نسخه کامل پیش‌نویس سند ریال دیجیتال بانک مرکزی منتشر شد. نسخه‌ای ناقص از همین سند چند روز پیش منتشر شده بود. بانک مرکزی در مورد اعتبار این سند اظهار نظری نکرده است.
به گزارش میهن بلاکچین، چند روز پیش فایلی ناقص و ۹ صفحه‌ای توسط وبسایت تحلیل بازار منتشر شد که عنوان آن، «پیش نویس سند ریال دیجیتال»، و لوگوی بانک مرکزی، باعث جلب توجه شد. امروز فایل دیگری در ۵۳ صفحه منتشر شده است که ظاهرا نسخه کامل شده همان فایل است. تا زمان نگارش خبر بانک مرکزی در مورد اعتبار این سند اظهار نظری نکرده است.
برای اطلاع از گزارش پیشین میهن بلاکچین در این مورد و بررسی فایل ۹ صفحه‌ای مذکور می‌توانید مطلب زیر را مطالعه کنید.
در فایل جدیدا منتشر شده که به نظر می‌رسد نسخه کامل «پیش نویس» سند ریال دیجیتال باشد، هدف از تهیه این سند «تبیین اهداف، ابعاد، تهدیدها و فرصت‌های توسعه ریال دیجیتال» و «بررسی الزامات و اثرات توسعه ریال دیجیتال بانک مرکزی از جهات اقتصادی، فنی و کسب و کاری» توصیف شده است. مهمترین نکات اشاره شده در این سند به نحوه تولید و توزیع و ویژگی‌های کاربردی ریال دیجیتال برمی‌گردد که در ادامه تشریح شده‌اند.
تولید ریال دیجیتال
ریال دیجیتال بانک مرکزی پس از طی مراحل قانونی و اخذ مجوزهای لازم، در حجم مشخصی توسط بانک مرکزی تولید و در اختیار هیات نظارت بر اندوخته اسکناس قرار خواهد گرفت. ریال دیجیتال تولید شده پس از تامین پشتوانه‌های لازم توسط بانک مرکزی و ارائه به آن هیات، از زیر کلید هیات خارج و منتشر شده و از این مرحله به بعد، هر واحد ریال دیجیتال، بدهی مستقیم بانک مرکزی به دارنده آن تلقی می‌شود.
ریال دیجیتال منتشر شده عینا همان ریال جاری کشور بوده و همواره هر واحد از آن معادل یک ریال ارزش خواهد داشت. بنابراین مباحثی مانند نرخ برابری ریال و ریال دیجیتال، مازاد ارزش ریال دیجیتال نسبت به سایر انواع پول رایج کشور و عایدی سرمایه ناشی از نگهداری ریال دیجیتال فاقد موضوعیت خواهد بود.
پس از انجام عملیات انتشار، رمز ریال عملا در کیف ریال دیجیتال بانک مرکزی قرارگرفته و آماده توزیع بین بانکهای متقاضی خواهد بود. همانگونه که در بخش بعد تشریح خواهد شد، مکانیزم توزیع ریال دیجیتال به بانکها مشابه توزیع اسکناس بین بانکها می‌باشد.
توزیع ریال دیجیتال
ساختار توزیع ریال دیجیتال، متشکل از دو لایه است. بانک مرکزی به‌عنوان ناشر ریال دیجیتال، در گام اول و سطح کلان ریال دیجیتال را در اختیار لایه اول (بانکهای تجاری) قرار می‌دهد. در لایه اول، اعضا با بانک مرکزی در ارتباط بوده و قادر به نگهداری و انتقال ریال دیجیتال و توزیع خرد بین کاربران عادی و تجاری می‌باشند. همانگونه که عنوان شد، مکانیزم توزیع ریال دیجیتال بین بانکها، مشابه توزیع اسکناس است. بنابراین ریال دیجیتال، در مقابل تامین مقدار متناظری اسکناس یا ذخایر از سوی بانک متقاضی، در کیف ریال دیجیتال بانک متقاضی قرار خواهد گرفت.
در لایه دوم نیز اعضا (کاربران عادی و تجاری) با لایه بالاتر از خود در ارتباط بوده و مشتریان از طریق تبدیل وجه نقد یا سپرده خود نزد بانکها به ریال دیجیتال، مقدار مشخصی ریال دیجیتال را به کیف ریال دیجیتال خود منتقل می‌کنند. ریال دیجیتال مشتریان بانکها در حساب بانکی نگهداری نمی‌شود، بلکه در کیف ریال دیجیتال نزد خود مشتریان نگهداری می‌شود و در اثر انجام تراکنش ریال دیجیتال، بطور مستقیم به کیف‌های مختلف منتقل می‌شود.
چشم‌انداز کلی و مختصات اقتصادی و کسب‌و‌کاری ريال ديجیتال بانک مرکزی
ریال دیجیتال بانک مرکزی همانند اسکناس و سکه، کاربری عمومی دارد، به صورت دیجیتال در کیف ریال دیجیتال مشتریان قرار می‌گیرد و به صورت همتا به همتا قابل انتقال است.
- ریال دیجیتال مشتریان بانکها در حساب بانکی نگهداری نمی‌شود، بلکه مشابه اسکناس، بدون نیاز به حساب بانکی در کیف ریال دیجیتال خود مشتریان نگهداری می‌گردد.
- امکان تبدیل یک‌به‌یک ریال دیجیتال به سایر انواع پول رایج کشور از جمله اسکناس وجود دارد.
- انتقال ریال دیجیتال از یک کیف شخصی به کیف شخصی دیگر (بدون ارائه سایر خدمات) مستلزم پرداخت کارمزد نمی‌باشد.
- ریال دیجیتال قابلیت اعمال سقف تراکنش و مقدار قابل نگهداری در کیف ریال دیجیتال را دارد.
- هیچ‌گونه سود یا بهره‌ای به ریال دیجیتال پرداخت نمی‌شود.
- ریال دیجیتال به منظور تسویه مبادلات خرد استفاده می‌شود و در هدف‌گذاری اولیه جهت اجرای آزمایشی، برای تسویه میان بانکها و اجراي سیاست‌های پولی، کاربردی نخواهد داشت.
- ریال دیجیتال بانک مرکزی در عین دارا بودن قابلیت تبدیل دو سویه از/به اسکناس و یا سپرده بانکی، قابلیت سپرده‌گذاری در قالب حساب ریال دیجیتال را ندارد.
