سال ۲۰۲۵ شاهد ظهور مجدد چشمگیر سیاست‌های حمایت‌گرایانه تجاری به رهبری ایالات متحده است. از زمان روی کار آمدن دونالد ترامپ در ژانویه ۲۰۲۵، ایالات متحده با وضع تعرفه‌های گسترده و جدید، هم بر اساس کشورها و هم بر اساس بخش‌های خاص، ترس از یک جنگ تجاری جهانی را برانگیخته است. تنها در هفته گذشته، دور جدیدی از تعرفه‌های «متقابل» ظاهر شد و سایر کشورها نیز در پاسخ، اقدامات متقابل خود را اعلام کردند.
در این مطلب از میهن بلاکچین، بررسی می‌کنیم بازتاب این تعرفه‌ها که شدیدترین تعرفه‌ها از دهه ۱۹۳۰ به شمار می‌روند، در اقتصاد کلان و بازارهای ارزهای دیجیتال چگونه خواهد بود. در اینجا تحلیلی مبتنی بر داده در مورد سطوح تعرفه، روندهای اقتصاد کلان (تورم، رشد، نرخ بهره، چشم‌انداز فدرال رزرو) و تأثیر ناشی از آن بر عملکرد، نوسانات و همبستگی دارایی‌های دیجیتال ارائه می‌دهیم. در نهایت، حوزه‌های کلیدی قابل توجه و چشم‌انداز رمزارزها را در یک محیط رکود تورمی و حمایت‌گرایانه مورد بحث قرار خواهیم داد.
ظهور مجدد تعرفه‌ها در سال ۲۰۲۵
پس از سال‌ها آرامش نسبی تجاری، سال ۲۰۲۵ شاهد یک چرخش سریع بود. ترامپ در اولین روزهای بازگشت به قدرت، با استفاده از اختیارات اضطراری، شروع به اجرای وعده‌های انتخاباتی خود مبنی بر اعمال تعرفه‌های گسترده وارداتی هم برای کشورهای خاص و هم بخش‌های خاص کرد.
تنش‌های تجاری در تاریخ ۲ آوریل (۱۳ فروردین)، زمانی که ایالات متحده تعرفه‌های متقابل گسترده‌ای را اعلام کرد، تشدید شد و این روز به‌عنوان روز آزادی (Liberation Day)، آخرین نقطه عطف در جنگ تجاری جهانی، شناخته شد. آنچه بسیاری از کشورها زمانی روابط تجاری عادی‌شده با ایالات متحده می‌دانستند، اکنون تغییر کرده است. تحولات کلیدی هفته گذشته عبارتند از:
- تعرفه‌های پایه: ۱۰٪ تعرفه جدید بر تمام واردات به ایالات متحده اعلام شد که دهه‌ها آزادسازی تجاری را معکوس کرد. این عوارض پایه از ۵ آوریل (۱۶ فروردین) اجرایی شد.
- عوارض هدفمند: نرخ‌های بالاتر برای کشورهای خاص به‌صورت لایه‌ای اضافه شد. ترامپ این تعرفه‌ها را «متقابل» توصیف کرد که هدف آن کشورهایی با موانع بالا در برابر محصولات آمریکایی است. قابل ذکر است که چین با تعرفه اضافی ۳۴٪ روبرو خواهد شد که با احتساب ۲۰٪ موجود، نرخ مؤثر آن را به ۵۴٪ می‌رساند. سایر نرخ‌های هدفمند شامل ۲۰٪ برای کالاهای اتحادیه اروپا، ۲۴٪ برای ژاپن، ۴۶٪ برای ویتنام و ۲۵٪ برای واردات خودرو است. کانادا و مکزیک که قبلاً در ماه فوریه با تعرفه‌های ۲۰٪ مواجه شده بودند، استثناهای قابل توجهی بودند.
- اقدامات تلافی‌جویانه جهانی: شرکای تجاری ایالات متحده به‌سرعت به همین شیوه پاسخ داده‌اند. تا اواسط فوریه، چندین کشور که هدف تعرفه‌های اولیه قرار گرفتند، اقدامات تلافی‌جویانه را اعلام کرده بودند. کانادا، پس از ناتوانی در به تعویق انداختن عوارض ایالات متحده، تعرفه ۲۵٪ بر تمام واردات از آمریکا اعمال کرد. چین که در اوایل نیز پاسخ داده بود، در ۴ آوریل (۱۵ فروردین) با اعلام تعرفه گسترده ۳۴٪ بر تمام واردات از ایالات متحده، تنش را بیشتر کرد.
