بررسی پیش نویس لایحه نوآوری مالی مسئولانه؛ چه می توان انتظار داشت؟

هفته گذشته پیش‌نویس لایحه‌ای به سنای ایالات متحده ارائه شد که می‌تواند پیامدهای گسترده‌ای بر آینده ارزهای دیجیتال در این کشور و دیگر کشورها داشته باشد. این لایحه توسط سناتور جمهوری‌خواه ایالت وایومینگ، سینتیا لومیس (Cynthia Lummis) به همراه سناتور کرستن جیلیبرند (Kirsten Gillibrand) از حزب رقیب، تدوین شده است و حمایت دموکرات‌ها را نیز با خود دارد. همچنین حمایت فرد مهمی همچون سناتور تد کروز را نیز همراه دارد. این لایحه که «قانون نوآوری مالی مسئولانه» (Responsible Financial Innovation Act) نام دارد، طیف وسیعی از مفاهیم مربوط به ارزهای دیجیتال را در بر می‌گیرد. در ادامه این مطلب لایحه جدید سنا در خصوص رمزارزها را بررسی خواهیم کرد و از مفاد آن بیشتر خواهیم گفت. با ادامه این مطلب همراه میهن بلاکچین باشید.

هدف از تدوین لایحه نوآوری مالی مسئولانه چیست؟

لومیس و جیلیبرند، ماه‌ها برای تهیه این پیش‌نویس تلاش کردند؛ نخستین خبر از نگارش این لایحه، مربوط به ماه مارس (سه ماه پیش) است. متن هفتاد صفحه‌ای این پیش‌نویس را می‌توانید از این لینک مطالعه کنید. اما هدف از تدوین این طرح چه بوده است؟

در پست وبلاگی مشترک این دو سناتور، هدف اصلی از تدوین چنین ساختار قانونی نوینی، حفظ جایگاه ایالات متحده به عنوان قلب اقتصادی جهان بوده است. به زعم این نمایندگان، برای این کار، دولت فدرال می‌بایست نوآوری در حوزه بازار سرمایه‌های دیجیتال را تشویق کند و از مصرف‌کنندگان به نحوی مقتضی حمایت کند. در طول یک دهه گذشته، ارزهای دیجیتال به صنعتی ۱.۲ تریلیون دلاری تبدیل شده‌اند. همچنین در نظرسنجی موسسه مورنینگ کنسالت (Morning Consult) در ماه می ۲۰۲۲، ۱۹ درصد از بزرگسالان آمریکایی اظهار داشته‌اند که مالک نوعی از ارزهای دیجیتال هستند از این رو نیاز به ساختاری قانونی مختص به دارایی‌های دیجیتال احساس می‌شود.

در تشریح هدف این بسته قانونی، لومیس و جیلیبرند به موارد زیر اشاره کردند:

• ایجاد استانداردی شفاف برای تشخیص آن که کدام دارایی دیجیتال، کالا (Commodity) و کدام اوراق بهادار (Security) است. این مساله سبب شفافیت بیشتر در خصوص حوزه عمل نهادهای نظارتی (SEC مسئول اوراق بهادار و CFTC نهاد مسئول کامودیتی است) و بنگاه‌های تجارتی مرتبط خواهد شد. ملاک این تقسیم‌بندی، تجربیات گذشته (از جمله تست هاوی) خواهد بود.
• ارائه تعریفی شفاف. امروزه تعریف واضحی از دارایی‌های دیجیتال وجود ندارد. لایحه لومیس-جیلیبرند به دنبال تعاریفی است تا صحبت در خصوص ارزهای دیجیتال بتواند حول موضوعیتی مشخص صورت گیرد و همه آمریکایی‌ها تحت قانونی یکسان قرار گیرند.
• کنترل و نظارت بر بازار اسپات دارایی‌های دیجیتال به CFTC واگذار خواهد شد. از آن جا که عموم دارایی‌های دیجیتال ماهیتی کالا مانند دارند، کمیسیون معاملات آتی کالا (CFTC) مسئول رسیدگی به مسائل مرتبط با بازار اسپات این رمزارزها خواهد بود، همان‌گونه که مسئولیت نظارت بر دیگر بازارهای مشابه را بر عهده دارد. ارزهای دیجیتالی همچون بیت کوین و اتر که در تعریف کامودیتی صدق می‌کنند، زیر نظر CFTC قرار خواهند گرفت.
• تعریف ایجاد پیش‌نیازهایی محکم برای استیبل کوین‌ها که منجر به تراکنش‌هایی سریع و کارا خواهد شد و از کاربران حمایت خواهد کرد. مکانیزم پشتوانه ۱۰۰ درصدی به مصرف‌کننده این اجازه را خواهد داد تا همواره بتواند معادل دلاری را از ضرب‌کننده طلب کند.
• تشکیل کمیته‌ای از مشاوران متشکل از اعضایی با زمینه‌های مختلف تا به سازمان‌های مرتبط و قانون‌گذاران در خصوص تکنولوژی‌های نوین کمک کنند. این هیات به شکل مستمر افق به سرعت در حال پیشرفت دنیای ارزهای دیجیتال را رصد خواهد کرد و توصیه‌هایی به نهاد مرتبط ارائه خواهد کرد.
• ملزم کردن نهاد مرتبط قانونی برای انجام تحقیقی بر روی مصرف انرژی ارزهای دیجیتال. این لایحه کمیسیون مقررات انرژی فدرال را موظف خواهد کرد تا این حوزه را بررسی کرده و گزارشی ارائه کند. درک میزان انرژی مصرف رمزارزها (به خصوص حوزه ماینینگ) و شناسایی راه‌هایی برای کاهش مصرف حیاتی است.
• رهنمون کردن SEC و CFTC به مطالعه و ارائه گزارشی در خصوص روند پیشرفت سازمان‌های خودتنظیم (SRO). این نهادها می‌توانند نقشی مکمل در کنار قانون‌گذار برای ارائه مقررواتی شفاف و پویا داشته باشند. ترکیب و دامنه اثر این سازمان‌ها باید بیشتر مورد مطالعه قرار گیرد.
• جهت‌دهی SEC و CFTC به همکاری با وزارت خزانه‌داری و انستیتو ملی استاندارد برای تدوین راهنمایی جامع در خصوص حفظ امنیت سایبری واسطه‌های فعال در حوزه دارایی‌های دیجیتال. ایالات متحده باید به دنبال تعیین استانداردهای قانون‌گذاری در این حوزه باشد و بتواند به خوبی با شناسایی تهدیدها از راه‌های دور زدن تحریم‌ها، پولشویی، ترورسیم مالی و غیره جلوگیری نماید. همچنین باید قوانینی در خصوص امنیت سایبری تدوین شود تا مراحل شناسایی تهدید، عملیات روزمره، وارسی کدها و تست‌های نفوذ را شفاف نماید.
• ارائه فضایی به نوآوران برای امتحان فناوری‌های مالی نوین با حمایت قانون‌گذاران فدرال و محلی. فناوری‌های نوآور باید بتوانند در مراحل اولیه پیشرفت ازادی عمل داشته باشند. این لایحه به دنبال ایجاد ساختاری است تا قانون‌گذاران محلی (سطح ایالتی) و فدرال بتوانند با شرکت‌های نوآور مشارکت نمایند تا بتوانند به آن‌ها اجازه دهند تا محصولات جدید مالی را در سطح محدود به بازار عرضه نمایند. این به قانون‌گذاران اجازه خواهد داد تا در محیطی کنترل‌شده با محصولات مالی جدید آشنا شوند و در آموزش مالی مصرف‌کننده نهایی نقش ایفا کنند.
• ارائه ساختاری برای اخذ مالیات از دارایی‌های دیجیتال. با رشد روزافزون دارایی‌های دیجیتال، لازم است تا اقداماتی صورت گیرد تا استفاده از آن در زندگی روزمره حتی ساده‌تر شود. لایحه لومیس-جیلیبرند حدی (de minis rule) برای ارزش تراکنش‌های ارزهای دیجیتال در نظر می‌گیرد که مردم بتوانند به کمک آن خرید نمایند و از معافیت مالیاتی برخوردار شوند. همچنین این لایحه وضعیت مشمولیت مالیاتی بازیگران مختلف این عرصه را مشخص می‌کند. یکی از مهم‌ترین نتایج این لایحه ابهام‌زدایی از ماینرها و اعتبارسنج‌هاست که پیش از این «کارگزار – Broker» تلقی می‌شدند و باید مطابق با آن مالیات می‌دادند. طبق این لایحه، عایدی (پاداش) ناشی از این اعمال، مادامی که تبدیل به ارز دیگری نشده است، قابل پیگرد برای مفاصا حساب نیستند.
• جهت دهی به دفتر مسئولیت‌پذیری دولت (Government Accountability Office) – نهادی مشابه کمیسیون اصل نود مجلس – برای ارائه گزارشی در خصوص فرصت‌ها و خطرات احتمالی سرمایه‌گذاری اموال صندوق‌های بازنشستگی در حوزه ارزهای دیجیتال. گزارش تهیه شده به کنگره، وزرارت خزانه‌داری و وزارت کار ارائه خواهد شد.
• ارائه گزارشی در خصوص یوان دیجیتال، ارز CBDC بانک مرکزی چین. با رشد ارزهای دیجیتال بانک‌های مرکزی (CBDC)، امنیت ملی آمریکا ممکن است متاثر از یوان دیجیتال و عزم چین برای تشویق استفاده از ان به شکل بین‌المللی شود بنابراین لازم است تا تحقیقی جامع در خصوص آن صورت پذیرد.

