در پشت پرده موفقیت سولانا چه می‌گذرد؛ آیا سولانا «خانه‌ای پوشالی» است؟

اخیرا، فید توییتر کاربران پر از صحبت‌های صعودی سولانا و عمدتا مربوط به میم‌کوین‌های آن شده است. بسیاری معتقدند که میم‌کوین‌ها در یک ابر چرخه قرار دارند و سولانا به عنوان مهمترین بلاکچین لایه ۱، جایگزین اتریوم خواهد شد.

به گزارش میهن بلاکچین، پس از بررسی داده‌ها، نتایج نگران‌کننده‌ای مشاهده شد. در ادامه به شرح یافته‌ها و توضیح اینکه چرا سولانا احتمالا و به اصطلاح، «خانه‌ای پوشالی» است، پرداخته‌ایم.

سولانا، یک خانه پوشالی

در ابتدا بولران فعلی را بررسی خواهیم کرد که ناچی (Nachi)، در صفحه X خود آن را به طور مختصر این چنین بیان کرد:

من قسمت جدید بنک‌لس (Bankless) را که درباره تخفیف ۸۳٪ قیمت سولانا نسبت به اتریوم است دیدم. با وجود اینکه بزرگترین پوزیشن معاملاتی من روی سولاناست، از قیمت‌گذاری اشتباه سولانای آنها در برابر اتریوم غافلگیر شدم.

بر اساس عملکرد سه ماهه دوم، آمار سولانا به شرح زیر است:

• ۵۰٪ از کاربران اتریوم و لایه دوم‌های آن
• ۲۷٪ از کارمزد اتریوم و لایه دوم‌های آن
• ۳۶٪ از حجم صرافی‌های غیر متمرکز
• ۱۹۰٪ از حجم تراکنش‌های مربوط به استیبل‌کوین‌های اتریومی و لایه دوم‌های آن

مقایسه گروه کاربری

نمودارهای زیر به منظور مقایسه‌ای از پایگاه کاربری شبکه اصلی اتریوم و شبکه سولانا درج شدند. در این مقایسه، تنها شبکه اصلی مقایسه شده است، زیرا پس از ارتقای دنکن (Dencun)، سهم عظیمی از کارمزدها را شبکه اصلی تشکیل داد.

در ظاهر، آمار سولانا با بیش از ۱.۳ میلیون کاربر فعال روزانه (DAU) در مقایسه با ۳۷۶٬۳۰۰ کاربر در اتریوم خوب به نظر می‌رسد. اما، وقتی به تعداد تراکنش‌ها نگاه کنیم، عجیب می‌شود. به عنوان مثال، در ۲۶ جولای (۵ مرداد)، اتریوم ۱.۱ میلیون تراکنش و ۳۷۶٬۳۰۰ کاربر فعال روزانه داشت که میانگین آن حدود ۲.۹۲ تراکنش به ازای هر کاربر بود. سولانا در همان روز ۲۸۲.۲ میلیون تراکنش با ۱.۳ میلیون کاربر فعال روزانه و میانگین ۲۱۷ تراکنش به ازای هر کاربر داشت.

این امر ممکن است به دلیل کارمزدهای پایین سولانا، تراکنش‌های بیشتر و افزایش فعالیت ربات‌های آربیتراژ باشد. بنابراین سولانا با آربیتروم، یکی دیگر از بلاکچین‌های کم کارمزد مقایسه شد. با این حال، در همان روز آربیتروم به طور متوسط ​​۴.۴۶ تراکنش به ازای هر کاربر داشت. اگر به داده‌های بلاکچین‌های دیگر نگاه کنید، می‌توان نتایج مشابهی مشاهده کرد:

با توجه به اینکه سولانا کاربران بیشتری نسبت به اتریوم دارد، داده‌های گوگل ترندز (Google Trends) نیز برای این دو بلاکچین بررسی شد.