با اجرایی شدن تعرفه‌های متقابل و افزایش تنش‌های تجاری، انتظار می‌رود کشورهای بیشتری با اقدامات متقابل خود وارد عمل شوند. اتحادیه اروپا اعلام کرد که حاضر است تعرفه ۰٪ در ازای اقدام مشابه آمریکا لحاظ کند، در حالی که چندین اقتصاد بزرگ دیگر برنامه‌هایی را برای تلافی علیه آخرین تعرفه‌های ایالات متحده مشخص کرده‌اند. با اینکه گستره کامل پاسخ‌های جهانی نامشخص باقی مانده است، همه نشانه‌ها حاکی از ظهور یک جنگ تجاری گسترده در جبهه‌های متعدد است.
تعرفه‌های «روز آزادی» در ۲ آوریل (۱۳ فروردین)، تا ۶۰ کشور از جمله چندین شریک تجاری بزرگ ایالات متحده را هدف قرار داد:
کشور سهم از واردات آمریکا (٪) تعرفه (٪) اتحادیه اروپا ۱۸.۵ ۲۰ چین ۱۳.۴ ۳۴ ژاپن ۴.۵ ۲۴ ویتنام ۴.۲ ۴۶ کره‌جنوبی ۴.۰ ۲۶ تایوان ۳.۶ ۳۲ هند ۲.۷ ۲۷ بریتانیا ۲.۱ ۱۰ سوئیس ۱.۹ ۳۲ تایلند ۱.۹ ۳۷
در مجموع، این تحولات مالیات واردات ایالات متحده را به سطوحی رسانده است که از زمان قانون تعرفه اسموت-هاولی (Smoot-Hawley Tariff Act) در سال ۱۹۳۰ که در دوران رکود بزرگ تعرفه‌های گسترده‌ای بر هزاران کالا اعمال کرد، مشاهده نشده بود. طبق داده‌های موجود، میانگین نرخ تعرفه ایالات متحده به حدود ۱۸.۸٪ افزایش یافته است و برخی برآوردها آن را تا ۲۲٪ (جهشی شدید از ۲.۵٪ در سال ۲۰۲۴) نیز تخمین می‌زنند.
برای درک بهتر، میانگین تعرفه‌ها در بخش عمده‌ای از تاریخ اخیر ۱ تا ۲٪ بود و حتی در طول درگیری‌های تجاری ۲۰۱۸-۲۰۱۹، صرفا به نزدیکی ۳٪ رسید. بنابراین، اقدامات سال ۲۰۲۵ نشان‌دهنده یک شوک تعرفه‌ای بی‌سابقه در دوران مدرن، شبیه به بازگشت به حمایت‌گرایی دوران دهه ۱۹۳۰ است.
ظهور مجدد تعرفه‌های ایالات متحده، مالیات واردات را به بالاترین سطح خود در نزدیک به یک قرن رسانده است.
تأثیر بر بازار: کاهش تقاضا، جو ریسک‌گریزی و جهش نوسانات
در این بخش به تفصیل در دو بخش کاهش تقاضا و جو ریسک‌گریزی و جهش نوسانات، به بررسی تاثیر این تعرفه‌ها بر بازار پرداخته‌ایم.
۱. کاهش تقاضا و جو ریسک‌گریزی
جو بازار به وضوح محتاطانه شده است و سرمایه‌گذاران با رفتار کلاسیک ریسک‌گریزی به اعلام تعرفه‌ها واکنش نشان داده‌اند. ارزش کل بازار ارزهای دیجیتال از اوج ماه ژانویه حدود ۲۵.۹٪ کاهش یافته و تقریباً ۱ تریلیون دلار از ارزش بازار را از بین برده است. این امر نشان‌دهنده حساسیت آن به بی‌ثباتی اقتصاد کلان است.
دارایی‌های دیجیتال عمدتا همگام با بازار سهام حرکت کرده‌اند و هر دو شاهد کاهش تقاضا، فروش گسترده و ورود به محدوده اصلاح بوده‌اند. در مقابل، دارایی‌های امن سنتی مانند اوراق قرضه و طلا افزایش یافته‌اند. طلا با شکستن رکوردهای پی‌درپی، به عنوان پناهگاهی برای سرمایه‌گذاران در برابر بلاتکلیفی فزاینده اقتصاد کلان، رشد کرده است.
