استیبلکوینها در شبکه لایتنینگ و تأثیرات آنها بر بیت کوین
در تاریخ ۲۳ جولای ۲۰۲۴ (۲ مرداد ۱۴۰۳)، شرکت لایتنینگ لبز اولین نسخه از شبکه لایتنینگ چند دارایی (Multi-Asset) را در شبکه اصلی منتشر و بهطور رسمی داراییهای تپروت (TapRoot) را به شبکه لایتنینگ معرفی کرد.
به گزارش میهن بلاکچین، این پیشرفت، نشاندهنده پشتیبانی رسمی از استیبلکوینها در شبکه لایتنینگ است.
داراییهای تپروت: مزایای استیبلکوینها در شبکه لایتنینگ
حال سوال این است که استیبلکوینها در شبکه لایتنینگ چه تفاوتی با استیبلکوینهای موجود در بلاکچینهای دیگر دارند؟ در رابطه با استیبلکوینهایی که در بلاکچینهایی مثل اتریوم و سولانا (مانند USDT و USDC) قرار دارند، معمولاً آنها را بهعنوان واسطه معاملات و واحد حساب برای ارزشگذاری سایر داراییهای دیجیتال، اما با موارد استفاده محدود در دنیای واقعی میبینیم. شبکه لایتنینگ این شکاف را پر میکند. استیبلکوینها در شبکه لایتنینگ با سرعت تسویه تا ۱ میلیون تراکنش در ثانیه، کارمزدهای بسیار پایین و امنیت بالا، به شکلی برجستهتر ظاهر خواهند شد.
با وجود اینکه لایتنینگ سرعت بسیار زیادی نسبت به بقیه شبکهها دارد، اما در لیست پر سرعتترین شبکهها مشاهده نمیشود. دلیل اینکه لایتنینگ به عنوان یک بلاکچین پرسرعت در نظر گرفته نمیشود این است که لایتنینگ یک بلاکچین مستقل نیست؛ بلکه راهکاری آفچین (Off-Chain) است که تراکنشها را به صورت سریع و کمهزینه انجام میدهد و سپس نتایج نهایی تراکنشها را روی بلاکچین اصلی بیتکوین ثبت میکند.
دو دلیل اصلی که باعث میشود لایتنینگ به عنوان بخشی از لیست بلاکچینهای سریع شناخته نشود:
۱. لایتنینگ یک راهکار لایه دوم است، نه بلاکچین مستقل: لایتنینگ به جای اینکه خودش بلاکچین باشد، به بلاکچین بیتکوین متصل است و تراکنشهای سریع را خارج از زنجیره اصلی انجام میدهد.
۲. تمرکز بر پردازش خارج از زنجیره (Off-chain): تراکنشهای لایتنینگ به جای اینکه هر بار روی بلاکچین ثبت شوند، در کانالهای پرداخت خصوصی بین کاربران اتفاق میافتند و تنها در هنگام باز و بسته شدن کانالها، نتیجه نهایی روی بلاکچین ثبت میشود.
در این مقاله به سه کاربرد اشاره خواهیم کرد که مزایای منحصربهفرد استیبلکوینها در شبکه لایتنینگ را به ما نشان میدهد. در ادامه، برای درک بهتر از مثالهای آلیس و باب برای انجام تراکنشها استفاده کردهایم.
تسویه جهانی و آنی تراکنشهای ارزی
با استفاده از شبکه لایتنینگ، آلیس و باب میتوانند دلار و یورو را بهطور محلی، بهصورت اتمی، غیرمتمرکز، امن و آنی مبادله کنند. در مقابل، سیستم مالی سنتی هزینههای بالای ۵٪-۲٪ را برای این نوع تراکنشها دریافت میکند و تسویه آنها چندین روز طول میکشد. باز بودن شبکه لایتنینگ به هر کسی این امکان را میدهد که بهعنوان نود اج (Edge Node) یا نود روتینگ (Routing Node) عمل کند و به این ترتیب، اسپرد و کارمزدها را کاهش دهد و رقابتیترین نرخهای تبدیل را به کاربران ارائه دهد.
- نود اج (Edge Node): نود اج، نودی است که به طور مستقیم با کاربران نهایی ارتباط دارد و به عنوان نقطه ورود یا خروج برای کاربران به شبکه عمل میکند. این نودها معمولاً به انتقال دادهها و برقراری ارتباط با نودهای دیگر کمک میکنند.