نتیجه این است که اتریوم یا همتراز سولانا بوده یا از آن جلوتر است. با توجه به تفاوت کاربران فعال روزانه و شیدایی میم‌کوین‌های سولانا، این نتیجه بسیار فراتر از انتظار بسیاری‌هاست.

بررسی حجم معاملات صرافی‌های غیرمتمرکز

برای تحلیل اختلاف در آمار تراکنش، بررسی داده‌های استخر نقدینگی ریدیوم (Raydium) کمک می‌کند و حتی در یک نگاه، می‌توان تعدادی از مشکلات آشکار را مشاهده کرد.

در ابتدا اینگونه نشان می‌دهد که این آمار مربوط به معاملات جعلی با نقدینگی کم است که برای جذب میم‌کوینرها استفاده می‌شود، اما پس از مشاهده نمودار، می‌توان نتیجه دیگری گرفت.

در پشت هر استخر با نقدینگی کم، پروژه‌ای وجود دارد که در ۲۴ ساعت گذشته نوسان زیادی داشته است. به عنوان مثال، MBGA را در نظر بگیرید. این میم‌کوین در ۲۴ ساعت گذشته، ۴۶٬۰۰۰ تراکنش در ریدیوم با حجم تراکنش ۱۰.۸ میلیون دلار، ۲٬۸۴۵ کیف پول یکتا و بیش از ۲۸٬۰۰۰ دلار کارمزد تراکنش روی ریدیوم را به خود اختصاص داده است.

با بررسی کیف پول‌های شرکت‌کننده، به نظر می‌رسد که اکثریت قریب به اتفاق، ربات‌هایی در همان شبکه هستند که در ده‌ها هزار تراکنش مشارکت دارند. این ربات‌ها به طور مستقل حجم جعلی را با مقادیر تصادفی سولانا و تراکنش‌ها تا پایان پروژه تولید می‌کنند و سپس سراغ پروژه بعدی می‌روند.

در ۲۴ ساعت گذشته، بیش از ۵۰ استخر نقدینگی با حجم بیش از ۲.۵ میلیون دلار در ریدیوم خالی شدند که در مجموع بیش از ۲۰۰ میلیون دلار حجم و ۵۰۰٬۰۰۰ دلار کارمزد ایجاد کرده‌اند. با این وجود، به نظر می‌رسد تعداد راگ‌پول‌ها (Rug Pool) در صرافی‌های غیرمتمرکز سولانا مثل اورکا (Orca) و میتیورا (Meteora) کمتر باشد. همچنین، تعداد راگ‌پول‌های مشابه در یونی سواپ و شبکه اتریوم بسیار کمتر است.

مشکل راگ‌پول‌های سولانا در حال حاضر کاملاًجدی است و تأثیرات زیر را داشته است:

• با توجه به نسبت بالای غیرمعمول تراکنش/کاربر و تعداد تراکنش‌های جعلی/کلاهبرداری در این بلاکچین، می‌توان نتیجه گرفت که اکثریت قریب به اتفاق تراکنش‌ها در سولانا غیر ارگانیک هستند. بالاترین نسبت روزانه تراکنش/کاربر در L2های اتریومی مربوط به بلست (Blast) با نسبت ۱۵ است که آن هم کارمزدهای پایینی دارد و مربوط به فارم توکن‌های ایردراپی فصل دو آن است. به عنوان یک مقایسه، اگر فرض کنیم که نسبت تراکنش/کاربر واقعی سولانا مشابه بلست باشد، نشان می‌دهد که بیش از ۹۳٪ از تراکنش‌ها و کارمزدها در سولانا غیر ارگانیک هستند.
• تنها دلیل وجود این کلاهبرداری‌ها کسب درآمد است، بنابراین کاربران حداقل به اندازه کارمزدها + کارمزدهای تراکنش ضرر می‌کنند که این می‌تواند میلیون‌ها دلار در روز باشد.
• زمانی که استفاده از این کلاهبرداری‌ها بی‌سود شود (پس از بی‌اعتمادی مطلق)، قابل پیش‌بینی است که هم تعداد تراکنش‌ها و هم درآمد کارمزد سولانا کاهش پیدا کند.