از زمان اعلام اولیه تعرفه‌ها، رمزارزها ۲۵.۹٪ و شاخص S&P 500 ۱۷.۱٪ کاهش یافته‌اند، در حالی که طلا ۱۰.۳٪ افزایش داشته و رکوردهای پی‌درپی را شکسته است.
واکنش شدید بازار همچنین نشان می‌دهد رمزارزها در دوره‌های ریسک‌گریزی حاد چگونه رفتار می‌کنند: قیمت بیت کوین (BTC) ۱۹.۱٪ کاهش یافته است و اکثر آلت‌کوین‌های اصلی نیز کاهشی مشابه یا بیشتر داشته‌اند. اتریوم (ETH) بیش از ۴۰٪ سقوط کرد، در حالی که دسته‌هایی با بتای بالا (نوسان زیاد) مانند میم‌کوین‌ها (Memecoins) و هوش مصنوعی (AI) بیش از ۵۰٪ افت داشته‌اند. فروش گسترده، سودهای اوایل سال را در بخش بزرگی از بازار رمزارزها از بین برده و حتی بیت کوین را علی‌رغم عملکرد قوی آن در سال ۲۰۲۴، تا اوایل آوریل به محدوده منفی در مقیاس سالانه (YTD) رسانده است.
آلت‌کوین‌ها ضربات بسیار سنگین‌تری نسبت به بیت کوین متحمل شده‌اند، زیرا ترس‌های کلان ناشی از تعرفه‌ها بر جو بازار رمزارزها سنگینی می‌کند.
دسته دارایی ارزش بازار (میلیارد دلار) درصد تغییر از زمان تعرفه‌ها (٪) بازار کلی رمزارزها ۲٬۷۵۸.۷ −۲۵.۹ بیت کوین ۱٬۶۶۹.۳ −۱۹.۱ اتریوم ۲۱۸.۷ −۴۴.۱ صرافی‌ها ۱۲۴.۹ −۱۸.۰ امور مالی غیرمتمرکز ۸۴.۴ −۳۱.۹ میم‌کوین ۴۸.۸ −۵۸.۱ دارایی‌های دنیای واقعی ۳۱.۸ −۱۶.۱ هوش مصنوعی ۲۰.۸ −۵۲.۵ لایه دوم ۱۳.۰ −۵۰.۷ بازی ۱۰.۵ −۴۹.۸
از آنجایی که بازار رمزارزها به‌طور فزاینده‌ای مانند دارایی‌های پرریسک رفتار می‌کنند، یک جنگ تجاری طولانی‌مدت می‌تواند همچنان بر جریان سرمایه تأثیر گذاشته و تقاضا برای دارایی‌های دیجیتال را در کوتاه‌مدت کاهش دهد. در نتیجه، سرمایه‌ای که ممکن بود وارد رمزارزها شود، یا در حاشیه باقی می‌ماند یا به‌سمت دارایی‌های امن مانند طلا تغییر مسیر می‌دهد. این احساس در نظرسنجی اخیر مدیران صندوق‌ها منعکس شد که تنها ۳٪ از پاسخ‌دهندگان در تضاد شدید با طلا که مورد علاقه ۵۸٪ بود، گفتند در شرایط فعلی سرمایه را به بیت کوین تخصیص می‌دهند.
تنها ۳٪ از سرمایه‌گذاران FMS بیت کوین را به‌عنوان طبقه دارایی ترجیحی خود در صورت وقوع جنگ تجاری می‌دانند.
۲. جهش نوسانات
حساسیت بازار به سیاست‌های تعرفه‌ای به وضوح نمایان شده و هر بیانیه مهم باعث جهش‌های شدید نوسانی شده است. بیت کوین در ماه‌های اخیر چندین نوسان شدید قیمت را از جمله یکی از بزرگترین افت‌های تک‌روزه خود از زمان سقوط ناشی از کووید در سال ۲۰۲۰ تجربه کرده است. زمانی که ترامپ در اواخر فوریه با برنامه‌هایی برای اعمال تعرفه بر کانادا و اتحادیه اروپا بازارها را غافلگیر کرد، بیت کوین در روزهای بعد به‌طور موقت حدود ۱۵٪ کاهش یافت که همزمان با افزایش نوسانات تحقق‌یافته (Realized Volatility) بود. اتریوم نیز مسیر مشابهی را دنبال کرد و نوسانات یک‌ماهه آن به بالای ۱۰۰٪ رسید که از محدوده قبلی نزدیک به ۵۰٪ بالاتر بود.
