تغییر روند احتمالی را مشخص کنیم. همانطور که در تصویر می‌بینید تشکیل اولین کف پایین‌تر از کف‌های قبلی (LL)، هشدار اولیه برای تغییر روند است. در ادامه، با شکل گیری یک سقف، پایین‌تر از سقف‌های قبلی (LH) هشدار دوم به صدا درمی‌آید و استدلال تغییر روند را تایید میکند. سپس یک روند نزولی شدید شکل می‌گیرد.
تایم‌فریم و اندیکاتور مناسب برای تحلیل ساختار بازار
استفاده از تایم‌فریم‌های ساعتی و روزانه برای تحلیل روند بازار، کمی گیج‌کننده هستند؛ زیرا ممکن است الگوهای متعدد با همدیگر همپوشانی داشته باشند. بنابراین بهتر است از تایم‌فریم‌های بالاتر (HTFs) برای تحلیل ساختار بازار استفاده شود. به طور مثال تایم فریم‌های هفتگی به شما اجازه می‌دهند روی روندهای بلندمدت‌تر تمرکز کنید و از نوسان‌های روزانه دور بمانید. تایم‌فریم‌های بلندمدت به شما کمک می‌کنند یک دارایی را بدون ترس، زمان طولانی‌تر نگه‌داری کنید.
صندوق‌های پوشش ریسک (Hedge Funds) بزرگ که دارای پوزیشن‌های معاملاتی میلیون دلاری هستند، نمی‌توانند به سرعت به نوسان‌های روزانه واکنش نشان دهند. به همین دلیل معمولا برای خرید و فروش از چارت‌های هفتگی استفاده می‌کنند. هرچه بازه زمانی بالاتر باشد، چشم‌انداز واضح‌تری نسبت به روند بازار خواهید داشت.
برای این‌که دید بهتری نسبت به تغییر روند بازار به‌دست بیاورید، می‌توانید از اندیکاتورهای EMA کمک بگیرید. به طور مثال می‌توانید از اندیکاتور میانگین متحرک نمایی ۹ روزه (9-EMA) و ۲۱ روزه (21-EMA) در تایم فریم‌های روزانه و هفتگی استفاده کنید. به خاطر داشته باشید که اندیکاتورها به تنهایی گزینه ایده‌آلی برای تحلیل نیستند و باید در کنار سایر استراتژی‌های تحلیلی مانند پرایس اکشن (Price action) استفاده شوند.
سخن پایانی
فرقی نمی‌کند که شما یک نوسان‌گیر باشید یا یک سرمایه‌گذار معمولی، به هر حال شناخت ساختار بازار (Market Structure) برای همه کاربران مهم و حیاتی است. برای جلوگیری از ضرر در بازارهای نزولی، بهتر است هر زمان که تاییدیه شکست در ساختار بازار را دریافت کردید، دارایی‌های خود را بفروشید. به خاطر داشته باشید که ساختار بازار (MS
