طراحی نخستین نمونه آزمایشگاهی ارز دیجیتالی در بانک مرکزی ایران
نیما امیر شکاری -مدیر گروه بانکداری الکترونیک پژوهشکده پولی و بانکی بانک مرکزی- در خصوص مباحثی که در خصوص ایجاد ارز رمزنگاریشده ملی در کشور شده، اظهار داشت:
یکی از ضروریات در کشور حرکت به سمت ارز دیجیتال ملی است ازاینرو پژوهشکده پولی و بانکی بانک مرکزی در این زمینه اقداماتی را انجام داده و حتی یک نمونه آزمایشگاهی از ارز رمزنگاریشده ملی را نیز ساخته که آماده ارائه است.
وی افزود:
پژوهشکده پولی و بانکی بانک مرکزی این ارز را به سفارش نهادی نساخته ازاینرو منتظر یک سفارشدهنده مؤثر در این بخش است.
امیر شکاری تأکید کرد:
پژوهشکده پولی و بانکی بهعنوان یکنهاد پژوهشی وظیفه تحقیق و مطالعه در این بخش را به عهده دارد ازاینرو در این مرکز، در حد پژوهش و ساخت آزمایشگاهی ارز رمزنگاریشده ملی پیش رفته و معایب و مزایایی آن را بررسی کرده است.
وی ادامه داد:
پژوهشکده پولی و بانکی بهمنظور ارائه این ارز رمزنگاریشده با چند مرکز مذاکراتی انجام داده و منتظر عقد تفاهمنامه بهمنظور ارائه این ارز به بازار است.
امیر شکاری خاطرنشان کرد:
واقعیت این است که در همین مدل آزمایشگاهی به سؤالهایی رسیدهایم که باید در سطح استراتژیک و کلان جواب داده شود. زیرا ممکن است مسئولان کشور بخواهند بخشی از پایه پولی کشور را بر مبنای ارزهای دیجیتال جلو ببرند و این مسئله که پشتوانه ارز دیجیتال ملی چه باید باشد، سؤالی است که مسئولان نظام پولی، بانکی و حتی بازار سرمایه کشور باید جواب آن را بدهند.
حرکت به سمت اقتصاد دیجیتال با بهرهگیری از ارزهای رمزنگاریشده
این پژوهشگر اقتصادی گفت:
هر نظام اقتصادی که در دنیای امروز بخواهدبه سمت اقتصاد دیجیتال حرکت کند، چارهای جز شناخت ارزهای رمزنگاریشده و حرکت به سمت آن نخواهد داشت زیرا هزینههای پول فیزیکی تا چند سال آینده بسیار بالاتر از آن است که بتواند اقتصاد دیجیتال را حمایت کند.
وی ادامه داد:
از این رو باید به سمت بهرهگیری از ارزهای دیجیتال که بهمراتب هزینههایی کمتر بخصوص در بخش نظارتی نیاز دارند در اقتصاد دیجیتال رفت.
امیرشکاری بابیان اینکه ارز رمزنگاریشده در ادبیات امروز بیشتر یک ماهیت تلفیقی از پول و سرمایه دارد، گفت:
بین بازار پول و سرمایه درگذشته تفکیکی اتفاق میافتاد و همچنین کاربرد هر یک از این بازارها متفاوت بود.
وی افزود:
افرادی که در بازار پول فعالیت میکردند که شامل بانک مرکزی، بانکها، سپردهگذاران هستند بهمنظور تأمین مالی اولیه پروژهها و بازار کم ریسک سپردهگذاری ، تسهیلات گیری و سرمایهگذاری در بانکها را انتخاب میکردند.
این پژوهشگر اقتصادی اذعان کرد:
از طرف دیگر افرادی بودند که ریسکپذیری بالاتری داشتند و در بازار سرمایه، بورس اوراق بهادار و دیگر بازارهای بورسی فعالیت میکردند و ریسک بالا در سرمایهگذاری را به جان میخریدند.
امیرشکاری ادامه داد:
بر این اساس بازار پول و سرمایه هرکدام ویژگیها و قابلیتهای خاص خود را داشت ولی با ورود ارزهای رمزنگاریشده ماهیت جدیدی ایجاد شد زیرا از طرفی اسم ارز به آن دادند و شباهت به بازار پول دارد و از طرف دیگر ماهیت کاربردی آن به کالا و بازار سرمایه نزدیکتر است.