این حرکات، آسیب‌پذیری فزاینده بازار را در برابر تغییرات ناگهانی سیاست‌ها نشان می‌دهد. در محیط کلان فعلی با بلاتکلیفی بالا، احتمالاً نوسانات بالا، هم به‌عنوان بخشی از پویایی گسترده‌تر ریسک‌گریزی و هم به‌دلیل پتانسیل تشدید بیشتر جنگ تجاری ادامه خواهد یافت. برای تثبیت بازارها، شرط کلیدی شفافیت یا اطمینان از پشت سر گذاشته شدن بخش عمده‌ای از بیانیه‌ها و تغییرات سیاستی مرتبط با تعرفه‌ها، خواهد بود. ما قبلاً این الگو را دیده‌ایم. هنگامی که بازارها به‌طور کامل تحولات جدید تعرفه‌ای را جذب و قیمت‌گذاری می‌کنند، نوسانات معمولاً کاهش می‌یابند.
در این دوره، نوسانات تحقق‌یافته یک‌ماهه بیت کوین به بالای ۷۰٪ رسید، در حالی که اتریوم از ۱۰۰٪ عبور کرد که منعکس‌کننده نوسانات شدید بازار در ماه پس از تعرفه‌ها است.
تأثیر بر اقتصاد کلان: تورم، ترس از رکود تورمی، نرخ بهره و چشم‌انداز فدرال رزرو
اعمال تعرفه‌های جدید پیامدهای گسترده‌ای برای چشم‌انداز اقتصاد کلان به‌همراه داشته است. این سیاست‌ها با افزایش هزینه کالاهای وارداتی، به فشارهای تورمی دامن زده و تلاش‌های پیشین فدرال رزرو برای مهار قیمت‌ها را با چالشی جدی روبرو می‌کنند. همزمان، با توجه به پیش‌بینی‌ها مبنی بر کند شدن رشد اقتصادی در اثر جنگ تجاری، ترکیب این دو عامل، یعنی تورم بالا و رشد پایین، سایه نگران‌کننده رکود تورمی (Stagflation) را بر اقتصاد افکنده است.
در واکنش به این مخاطرات، انتظارات بازار نسبت به سیاست‌های پولی تغییر کرده و اکنون فعالان بازار احتمال کاهش نرخ‌های بهره برای حمایت از اقتصاد را بیشتر از قبل می‌بینند. این وضعیت پیچیده، فدرال رزرو را در یک دوراهی دشوار قرار داده است، زیرا باید بین اولویت کنترل تورم و جلوگیری از رکود اقتصادی، مسیری محتاطانه را انتخاب کند.
۱. تورم و ترس از رکود تورمی
تعرفه‌های جدید به‌منزله افزایش قابل توجه مالیات بر کالاهای وارداتی است که فشار تورمی تازه‌ای را درست زمانی که فدرال رزرو (Fed) در تلاش برای مهار رشد قیمت‌ها بوده، اضافه می‌کند. نگرانی‌ها مبنی بر اینکه این اقدامات می‌توانند تلاش‌ها برای کاهش تورم (Disinflation) را تضعیف کنند، در حال حاضر در بازارها نمایان شده است. در حالی که شاخص‌های مبتنی بر بازار مانند سوآپ‌های تورم یک‌ساله از ۳٪ فراتر رفته‌اند، نظرسنجی‌های مصرف‌کنندگان اکنون نشان می‌دهد که انتظارات تا ۵٪ نیز افزایش یافته است. هر دو مورد نشان‌دهنده این باور هستند که قیمت‌ها در ۱۲ ماه آینده داغ‌تر خواهند بود.
در عین حال، اقتصاددانان هشدار می‌دهند که یک جنگ تعرفه‌ای تمام‌عیار با اقدامات تلافی‌جویانه جهانی می‌تواند تا ۱.۴ تریلیون دلار تولید از دست رفته برای اقتصاد جهانی هزینه داشته باشد و پیش‌بینی می‌شود تولید ناخالص داخلی واقعی سرانه ایالات متحده در مراحل اولیه نزدیک به ۱٪ کاهش یابد. مؤسسه فیچ ریتینگز (Fitch Ratings) هشدار می‌دهد که اگر رژیم کامل تعرفه‌ای پابرجا بماند، بسیاری از اقتصادها ممکن است وارد رکود شوند. این موسسه اظهار داشت که سطوح تعرفه ایالات متحده اکنون به‌قدری بالا است که بیشتر پیش‌بینی‌ها را می‌توان دور ریخت.
