آیا از سیستم بانکداری معیوب فعلی خسته شده‌اید؟ از احراز هویت‌ها، نظارت بانکها بر حساب بانکی، هزینه بالای تراکنش‌ها، وام‌های زمان‌بر و پیچیده و…به ستوه آمده‌اید؟ بله، سوخت اصلی موتور محرک اقتصادی دولت‌ها در حال اتمام است؛ و این یعنی اعتماد عمومی و مردمی به بانکها دارد کف جدیدی ثبت می‌کند. و متاسفانه کسی هم به دنبال اصلاح وضع موجود و چاره و راه حلی برای آن و نجات شما نیست!! بنابراین همان‌طور که به تنهایی مسول کسب درآمد و تولید پول هستید، خود نیز باید یاد بگیرید از منابع مالی مراقبت و نگه‌داری نمایید. و بهترین راه برای تحقق این مهم، انتقال کسب درآمد و افزایش سرمایه به خارج از سیستم‌های مالی سنتی و متمرکز یعنی به حوزه امور مالی غیر متمرکز یا همان دیفای (DeFi) است.
دیفای و مهمترین نوآوری‌های آن
دیفای یک اکوسیستم برنامه‌های مالی است که بر روی بلاکچین و خصوصا بلاکچین اتریوم بنا شده است که بدون هیچ گونه دخالت شخص یا گروه ثالث و واسطه‌ای عمل می‌کند. به زبان ساده‌تر، دیفای اکوسیستمی است که دلالی و واسطه‌گری بانکها و موسسات مالی را حذف مینماید.
در سال ۲۰۲۰، دیفای با رشد ۴ میلیارد دلاری به یکی از سریع‌ترین بخش‌ها از لحاظ رشد و پیشرفت در حوزه‌های مالی تبدیل شده است. اما مشکل اصلی دیفای این است که تنها برنامه مالی واقعی و غیرمتمرکز، بیت کوین است. بیت کوین فقط در صورت دسترسی به اینترنت، شما را قادر به ذخیره‌سازی و انتقال پول بدون دخالت طرف‌های متمرکز (بانکها) می‌کند. برنامه دیفای ، برداشتن گامی به جلو در این مسیر و توسعه این قابلیت به ورای بیت‌کوین است.
تصور کنید که جایگزینی جهانی و عمومی برای تمامی خدمات مالی مانند پس‌انداز، وام، سرمایه‌گذاری و یا بیمه پیدا کرده‌اید. دیفای تمرکززدایی را به جریان اصلی اکثر بخش‌های اقتصادی توسعه می‌دهد.
در این مقاله نوآوری‌های دیفای را که به نوعی برتری آن نسبت به سیستم‌های مالی متمرکز است به شما معرفی می‌کنیم:
استیبل کوین‌ها
اولین استفاده حوزه دیفای کاربرد استیبل کوین‌ها است که رشد قابل ملاحظه‌ای به خود دیده‌اند. ایده یک رمزارز بدون داشتن نوسانات مداوم و شدید قیمتی همانند بیت کوین ایده‌ای جذاب برای خیلی‌ها است. از طرفی ارزش استیبل کوین‌ها ثابت (شبیه به ارزهای سنتی) و ارزشی معادل یک دلار و یا یک یورو را دارند. و از طرفی دیگر ویژگی خدمات و تراکنش‌های مالی ساده و سریع همانند دیگر رمزارزها را ارایه می‌کنند. پس می‌توان گفت که استیبل‌کوین‌ها “خدا و خرما” و یا ” دنیا و آخرت” را همزمان به مشتریان می‌دهند.
در حال حاضر، حدود ۸۰ درصد مبادلات حوزه رمزارزها از طریق استیبل‌کوین تتر (Tether) انجام می‌شود. هر چند در طول ۱ سال گذشته استیبل‌کوین‌هایی مانند USDC, TruUSD, Dai, Pax نیز رشدی فوق‌العاده را تجربه کرده‌اند.
