عبدالناصر همتی رییس کل بانک مرکزی در اولین گفت وگوی رسمی خود بعد از رفتن به بانک مرکزی، با حضور در گفت‌وگوی ویژه خبری شبکه دوم سیما توضیحاتی در خصوص بسته جدید ارزی دولت به مردم ارایه کرد و اظهار داشت:
نظام تکلیف کرد این مسئولیت را بگیریم و به همین خاطر از چین به بانک مرکزی آمدم.
وی گفت:
خوشحال هستم در جایی قرار گرفتم که بتوانم به ملتم خدمت کنم این یکی از آرزوهای همیشگی من است که به مردم خدمت کنم.
رییس کل بانک مرکزی با طرح این پرسش که وضعیت بازار ارز الان چگونه است؟ افزود:
الان بر اساس نرخ ترجیحی ۴۲۰۰ تومان کلیه کالاها وارد می شوند البته این نرخ الان به ۴۴۰۰ تومان افزایش یافته است.
همتی تصریح کرد:
با توجه به ممنوعیت خرید و فروش ارز،در حاشیه بازار نرخی شکل گرفته بود که در کل مجموعه اثر گذاشته بود. تلاش کردیم بازار به شکل درست باز شود ادامه این مسیر به هیچ وجه صحیح نیست.چه اشکالی دارد اجازه دهیم فعالین اقتصادی به راحتی با یکدیگر همکاری کنند.
وی با بیان اینکه بسته جدید ارزی در جلسه شورای سران مطرح و تحلیل شد، گفت:
امیدواریم این طرح اثر خوبی داشته باشد هرچند گوشه ای از این طرح که امروز منتشر شد باعث کاهش قیمت طلا و ارز شد.
روحانی دستور داد/ ارز ۴۲۰۰ تومانی تا فروردین ۹۸ نباید تغییر کند
رئیس کل بانک مرکزی در ادامه اجرای بسته جدید ارزی را نوید بخش ثبات در بازار ارز دانست و افزود:
ما یک بازار خواهیم داشت؛ دغدغه مهم مقام رهبری و رییس جمهور این است که کالاهای اساسی و دارو با قیمت ثابت و بدون افزایش نرخ به دست مردم برسد. این دغدغه رئیس جمهور بود و در تمام جلسات به این موضوع تاکید می کرد.
وی افزود:
لیست های مربوط به کالاهای ضروری که از کالاهای اساسی نیز جلوتر است, دارو و هر آنچه در گروه ضروری مردم قرار دارد باید با ارز ۴۲۰۰ تومانی تامین شود. تا فرودین ۹۸ هم نرخ این ارز نباید تغییر کند. این دستور رئیس جمهور است.
همتی درباره اینکه چه تضمینی وجود دارد که تخلفی در این زمینه وجود نخواهد داشت؟ تصریح کرد:
این اتمام حجت رئیس جمهور با مسئولین مربوطه است و آنها قول داده اند که نظارت داشته باشند تا تخلفی در زمینه تخصیص ارز دولتی به کالاهای اساسی مردم رخ ندهد.
رئیس کل بانک مرکزی در واکنش به اینکه قبلاً در بازار ثانویه و بازار اول تخلفاتی در حوزه تخصیص ارز دولتی رخ داده بود، اظهار داشت:
چون حجم کالا زیاد بود کنترل هم سخت بود ولی برای اینکه کنترل کارآمد باشد ارز دولتی محدود به کالاهای اساسی و ضروری مردم، شد.
وی در پاسخ به این سوال که آیا این سیاست این موجب رانت نمی شود؟ تصریح کرد:
ان شالله که نمی شود.
این عضو کابینه دوازدهم، در تشریح سیاست دولت در بازار ثانویه ارز گفت:
بازار دوم عمق خیلی زیادی خواهد داشت و مثل قبل نیست. قبلاً قرار بود ۲۰ درصد ارز صادراتی ها به این بازار برود ولی نشد.
چه کسانی از بازار ثانویه می توانند ارز بخرند؟
همتی در پاسخ به این سوال که چه کسانی باید ارز خود را به بازار ثانویه بیاورند؟ تصریح کرد:
یک بخش واردکننده ها هستند که غیر از کالاهای اساسی و ضروری باید ارز خود را به بازار ثانویه بیاورند.
به گفته وی، عرضه ی ارز پتروشیمی ها،فولادی ها، فلزات رنگی، گاز، فراورده های نفتی در بازار ثانویه خواهد بود که براساس عرضه و تقاضا رخ خواهد داد.
