تحلیل فاندامنتال، آنچین و تکنیکال کاردانو؛ آیا ADA ارزش خرید دارد؟
کاردانو یکی از قدیمیترین پروژههای بلاکچینی است که طرفداران مخصوص به خود را دارد. قیمت توکن بومی این بلاکچین در بولران قبلی تا ۳.۱۰ دلار افزایش یافت، اما پس از آن در ماه سپتامبر (شهریور) سال جاری به کف ۰.۲۳ دلاری رسید. از آن زمان، قیمت کاردانو ۱۲۳٪ افزایش یافته است؛ اتفاقی که باعث شده بار دیگر تمام توجهات به سمت شبکه کاردانو و توکن ADA جلب شود.
اما آیا کاردانو گزینه مناسبی برای سرمایهگذاری است؟ چه هدف قیمتی در بولران بعدی در انتظار ADA است؟ آیا اصلا ADA میتواند روند خود در بازار صعودی قبلی را دوباره تکرار کند؟ در این مطلب از میهن بلاکچین تصمیم داریم تا کاردانو و توکن ADA را از دیدگاه فاندامنتال و تکنیکال بررسی کنیم و به این سوالات پاسخ دهیم.
نگاهی کلی به پروژه کاردانو
کاردانو یک بلاکچین لایه ۱ مبتنی بر قراردادهای هوشمند است که از الگوریتم اجماع اثبات سهام شخصیسازی شدهای با نام اوروبوروس (Ouroboros) بهره میبرد. این پروژه در سال ۲۰۱۷ با هدف ارائه امنیت، بهبود مقیاسپذیری و فراهم کردن بستری باثبات برای برنامهها و سیستمهای غیرمتمرکز در بستر بلاکچین راهاندازی شد و از آن زمان به یکی از معروفترین پروژههای بلاکچینی تبدیل شده است.
الگوریتم اجماع اروبوروس نسبت به سایر الگوریتمهای اجماع اثبات سهام، انرژی کمتری مصرف میکند و کارمزد تراکنشهای آن کمتر است.
ساختار کلی شبکه کاردانو از دو لایه تسویه یا اجماع (CLS) و محاسباتی (CL) تشکیل شده است. لایه تسویه از الگوریتم اثبات سهام اوروبوروس برای تراکنشهای همتابههمتا و انتقال کوین در شبکه استفاده میکند. لایه محاسباتی نیز نیازهای محاسباتی پروتکل کاردانو را تامین کرده و امکان اجرای یکپارچه قراردادهای هوشمند را برای این شبکه بلاکچینی فراهم میکند.
از نظر مدل حسابداری، شبکه کاردانو از نسخه توسعهیافته مدل UTXO بیت کوین استفاده میکند که بسیار به آن شباهت دارد. این مسئله یکی از وجوه تمایز بلاکچین کاردانو از سایر شبکههای قاتل اتریوم است (اصطلاح قاتل اتریوم به پروژههای بلاکچینی رقیب اتریوم اطلاق میشود).
در حال حاضر، چهار شرکت زیر مسئولیت توسعه پروژه کاردانو را در اختیار دارند:
- بنیاد کاردانو
- Emurgo
- Input Output Global (نام قبلی IOHK)
بر اساس وایت پیپر کاردانو، این پروژه بلاکچینی ۵ فاز زیر را برای توسعه خود در نظر گرفته است:
- بایرون (Byron): در این فاز معماری زیربنایی شبکه، ایجاد و عملکرد اولیه آن آزمایش شد.
- شلی (Shelley): در این فاز شبکه اصلی کاردانو راهاندازی و تمرکززدایی در شبکه بلاکچین آغاز شد.
- گوگن (Goguen): در این فاز با پیادهسازی بستری برای قراردادهای هوشمند، امکان ساخت و توسعه برنامههای غیرمتمرکز در شبکه کاردانو فراهم شد.
- باشو (Basho): در این فاز راهکارهای مقیاسپذیری مختلفی برای بهینهسازی بلاکچین کاردانو و بهبود عملکرد آن در نظر گرفته شده است.