با افزایش انتظارات تورمی و تشدید نگرانی‌ها در مورد رشد، خطر ورود به رکود تورمی (Stagflation)، دوره‌ای از رکود تولید همراه با افزایش مداوم قیمت‌ها آشکارتر شده است.
تغییر در شرایط کلان در سال ۲۰۲۵، انتظارات یک‌ساله را به‌سمت تورم بالا و رشد کاهش‌یافته هدایت کرده است.
۲. نرخ بهره و چشم‌انداز فدرال رزرو
قراردادهای آتی نرخ بهره فدرال (Fed Funds futures) اکنون احتمال بالاتری برای کاهش نرخ بهره در ماه‌های آینده را قیمت‌گذاری می‌کنند. این امر نشان‌دهنده یک چرخش قابل توجه است. تنها چند هفته پیش، فدرال رزرو همچنان قاطعانه بر مهار تورم متمرکز بود، اما تهدید فزاینده برای رشد اقتصادی باعث شده است که بازارها شروع به پیش‌بینی چرخش احتمالی در سیاست پولی برای حمایت از اقتصاد کنند.
بازارها به طور فزاینده‌ای کاهش نرخ بهره را برای سال ۲۰۲۵ قیمت‌گذاری می‌کنند و اکنون انتظار چهار کاهش ۰.۲۵٪ را دارند.
در بازتاب این تغییر احساسات، مقامات فدرال رزرو ابراز نگرانی کرده و تأکید کرده‌اند که تعرفه‌ها با استراتژی اقتصادی اولیه آنها مغایرت دارد. بانک مرکزی اکنون با یک بده‌بستان دشوار روبرو است: یا تورم ناشی از تعرفه را تحمل کند یا موضع سخت‌گیرانه (Hawkish) خود را در قبال نرخ بهره با خطر تشدید رکود اقتصادی احتمالی حفظ کند.
تعرفه‌های اعلام شده در هفته‌های اخیر بزرگتر از حد انتظار هستند و اثرات اقتصادی آنها، به ویژه بر تورم و رشد باید به‌دقت تحت نظر گرفته شود.
جروم پاول، ۴ آوریل ۲۰۲۵
در کوتاه‌مدت، به‌نظر می‌رسد فدرال رزرو متعهد به مهار انتظارات تورمی بلندمدت است. با این حال، انتظار می‌رود تصمیمات سیاستی همچنان وابسته به داده‌ها (Data-Dependent) باقی بمانند و توسط هر سیگنالی، چه تورم و چه رشد که ضعف بیشتری نشان دهد، هدایت شوند. اگر تورم بیش از حد از هدف فراتر رود، خطر این است که یک محیط رکود تورمی بتواند توانایی فدرال رزرو برای پاسخگویی را محدود کند. این چشم‌انداز نامشخص سیاستی، بیشتر به نوسانات بازار دامن می‌زند.
چشم‌انداز
چشم‌انداز پیش روی رمزارزها در این محیط حمایت‌گرایانه و رکود تورمی، پیچیده و نامشخص است. همبستگی بیت کوین با بازارهای سنتی در نوسان بوده و توانایی آن برای ایفای مجدد نقش دارایی امن به تحولات کلان، به‌ویژه سیاست‌های پولی فدرال رزرو، بستگی دارد.
در کوتاه‌مدت، انتظار می‌رود بازار همچنان پرنوسان و به‌شدت واکنشی نسبت به اخبار جنگ تجاری، داده‌های تورم، شاخص‌های رشد و تصمیمات بانک‌های مرکزی باقی بمان تا زمانی که ثبات بیشتری حاکم شود یا کاتالیزورهای مثبت داخلی یا نظارتی پدیدار گردند.
۱. همبستگی و متنوع‌سازی
رابطه در حال تحول بین رمزارزها و دارایی‌های بازار سنتی در حال آشکار شدن است و بیت کوین، به‌عنوان دارایی غالب بازار، واضح‌ترین دریچه را به این تغییر ارائه می‌دهد. دوره اخیر ریسک‌گریزی ناشی از جنگ تجاری بر مشخصات همبستگی بیت کوین با سهام و پوشش‌دهنده‌های ریسک سنتی تأثیر گذاشته است.