می‌توانید توضیح مختصر سناتور لومیس در خصوص این لایحه را در نشست بنیاد هریتیج از اینجا مشاهده نمایید.

پیامد این لایحه چه می‌تواند باشد؟

مهم‌ترین پیامد لایحه لومیس – جیلیبرند برای کاربر ایرانی ارزهای دیجیتال، چگونگی تقسیم‌بندی دارایی‌های دیجیتال است؛ اگرچه قوانین وضع شده در ایالات متحده تاثیری مستقیم بر روی ایرانیان نخواهد داشت اما تبعات آن به واسطه قدرت اقتصادی این کشور دامن‌گیر همه خواهد بود.

با توجه به اذعان نویسندگان این لایحه و البته شواهدی دیگر – همچون نقش مشورتی کلیدی مایکل سیلور (مدیرعامل مایکرواستراتژی و بیت کوین ماکسیمالیست مشهور) و دیگر بزرگان حوزه – به نظر می‌رسد که بیت کوین و اتر از زمره تعریف اوراق بهادار خارج شوند، اما اواضاع برای دیگر آلت کوین‌ها چندان روشن نیست. با توجه به موضع خصمانه گری گنسلر، مدیر کمیسیون اوراق بهادار آمریکا در قبال ارزهای دیجیتال و سوابقی همچون شکایت این نهاد از ریپل، اوضاع می‌تواند برای باقی ارزهای دیجیتال ناخوشایند شود. همچنین گنسلر در واکنش به این لایحه، از تبعات آن و خارج شدن کنترل این نهاد بر اکسچنج‌ها ابراز نگرانی کرد و خاطرنشان ساخت که خطر خروج تریلیون‌ها دلار سرمایه صنعت مالی در واکنش به سهل‌گیری این لایحه وجود دارد. وی همچنین اشاره کرد که صرافی‌ها هم‌اکنون صدها توکن لیست کرده‌اند و احتمال اینکه هیچ یک از آن‌ها اوراق بهادار نباشد، بسیار اندک است.