- ولتر (Voltaire): در فاز نهایی توسعه کاردانو، سیستمهای خزانهداری و رایگیری برای ایجاد یک شبکه مستقل معرفی خواهد شد.
در حال حاضر، کاردانو در بخشهای پایانی فاز باشو قرار دارد و برای ورود به آخرین فاز رودمپ خود آماده میشود. در ادامه، برخی از پارامترهای بنیادی و آنچین پروژه کاردانو را بررسی میکنیم.
میزان توسعه بلاکچین کاردانو
کاردانو یکی از فعالترین تیمهای توسعه را دارد؛ به طوری که در سال ۲۰۲۳ از لحاظ میزان توسعه در گیت هاب، در رتبه اول قرار گرفته است. این در حالی است که پیش از این رتبه اول و دوم در اختیار پولکادات و شبکه خواهر آن یعنی کوساما بود.
علاوه بر این، حتی در زمان بازار نزولی نیز کاردانو از نظر میزان توسعه در میان سه رتبه نخست قرار داشت. این امر نشان میدهد توسعهدهندگان کاردانو حتی در بازار نزولی نیز علاقه زیادی به ایجاد نوآوری و توانمند ساختن جامعه خود دارند.
به تازگی نیز توسعهدهندگان بنیاد کاردانو کیف پول جدیدی با نام آیدنتیتی والت (Identity Wallet) برای این شبکه راهاندازی کردهاند. آیدنتیتی والت یک کیف پول سازگار با وب ۳ است که از بلاکچین کاردانو در کنار سایر بلاکچینها پشتیبانی میکند.
علاوه بر این، پروژههای مختلفی در اکوسیستم کاردانو در حال کار روی فناوری دانش صفر (zero-knowledge) هستند که معروفترین پروژه، میدنایت (Midnight) نام دارد. در حال حاضر، شبکه توسعهدهندگان (Devnet) میدنایت راهاندازی شده و این پروژه برای راهاندازی نهایی آماده میشود.
فناوری دانش صفر یک گواه رمزنگاری است که امکان تایید اطلاعات بدون افشای آنها را فراهم میکند و ورود آن به شبکه کاردانو، پیشرفت بزرگی برای این بلاکچین محسوب میشود و میتواند در ادامه به افزایش قیمت ADA دامن بزند.
همچنین، بنیاد کاردانو در ماه نوامبر از راهاندازی نسخه بتای چت بات هوش مصنوعی خود با نام جیرولامو (Girolamo) خبر داد. این چتبات در راستای ترکیب فناوری بلاکچین و هوش مصنوعی و راهاندازی CardanoGPT عرضه شده است.
ربات جیلارمو برای پاسخ دادن به سوالات مختلف، از سوالات مرتبط با صنعت کریپتو گرفته تا سوالات عمومی طراحی شده است و میتواند تصاویر یکبعدی را هم تفسیر کند. ورود کاردانو به صنعت هوش مصنوعی میتواند بر پذیرش گستردهتر این شبکه بلاکچینی تاثیر بگذارد.
بررسی توکنومیک و وضعیت هولدرهای شبکه کاردانو
نحوه تخصیص توکنهای ADA در پروژه کاردانو به شکل زیر است:
- ۵۷.۶۰٪ به عرضه اولیه اختصاص داده شده است.
- ۱۱.۵۰٪ به تیم توسعه اختصاص داده شده است.
- ۳۰.۹۰٪ به پاداش استیکینگ اختصاص داده شده است.
حداکثر عرضه کاردانو ۴۵ میلیارد واحد تعیین شده که در حال حاضر بیش از ۳۶ میلیارد واحد آن عرضه شده است.
نمودار زیر نشان میدهد ۶۵٪ از عرضه ADA در اختیار هولدرهایی با عمر هولد بیش از ۱ سال است. ۲۹٪ از عرضه در اختیار هولدرهای ۱ تا ۱۲ ماهه است و تنها ۶٪ در اختیار هولدرهای کمتر از ۱ ماهه قرار دارد.