در حالی که تعرفه‌ها اولین بار در ۲۳ ژانویه (۴ بهمن) ذکر شدند، واکنش اولیه بازار پراکنده بود. بیت کوین و سهام تا حدودی مستقل حرکت کردند و همبستگی ۳۰ روزه آنها را تا ۲۰ فوریه (۲ اسفند) به پایین‌ترین سطح محلی یعنی ۰.۳۲- رساندند. با این حال، با تشدید لفاظی‌های جنگ تجاری و عمیق‌تر شدن احساسات ریسک‌گریزی در ماه مارس، این رقم به ۰.۴۷ افزایش یافت و همسویی کوتاه‌مدت بیت کوین با احساسات گسترده‌تر ریسک را تقویت کرد. در مقابل، همبستگی بیت کوین با پوشش‌دهنده‌های سنتی ریسک مانند طلا به‌شدت ضعیف شد. آنچه قبلاً یک رابطه خنثی تا مثبت بود، به‌شدت منفی شد و همبستگی ۳۰ روزه بیت کوین-طلا در اوایل آوریل به ۰.۲۲- کاهش یافت.
این تغییرات نشان می‌دهد عوامل اقتصاد کلان، به‌ویژه سیاست تجاری و انتظارات نرخ بهره، به‌طور فزاینده‌ای رفتار بازار رمزارزها را هدایت می‌کنند و به‌طور موقت پویایی‌های تقاضای اساسی را تحت‌الشعاع قرار می‌دهند. اینکه آیا این ساختار همبستگی پایدار خواهد ماند، برای درک موقعیت بلندمدت بیت کوین و ارزش متنوع‌سازی آن کلیدی خواهد بود.
واکنش اولیه پراکنده با عمیق‌تر شدن جنگ تعرفه‌ای، جای خود را به همسویی شدیدتر بیت کوین-S&P 500 داد که آن را در تضاد با همبستگی با طلا قرار داد که به‌طور پیوسته در حال کاهش بود.
۲. بازکشف روایت دارایی امن
در حالی که واکنش رمزارزها به شوک‌های اخیر کلان و نقدینگی بر موقعیت فعلی آن به‌عنوان یک دارایی پرریسک تأکید می‌کند، روند گسترده‌تر همچنان پابرجاست: همبستگی بیت کوین با بازارهای سنتی در طول استرس حاد افزایش یافته اما با عادی شدن شرایط محو می‌شود. از سال ۲۰۲۰، همبستگی ۹۰ روزه بیت کوین با سهام (حدود ۰.۳۲) و طلا (حدود ۰.۱۲) نوسان داشته اما هرگز همسویی عمیقی را حفظ نکرده است که تمایز آن را از طبقات دارایی متعارف تقویت می‌کند.
حتی در پی بیانیه‌های اخیر تعرفه‌ای، بیت کوین نشانه‌هایی از مقاومت از خود نشان داده است و در روزهایی که دارایی‌های سنتی پرریسک دچار تزلزل شدند، ثابت مانده یا بازیابی داشته است. موجودی هولدرهای بلندمدت به روند صعودی خود ادامه داده است که نشان‌دهنده اعتقاد راسخ و تسلیم محدود در طول نوسانات اخیر است. این رفتار نشان می‌دهد علی‌رغم نوسانات کوتاه‌مدت، بیت کوین ممکن است همچنان فضایی برای بازپس‌گیری هویت کلان مستقل‌تر خود داشته باشد.
همبستگی بلندمدت بیت کوین با دارایی‌های سنتی متوسط باقی مانده است و از سال ۲۰۲۰ به‌طور میانگین فقط ۰.۳۲ با S&P 500 و ۰.۱۲ با طلا بوده است.
سوال کلیدی این است که آیا بیت کوین می‌تواند به الگوی بلندمدت خود یعنی همبستگی پایین با سهام بازگردد؟ ما قبلاً نشانه‌هایی از این پتانسیل را به‌ویژه در طول آشفتگی بانکی مارس ۲۰۲۳ که بیت کوین از سهام جدا شد و در بحبوحه بلاتکلیفی گسترده‌تر بخش مالی، رشد کرد، دیده‌ایم. اکنون، با ظهور تعرفه‌های متقابل و تطبیق بازارهای جهانی با چشم‌انداز تکه‌تکه شدن طولانی‌مدت تجارت، بسیاری موارد می‌تواند به توانایی بیت کوین برای بازپس‌گیری روایت دارایی امن خود بستگی داشته باشد. فعالان بازار به‌دقت زیر نظر خواهند داشت تا ببینند آیا بیت کوین قادر است جذابیت خود را به‌عنوان یک دارایی غیردولتی (Non-Sovereign) و بدون نیاز به مجوز (Permissionless) در یک اقتصاد جهانی حمایت‌گرا حفظ کند یا خیر.
