آیا صرافی‌های ارز دیجیتال واقعا ناامن هستند؟ دلیل ایجاد ترس در میان مردم چیست؟

آیا مجموعه‌ای از رویدادهای اخیر که موجب به وجود آمدن فضای ترس، عدم اطمینان و شک شده‌اند، تصادفی هستند؟ یا آنها در قالب اتفاقات سازمان‌دهی شده جهانی بوده که صرافی‌های ارز دیجیتال فاقد نظارت را هدف قرار می‌دهند؟

شرایط وجود روحیه ترس، عدم اطمینان و شک که به اختصار تحت عنوان FUD شناخته می‌شود، از ماه اکتبر، بزرگترین صرافی‌های ارز دیجیتال را درگیر خود کرده است و هیچ ارتباطی هم با انتخابات ریاست جمهوری آمریکا نداشته است.

مدیرعامل MyCrypto، جناب Taylor Monahan، با اشاره کردن به گزارش ۲۹ اکتبر Forbes مبنی بر اینکه بایننس واحد آمریکایی خود را تحت عنوان بستر نفوذی مقررات، با نام Binance.US راه‌اندازی کرده و همچنین با استفاده از مراجع شایعاتی در رابطه با این موضوع که مقامات چینی یکی از مدیران ارشد صرافی Huobi را بازداشت کرده بودند در توییت خود نوشت:

FUD عجیب بایننس در روز جمعه و FUD دستگیر شدن غیرعادی افراد در Huobi در اخبار امروز.

FUD که مدت زیادیست به شکل یک سایه در حال تعقیب کردن دنیای رمزارز است، معمولا به عنوان اطلاعات غلطی تعریف می‌شود که به عمد و با هدف ضرر زدن به رقبا منتشر می‌شود. به طور مثال این عمل در راستای پایین آوردن قیمت سهام و یا قیمت کوین رقبای فعال در حوزه فعالیت شما صورت می‌گیرد. حتی ممکن است ترس، عدم اطمینان و شک در نتیجه اعمال دولت نیز حاصل شوند به طور مثال می‌توان به دستگیر شدن مقامات آمریکایی صرافی BitMEX و یا مدیر ارشد سابق تکنولوژی در اول اکتبر و یا گزارش بازداشت یکی از بنیانگذاران OKEx توسط پلیس چین در اوایل ماه اکتبر اشاره کرد. تمامی این رویدادها و اتفاقاتی شبیه به این موجب افزایش حدس و گمان‌ها و سوالات می‌شوند: چه کسی موجب به وجود آمدن ترس، عدم اطمینان و شک در جامعه می‌شود و انگیزه گروه و یا حزبی که این کار را انجام می‌دهد چیست؟

به عنوان مثال، Changpeng Zhao مدیرعامل بایننس، سند فاش شده‌ای را مشخص کرد که در آن، جرئیات برنامه سال ۲۰۱۸ این صرافی برای فرار کردن و یا در اصطلاح دور زدن مقررات مربوط به بیت کوین با بهره گرفتن از شیوه ایجاد یک شرکت تابعه آمریکایی مطرح شده بود. این شرکت با نشان دادن علایق جعلی خود در رعایت این مقررات تلاش می‌کند تا FUD مورد نیاز را منتشر کرده و مدیرعامل بایننس در این رابطه گفت:

سند مورد بحث توسط هیچ یک از کارمندان فعلی و یا سابق بایننس ساخته و منتشر نشده است.

در هر یک از رویدادهای این حوزه، اینطور به نظر می رسد که پارامترهای مرتبط با ترس، عدم اطمینان و شک از یک هفته پیش از وقوع آن اتفاق در حال افزایش بوده‌اند. این موضوع را می‌توان به شکل قابل توجهی در همزمان شدن شایعات Huobi با گزارش‌های برداشت مقادیر بزرگ بیت کوین از این صرافی سنگاپوری مشاهده کرد. موسس Boxmining، یعنی Michael Gu اعلام کرد که تا مرتفع نشدن جو حاصل از این FUD تمام پول خود را از صرافی Huobi خارج می‌کند.

