اگر در دنیای ارزهای دیجیتال حضور داشته باشید، احتمالا عبارت تعامل پذیری بلاک چین (Blockchain Interoperability) برای شما آشنا است؛ زیرا پروژههای بسیار زیادی وجود دارند که با استفاده از این عبارت، محبوبیت، تبلیغات و سرمایه از جانب سرمایهگذاران به دست میآورند و بسیاری از پروژهها نظیر (Chainlink)، کازمس (Cosmos)، پولکادوت (Polkadot) و وان چین (Wanchain) مدعی هستند که تعاملپذیری واقعی به بلاک چین ارائه میدهند. بنابراین در این مقاله درباره این پروژهها صحبت میکنیم و در تلاش خواهیم بود تا متوجه شویم که این پروژهها چه نوع تعامل پذیری بلاک چین ارائه میدهند و تعامل پذیری بلاک چین چه مزایایی دارد؟
قبل از آنکه این مقاله را ادامه دهیم به توضیح مختصری از معنی تعامل پذیری بلاک چین میپردازیم. تعامل پذیری بلاک چین به دو بلاک چین مختلف امکان میدهد تا با یکدیگر ارتباط برقرار کنند و بدون نیاز به شخص ثالث به انجام تراکنشهای بین زنجیرهای بپردازند.
در ادامه درباره چند پروژه حاضر صحبت خواهیم کرد که مدعی اند تعامل پذیری بلاک چین ارائه میدهند و در پایان سعی خواهیم کرد درباره بهترین پروژه از لحاظ ارائه تعاملپذیری را انتخاب کنیم.
تعامل پذیری بلاک چین در چین لینک
۸۰ درصد قراردادهای هوشمند به اطلاعات واقعی نیاز دارند که توسط سیستمهای متمرکز ایجاد میشوند و سیستمهای متمرکز نمیتوانند به طور مستقیم به سیستمهای غیرمتمرکز متصل شوند و به پلاگین نیاز دارند. چین لینک این پلاگین را ایجاد میکند که به اتصال یک API خارجی به بلاک چین با قرارداد هوشمند کمک میکند. بنابراین میتوان گفت که چین لینک به اجرای پرداخت یا انتقال اطلاعات مبتنی بر قرارداد هوشمند بین سیستم متمرکز و بلاک چین کمک میکند.
در اینجا، تعامل پذیری بلاک چین بین API خارجی و بلاک چین رخ میدهد اما دو بلاک چین مختلف با استفاده از چین لینک نمیتوانند با یکدیگر ارتباط برقرار کنند. برای مثال بلاک چین بیت کوین نمیتواند با استفاده از چین لینک با بلاک چین اتریوم ارتباط برقرار کند. چین لینک به ایجاد ارتباط بین API خارجی و چندین بلاک چین کمک میکند اما در حال حاضر، فقط از بلاک چین اتریوم پشتیبانی میکند. نکته مهم درباره چین لینک این است که بر بستر بلاک چین اتریوم ایجاد شده است بنابراین کاربران ممکن است با مشکل مقیاسپذیری مواجه شوند.
تعامل پذیری بلاک چین در کازمس
کازمس یک بلاک چین مبتنی بر گواه اثبات سهام است که به منظور حل مشکل مقیاسپذیری و تعامل پذیری ایجاد شده است. کازمس میتواند به شما در مسیر ایجاد بلاک چینهای مستقل به اسم زونها (Zone) کمک کند. هر زون میتواند با استفاده از IBC (معماری پروتکل ارتباط بین بلاک چین) با مرکز و با سایر زونها ارتباط برقرار کند. کازمس میتواند با سایر بلاک چین ها نظیر اتریوم و زیکش ارتباط برقرار کند.
ویژگی تعاملپذیری کازمس در صدد تقویت تراکنشهای مالی بین دو بلاک چین است. برای مثال هنگامی که میخواهید کوین ATOM (کوین اصلی بلاک چین کازمس) را به بلاک چین اتریوم ارسال کنید و سپس بلاک چین اتریوم کوینهای ATOM شما را مسدود خواهد کرد و مقدار یکسانی توکنهای ERC-20 ایجاد میکند که از طریق بلاک چین اتریوم میتوانند انتقال یابند.