مسیری در جذابیت تاریخی آن در دوره‌های تورم پولی و کاهش ارزش پول فیات (Fiat Debasement)، به‌ویژه زمانی که فدرال رزرو به‌شدت سیاست انبساطی در پیش می‌گیرد، نهفته است. اگر فدرال رزرو به‌سمت کاهش نرخ بهره حرکت کند که خود یک کاتالیزور احتمالی است و تورم همچنان بالا باقی بماند، بیت کوین می‌تواند به‌عنوان نوعی پول «سخت» و مقاوم در برابر تورم، علاقه مجدد را به خود جلب کند یا حداقل از طریق روایت‌های مشابه بازار اینگونه معرفی شود.
نحوه پیش رفتن این موارد در شکل‌دهی نقش بلندمدت بیت کوین به‌عنوان یک طبقه دارایی و اثربخشی آن به‌عنوان یک عامل متنوع‌سازی سبد دارایی (Portfolio Diversifier) محوری خواهد بود. این موضوع همچنین پیامدهایی برای سایر آلت‌کوین‌های بزرگ دارد که در این شرایط رفتار ریسک‌گریزتری از خود نشان داده‌اند و احتمالا تا زمانی که احساسات گسترده‌تر تغییر نکند که اغلب با دنبال کردن رهبری بیت کوین اتفاق می‌افتد، به این کار ادامه خواهند داد.
۳. بازارهای رمزارز در دنیای رکود تورمی و حمایت‌گرا
با نگاه به آینده، بازارهای رمزارز با چشم‌انداز پیچیده اقتصاد کلان مواجه هستند که تحت سلطه ریسک‌های سیاست تجاری، فشارهای رکود تورمی و هماهنگی جهانی از هم گسیخته قرار دارد. اگر رشد جهانی به تضعیف خود ادامه دهد و هیچ روایت روشنی برای رمزارزها شکل نگیرد، احساسات سرمایه‌گذاران ممکن است بیشتر تحلیل رود.
جنگ تجاری طولانی‌مدت، مقاومت این صنعت را آزمایش خواهد کرد که احتمالا جریان‌های خرده‌فروشی را خشک کرده، تخصیص نهادی را کند می‌کند و بودجه سرمایه‌گذاری خطرپذیر (VC funding) را محدود می‌سازد. کاتالیزورهای کلان کلیدی که باید در ماه‌های آینده زیر نظر داشت عبارتند از:
- تحولات تجاری بیشتر: هرگونه اقدام جدید در سیاست تجاری مانند لیست‌های تعرفه‌ای گسترده‌تر، کاهش‌های غافلگیرکننده یا تغییرات عمده دوجانبه مانند مذاکرات یا تشدید تنش بین آمریکا و چین، احتمالاً مستقیماً بر احساسات بازار و انتظارات تورمی تأثیر خواهد گذاشت. با توجه به اینکه اعلامیه‌های سیاستی اغلب به‌طور غیرمنتظره‌ای منتشر می‌شوند، بازارها ممکن است همچنان پرنوسان و بسیار واکنش‌پذیر باقی بمانند و دارایی‌های پرریسکی مانند رمزارزها را به نوسانات کلان گسترده‌تر گره بزنند.
- داده‌های تورم هسته: آمار آتی CPI (شاخص قیمت مصرف‌کننده) و PCE (شاخص هزینه مصارف شخصی) به‌دقت زیر نظر گرفته خواهند شد. غافلگیری‌های شدید صعودی، به‌ویژه آنهایی که به افزایش هزینه‌های واردات مرتبط هستند، ممکن است نگرانی‌های رکود تورمی را تقویت کنند. برعکس، قرائت‌های تورمی ملایم‌تر ممکن است به بازارها اطمینان بخشد و فشار بر بانک‌های مرکزی را کاهش دهد، از چشم‌انداز سیاستی انبساطی‌تر (Dovish) حمایت کرده و دارایی‌های پرریسک، از جمله رمزارزها را بالا ببرد.