اعمال فشار جهانی برای کنترل کردن صرافی‌های ارز دیجیتال؟

چه چیزی در پشت پرده اتفاقاتی که مطرح کردیم وجود دارد و آیا چیز خاصی از آنها حاصل می‌شود؟ طبق نظر برخی از افراد، قانون‌گذاران سراسر دنیا، در چین، آمریکا و سایر کشورها، در حال حاضر صرافی‌های رمزارز متمرکز را هدف قرار داده و این امر دلیل اصلی تمامی این تردیدها و عدم اطمینان موجود در رابطه با این تشکیلات اقتصادی غیرقانونی به حساب می‌آید.

Bobby Ong، بنیانگذار و مدیرعامل CoinGecko در رابطه با وجود چنین نقشه و برنامه واحدی مردد است. او در مصاحبه با کوین تلگراف گفت: به نظر می‌رسد زمان اتفاق افتادن همه این رویدادهای مرتبط با ترس، عدم اطمینان و شک، تصادفی است. اتهامات مربوط به BitMEX در نتیجه‌ی به انجام رسیدن تحقیقات طولانی مدت، مطرح شده‌اند.

Monahan نیز به نوبه خود اعلام کرد این امکان وجود دارد که “اقدامات نظارتی” منبع اصلی به وجود آمدن اضطراب اخیر باشند اما باز هم این احتمال به قوت خود باقیست که شاید کل این ماجرا به دلیل شایعه پراکنی و تشریحاتی است که رقبا در تقابل با یکدیگر منتشر می‌کنند. توکن Huobi یعنی HT در هنگام انتشار این خبر بد، ضربه سختی را متحمل شد و در تاریخ دوم ماه نوامبر صدها دلار ریزش کرد. Monahan در صحبت با کوین تلگراف گفت:

این امر بسیار جالب توجه است که در طول ماه گذشته شاهد اقدامات نظارتی تایید شده و شایعاتی در این حیطه حول محور برترین صرافی‌های معاملات آتی و مشتقات آنها بودیم. با این وجود، ممکن است ما نظاره‌گر افزایش میزان ترس، عدم اطمینان و شک موجود در شرایطی باشیم که در حال حاضر صرافی‌ها، توکن‌های خود را دارند؛ مثل BNB، OKB، HT و غیره. ترس، عدم اطمینان و شک موجود در حوزه کوین‌ها و یا توکن‌ها امروزه مبتنی بر خود صرافی هستند.

آیا احتمال افزایش اعمال قانون در این زمینه وجود دارد؟

با وجود تمامی این مسائل، لازم به ذکر است که راه حلی نیز برای رفع کل مشکلات ایجاد شده توسط این FUD وجود دارد. Syren Johnstone که مدیر تطبیق برنامه اجرایی و نظارتی در دانشگاه هنگ کنگ است در مورد صرافی‌های ارز دیجیتال نظارتی مطالبی را نوشته است. او در مصاحبه با کوین تلگراف این امر را مطرح کرد که روند نظارت جهانی در حال پیشروی در سمت و سوی کنترل دقیق‌تر است:

دولت هنگ کنگ در طول هفته جاری پیشنهاد کرد که با توجه به نگرانی‌های مربوط به پولشویی در طول سلسله مراتب پیش‌رو، تمام دارایی‌های مبتنی بر رمزارز را زیر نظر نظارت‌کنندگان امنیتی بیاوریم. لایحه قانونی در اتحادیه اروپا و ایالات متحده ارائه شد که دارایی‌های رمزارز را به سیلوهای نظارتی موجود انتقال می‌دهد. چنین اعمالی نشان‌دهنده تغییر روند رویدادهای در حال شکل‌گیری در این زمینه است و این در حالی است که مقررات نظارتی، احتمال اجرای صحیح قوانین را افزایش می‌دهند.