صرافی‌های غیرمتمرکز (DEX)
صرافی‌های غیرمتمرکز جزء اولين نوآوری‌های جلودار و پیشگام برآمده از حوزه دیفای هستند. بنا به استناد به گزارشی از Dune Analytics حجم مبادلات این صرافی‌ها، با حجم ماهانه ۱۲ میلیارد دلاری در سال ۲۰۲۰ در حال فوران است. صرافی غیرمتمرکز یا DEX چیست؟ در ساده‌ترین تعریف از DEX می‌توان گفت که یک پلتفرم و بستر ارزهای دیجیتال است که امکان ترید و معاملات را برای کاربران بدون نیاز به انتقال دارایی به صرافی را فراهم می‌کند.
محبوب‌ترین پلتفرم‌های کنونی این حوزه عبارتند از: Curve, Balancer, Ox, dYdX, Kyber, Bancor, Uniswap و Gnosis Protocol .
يكي از بارزترین مشخصه‌هایی که سبب روی آوردن مردم به صرافی‌های غیرمتمرکز شده است، وجود پروسه‌ای به نام احراز هویت مشتری (KYC) در بانکها و صرافی‌های متمرکز است که روز به روز پیچیده‌تر، سخت‌تر و بیشتر می‌شود. آیین‌نامه‌ها و مقررات مربوط یه این پروسه سبب شناسایی هویت فرد و تراکنش‌های او می‌گردد و محرومیت مالی ۲.۴ میلیارد نفر را موجب می‌شود. این پروسه مانند خوره‌ای است که به جان سیستم‌های متمرکز مالی افتاده است و همانند سرطانی این سیستم‌های سنتی را از پای در می‌آورد و مشتریان را به سمت صرافی‌های غیرمتمرکز سوق می‌دهد.
برنامه‌های وام‌دهی و وام‌گیری
از قابل توجه‌ترین پیشرفت‌های حوزه دیفای، پلتفرم‌های وام‌دهی و وام‌گیری غیرمتمرکز هستند. این پلتفرم‌ها وام‌هایی را بدون دخالت هیچ واسطه‌ای به کاربران می‌دهند. شیوه کار به این صورت است که وام‌دهندگان دارایی خود را به استخر وام‌دهی مشترکی واریز می‌کنند و وام‌گیرندگان در ازای پرداخت سود، از این استخرها برداشت می‌کنند.
محبوب‌ترین پلتفرم‌های وام‌دهی دیفای پلتفرم‌های Compound, Maker, Aave و dYdX هستند. پلتفرم‌های وام‌دهی دیفای، بانکداری را بسیار قابل‌انعطاف‌تر می‌نمایند چرا که نه از مشتری احراز هویت می‌خواهند و نه به موجودی و نقدینگی حساب مشتری اهمیت می‌دهند.
بیمه
بیمه دیفای هنوز در مراحل ابتدایی خود است و عمدتا نقش شبکه‌ا‌ی ایمنی را برای اکوسیستم دیفای دارد که امنیت واریزی‌ها را بدون نیاز به یک موسسه یا بانک سنتی تضمین مینماید. هر چند که در جامعه دیفای طرفداران زیادی ندارد، ولی بیمه غیرمتمرکز آینده‌ای روشن و امیدوارکننده دارد و قابلیت و توانایی ایجاد تغییرات کلی و ساختاری در صنعت بیمه را داراست. اگر دنبال خدمات بیمه‌ای در حوزه‌ای غیر از حوزه کمپانی‌های سنتی بیمه هستید، به شرکت‌های زیر سری بزنید: Nexus Mutual, Opyn, Etherisc و CDx .
نتیجه‌گیری
دیفای ایده‌ای جذاب با پتانسیل سرمایه‌گذاری تریلیون دلاری است و فقط در صورت مقایسه آن با سیستم‌های مالی سنتی قابلیت‌های آن نمایان می‌شود و می‌توان دریافت که این حوزه چه قدر خواستنی است. پروژه‌های این بخش تا بحال از بخش‌هایی از اقتصاد متمرکز در حوزه رمزارزها جلو افتاده‌اند و طولی نخواهد کشید که ماشین دیفای در جاده رشد و پیشرفت از بانکداری و بیمه سنتی نیز سبقت خواهد گرفت. تا به‌حال هیچ نیازی بیشتر از نیاز ما به اصلاح و بهبود اساسی در سیستم‌هاي مالی در جهت صداقت، همگانی شدن وکارآمدی احساس نشده است.