نرخ ارز بازار ثانویه چند است؟
همتی درباره نرخ ارز در بازار ثانویه گفت:
ما در نرخ دخالت نخواهیم کرد فقط در مواردی که احساس کردیم ضرورت است وارد می شویم.
رئیس کل بانک مرکزی در پاسخ به این سوال که چه تضمینی وجود دارد صادرکننده ها ارز خود را وارد بازار کنند؟ تصریح کرد:
دوره اول صادرکننده ها این کار نکردند و اشتباه هم کردند. در این دوره مابه التفاوت را از آنها می گیریم. و حتما باید به خزانه برگردانند. تمهیداتی را رئیس جمهوری اتخاذ کرده و صادراتی ها در این بازار حضور جدی خواهند داشت.
او در پاسخ به این سوال که چطور واردکننده ها مطمئن شوند که گران نخریده اند؟ افزود:
خیلی بده من بخواهم درباره نرخ حرف بزنم؛ نرخ را باید بازار تعیین کند. نرخی که در این بازار شکل خواهد گرفت بخاطر وزن زیادی که دارد، تحت تاثیر قرار می گیرد.
همتی تاکید کرد:
امیدواریم نیازی به دخالت در بازار نداشته باشیم و بانک مرکزی ذخایر خود را اضافه کند؛ سیاست من اضافه کردن ذخایر بانک مرکزی است. و انشالله بهتر از این شود.
وی در پاسخ به این سوال که چه کالاهایی در این بازار می توانند ارز مطالبه کنند؟ گفت:
امیدواریم نیازی به دخالت در بازار نداشته باشیم و بانک مرکزی ذخایر خود را اضافه کند؛ سیاست من اضافه کردن ذخایر بانک مرکزی است. و انشالله بهتر از این شود.
رئیس کل بانک مرکزی در ادامه تاکید کرد:
ارز ۴۲۰۰ تومان اصلا دست تولید کننده نمی رسید؛ هر چه نرخ دستوری باشد، در آن رانت و فساد خواهد بود. خیلی ها گفتند که درسته این نرخ ۴۲۰۰ تومان است ولی ما ۱۵۰۰ تومان بالاتر می گیریم و می دهیم.
تشریح فعالیت صرافی ها در بسته جدید ارزی/ ارز آزاد دیگر قاچاق نیست
وی در بخش دیگری از این گفت‌وگو به توضیح درباره ادامه فعالیت صرافی ها در قالب بسته جدید ارزی پرداخت و گفت:
یکی از مشکلات فعلی ما این است که برای مسافرت و دارو گرفتن ارز برایشان سخت بود؛ قاچاق اعلام کردن ارز مشکلات جدی به وجود آورده بود. تصمیم رئیس جمهور بر لغو این دستور است. خرید وفروش ارز از صرافیها از این به بعد آزاد است و دیگر قاچاق محسوب نمی شود.
همتی ادامه داد:
بنابراین امیدوارم صرافیهای محترم که مدتی است فعالیتشان متوقف شده واقعا به سیستم بانکی و بانک مرکزی و دولت و مردم کمک کنند که بازار را شفاف کنیم و نیازهای مردم را بانرخ ارز بازار تامین کنیم.
وی افزود:
صرافی هایی که خرید و فروش خرد انجام می دهند مثلا تا ۱۰ هزار دلار،این صرافیها حتما باید خود را با بازار ثانوی یکی کنند. دراین بازار حسابشان تسویه می شود.
رئیس کل بانک مرکزی با بیان اینکه چهار ماه اول امسال ۱۵ میلیارد دلار صادرات غیرنفتی داشتیم یعنی حداقل ۴۰ میلیارد دلار صادرات غیرنفتی خواهیم داشت که این خیلی خوب است، تصریح کرد:
بالاخره بازار کش(نقد) از بازار حواله ای درصدی اختلاف دارد و همه جا اینطور است؛ در این حد قابل قبول است.
همتی تاکید کرد که صرافیها در خرید مشکلی ندارند ولی در فروش باید کمی کنترل شود که برای نیازهای واقعی مردم باشد.