نسبت نهنگها و سرمایهگذاران کاردانو در تصویر زیر به نمایش درآمده است. نهنگها کیف پولهایی هستند که بیش از ۱٪ و سرمایهگذاران (Investors) بین ۰.۱ تا ۱٪ از عرضه در گردش را در اختیار دارند.
با توجه به نمودار زیر، در حال حاضر نزدیک به ۶۶٪ از عرضه کاردانو در اختیار سرمایهگذاران خرد قرار گرفته است. ۲۵.۵۵٪ در اختیار سرمایهگذاران شرکتی (سرمایهگذاران اولیه یا همکاران استراتژیک بنیاد کاردانو) است و ۸.۴۶٪ در اختیار نهنگها قرار دارد. بنابراین، تنها ۳۴٪ از عرضه کاردانو در اختیار سرمایهگذاران بزرگ قرار دارد. برای درک بهتر، این رقم در شبکه بیت کوین ۱۱٪ و در شبکه اتریوم ۴۶٪ است. بنابراین، کاردانو از بیت کوین متمرکزتر و نسبت به اتریوم غیرمتمرکزتر است.
بر اساس نمودار زیر، در حال حاضر با قیمت کنونی کاردانو، ۵۴.۱۸٪ از هولدرهای این ارز دیجیتال در سود قرار گرفتهاند. در سمت مقابل ۴۳.۶۴٪ از آدرسها در ضرر هستند.
وضعیت تعداد تراکنشها و آدرسهای فعال
همانطور که از نمودار زیر مشخص است، تعداد تراکنشها در شبکه کاردانو طی دو سال اخیر کاهش چشمگیری را تجربه کرده است؛ به طوری که در تاریخ ۲۲ نوامبر ۲۰۲۱ (۱ آذر ۱۴۰۰)، تعداد تراکنشها ۲۶۴.۹۲ هزار بوده و اکنون به ۷۴.۶۲ هزار رسیده است. البته از ماه نوامبر تعداد تراکنشها افزایش جزئی را تجربه کرده که میتوان آن را تا حدودی نشانهای مبنی بر بازگشت سرمایهگذاران تلقی کرد. البته هنوز برای نتیجهگیری زود است و نمیتوان قضاوت کرد.
تعداد آدرسهای شبکه کاردانو نیز از ماه مارچ در محدوده ۴.۴ میلیون آدرس قرار گرفته است.
چه میزان از توکنهای ADA استیک شده است؟
در حال حاضر، ۶۴٪ از عرضه ADA در پلتفرمهای مختلف استیک شده است.
نمودار بالا نشان میدهد از ۶ دسامبر (۱۵ آذر) تاکنون میزان توکنهای استیکشده به طور چشمگیری کاهش یافته و از ۲۲.۹۸ میلیارد واحد به ۲۲.۸۳ میلیارد واحد رسیده است. با توجه به اینکه این کاهش در زمان رشد اخیر قیمت کاردانو رخ داده است، میتوان آن را به فروش معاملهگران و دریافت سود آنها نسبت داد؛ اتفاقی که در صورت افزایش میتواند زنگ خطری برای قیمت کاردانو به شمار رود. البته میزان آناستیک شدن (Unstake) توکنهای ADA هنوز به سطوح نگرانکننده نرسیده است اما باید آن را مد نظر قرار داد.
وضعیت اکوسیستم دیفای در شبکه کاردانو
به دنبال بهبود گسترده وضعیت اکوسیستم کلی دیفای در ماههای اخیر، ارزش کل قفل شده (TVL) در پروتکلهای دیفای شبکه کاردانو نیز به شدت افزایش یافته است؛ به طوری که این پارامتر در یک ماه اخیر با بیش از ۴۹٪ افزایش، به اوج ۳۷۹.۹۸ میلیون دلاری رسیده و از این حیث پس از اتریوم، ترون، BSC، آربیتروم، سولانا، پالیگان، آوالانچ و آپتیمیزم در رتبه ۹ بازار قرار گرفته است.
