اگر با فضای IT و تکنولوژی‌های مربوط با آن آشنا باشید، حتما نام دارک وب (Dark web) را شنیده‌اید. اما دارک وب یا وب تاریک چیست؟ شاید بسیاری از کاربران از وجود چنین شبکه مخفی اطلاع نداشته باشند؛ وبسایت‌هایی با فعالیت‌های مخفی و ناشناخته. پیش از هرچیزی بگوییم که دارک وب نام یک سایت نیست، بلکه مجموعه وبسایت‌ها و شبکه‌هایی است که رمزگذاری شده‌اند و کاربران معمولی اینترنت نمی‌توانند به آن دسترسی داشته باشند. بنابراین دارک وب یک مفهوم است. قبل از اینکه بخواهیم در دارک وب یا وب تاریک عمیق شویم، ابتدا لازم است در رابطه با دیپ وب (Deep Web) توضیحاتی را ارائه دهیم.
دیپ وب (Deep Web) یا وب عمیق چیست؟
دیپ وب (Deep Web) را می‌توان زیرمجموعه‌ای از اینترنت دانست اما هیچ موتور جستجوگری نمی‌تواند آنها را پیدا کنند؛ حتی موتور جستجوگر قدرتمند گوگل! زیرا دیپ وب توسط موتورهای جستجو ایندکس و فهرست بندی نمی‌شود. بنابراین نمی‌توان از طریق موتورهای جستجو به آن ها دسترسی پیدا کرد. در نتیجه برای دسترسی به وبسایت های دیپ وب باید آدرس IP سایت مورد نظر را به طور مستقیم وارد مرورگر خود کنید. بنابراین دیپ وب قابل دسترسی است اما در دسترس کاربران معمولی نیست. می‌توان از نمونه دیپ وب ها به شبکه‌‌های داخلی سازمان‌ها، اداره‌ها، دانشگاه‌‌ها و دولت‌ها اشاره کرد.
تفاوت دارک وب و دیپ وب در چیست؟
بسیاری از افراد دارک وب را با دیپ وب اشتباه می‌گیرند و برخی نیز فکر می‌کنند این دو یکی هستند. دارک‌وب بخش کوچکی از دیپ وب است که اکثرا برای فعالیت‌های غیرقانونی مورد استفاده قرار می‌گیرد. اما نکته جالب اینجاست که ردیابی این فعالیت‌ها و حتی شناسایی افراد در دارک وب امری بسیار دشوار و تا حدودی غیرممکن است. در دارک‌وب اطلاعات بسیار زیاد و غیرقانونی وجود دارد اما هیچکس نمی‌داند چه کسانی آنها را مدیریت می‌کنند. فروشندگان مواد مخدر و اسلحه، تروریست‌ها، هکرها و حتی افرادی که شغلشان قتل است و… مجموعه فعالیت‌های دارک وب را تشکیل می‌دهند. البته تمامی فعالیت‌های دارک‌وب غیرقانونی نیست؛ اما می‌توان گفت اکثرشان غیرقانونی هستند.
در دارک وب تمامی اطلاعات آنلاین و از طریق رمزهایی محافظت شده اند و برای دسترسی به آنها می‌بایست از چندین paywall بگذرید و یا از نرم افزارهای به خصوصی استفاده کنید.اکثر این وبسایت ها برای پنهان ماندن هویتشان از ابزار TOR استفاده می‌کنند و پسوند این سایت ها بر خلاف سایت های رایج که .com و .org و… است، پسوند .onion دارند.
چگونه وارد دارک وب شویم؟ با استفاده از TOR
از راه‌های مختلفی می‌توان به سایت‌های دارک وب دسترسی داشت که TOR یکی از آنها است. TOR یک نرم افزار رایگان و منبع باز است که کوتاه شده عبارت The Onion Router است. این مفهوم برای اولین بار در سال ۲۰۰۲ توسط آزمایشگاه تحقیقاتی نیروی دریایی آمریکا ارائه شد. هدف از ایجاد آن، فراهم کردن بستری امن برای مکالمات دولتی بود. TOR در فضاهایی که آزادی بیان و حریم خصوصی کمتر رعایت می‌شود و همچنین جاهایی که مردم با سانسورهای دولت کواجه هستند، بسیار مورد استقبال قرار گرفت زیرا علاوه بر اینکه TOR جهت ناشناس ماندن افراد و جلوگیری از شنود و ردیابی اطلاعات افراد ایجاد شد، راهی برای عبور از فیلترینگ به حساب می‌آید. اگر بخواهیم خیلی خلاصه نحوه کارکرد TOR را بیان کنیم، به این صورت است که پیام‌ها رمزنگاری می‌شوند و از داخل شبکه‌ای که از تعداد بسیار زیادی از کاربران داوطلب تشکیل شده است عبور داده می‌شود. هر کاربر بخشی از پیام را رمزگشایی می‌کند و به کاربر بعدی می‌فرستد تا اینکه پیام (پیام ابتدایی و بدون رمزنگاری) به دست گیرنده برسد. نکته بسیار جالب اینجاست که آدرس مبدا و مقصد به طور همزمان برای هیچ یک از کاربران شبکه که پیام را دریافت و بخشی از آن را رمزگشایی می‌کنند مشخص نیست و هر کاربری که پیام مورد نظر را دریافت و رمزگشایی می‌کند، فقط آدرس دستگاه قبلی خود را می‌داند.
بنابراین برای دسترسی به دارک‌وب می‌توان از TOR استفاده کرد و یا همچنین می‌توان از موتورهای جستجوگر مخفی که در دارک‌وب فعالیت می‌کنند مانند Grams استفاده کرد. در نتیجه از طریق Grams می‌توان اسلحه، حساب های کاربران به سرقت رفته، پاسپورت‌های جعلی و به طور کلی هر چیز غیرقانونی را در دارک وب جستجو کرد.
ارتباط دارک وب و ارزهای دیجیتالی
از آنجا که ارزهای دیجیتالی آدرس های منحصر به فرد و بسیار سختی دارند و همچنین مشخصات فرستنده و گیرنده آنها را به سختی می‌توان پیگیری کرد، برای کاربران دارک وب از محبوبیت بسیار زیادی برخوردار شدند و بسیاری از خرید و فروش‌های غیرقانونی توسط بیت کوین انجام شد که بسیاری از آنها توسط FBI شناسایی و مصادره شد. (بعنوان مثال بیت کوین های موجود در سایت سیلک رود که سایتی در دارک وب است) اما پس از بیت کوین، بیت کوین کش و مونرو به دلیل امنیت بیشترشان مورد استقبال بیشتری قرار گرفتند. برخی از تحلیلگران نیز می‌گویند یکی از دلایل افزایش قیمت بیت کوین و کاربردی شدن آن، استفاده از آن در دارک‌وب است. برخی دیگر نیز عقیده دارند که بیت کوین و ارزهای دیجیتال به گسترش دارک وب و اقدامات غیرقانونی کمک کرده است.
دارک وب به مردم عادی این قدرت را می‌دهد که از سد سانسورها عبور کنند؛ ولی بعضی افراد از این قدرت در راستای اهداف منفی استفاده می‌کنند. درواقع چنین اتفاقی و چنین استفاده‌هایی در تمامی عرصه‌ها اجتناب ناپذیر هستند و از تمام تکنولوژی‌ها می‌توان استفاده مثبت و یا منفی کرد.
آخرین به روز رسانی: ۱۳۹۹/۴/۵