تعامل پذیری بلاک چین در وانچین
وان چین بر صنایع مالی معطوف است و میتواند به منظور انجام تراکنشهای مالی بین زنجیرهای با سایر بلاک چین ها ارتباط برقرار کند. برای مثال هنگامی که میخواهید مقداری پول (به صورت کوین WAN) از کیف پول وان چین به دوست خود ارسال کنید اما دوست شما کیف پول اتریوم دارد. در این مورد، کوین WAN که ارسال کردهاید توسط نود “مدیریت حساب مسدودشده” مسدود میشود و مقدار یکسانی کوین اتریوم به کیف پول اتریوم دوست شما ارسال خواهد شد. در این ارسال، یک قرارداد هوشمند وجود دارد که اطمینان حاصل میکند فقط دوست شما میتواند سرمایه مورد نظر را بازخرید کند و وان چین میتواند تمام سوابق تراکنشهای بین زنجیرهای یا درون زنجیرهای را ذخیره کند.
چشمانداز وان چین ایجاد سیستم مالی است که بتواند به ایجاد برنامههای غیرمتمرکز بین زنجیرهای، پرداختهای موبایلی بین زنجیرهای، صرافیهای غیرمتمرکز و برنامههای مالی غیرمتمرکز کمک کند.
تعامل پذیری بلاک چین در پولکادوت
پولکادوت یک پلتفرم متن باز است که توسط بنیاد Web3 و دکتر گاوین وود (Gavin Wood) مدیر ارشد فناوری سابق اتریوم و مخترع زبان برنامه نویسی سالیدیتی تاسیس شده است. پولکادوت مدعی است تعاملپذیری واقعی را نه تنها برای تراکنشهای مالی، بلکه برای محاسبات و انتقال اطلاعات به ارمغان میآورد. پولکادوت بلاک چینی از بسیاری از زنجیرهها است، اما ۴ مولفه اصلی که به تعاملپذیری پولکادوت کمک میکنند عبارتند از زنجیره واسطه (Relay Chain)، پاراچینها یا زنجیرههای موازی (Parachain)، پاراتردها یا رشتههای موازی (Parathread) و پل ارتباطی (Bridge).
بدون آنکه به مباحث فنی وارد شویم، صرفا ایده و مفهوم این مولفهها را به شما میگوییم:
زنجیره واسطه: زنجیره واسطه مولفه مهم پولکادوت است که مسئول امنیت به اشتراک گذاشتهشده، اجماع و تعاملپذیری بین زنجیرهای شبکه است.
پاراچینها: پاراچینها بلاک چینهای مستقل در پولکادوت هستند که توکن خود را دارند و بر اساس کاربرد و استفادهای که از آنها میشود میتوانند خود را بهینهسازی کنند.
پاراتردها: پاراتردها همانند پاراچینها هستند اما با این تفاوت که بر اساس مدل پرداخت قبل از استفاده اجرا میشوند و به اتصال دائم به شبکه نیازی ندارند. بنابراین برای بلاک چین مقرون به صرفهتر هستند.
پل ارتباطی: پل ارتباطی به اتصال پاراچینها و پاراتردها به شبکههای خارجی نظیر اتریوم و بیت کوین گفته میشود.
تعامل پذیری بلاک چین چه مزایایی دارد؟
این موضوع را با ذکر یک مثال توضیح میدهیم. فرض کنید اگر حساب پیپال شما نتواند با حساب بانکی ارتباط برقرار کند چه مشکلاتی ایجاد میشود. چنین شرایطی برای بلاک چین ها وجود دارد. اگر چندین بلاک چین بتوانند با یکدیگر ارتباط برقرار کنند، کاربر نهایی مزایای مختلفی را به دست خواهد آورد. بعضی از این مزایا عبارتند از:
- تراکنشهای بهینهتر اطلاعات و پول در سراسر بلاک چین ها بدون آنکه به صرافی یا شرکت شخص ثالث نیازی باشد.
- قراردادهای هوشمند بسیار آسان و کارآمد اجرا میشوند.
- به اشتراکگذاری راهکارها و نوآوریها بین دو بلاک چین.
- استانداردسازی بلاک چین به منظور آمادهسازی برای پذیرش گسترده.
تعامل پذیری بلاک چین بسیار مهم است؛ زیرا بلاک چینهای بسیار زیادی وجود دارند و بلاک چینهای بسیاری زیادی نیز به وجود خواهد آمد. ما به یک روش غیرمتمرکز و بدون حضور شخص ثالث برای ارتباط با این بلاک چینها نیاز داریم. این موضوع نه تنها در زمان و تلاش ما صرفهجویی میکند بلکه باعث حفظ امنیت ما میشود.
نتیجهگیری
پولکادوت بهترین بلاک چینی است که میتواند تعامل پذیری واقعی را از تمام جوانب اطلاعات، تراکنش مالی و محاسبات و رایانش ارائه دهد که در این زمینه، سایر پروژهها نظیر کازمس و وان چین فقط بر تراکنشهای مالی معطوف هستند. تیم پولکادوت بسیار بزرگ و قوی است و توسط بنیاد Web3 پشتیبانی میشود.