TVL شبکه کاردانو از ابتدای سال روند صعودی داشته و به جز ماه سپتامبر، به طور مداوم افزایش یافته است. افزایش ارزش کل قفل شده در پروتکلهای دیفای مبتنی بر شبکه کاردانو نشاندهنده افزایش تمایل سرمایهگذاران برای سرمایهگذاری در این شبکه و افزایش کاربرد آن است؛ البته بخشی از افزایش TVL ناشی از افزایش قیمت رمزارزهاست.
در حال حاضر، ایندیگو (Indigo)، مین سواپ (Minswap) و لیکوید (Liqwid) سه پروتکل برتر در اکوسیستم کاردانو هستند و به ترتیب ۹۵.۵، ۸۵.۹ و ۴۴.۵ میلیون دلار از TVL کل را به خود اختصاص دادهاند. اکوسیستم دیفای در شبکه کاردانو هنوز در دوران ابتدایی خود به سر میبرد و عمر آن نسبت به رقبایی مثل اتریوم کمتر است.
همبستگی قیمت کاردانو با بیت کوین
بیت کوین بزرگترین ارز دیجیتال بازار است و افزایش یا کاهش قیمت آن تاثیر زیادی بر قیمت آلت کوینها از جمله کاردانو میگذارد. جدول زیر همبستگی قیمت کاردانو با قیمت بیت کوین، اتریوم و سایر آلت کوینها را در ۳۰ روز اخیر نشان میدهد.
بررسی وضعیت کاردانو در شبکههای اجتماعی
دادههای گوگل ترندز نشان میدهد همزمان با افزایش قیمت ADA در روزهای اخیر، میزان جستجوی عبارت «Cardano» و «ADA» افزایش یافته است.
علاوه بر این، پلتفرم توییتر اسکور امتیاز ۱۴۷ را به فعالیتهای مرتبط با کاردانو در شبکه اجتماعی X داده است. برای درک بهتر حجم فعالیت مرتبط با کاردانو در توییتر، امتیاز بیت کوین در این پلتفرم ۶۵۵ و اتریوم ۱۰۰۰ است.
آیا کاردانو «شبکه ارواح» است؟
شبکه ارواح به پروژههای ارز دیجیتالی اطلاق میشود که فعالیت قابل توجهی در اکوسیستم آن انجام نمیشود. برخی از منتقدین معتقدند علیرغم فعالیت شبکه کاردانو، این بلاکچین عملا هیچ برنامه کاربردی واقعی ندارد و فاقد ابزارهای لازم برای توسعه بیشتر است. با این حال، جامعه کاردانو با اشاره به فعالیتهای این پروژه و بهروزرسانیهای آن در بازه ۲۰۲۱-۲۰۲۲ و همچنان فعالیت تیم توسعه در گیتهاب با این ادعا مخالفت کردهاند.
فرصتهای رشد و ریسکهای کاردانو
قیمت توکن کاردانو نیز مانند تمام پروژههای بلاکچینی دیگر به تقاضا وابسته است. در صورتی که تقاضا همگام با سیر توسعه فعلی این شبکه افزایش یابد، احتمالا شاهد افزایش بیشتر قیمت ADA خواهیم بود.
طرفداران کاردانو معتقدند این بلاکچین، جایگزینی امیدوارکننده برای اتریوم است. مسلما در حال حاضر نه پایگاه کاربری و نه جامعه توسعهدهندگان کاردانو از نظر اندازه قابل مقایسه با اتریوم نیست، اما تیم توسعه این پروژه همچنان به توسعه بیشتر و حل مشکلات متعهد است.