Jay Hao، مدیرعامل OKEx، در صحبت با کوین تلگراف گفت: اینطور به نظر می‌رسد که قانون‌گذاران در طول ماه‌های گذشته عملکرد پربارتری را از خود نشان داده‌اند. به ویژه می‌توان این گفته را در رابطه با مشکلات قانونی پیرامون صرافی‌های ارز دیجیتال کلیدی به وضوح دید. با این حال، این اتفاقی تعجب‌آور نیست زیرا برخی جنبش‌های این زمینه ازطرف نظارت‌کنندگانی مثل CFTC‌ آمریکا و سازمان اعتبار رفتار مالی انگلیس صورت می‌گیرند.

Hao در رابطه با تمام ترس، عدم اطمینان و شک موجود که اخیرا صرافی‌های ارز دیجیتال متمرکز را احاطه کرده‌اند می‌گوید که این بازار هنوز به صورت عمده متکی به خرده فروشی بوده و به شدت تحت تاثیر اخبار و شایعات منتشر شده قرار دارد. او افزود:

با رشد دیفای، به حتم میزان ترس، عدم اطمینان و شک موجود و عکس‌العمل‌های بیشتری در تقابل با صرافی‌های متمرکز به وجود می‌آیند و به عقیده من این موضوع اصلی است که ما شاهد اتفاق افتادن آن هستیم و اقدامات کلی که قانون‌گذاران و نظارت‌کنندگان در این راستا انجام داده‌اند زیاد به چشم نمی‌آید.

لازم به ذکر است که OKEx‌ به تنهایی پس از منتشر شدن گزارش ۱۶ اکتبر به وسیله آژانس خبری چینی تبدیل به موضوعی بحث برانگیز شد. به گفته این گزارش، Mingxing Xu‌ یعنی بنیانگذار یکی از صرافی‌های ارز دیجیتال چینی توسط پلیس چین مورد مواخذه قرار گرفت و منجر به تعلیق صرافی مبنی بر Malta و برداشت کامل سرمایه از آن شد. در اظهارنامه‌ای که در ۶ نوامبر منتشر شد، OKEx به دلیل ناراحتی ناشی شده از تعلیق برداشت دارایی‌های دیجیتال عذرخواهی کرد و ادعای وجود احتمال مشارکت‌کنندگان مربوطه OKEx در ارتباط با بازداشت کیفری آنها را رد کرد. جالب اینجاست که در همین حین هیچ یک از کاربران قادر به برداشت وجوه و منابع مالی خود از این صرافی نبودند.

چه کاری از دست کاربران در رابطه با این نوع مشکلات برمی‌آید؟

نگران‌کننده بودن وقایع اخیر غیرقابل انکار هستند. با توجه به گفته‌های Monahan، نگهداری از منابع مالی در صرافی‌های ارز دیجیتال متمرکز همیشه امری پرخطر محسوب می‌شده و او در ارتباط با این موضوع افزود:

اکنون به ما یادآوری شد که اقدامات نظارتی می‌توانند کاربران نهایی و قابلیت دسترسی داشتن آنها به منابع مالی را تحت تاثیر قرار بدهد. خالی از لطف نیست که یادی از جمله معروف – اگر کلیدها متعلق به شما نباشند کوین‌ها نیز متعلق به شما نیستند – کنیم و می‌دانیم که هنوز هم این گفته کاملا صحیح است.

بنابراین، بهترین انتخاب کاربران برای به دست گرفتن کنترل ارزهای دیجیتال خود، این است که در صورت تمایل به نگهداری بلند مدت بهتر است دارایی خود را با استفاده از ذخیره‌سازی سرد و یا آفلاین نگهداری کرده و در صورت استفاده کردن از یک صرافی متمرکز، بهتر است دانش کامل را در رابطه با خطرات احتمالی و انتخاب صرافی که امنیت بالا و قابلیت ردیابی سوابق خوبی را دارد کسب کنند. علاوه بر این لازم است تا این صرافی‌های ارز دیجیتال عملکردی متناسب با چیزی که مطلوب نظارت‌کنندگان و قانون‌گذاران است را داشته باشد.