- نود روتینگ (Routing Node): نود روتینگ، نودی است که مسئول مسیریابی تراکنشها و دادهها در شبکه است. این نودها مسیرهای بهینه را برای انتقال دادهها میان نودهای مختلف پیدا کرده و به هماهنگی و بهبود کارایی شبکه کمک میکنند.
استفاده از فاکتور لایتنینگ برای پرداخت مستقیم کالا با استیبلکوینها
سناریوی دیگری که استیبلکوینها را با پرداختهای دنیای واقعی ترکیب میکند، فاکتور پرداخت مستقیم کالا با استیبل کوینهاست. در حال حاضر، تاجران و پلتفرمهایی مانند نیوبنک (Nubank)، شاپیفای (Shopify)، پیک ان پی (PickNPay)، انسیآر (NCR)، بلک هاک (Blackhawk)، کلو (Clove) و بیتریفیل (Bitrefill) از پرداختهای شبکه لایتنینگ پشتیبانی میکنند. حتی کسبوکارهای جالبی مانند پابکی (Pubkey) و جوبار (JooBar) نیز به صف پرداختهای لایتنینگی پیوستهاند. با استفاده از شبکه لایتنینگ، استیبلکوینها میتوانند بهراحتی در این سناریوهای پرداخت، بدون نیاز به ارتقاء زیرساختهای موجود استفاده شوند. بهعنوان مثال، در سناریویی که آلیس قهوه میخرد و کافیشاپ بیتکوین دریافت میکند، این اتفاق رخ میدهد.
میتوان مشاهده کرد که استفاده از استیبلکوینهایی مانند USDT و USDC برای پرداختهای دنیای واقعی در بلاکچینهای دیگر هنوز چالشبرانگیز است، اما اینجاست که استیبلکوینها در شبکه لایتنینگ بهطور طبیعی مزیت دارند.
استیبلکوینها به نفع بیتکوین خواهند بود
استیبلکوینهای تپروتی، منافع ماینرهای بیتکوین و کاربران شبکه لایتنینگ را به چندین روش کلیدی همسو خواهند کرد:
- بیتکوین بهعنوان واسطهای برای نودهای روتینگ: همانطور که در تصویر بالا نشان داده شده است، استیبلکوینها در داراییهای تپروت اجازه میدهند که بیتکوین بهعنوان واسطهای در شبکه لایتنینگ استفاده شود. این امر ارزش کاربردی برای بیتکوین ایجاد میکند.
- تأمین نقدینگی: کاربران میتوانند با شرکت در تأمین نقدینگی شبکه لایتنینگ، بهطور ایمن از یک بازده خاص بهرهمند شوند. این بازده از طریق اسپردهای RFQ و کارمزدهای روتینگ تولید میشود و ارزش مالی بیتکوین را از جریانهای پولی بهدست میآورد. «RFQ» مخفف «Request for Quotation» به معنای «درخواست قیمت» است. RFQ معمولاً شامل جزئیات فنی، مقدار مورد نیاز و مهلت زمانی تحویل سفارشات است تا تأمینکنندگان بتوانند بهترین پیشنهاد را ارائه کنند. هدف از RFQ بهینهسازی هزینهها و دریافت بهترین شرایط از تأمینکنندگان مختلف است.
- افزایش فعالیت شبکه: استیبلکوینهای موجود در داراییهای تپروت، باعث افزایش باز و بسته شدن کانالها و همچنین عملیاتهای لوپاین (Loop-in) و لوپاوت (Loop-Out) خواهند شد. افزایش تعامل در شبکه لایتنینگ به افزایش تراکنشهای بیتکوین در شبکه اصلی، بهجای تراکنشهای صرفاً لایتنینگی، کمک خواهد کرد. این امر میتواند به افزایش تقاضا برای تراکنش بیتکوین در شبکه لایتنینگ منجر شود.
عملیاتهای «لوپاین» (Loop-in) و «لوپاوت» (Loop-Out) به تراکنشهای خاصی در شبکه لایتنینگ مربوط میشوند:
- لوپاین (Loop-in): این عملیات به معنای افزودن بیتکوین به یک کانال پرداخت در شبکه لایتنینگ است. با انجام این تراکنش، موجودی کانال افزایش یافته و کاربران میتوانند به میزان بیشتری تراکنش انجام دهند. این عملیات به کاربران این امکان را میدهد که بدون نیاز به انجام تراکنشهای جدید در بلاکچین اصلی، موجودی کانال خود را افزایش دهند.
