اخیرا نرخ بیکاری در ایالات متحده به ۱۴.۷ درصد رسیده که در نوع خود کمسابقه است. اما از طرف دیگر میبینیم که شاخصهای بازار بورس (stock market) به طور متوسط ۳۰ درصد بالاتر از کف ۲۳ مارس هستند. البته تاریخ نشان میدهد که واکنش بورس ایالات متحده به نرخ بیکاری همواره به این صورت بوده و در زمان بالا رفتن بیکاری، بازار بورس با رشد مواجه شده است. از سال ۱۹۴۸ تاکنون، هشت بار نرخ بیکاری ایالات متحده به بالای ۷ درصد رسیده و هشت بار هم نرخ بیکاری در این کشور به پایین از ۵ درصد رسیده است. قطعا بورس و بازارهای دیگر مانند بازار ارز دیجیتال نسبت به این آمار و تاثیرات آن بیتفاوت نخواهند بود و این عوامل بیرونی تاثیرات خود را بر این بازارها بر جای میگذارند.
تاریخ نشان میدهد که بسیاری از کاهش نرخ بیکاریها در نهایت منجر به افت بازار بورس شده است و همچنین بالا رفتن نرخ بیکاری هم در بسیاری از اوقات باعث شکل گرفتن بازار صعودی بورس شده است.
بازار بورس و نرخ بیکاری رابطه عکس دارند
این در ابتدا ممکن است کمی عجیب به نظر برسد، اما اگر از منظر چرخه تجاری به آن نگاه کنیم، چنین نیست. رشد بالا و کاهش بیکاری معمولا به دنبال رشد پایین و افزایش بیکاری میآید و این چرخه همواره تکرار میشود.
دلیل این آمار عجیب که به آن اشاره شد، این است که بازار بورس یک شاخص پیشگام اقتصاد است، در حالی که نرخ بیکاری یک شاخص تاخیری است. پس زمانی که شرایط اقتصادی بدتر میشود، بازار بورس اوج میگیرد و ما اخیرا مثالی از این را شاهد بودیم.
در ۱۸ می به خاطر توسعههایی که در زمینه ایجاد واکسن کرونا صورت گرفت، ارزش بسیاری از شاخصهای بازار بورس بالا رفت. مالک هیچ کسب و کاری بر اساس شایعات در مورد ایجاد واکسن برای کرونا، اقدام به استخدام افراد نمیکند؛ اما سرمایهگذاران در بازار بورس بر اساس چنین شایعات و اخباری اقدام به معامله میکنند.
پس با این توضیحات متوجه میشویم که نرخ بیکاری یک شاخص تاخیری در اقتصادهای واقعی است. زمانی که نرخ بیکاری افزایش پیدا میکند، اقتصاد گرفتار مشکل است و زمانی که نرخ بیکاری پایین میرود، بهبود اوضاع در راه است.
اینک بازار بورس همچنان به رشد خود ادامه میدهد و نرخ بیکاری هم روز به روز افزایش پیدا میکند. این یعنی که هیچ نشانی از بهبود وضعیت اقتصادی دیده نمیشود. درصد زیادی از این رشد مربوط به بخش خاصی از بازار بورس است. به عنوان مثال، اگر عملکرد نزدک (Nasdaq) را با S&P500 مقایسه کنیم، میبینیم که نزدک بسیار بهتر عمل کرده است.
همچنین اگر ما عمیقتر به بررسی این وضعیت صعودی بازار بورس بپردازیم، متوجه میشویم که بعضی از شرکتها و فناوریهای خاص در این میان بسیار بیشتر از بقیه سود کردهاند. شرکتهای تجارت الکترونیک و فینتک (fintech) در این میان بسیار بیشتر از شرکتهای دیگر سود کردهاند و این به دلیل آنلاین شدن بسیاری از معاملات و کسب و کارها در این زمان دشوار بوده است. شرکتهایی مانند Shopify و Square از برندگان بزرگ این دوران بودهاند.
بازار بورس جایی است که سرمایهگذاران به آینده میاندیشند و این بازار یک شاخص پیشگام است. زمانی که سرمایهگذاران سود را در کسب و کارهای آنلاین میبینند، دلارهای آنها هم برای سرمایهگذاری به سمت آن کسب و کارها سرازیر خواهد شد. انتظار میرود که بسیاری از کسب و کارها در ماههای آینده برگردند و اگر این تعطیلی کسب و کارها موقتی باشد، میتوان گفت که بازار بورس خیلی محکم به آنها واکنش نشان نداده است.
البته افزایش تعداد تراکنشهای آنلاین به معنی افزایش تعداد افرادی که آن تراکنشها را انجام میدهند، نیست. فرضا اگر فروش Square دو برابر شده است، به احتمال زیاد تعداد کارمندان آن دو برابر نشده است.
وضعیت بیکاری اخیر با بیکاریهای گذشته تفاوت دارد. این بیکاریها عمدتا در اثر دستورات حکومتها برای تعطیلی کسب و کارها و رعایت مسائل امنیتی است. طبیعتا بعد از بحران، بسیاری از این کسب و کارها برخواهند گشت و میتوان گفت که این بیکاریها موقت خواهد بود.
سرمایهگذاران در این میان خوشبین هستند که این مشاغل و کسب و کارها دوباره درهای خود را باز کنند و سیاستهای امنیتی حکومتها تغییر کند. البته حکومتها در حمایت از این کسب و کارها هم اقداماتی انجام دادهاند و بستههایی حمایتی را برای آنها در نظر گرفتهاند.
بهبود بازار چگونه خواهد بود؟
سه ماهه دوم امسال نیز در حال پایان یافتن است و کرونا در این مدت تاثیرات عمیقی را بر جای گذاشت. به نظر میرسد که این کسب و کارها در ماههای بعد بازگشت سریعی مانند بازگشت بازار بورس را تجربه کنند.
البته اگر بازگشت این کسب و کارها بر طبق انتظارات نباشد و یا واکسن کرونا ساخته نشود، احتمالا دوباره با افت و سقوط بازار مواجه خواهیم شد. تاریخ نشان میدهد که بازار بورس و بازار کار همواره بعد از افت و نزول دوباره باز میگردند. نظر شما چیست؟ آیا بازگشت کسب و کارها و بهبود وضعیت آنها نزدیک است؟ نظرات خود را با ما در میان بگذارید.