چرا Gu منابع مالی خود را از Huobi برداشت کرد؟ او در مصاحبه با کوین تلگراف گفت:

من یکی از قربانیان هک شدن صرافی Mt.Gox هستم و ترجیح می‌دهم پس از آن اتفاق در بسترهای امن‌تری مشارکت داشته باشم.

Huobi ادعاهای موجود در رابطه با اینکه تحت بررسی‌های نظارتی هست را رد کرد اما آیا واقعا ما می‌توانیم به گفته آنها اعتماد کنیم؟ ما شاهد خروج نهنگ‌ها یا همان سرمایه‌داران بزرگ از بازار بیت کوین، طی چند برداشت بزرگ بودیم. آیا در صورت ورشکست شدن این صرافی، کلیدهای خصوصی در اختیار دولت قرار می‌گیرند؟ هیچ کسی جواب این سوال را نمی‌داند. آسان‌ترین راه این است که در حال حاضر منابع مالی خود را برداشت کنیم و در صورت بهتر شدن شرایط دوباره منابع مالی خود را به صرافی واریز کنیم.

به گفته Ong کاربران باید درک کنند که صرافی‌هایی که تحت نظارت نیستند مانند آنهایی که در اخبار اخیر در مورد آنها صحبت شد در معرض خطرات احتمالی بیشتری هستند. ممکن است در پی یک حادثه هک شدن، چنین صرافی‌هایی یک شبه ورشکست شوند و یا به کلی از بین بروند. تحت عنوان یک مقایسه، Ong توضیح داد:

صرافی‌هایی که تحت نظارت هستند از شاخص‌های امنیتی بالاتری برخوردار هستند زیرا منابع مالی مشتریان در این صرافی‌ها تفکیک شده و تحت تصدی یک شخص ثالث نگهداری می‌شوند. در هنگامی که مجوز برای این صرافی‌ها صادر می‌شود، اقدامات نظارتی و ایمنی بیشتری نیز توسط تنظیم‌کننده‌ها برای آنها اعمال می‌شود.

با توجه به گفته‌های ما تا به اینجا می‌دانیم که صرافی‌های ارز دیجیتال متمرکز می‌توانند برای سرمایه‌گذارانی که آماده این نیستند تا بانکدار یا در اصطلاح متولی خود باشند مفیدتر واقع می‌شوند. به گفته Hao همواره جایگاهی برای CEXها یا همان صرافی‌های متمرکز به عنوان راهی آسان برای جای دادن افراد در محیطی امن و ورود به فضای ارز دیجیتال و ارائه محیطی مستحکم و ایمن به افراد برای ذخیره‌سازی منابع مالی آنها وجود دارد. او افزود: تا زمانی که این صرافی‌ها با قوانین بومی همراهی کنند می‌توانند مکان ایمنی را برای کاربران خود فراهم کنند.

نقش چین در این حوزه چیست؟

به اعتقاد برخی از افراد، چین در حال بازی کردن نقش خود در رابطه با ایجاد فضای ترس، عدم اطمینان و شک اخیر است. Gu گفت که چین نیز در حال افزایش قوانین و مقررات حوزه رمزارز است تا مردم را به ارز دیجیتال بانک مرکزی خود جذب کند. Ong در مورد این موضوع گفت: چین در حال تلاش برای افزایش میزان پذیرش عمومی ارز دیجیتال بانک مرکزی خود بوده و می‌خواهد برتری آن را نسبت به ارزهای دیجیتال به نمایش بگذارد.

Monahan در شرایطی که هنمچنان با این موضوع مخالفت می‌کند، اظهار کرد: آیا ما واقعا شاهد تلاش چین برای بالا بردن سطح مقررات این کشور بودیم؟ سالهاست که این مقررات بدون تغییر و تطبیق با مسائل روز دنیا پابرجا مانده‌اند. او همچنین افزود: اگر ما اقداماتی شبیه به CFCT و DOJ در تقابل با بنیانگذاران BitMEX را از چین دیدیم در این صورت ممکن است برای بررسی این حوزه زمان بیشتری صرف کرده و برای این امر ارزش قائل شویم. در حال حاضر باید برای دیدن اقدامات مرحله به مرحله چین در راستای بررسی میزان ارزش و توانایی رقابت یوان دیجیتال خود، صبور باشیم.