با در نظر گرفتن رودمپ، مشارکتهای استراتژیک و جامعه وفادار کاردانو، ADA میتواند سرمایهگذاری خوبی محسوب شود. علاوه بر این، پیشرفت بیشتر اکوسیستم دیفای کاردانو به همراه ورود فناوری دانش صفر به این شبکه بلاکچینی میتواند تاثیر مثبتی روی قیمت آن بگذارد. با این حال، این پروژه معایبی دارد که در ادامه آن را بررسی میکنیم:
- فرآیند تحقیق و بررسی دقیق تیم توسعه کاردانو ممکن است توسعه و پذیرش این بلاکچین را کند کند.
- اکوسیستم دیفای کاردانو هنوز به اندازه رقبای خود مثل اتریوم گسترده نیست.
- پیچیدگیهای زیاد زبانهای برنامهنویسی فعلی در شبکه کاردانو کار را برای توسعهدهندگان سخت میکند.
- ممکن است توکن ADA توسط کمیسیون بورس و اوراق بهادار آمریکا «اوراق بهادار» در نظر گرفته شود.
تحلیل تکنیکال قیمت کاردانو
پرایس اکشن فعلی قیمت ADA با الگوی حرکتی آن از سال ۲۰۱۸ تا ۲۰۲۰ شباهت چشمگیری دارد که مشخصه آن تثبیت قبل از یک رالی صعودی است. کاردانو با تبعیت از این الگو، رشد خوبی را تجربه کرد و با فراتر رفتن از مرز ۰.۴۴ دلار نشان داد که میتواند به این رالی ادامه دهد. در نتیجه، احتمالا پس از این اصلاح قیمت و جمع کردن نقدینگی به سمت ۰.۸۰-۰.۷۵ دلار صعود خواهد کرد.
کاردانو در نمودار ساعتی، در یک ناحیه محدود به رنج گیر کرده است. برای خروج از این محدوده، قیمت ADA باید بتواند از ۰.۶ دلار عبور کند.
در تایم فریمهای بالاتر، ADA اندکی به زمان نیاز دارد تا پس از یک صعود مداوم، برای یک رالی صعودی دیگر، نیرو جمع کند. از این رو، حجم کاهش یافته است که باعث میشود معاملات کاردانو به صورت ساید وی انجام شود.
در مجموع، تثبیت در منطقه ۰.۵۵ دلار تا ۰.۶۰ دلار محتملترین سناریو برای این هفته است. همچنین، با توجه به احتمال نوسانات در این هفته، کاردانو میتواند تا سطح ۵۰٪ حرکت صعودی اخیر خود در تایم فریم هفتگی کاهش یابد. در کل به نظر میرسد، کاردانو یک حرکت در قالب موج ABC را تکمیل کند. در صورتی که کف موج C پایینتر از کف موج A باشد، احتمال شروع رالی صعودی آن بیشتر خواهد بود.
از نقطه نظر میانمدت نیز قیمت ADA پس از شکست سطح ۰.۴۴ دلار (EMA ۲۰۰ هفتهای) صعودی باقی می ماند. با این حال، خریداران برای یک حرکت صعودی بیشتر به زمان بیشتری نیاز دارند و در نهایت باید بتوانند قیمت را به بالای ۰.۶۰ دلار برسانند.
از آنجایی که قیمت ADA به سطوحی رسیده بود که از آگوست ۲۰۲۲ (شهریور ۱۴۰۱) دیده نشده و RSI در منطقه اشباع خرید رسیده بود، این پولبک دور از انتظار نبود. اما به نظر میرسد گاوها مطمئن هستند حرکت صعودی را حفظ میکنند و از این رو احتمالا در نهایت پس از آزمایش مقاومت موقت در ۰.۶ دلار در ابتدا و بعد در ۰.۶۸۵ دلار، قیمت کاردانو را به بیش از ۰.۸ دلار برسانند.
از آنجایی که احتمال ریزش بازار پیش از هاوینگ بیت کوین وجود دارد، به نظر میرسد کاردانو نیز پس از این صعود یک اصلاح عمیق را تجربه کند. پس از آن برای تارگتهای بلند مدت با توجه به شرایط بازار میتوان به پس گرفتن ATH قبلی امیدوار بود.