- شاخص‌های رشد جهانی: نشانه‌های کندی اقتصادی مانند تضعیف اعتماد مصرف‌کننده، کاهش فعالیت تجاری (PMIها)، تضعیف بازار کار (افزایش درخواست‌های بیکاری یا کند شدن رشد حقوق و دستمزد)، کاهش پیش‌بینی سود شرکت‌ها یا وارونگی منحنی بازده (یک سیگنال رایج رکود)، می‌تواند احساسات ریسک‌گریزی را در کوتاه‌مدت تقویت کند. با این حال، ضعف عمیق‌تر کلان ممکن است انتظارات برای تسهیل سیاست‌ها را نیز تسریع سازد که در نهایت می‌تواند به نفع رمزارزها باشد. در چرخه‌های گذشته، بیت کوین گاهی اوقات در واکنش به تزریق نقدینگی یا کسری بودجه، به‌ویژه هنگامی که با انتظارات تورمی بالا همراه بوده، رشد کرده است.
- سیاست بانک مرکزی: نحوه پاسخگویی فدرال رزرو و سایر بانک‌های مرکزی بزرگ، به‌ویژه در ایجاد تعادل بین تورم و خطر رکود، نقدینگی را در تمام طبقات دارایی، از جمله رمزارزها، شکل خواهد داد. امتناع از کاهش نرخ‌ها علی‌رغم کند شدن رشد ممکن است دارایی‌های پرریسک را تحت فشار نگه دارد، در حالی که یک چرخش (Pivot) می‌تواند باعث تسکین گسترده شود. اگر نرخ‌های بهره واقعی شروع به کاهش کنند – چه به‌صورت عمدی یا به دلیل تداوم تورم – رمزارزها می‌توانند به‌عنوان یک دارایی پرریسک با دوره زمانی بلندمدت سود ببرند. هرگونه سیاست متفاوت بانک مرکزی (مثلاً سیلسا انبساطی فدرال رزرو در مقابل سیاست انقباضی بانک مرکزی اروپا) می‌تواند جریان سرمایه برون‌مرزی را هدایت کرده و به افزایش نوسانات بازار رمزارزها کمک کند.
- سیاست‌های خاص رمزارز: تحولاتی مانند تأیید ETFها، ذخایر استراتژیک بیت کوین، تصویب قوانین کلیدی رمزارز و سایر تغییرات نظارتی می‌تواند به‌عنوان کاتالیزورهای مستقل در این پس‌زمینه کلان عمل کند. یک محرک روشن و متمایز بومی رمزارز ممکن است به بازار کمک کند تا از مشخصات ریسک فعلی ناشی از عوامل کلان جدا شده و قدرت منحصر به‌فرد خود را دوباره نشان دهد. با این حال، این تأثیر می‌تواند دو طرفه و همراه با موانعی مانند دعاوی حل نشده یا تلاش‌های سیاستی متوقف شده که همچنان در جریان هستند، باشد. اینکه کاتالیزور بعدی مثبت باشد یا منفی، ممکن است نحوه معامله مستقل رمزارزها را در کوتاه‌مدت شکل دهد.
سخنان پایانی
شدیدترین تعرفه‌ها از دهه ۱۹۳۰ در حال تأثیرگذاری بر اقتصاد کلان و بازارهای رمزارز است. در کوتاه‌مدت، رمزارزها ممکن است پرنوسان باقی بمانند و احساسات در پاسخ به تحولات جاری جنگ تجاری نوسان کند.
اگر تورم داغ شود در حالی که رشد متزلزل است، پاسخ فدرال رزرو محوری خواهد بود: چرخش به‌سمت سیاست انبساطی می‌تواند از طریق تجدید نقدینگی باعث رشد رمزارزها شود، در حالی که موضع سخت‌گیرانه ممکن است فشار بر دارایی‌های پرریسک را حفظ کند. پیشرفت یا شکست در مذاکرات تعرفه‌ای نیز به همین ترتیب احساسات سرمایه‌گذاران را در هر جهت تغییر خواهد داد.
اگر شرایط کلان تثبیت شود، روایت‌های جدید شکل بگیرند، یا رمزارزها نقش خود را به‌عنوان یک پوشش ریسک بلندمدت بازپس گیرند، رشد مجدد می‌تواند شروع شود. تا آن زمان، بازارها احتمالاً در محدوده رنج باند و واکنش‌پذیر (Reactive) به سرفصل‌های خبری کلان باقی خواهند ماند. سرمایه‌گذاران باید به‌دقت به تحولات جهانی توجه داشته باشند، متنوع‌سازی (Diversified) را حفظ کنند و آماده بهره‌برداری از هرگونه اختلال (Dislocations) بازاری باشند که این جنگ تجاری ممکن است ایجاد کند.