در طرف دیگر، راستین بهنام (Rostin Behnam)، مدیر CFTC، این لایحه را بسیار خوب خواند. به نظر می‌رسد وی از واگذاری حق نظارت بر بازارهای ثانویه (صرافی‌ها) بر عهده CFTC بسیار راضی است.

از سوی دیگر به واسطه نقش ماینرهای بیت کوین مستقر در ایالت تگزاس و حمایت تد کروز، سناتور ایالت تگزاس، از این لایحه می‌توان انتظار بهبود شرایط برای ماینرها را داشت. همچنین سناتور لومیس از دارندگان بیت کوین است. وی در گزارش افشای دارایی شخصی خود، از خرید بیت کوین (با ارزش بین ۵۰ تا ۱۰۰ هزار دلار) خبر داد:

قسمت ترسناک دیگر برای ایرانیان، الزاماتی است که این لایحه می‌تواند در خصوص جلوگیری از دور زدن تحریم‌ها و مبارزه با تروریسم مالی داشته باشد. هنوز جزییات زیادی از این قسمت در دسترس نیست؛ در واقع پیش‌بینی می‌شود خود این لایحه (منهای بخش مربوط به استیبل کوین‌ها) تا پایان سال جاری میلادی تصویب نشود.

در صورتی که توکنی مشمول تعریف اوراق بهادار شود، باید در تناوبی زمانی، گزارش‌هایی دوره‌ای به SEC ارائه دهد. تمهیداتی فراهم شده است تا این گزارش‌دهی تا خد امکان آسان و بدون هزنیه باشد. از سوی دیگر تیم توسعه‌دهنده می‌تواند با حرکت به سوی غیرمتمرکز شدن، طبق شرایطی دیگر ملزم به گزارش‌دهی نباشد.

ایراداتی در این لایحه وجود دارد که ناشی از درک نه چندان کامل از این فضا (و به خصوص دیفای) است؛ به عنوان مثال صرافی‌های غیرمتمرکز طبق این لایحه زیرنظر CFTC قرار می‌گیرند که خود به معنی این است که باید کنترلی بر روی توکن‌های لیست شده خود داشته باشند در حالی که بسیاری از صرافی‌های غیرمتمرکز بی نیاز به مجوز اجازه ایجاد استخر جدید را به کاربران می‌دهند و به صورت کلی این کار ممکن نیست.

نکته دیگر جالب توجه معافیت مالیاتی تراکنش‌های کمتر از ۲۰۰ دلار است؛ قوانین فعلی IRA در خصوص مالیات بسیار پیچیده و مشکل است و موجب سردرگمی بسیار است به نحوی که نیازمند ثبت و ضبط تمامی تراکنش‌ها توسط کاربر است. با این کار، هزینه‌های سربار بسیاری حذف خواهد شد و محاسبه میزان مالیات بسیار راحت‌تر خواهد شد.

در بخش DAOها، دائوهایی که به عنوان شرکت ثبت شوند، از تخفیف مالیاتی برخوردار خواهند شد اما الزامی برای این کار در نظر گرفته نشده است که قدمی رو به جلوست. باید توجه داشت که این لایحه در مرحله پیش‌نویس است و باید به انتظار تغییرات آن تا زمان تصویب نشست.

نتیجه گیری

پیش نویس لایحه نوآوری مالی مسئولانه هفته گذشته برای نخستین بار رونمایی شد. این لایحه که توسط سناتور لومیس و جیلیبرند ارائه شده است، سازوکاری جامع برای بسیاری از مسائل مرتبط با دنیای ارزهای دیجیتال ارائه کرده است. در این مطلب به برخی از مهم‌ترین سرفصل‌های این پیش‌نویس اشاره کردیم و برخی از نقاط قوت و ضعف آن را برشمردیم. نظر شما در خصوص قانون‌گذاری در حوزه ارزهای دیجیتال چیست؟ آیا باید حمایت قانون را در این حوزه داشته باشیم؟ اگر این لایحه را مطالعه کرده‌اید، نظر شما در خصوص آن چیست؟