بسته جدید ارزی تورم هم دارد؟
او درباره آثار تورمی بسته جدید گفت:
بالاخره این بازار که اتفاق افتاد، باید قبول کنیم که تحریکات دشمن هم هست. ما شرایطی هستیم که چیزی شبیه جنگ اقتصادی است و امریکا انواع و اقسام تحریم ها را برقرار کرده و تلاش برای اضافه دارد ولی دولت انقدر اقتدار دارد که در همان روز تحریم ها میخواهیم بازار را باز کنیم.
رئیس کل بانک مرکزی با بیان اینکه بخاطر جوی که ایجاد شد انتظارات برای مردم خیلی بالا رفت، افزود:
صداوسیما و ما در دولت باید کمک کنیم انتظارات مردم مثبت شود. عوامل و عناصری انتظارات منفی ایجاد می کنند تا نرخ بالا برود در حالی که پایه ای ندارد.
سکه با آزاد شدن ارز، ارزان می شود
همتی با اشاره به کاهش قیمت دلار و سکه بعد از اعلام برخی جزئیات بسته جدید ارزی در روز جاری اظهار داشت:
وقتی قاچاق شده بود فشار روی سکه رفته بود بنابراین قطعا قیمت سکه هم خواهد ریخت چرا که حباب داردو بیشتر از امروز خواهد افتاد.
وی گفت:
قبلاً اینها اثرش را روی تورم گذاشته و اتومبیل و موبایل و خانه و… گران شده است بیشتر از یک مقدار، بنابراین اگر واقعا نرخی که در بازار شکل می گیرد حتما کمک می کند که این تورم شکل گرفته را کنترل کنیم. در واقع سیستم کنترل تورم روی فعالیت های بازار ارز سوار خواهد شد در حالی که الان کنار بودیم و از دست ما خارج بود.
او درباره خروج سرمایه از کشور نیز گفت:
متاسفانه قبلاً صرافی ها و بقیه انتقال ارز حواله ای باعث خروج شد ولی الان با کنترلی که داریم انجام نمی افتد. ضمن اینکه الان ورود ارز و طلا و اسکناس به کشور توسط صرافی ها را آزاد کردیم.
همتی از دیگر مصوبه هیات دولت رونمایی کرد و گفت:
امروز تصویب شد که هر کس آمادگی داشت طلا وارد کند به او اجازه می دهیم و از تعرفه و ارزش افزوده معاف است.
او درباره پیش فروش ها و استفاده از بورس ارز و… گفت:
درباره بورس من برنامه جدی دارم و دراین باره صحبت هایی کرده ام که بسیار مهم است. کنترل بازار ثانویه از طریق بازار باز و بازارهای مالی خواهیم کرد. یعنی بازار مالی را کنار بازار ثانویه می آوریم و استفاده جدی می کنیم. جلسات مقدماتی هم شروع کردیم انشاءالله در یکی دو هفته آینده تصمیمات خوبی دراین باره می گیریم.
رئیس کل بانک مرکزی زمان اجرای بسته جدید ارزی را سه شنبه اعلام کرد و افزود:
برای اینکه بتوانیم جلساتی فردا با صادر کننده های عمده و صرافی ها داشته باشیم؛ که هنوز فرصت نکرده ام، انشاءالله سه شنبه این بسته جدید عملیاتی خواهد شد.
وی با اشاره به یک نکته خیلی مهم در بسته جدید ارزی تصریح کرد:
دوره ای مردم سپرده ارزی گذاشتند ولی بعدا بهشان ریال دادند که اثر خیلی بدی داشت و به مردم جفا شد. این بار تصمیم گرفتیم بانک مرکزی سپرده ارزی از مردم بگیرد تا با این روش سپرده ها را جذب کند. بانکهای عامل مجازند از طرف بانک مرکزی سپرده های مردم را بگیرند و سود ارزی بدهند. آئین نامه اش را به زودی ابلاغ میکنیم.
همتی گفت:
مردم ارز داخل خانه و زیر تشک را بیاورند در بانکها بگذارند. این مصوبه سران سه قوه است و بانک مرکزی هم آن را تضمین میکند.همه باید از این استقبال کنند.
رئیس کل بانک مرکزی تاکید کرد:
مردم عزیز هم باید کمک کنند دولت را که متعلق به مردم است. جلوی این همه فشارهای بین المللی ایستاده تا مردم زندگی کنند. ببینید در ترکیه مردم داشتند اسکناسهای دلار را آتش میزدند و باید همیت کشوری و ملی داشته باشیم.
