در سالی که گذشت، رمزارزها بیش از هر زمان دیگری به زندگی روزمره مردم گره خوردهاند. آنچه زمانی بهعنوان ابزاری برای سرمایهگذاری پرریسک یا فعالیتهای سفتهبازانه شناخته میشد، اکنون به راهحلی واقعی برای پرداختها، حوالههای بینالمللی و حفظ ارزش در شرایط اقتصادی ناپایدار تبدیل شده است. طبق گزارش تازه شرکت تحلیل بلاکچین تیآرام لبز (TRM Labs)، افزایش وضوح در قوانین رمزارزی، موجی از رشد را در تراکنشهای خرد جهانی رقم زده است که بسیاری آن را نشانهای از بلوغ تدریجی بازار کریپتو میدانند.
به گزارش میهن بلاکچین، بر اساس یافتههای گزارش پذیرش کریپتو و استفاده از استیبل کوین که توسط تیآرام لبز منتشر شده، تراکنشهای خرد رمزارزی بین ژانویه تا سپتامبر ۲۰۲۵ میلادی (دی ۱۴۰۳ تا شهریور ۱۴۰۴) بیش از ۱۲۵٪ رشد داشته است که با نرخ رشد مشابه سال ۲۰۲۴ برابری میکند. این افزایش چشمگیر، نه از سمت نهادهای بزرگ مالی، بلکه عمدتاً از سوی کاربران عادی و کسبوکارهای کوچک رقم خورده است که رمزارز را بهعنوان ابزاری واقعی برای مبادله و ذخیره ارزش به کار گرفتهاند.
بلوغ بازار و نقش تعیینکننده شفافیت قانونی
به گفته تیآرام لبز، بخش عمده این فعالیتها در حوزههایی مانند پرداختهای روزمره، ارسال پول بین کشورها و حفظ ارزش دارایی در برابر تورم و نوسانات شدید اقتصادی انجام میشود.
در واقع، کریپتو دیگر صرفاً قلمرو سرمایهگذاران حرفهای نیست؛ مردم عادی حالا نقش پررنگی در شکلدهی به الگوهای جدید اقتصاد دیجیتال دارند. با بلوغ اکوسیستم، الگوی تراکنشها نیز متنوعتر شده و حضور بازیگران سازمانی و سرویسدهندگان ساختارمند باعث ایجاد نظم بیشتری در این حوزه شده است.
در ایالات متحده، روند رو به رشد بازار از سال ۲۰۲۳ آغاز شد و با ورود عوامل سیاسی، قانونی و ساختاری، در سالهای ۲۰۲۴ و ۲۰۲۵ شتاب بیشتری گرفت. تیآرام لبز مینویسد:
رشد ۲ سال متوالی بازار آمریکا نشاندهنده صرفاً هیجان نیست، بلکه نتیجه اثر تجمعی شفافیت قانونی و تعهد سیاسی نسبت به فناوری کریپتو است.
تصویب و پیگیری لوایحی چون قانون جینیس (GENIUS Act) برای تنظیم استیبل کوینها، قانون کلاریتی (CLARITY Act) و ایجاد کارگروه مشترک ایالات متحده و بریتانیا، مسیر تازهای برای ورود بازیگران جدید به این بازار باز کرده است.
پاکستان، نمونهای از پذیرش مردمی
گزارش تیآرام لبز همچنین به مورد جالب پاکستان اشاره دارد که با وجود چالشهای اقتصادی، به لطف سیاستگذاران حامی نوآوری، شاهد رشد خیرهکننده پذیرش رمزارز بوده است.
دولت پاکستان با ایجاد شورای رمزارز پاکستان (Pakistan Crypto Council) و اعلام برنامههایی برای تشکیل نهاد نظارتی مستقل، مسیر رسمیسازی این صنعت را هموار کرده است. طبق آمار پلتفرم استاتیستا (Statista)، شمار کاربران کریپتو در پاکستان تا سال ۲۰۲۶ میلادی ممکن است به ۲۸ میلیون نفر (یعنی بیش از ۱۰٪ جمعیت این کشور) برسد.
تیآرام لبز تأکید میکند که در برخی کشورها، رشد پذیرش رمزارز نتیجه شفافیت قانونی و دسترسی نهادی است؛ اما در برخی دیگر، این رشد حتی در شرایط وجود محدودیتهای رسمی یا ممنوعیتهای کامل نیز رخ داده است.
به باور تحلیلگران، این روند دوگانه در مجموع نشان میدهد که کریپتو بهتدریج در حال تبدیل شدن به بخشی از جریان اصلی مالی جهان است و افزایش محبوبیت استیبل کوینها، یکی از نشانههای روشن این تحول محسوب میشود.
ممنوعیتها کارساز نیستند
نکته جالب دیگر در گزارش تیآرام لبز این است که حتی در کشورهایی که دولتها رویکرد سختگیرانهتری در پیش گرفتهاند، استفاده از رمزارز کاهش نیافته است.
در بنگلادش، هیچ صرافی رمزارزی مجوز فعالیت رسمی ندارد و بانک مرکزی این کشور از سال ۲۰۱۴ هشدارهایی درباره استفاده از کریپتو صادر کرده است. با این حال، کنترل شدید سرمایه و محدودیت در دسترسی به ارز خارجی، باعث شده بسیاری از مردم به رمزارزها بهعنوان جایگزینی برای سیستم مالی سنتی روی بیاورند.
الگوی مشابهی در کشورهای شمال آفریقا همچون الجزایر، مصر، مراکش و تونس مشاهده میشود. با اینکه کریپتو در این کشورها یا ممنوع است یا با محدودیتهای جدی روبهروست، هر چهار کشور در میان ۵۰ کشور برتر از نظر پذیرش جهانی رمزارز قرار دارند. تیآرام لبز در تحلیل خود اشاره میکند که این کشورها حتی از برخی دولتهایی که چارچوب قانونی مشخص و آزادانهتری دارند، جلوتر هستند. این واقعیت نشان میدهد که تقاضای مردمی برای ابزارهای مالی جایگزین، میتواند بر قوانین محدودکننده غلبه کند.
این نتیجهگیری با یافتههای نهادهای مالی بینالمللی نیز همراستا است. شورای ثبات مالی (Financial Stability Board) و صندوق بینالمللی پول (IMF) در گزارشی مشترک در سپتامبر ۲۰۲۳ میلادی اعلام کردند که ممنوعیت کامل رمزارزها نهتنها بیاثر است، بلکه اغلب انگیزه مردم را برای استفاده از این داراییها افزایش میدهد.
در نهایت، گزارش تیآرام لبز تصویری از دنیایی را ترسیم میکند که در آن مرزهای جغرافیایی، سیاسی و مالی بهتدریج رنگ میبازند و رمزارزها به ابزاری جهانی برای استقلال مالی و دسترسی برابر تبدیل میشوند؛ حتی در کشورهایی که قانون در برابرشان ایستاده است.