- لوپاوت (Loop-Out): برعکس لوپاین، عملیات لوپاوت به معنای خارج کردن بیتکوین از کانال پرداخت در شبکه لایتنینگ است. با انجام این تراکنش، موجودی کانال کاهش یافته و بیتکوین به کیف پول اصلی کاربر منتقل میشود. این عمل به کاربران این امکان را میدهد که موجودی کانال خود را کاهش داده و بیتکوین را به بلاکچین اصلی برگردانند.
با این حال، برای پذیرش گسترده استیبلکوینها در شبکه لایتنینگ، باید به چالشهای داخلی و خارجی پرداخته شود.
چالش خارجی؛ اتصال شبکه لایتنینگ با شبکه مالی سنتی
برای اتصال به سیستم مالی سنتی، حل نگرانیهای مربوط به مقررات و پیروی از آنها بسیار حیاتی است. لایت اسپارک (LightSpark)، یوما (UMA) را توسعه داده تا پیامرسانی همکاری (برای پیروی از قوانین) جامعی را شامل ضدپولشویی، بررسی تحریمها و الزامات قانون سفر (Travel Rule) ارائه دهد. «قانون سفر» مجموعهای از قوانین و دستورالعملهایی است که در حوزه مالی، به ویژه در صنعت ارزهای دیجیتال و رمزارزها، برای مقابله با پولشویی و تأمین مالی تروریسم استفاده میشود. این قوانین سازمانهایی که تراکنشهای مالی انجام میدهند، مانند صرافیهای ارز دیجیتال، را ملزم میکنند که اطلاعات مربوط به ارسالکننده و گیرنده تراکنشها را جمعآوری و انتقال دهند. این قوانین در چارچوب پیشنهادهای کارگروه ویژه اقدام مالی (FATF) طراحی شدهاند تا ردیابی تراکنشهای بزرگ و مشکوک ممکن شود.
لایتاسپارک با موفقیت شبکه لایتنینگ را با چندین نهاد متمرکز، از جمله بیتسو (Bitso)، بیت ناب (Bitnob)، کوینز پیاچ (Coins.ph)، فاکسبیت (Foxbit)، ریپیو (Ripio) و زاپو بنک (Xapo Bank) ادغام کرده است.
از سوی دیگر، تیم امباس رفلکس (Amboss Reflex)، پلتفرم عملیات پرداختی توسعه داده که مدیریت ریسک پیشگیرانه برای سیاستهای همکاری شبکه لایتنینگ را فراهم میکند. این پلتفرم به نهادها اجازه میدهد تا سیاستهای همکاری خود با نهادهای قانونگذار را پیادهسازی کرده و اطمینان حاصل کنند که الزامات قانونی رعایت میشوند.
در آینده نزدیک، صدها میلیون کاربر قادر خواهند بود بهسرعت به شبکه لایتنینگ دسترسی پیدا کنند.
چالش داخلی؛ نقدینگی برای استیبلکوینها در شبکه لایتنینگ
برای ایجاد اثر چرخشی مثبت، نقدینگی عظیم برای استیبلکوینها در شبکه لایتنینگ در سه حوزه حیاتی است:
- نقدینگی تقاضا: از یک حجم بحرانی از کاربران نهایی.
- نقدینگی عرضه: از RFQهایی که توسط اپراتورهای نود اج ارائه و تراکنشهایی از همه اندازهها که توسط اپراتورهای نود روتینگ تسهیل میشوند. نقدینگی کافی کانال بهویژه در حالتی که شبکه از میکروتراکنشها به تراکنشهای بزرگتر رشد میکند، حیاتی است.
- پوشش و تعدیل نقدینگی: اپراتورهای نود اج به منابع نقدینگی عظیم دسترسی داشته باشند که برای پوشش پوزیشنها و تعدیل موجودی در شبکه لایتنینگ بسیار حیاتی است.
انتظار میرود استیبلکوینها در شبکه لایتنینگ بهعنوان راهحل کلیدی برای پذیرش جهانی تبدیل شوند. این استیبلکوینها با سرعتهای تراکنش بینظیر، کارمزدهای پایین و امنیت بالا، راهحلهای منحصربهفردی را ارائه میدهند که دستیابی به آنها با بلاکچینهای سنتی دشوار است. با پر کردن شکاف میان داراییهای دیجیتال و موارد کاربرد واقعی، استیبلکوینها در شبکه لایتنینگ به کاربران، تجار و مؤسسات مالی در سراسر جهان قدرت خواهند داد و دوران جدیدی از مرز مالی را آغاز خواهند کرد و پرداختهای جهانی را سریعتر، ارزانتر و امنتر خواهند ساخت.