بنابراین، تعداد کاربران واقعی، درآمد کارمزد ارگانیک و حجم معاملات DEX در سولانا بسیار اغراق‌آمیز هستند.

کاربر دیگری با نام مسعتار gphummer.eth در صفحه X خود نیز به این موضوع اشاره و بیان کرد:

بسیاری از این به اصلاح «محققین» می‌گویند سولانا در حجم صرافی‌های غیرمتمرکز از اتریوم پیشی گرفته است و به آن می‌بالند. اما باید توجه داشت که آمار آن مشکوک و حاکی از واش‌تریدینگ/استروترفینگ (Astroturfing) است که برای یک بلاکچین محبوب شده با کمک سم‌بنکمن فرید، غافلگیرکننده نیست.

MEV در سولانا

MEV در سولانا در یک موقعیت منحصر به فرد است و سولانا برخلاف اتریوم، ممپول (Mempool) داخلی ندارد. در عوض، پروژه‌هایی مانند جیتو (Jito) زیرساخت‌های اکسترا پروتکل (Extra-Protocol) که منسوخ شدند را برای شبیه‌سازی عملکرد ممپول ایجاد کردند و به این ترتیب، تراکنش‌های MEV مانند حملات ساندویچی و غیره میسر شد. هیلیوس لبز (Helius Labs) مقاله‌ای جامع در رابطه با جزئیات این MEV گردآوری کرده است.

مشکل سولانا این است که اکثریت قریب به اتفاق توکن‌های معامله شده، میم‌کوین هستند که نوسان زیاد و نقدینگی پایینی دارند و اغلب، تریدرها برای اطمینان از اجرای موفقیت‌آمیز معاملات، اسلیپیج معاملات را بالای ۱۰٪ تعیین می‌کنند. این فرصتی را برای MEV فراهم می‌کند تا سود ببرند:

اگر به سودآوری فضای بلاک (Blockspace) نگاه کنیم، واضح است که بیشتر ارزش در حال حاضر از استخراج MEV حاصل می‌شود. دن اسمیت (Dan SMith) در این باره بیان کرد:

سولانا روز گذشته ۵.۵ میلیون دلار از کارمزدها، سود برد که بیشترین مقدار در سه ماه گذشته است.

۵۸٪ از این ارزش، از MEVها و ۳۷٪ از کارمزد اولویت تراکنش‌ها تامین شده است.

بیشتر این فعالیت از جانب معاملات اسپات در صرافی‌های غیرمتمرکز بوده است.

با اینکه این ارزش از نظر فنی «واقعی» است، MEV تنها تا زمانی اجرا می‌شود که سودآور باشد؛ یعنی تا زمانی که سرمایه‌گذاران خرد به تعقیب میم‌کوین‌ها ادامه دهند، برای آنها سودآور خواهد بود. هنگامی که تب میم‌کوین فروکش کند، درآمد کارمزد MEVها نیز کاهش می‌یابد.

بحث‌های زیادی نیز در رابطه با اینکه چگونه هایپ سولانا در نهایت به زیرساخت‌هایی مانند جوپیتر، جیتو و غیره تغییر جهت خواهد داد، وجود دارد. احتمال اینکه این اتفاق رخ دهد بسیار زیاد است، اما باید توجه داشت که این توکن‌ها نوسانات کمتر و نقدینگی بالاتری دارند و فرصت‌های مشابهی برای MEVها فراهم نخواهند کرد.

استیبل کوین‌ها

پدیده عجیب دیگری در سولانا و حجم استیبل کوین‌های سولانایی و TVL آنها وجود دارد. حجم معاملات استیبل کوین در سولانا به طور قابل توجهی بیشتر از اتریوم است، اما داده‌های دیفای‌لاما (DefiLlama) نشان می‌دهد کل استیبل کوین قفل شده اتریوم ۸۰ میلیارد دلار است، در حالی که در سولانا تنها ۳.۲ میلیارد دلار دارد.

