شبکه آزمایشی، شبکه تست یا تست نت، یک بلاک چین جایگزین است که شبکه اصلی در آن شبیه‌سازی می‌شود تا خطاها و ایرادات یک محصول شناسایی شده و رفع شود. شبکه‌های آزمایشی به‌مثابه محیطی برای تمرین هستند که توسعه‌دهندگان می‌توانند قبل از راه‌اندازی شبکه اصلی، بروزرسانی‌های جدید پروتکل‌ها و قراردادهای هوشمند را در آن آزمایش کنند. بسته به شرایط و میزان شباهت شبکه آزمایشی به شبکه اصلی، ممکن است الگوریتم اجماع دو شبکه آزمایشی و اصلی، یکسان یا متفاوت باشد. البته باید توجه کرد که توکن‌های بدست آمده از شبکه‌های آزمایشی فاقد ارزش اقتصادی هستند. در این مقاله از میهن بلاکچین، فهرستی از مهم‌ترین شبکه های آزمایشی اتریوم مانند Olympic ،Morden ،Ropsten و Kovan تهیه کرده‌ایم تا با مطالعه آن، با تاریخچه تست نت‌های دومین ارز دیجیتال برتر آشنا شوید.
مهم ترین شبکه های آزمایشی اتریوم
در فهرست زیر، شبکه های آزمایشی اتریوم با اولویت زمانی، از قدیم به جدید مرتب شده است و توضیحاتی درباره تاریخچه هر یک ارائه می‌کنیم.
۱. شبکه آزمایشی Olympic – اوایل سال ۲۰۱۵
شبکه Olympic اولین شبکه آزمایشی اتریوم بود که قبل از راه‌اندازی شبکه اصلی، منتشر شد. این شبکه که دارای الگوریتم اجماع گواه اثبات کار (PoW) بود و نهمین آزمایشی بود که قبل از معرفی رسمی شبکه اصلی اتریوم انجام شد.
توسعه‌دهندگان اپلیکیشن، ارائه‌دهندگان داده و صرافی‌ها برای سنجش سطح توان این شبکه، حجم بالایی از داده به آن ارسال کردند. شبکه Olympic با نام Ethereum 0.9 نیز شناخته می‌شد و شناسه آن ۰ بود. این شبکه پس از راه‌اندازی موفقیت‌آمیز شبکه اصلی اتریوم، در جولای ۲۰۱۵ (تیر ۱۳۹۴) غیرفعال شد.
۲. شبکه آزمایشی Morden – جولای ۲۰۱۵
در زمان راه‌اندازی شبکه اصلی عمومی اتریوم، به یک شبکه آزمایشی عمومی نیاز بود که تا حد زیادی شبیه شبکه اصلی باشد. به همین دلیل تست نت Morden با مکانیسم اجماع گواه اثبات کار معرفی شد.
این شبکه با شناسه ۲ معرفی شد و به‌مدت یک سال شبکه آزمایشی اتریوم بود، اما در نوامبر ۲۰۱۶ (آبان ۱۳۹۵) به‌دلیل انباشت فایل‌های بی‌مصرف و برخی مشکلات مربوط به اجماع در کلاینت‌های Geth و Parity، دیگر مورد استفاده قرار نگرفت.
شبکه Morden دیگر مورد استفاده تیم اتریوم قرار نگرفت، اما همچنان در جامعه کاربری اتریوم کلاسیک فعال ماند و نام آن به شبکه آزمایشی Morden Classic تغییر کرد.
۳. شبکه آزمایشی Ropsten – نوامبر ۲۰۱۶
Ropsten سومین و آخرین شبکه آزمایشی اتریوم با الگوریتم اجماع گواه اثبات کار است که بعد از معرفی شبکه اصلی راه‌اندازی شد. این شبکه آزمایشی از روی یک ایستگاه مترو در استکهلم سوئد نام‌گذاری شده است.
شبکه آزمایشی Ropsten از تمام کلاینت‌های اصلی اتریوم پشتیبانی می‌کند و تنها شبکه آزمایشی در دسترس با مکانیسم اجماع گواه اثبات کار است.