Johnstone خاطر نشان کرد که در رابطه با ارز دیجیتال بانک مرکزی چین، برنامه‌ریزی‌ها به صورتی تنظیم شده‌اند تا این ارز دیجیتال تحت عنوان یک ارز فیات و ابزاری برای انجام پرداخت‌ها مورد استفاده قرار بگیرد و این یعنی چیزی متفاوت از رمزارز. او در ادامه صحبت خود گفت:

درست در زمانی که چین عرضه اولیه کوین را منع کرده بود، تعداد زیادی از شهروندان چینی رمزارز زیادی به دست آورده بودند. این امر مشکلی قدیمی و حتی تا حد زیادی مورثی را ایجاد کرد که با گذر زمان از حاد بودن این مشکل کاسته شد. یکی از اساسی‌ترین موضوعات پویا در چین این است که شما با استفاده از رمزارز قادر به انجام کارهای زیادی نیستید ولی در مقابل، در صورت استفاده از CBDC می‌توانید کارهای زیادی را به انجام برسانید.

آیا مقررات بیشتری در راه هستند؟

Gu در صحبت با کوین تلگراف گفت که لازم است تا مقررات بیشتری وضع شوند و Johnstone در تایید این موضوع افزود: به حتم قوانین بیشتری از سوی صرافی‌های متمرکز رمزارز در راه هستند و گواه این موضوع، اتفاقاتی هستند که در این رابطه در اتحادیه اروپا در حال شکل گرفتن و مطرح شدن هستند.

در مجموع باید گفت که شاید زیربنای تمام ترس، عدم اطمینان و شک اخیر این باشد که دولت‌ها در حال بررسی بیشتر و دقیق‌تر صرافی‌های ارز دیجیتال بزرگ متمرکز هستند. به ویژه با افزایش میزان توجه معطوف شده به ارزهای دیجیتال و افزایش میزان کاربرد و استفاده بیشتر از این ارزها، ممکن است ترس، عدم اطمینان و شک بیشتری نیز حاصل شود اما این لزوما بد نیست. Johnstone گفت: وضع مقررات بیشتر و افزایش میزان اعمال قانون موجب پایان یافتن مسیر رمزارزها نمی‌شود. در صورت اعمال فشار حداکثری مقرراتی، فضایی امن و قدرتمند در بازار به وجود می‌آید.

اگر بخواهیم از دیدگاه وسیع‌تری نگاه کنیم باید گفت صرافی‌های ارز دیجیتال متمرکز راه زیادی را در مسیر پیشرفت سه ساله خود طی کرده‌اند. در این راستا Hao به کوین تلگراف گفت: اکثر کلاهبرداری‌ها از میان برداشته شده و صرافی‌های ارز دیجیتال یاد گرفته‌اند تا پلتفرم‌های قدرتمند و با سازگاری بیشتری را بسازند. اما با استقرار هرچه بیشتر بیت کوین و سایر رمزارزها، دولت‌ها از صرافی‌های ارز دیجیتال انطباق بیشتری را طلب خواهند کرد.قوانین سخت‌تر و موشکافانه‌تر خواهد شد.

اعمال قانون صرافی‌های ارز دیجیتال و توقیف آن‌ها در سال ۲۰۲۰ میلادی، در دل برخی ترس و وحشت و عدم اطمینان به این حوزه ایجاد کرده است. برخی دیگر معتقدند که این اقدام نهادهای نظارتی، باعث افزایش امنیت بازار خواهد شد و این باعث مقبولیت بیشتر این حوزه در دراز مدت می‌شود. اما برخی دیگر اعتقاد دارند که وقوع چنین اتفاق‌هایی عامدانه بوده و به هدف دور کردن مردم از این بازار صورت می‌گیرد.