وی تأکید کرد:
مردم در ابتدای امر از ارزهای رمزنگاریشده بهجای خریدوفروش روزانه بیشتر به چشم سرمایهگذاری نگاه میکردند زیرا تاکنون این نوع ارزها قابلیتهای سرمایهگذاری زیادی از خود نشان دادهاند.
امیرشکاری خاطرنشان کرد:
در اصل با ورود ارزهای رمزنگاریشده یک ابزار مالی جدیدی به وجود آمد که کاربردی دوگانه دارد و در هر دو بازار پول و سرمایه قابلاستفاده است ازاینرو در برخی مراکز و فروشگاهها میتوان با بیت کوین و اتریوم نسبت به خرید کالا و خدمات اقدام وهم میتوان مثل یک کالای سرمایهای در بازارهای بورسی بر روی آن سرمایهگذاری کرد.
این پژوهشگر اقتصادی گفت:
این اتفاق باعث شد نهادها و افرادی که ماهیت محافظهکارانه داشته و در بازار پول فعال هستند ازجمله بانک مرکزی و نظام بانکی نسبت به ارزهای رمزنگاریشده ماهیت محافظهکارانه در پیش بگیرند و از طرف دیگر افرادی که در بازارهای سرمایه فعالیت میکردند با قبول ریسک این مدل از سرمایهگذاری به سمت آن رفتند.
امیرشکاری خاطرنشان کرد:
در ایران نیز فرا بورس خیلی سریع به سمت ارزهای رمزنگاریشده رفت اما بانک مرکزی به آن ملاحظاتی نشان داد و درمجموع لازم هست که مسئولان کشور تمام جوانب ارزهای رمزنگاریشده را مطالعه و نسبت به این فناوری واکنش منطقی نشان دهند.
وی ادامه داد:
ایران نیز باید مانند کشورهای بزرگ و پیشرفته دنیا به سمت تعیین چارچوب و نظاممند کردن فعالیتها در حوزه ارزهای رمزنگاریشده حرکت کند زیرا در حال حاضر برخی کشورها فعالیت ارزهای رمزنگاری شده را محدود و برخی آزاد گذاشتهاند و همچنین برخی دیگر برای فعالیت در این بخش مالیات وضع کردهاند. درصورتیکه در ایران هنوز در این خصوص بلاتکلیفی وجود دارد.
مواجه با ارزهای رمزنگاریشده با یک سیاست مشخص
امیرشکاری با تأکید بر اینکه در شرایط فعلی مشخص نکردن سیاست در مواجه با ارزهای رمزنگاریشده راهکار مناسبی نیست، گفت:
باید بامطالعه این نوع ارزها و تجربه کشورهایی که از آن در سیستم اقتصادی کشورشان بهرهمند گرفتهاند از مزایا و معایب این ارزها مطلع شویم و راهکار درستی بهمنظور بهرهمندی از مزایا و جلوگیری از آسیبهای احتمالی آن در پیش بگیریم.
وی افزود:
ارزهای رمزنگاریشده در حال حاضر به کشور واردشدهاند و خریدوفروشها نیز در این بخش شکلگرفته ازاینرو باید با یک سیاست مشخص و منطقی با آن برخورد کنیم.
ایجاد کارگروههای تخصصی برای تعیین چارچوب در مواجه با ارزهای رمزنگاریشده
امیر شکاری یادآور شد:
بهترین راهکار در بهرهگیری از مزایای ارزهای رمزنگاریشده استفاده از توان مراکز آموزشی و پژوهشی و همچنین پژوهشگران خبره در این حوزه است تا با ایجاد کارگروهها تخصصی در لایههای بالاتر و مطالعه بر روی فناوریهای نوین ازجمله ارزهای رمزنگاریشده نقاط مثبت و منفی به حاکمیت و مسئولان امر گزارش شود تا در مورد آن، تبادلنظر و تصمیمگیری شود.
وی ادامه داد:
اینکه هیچ تصمیم در قبال فناوریهای نوین گرفته نشود موضوع را با چالشهای بیشتری همراه میکند.
امیرشکاری اظهار داشت:
هر فناوری جدیدی که وارد کشور میشود بهطورقطع هم نکات مثبت و منفی دارد ازاینرو مشخص نکردن سیاست در قبال آن نکات منفی و اثرات تخریبی آن را بیشتر و تعیین چارچوب در خصوص آن، منجر به بهرهگیری از مزایایی آن در کشور میشود.