وی وضع کنونی اقتصاد کشور را مشابه زمان جنگ دانست و گفت:
الان مثل زمان جنگ است؛ الان جنگ اقتصادی است و نباید حتما موشک و فیزیکی باشد. ملت ما شک ندارم که انشاءالله حتما مردم و نظام و دولت پیروز خواهند شد.
همتی درباره اینکه آیا بازهم بازار ارز در کوچه و پس کوچه ها فعال خواهد بود؟ عنوان کرد:
بازار کوچه پس کوچه در پیشرفته ترین کشورها هم هست و قاچاق هست. ولی قیمت راانشاءالله کاری میکنیم که در بازار شکل بگیرد.
رئیس بانک مرکزی معمولا نباید حرف بزند همه جای دنیا بیانیه میدهد و زیاد حرف نمیزند. امیدوارم من هم زیاد حرف نزنم ولی هرجا نیاز باشد توضیح میدهم.
در این شرایط سخت امدم قبول کردم مسئولیت را و همه داشته های علمی و تجربی را برای خدمت به کار میگیرم. میخواهم اعتماد را به بانک مرکزی برگردانم. این بانک باید قلب اقتصاد کشور باشد.
همتی درباره ارز مسافرتی هم گفت:
از این به بعد آزاد است ولی آنها که حواله گرفته اند به همان نرخ قبلی ارزشان را می گیرند.
وی در ادامه تاکید کرد:
اعتقاد دارم بازارهای مالی باید به هم نزدیک بشوند. بانک مرکزی به عنوان متولی و بورس متولی سرمایه و بیمه مرکزی به عنوان متولی بیمه باید با هم هماهنگ باشند. الان بازار غالب متاسفانه بازار پول است. یعنی بالای ۸۰ درصد. باید کمک کنیم بازار پول در خدمت کوتاه مدت باشد و بازار بورس و حتی بیمه بروند به سمت تامین مالی های بلند مدت. الان فرصت خوبی است و من ایده و علاقه دارم درباره اش .فعالان بازار سرمایه مطمئن باشند کنارشان هستم و کمک میکنیم این دو بازار به هم نزدیک شوند. به بیمه هم تعلقی مثل عرصه رسانه دارم. یعنی تعلق نوستالژیک.
برنامه همتی برای نرخ سود بانکی چیست؟
همتی درباره تغییر نرخ سود سپرده های بانکی گفت:
این طرح را هم حتماً بررسی خواهیم کرد ولی در این یک هفته ای که به بانک مرکزی آمدم تمام وقت درگیر سیاست ارزی بودم؛
وی افزود:
من با مدیران عامل بانک ها رفیق و دوست هستم ولی در زمان تخلف آنها، حتما برخورد خواهم کرد.
همتی عمده مشکلات اقتصادی کشور را به دلیل نقدینگی دانست و افزود:
اگر قرار باشد بانک ها اضافه برداشت داشته باشند، و هر کاری دوست داشته باشند بکنند، حتما با آنها برخورد می شود؛ قطعا با خلق پول، اضافه برداشت و غیره برخورد خواهیم کرد.
رییس شورای پول و اعتبار ادامه داد که بعد از ساماندهی به بازار ارز، بنگاهداری بانک ها و مطالبات معوق و بدهی دولت به بانک ها رسیدگی خواهد شد.
همتی اظهار داشت:
به مردم قول میدهم در مدتی که مسئولیت بانک مرکزی را دارم به صورت تمام وقت در خدمت حل مشکلات سیستم بانکی و مردم باشم.
وی در مورد طرح اصلاح قانون بانکداری نیز گفت:
اگر قرار است طرحی و اصلاحی در سیستم بانک مرکزی باشد نباید کار ما را دشوارتر کند٬ هدف تحول است و باید اختیارات و امکانات بانک مرکزی افزایش یابد.
رییس کل بانک مرکزی با بیان اینکه امیدوارم با طراحان طرح به تفاهم برسیم و نظرات کارشناسی ما را نیز بپذیرند، گفت:
صحبت‌هایی با رئیس مجلس و اعضای کمیسیون اقتصادی کرده‌ایم و امیدوارم به راه حلی برسیم که به نفع سیستم بانکی و کشور باشد.
همتی تاکید کرد:
همه مسئولین نظام تمام تلاش خود را می‌کنند تا معیشت مردم دچار مشکل نشود و از سوی دیگر دشمن نیز با تمام قوا وارد میدان شده است، ما مشکلات مردم را درک میکنیم و موظفیم برای حل مشکلات اقدام کنیم.