اعتقاد بر این است که TVL استیبل کوین نسبت به حجم معاملات و درآمد از کارمزد در پلتفرم‌های کم کارمزد، معیاری دشوارتر برای دستکاری است. پویایی حجم استیبل کوین این امر را تایید می‌کند: واز کریپتو (WazzCrypto) نیز پس از اعلام تحقیقات CFTC درمورد Jump، متوجه کاهش ناگهانی حجم معاملات استیبل کوین‌ها در سولانا شد و بیان کرد:

نمودار حجم انتقالی استیبل کوین‌های سولانایی از زمان تحقیقات CFTC روی JUMP، روند ثابت و حجم‌های بسیار کمتری را ثبت کرده است.

سرمایه‌گذاران خرد متحمل ضرر شدند

به غیر از راگ‌پول و MEV، چشم‌انداز تریدهای خرد تیره‌وتار است. سلبریتی‌ها، سولانا را به عنوان بلاکچین ترجیحی خود برای انتشار میم‌کوین‌ها انتخاب کردند، اما نتایج آن خوش‌بینانه نبود:

میم کوین DADDY از اندرو تیت (Andrew Tate) بهترین توکن سلبریتی است، اما بازدهی ۷۳٪- دارد.

یک جستجوی ساده در توییتر شواهدی از مهاملات نهانی (Insider Trading) و اینکه توسعه‌دهندگان توکن‌ها را در حجم عظیم در DEXها می‌فروشند نشان می‌دهد. لوک‌آنچین (Lookonchain) در صفحه X خود بیان کرد:

توسعه‌دهنده میم کوین نیرو (Neiro) با تنها ۵۵۲ دلار، مقدار ۱۵٬۵۰۸ سولانا به ارزش ۲.۸۵ میلیون دلار (سود ۵٬۱۶۹ برابری) بدست آورد.

وی ۳ سولانا را برای خرید ۹۷.۵ میلیون توکن Neiro را در زمان دیپلوی آن خرج کرد. سپس ۶۸ میلیون نیرو را در ازای ۱۵٬۵۱۱ سولانا از طریق چندین کیف پول فروخت. سود تحقق یافته وی ۱۵٬۵۰۸ سولانا شد.

سایر موارد

بازار به سرعت تغییر می‌کند و زمانی که احساسات تغییر کند، عواملی که زمانی برای تریدرها قابل مشاهده نبودند، آشکار می‌شوند. این امر شامل موارد زیر می‌شود:

• پایداری ضعیف شبکه و قطعی‌های مکرر سولانا
• نرخ بالای تراکنش ناموفق
• قادر به خواندن مرورگر نیست
• زبان برنامه‌نویستی Rust به مراتب کمتر از Solidity کاربرپسند است
• تعامل‌پذیری (Interoperability) ضعیف در مقایسه با EVMها
• احتمال تایید ETF سولانا هم از منظر قانون‌گذاری و هم از منظر تقاضا کم است
• حجم صدور تا ۶۷٬۰۰۰ سولانا در روز (۱۲.۴ میلیون دلار) است.
• هنوز ۴۱ میلیون سولانا (۷.۶ میلیارد دلار) در دارایی‌های FTX قفل شده است

جمع‌بندی

به نظر می‌رسد معیارهای معمول سولانا به شدت اغراق شده هستند. SOL از منظر فاندامنتال بیش از حد ارزش‌گذاری شده است. در حالی که احساسات و حرکت موجود ممکن است در کوتاه مدت به افزایش قیمت SOL ادامه دهد، چشم‌انداز بلندمدت آن نامطمئن به نظر می‌رسد. بنابراین، شاید معاملات سولانا در کوتاه مدت سودآور باشند اما به عنوان گزینه‌ای برای هولد بلندمدت بهتر است در مورد آن با احتیاط بیشتری عمل شود.