در فوریه ۲۰۱۷ (بهمن ۱۳۹۵)، شبکه آزمایشی Ropsten مورد هدف حمله DDOS قرار گرفت. در نتیجه این حمله، کلاینت‌های اتریوم در همگام‌سازی با شبکه Ropsten دچار مشکل شدند و این باعث کندی شبکه و اشغال‌شدن مقدار زیادی از فضای آن شد. این حمله به‌تدریج باعث افزایش محدودیت گس بلاک از ۴.۷ میلیون به ۹ میلیارد شد. به‌صورتی که بلاک‌های اسپم بسیار زیادی ایجاد شده است و در زمان ارسال تراکنش‌های بزرگ، شبکه فلج می‌شد.
در مارس ۲۰۱۷ (اسفند ۱۳۹۵)، تیم Ropsten توانست با استفاده از توان هش کارت گرافیک (GPU) ارائه‌شده توسط جامعه کاربری، این شبکه را احیا کرده و تمام بلاک‌های اسپم ایجاد شده را از شبکه پاک کند.
۴. شبکه آزمایشی Kovan – مارس ۲۰۱۷
حمله به شبکه Ropsten در فوریه ۲۰۱۷ باعث تشکیل چند شبکه آزمایشی جدید شد. یکی از آن‌ها شبکه آزمایشی Kovan بود که توسط تیم Parity راه‌اندازی شد. همانند شبکه‌های آزمایشی قبلی، شبکه آزمایشی Kovan نیز بر اساس نیاز توسعه‌دهندگان به یک شبکه آزمایشی پایدار و مشتری‌محور، راه‌اندازی شد.
شبکه Kovan از الگوریتم اجماع اثبات اعتبار (PoA) استفاده می‌کند. در این نوع مکانیسم اجماع، تنها گروه کوچکی از اعتبارسنج‌های قابل اعتماد شرکت دارند که با استفاده از اعتبار خود، ساخت بلاک‌های جدید را تضمین می‌کنند. در شبکه Kovan، تمرکززدایی قربانی امنیت می‌شود.
مشخص بودن هویت‌های این اعتبارسنج‌ها، آن‌ها را به حفظ ارزش شبکه تشویق می‌کند؛ زیرا هیچ اعتبارسنجی نمی‌خواهد که اعتبارش کاهش پیدا کند.
مانند شبکه Ropsten، اسم شبکه آزمایشی Kovan نیز از یک ایستگاه مترو در سنگاپور گرفته شده است. شناسه این شبکه ۴۲ است و ساخت یک بلاک جدید در آن ۴ ثانیه طول می‌کشد. برخی از کلاینت‌های اصلی اتریوم مانند Geth در این شبکه پشتیبانی نمی‌شوند و برخی از ویژگی‌های شبکه اصلی را ندارد.
شبکه آزمایشی Kovan محیط پایدارتر و سریع‌تری نسبت به شبکه Ropsten دارد، زیرا برای حفظ این شبکه نیازی به استخراج با CPU نیست. با این حال، ویژگی‌های منفی نیز دارد که از جمله آن‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- با توجه به اینکه در شبکه اتریوم محدودیت بلاک به صورت متغیر است، شبکه آزمایشی Kovan از این مزیت استفاده نمی‌کند.
- پرتابل نیست (قابلیت فورک شدن ندارد).
- قابلیت سازگاری با حالت‌های همگام‌سازی مختلف را ندارد.
شبکه آزمایشی Kovan همچنان فعال بوده و هنوز یکی از تست نت‌های محبوب در میان جامعه کاربری اتریوم است.
۵. شبکه آزمایشی Rinkeby – آوریل ۲۰۱۷
با توجه به اینکه راه‌اندازی شبکه Kovan با کمی عجله و به‌دلیل حمله به شبکه Ropsten انجام شد، تیم اتریوم به‌عنوان یک راهکار بلندمدت شبکه آزمایشی Rinkeby را که از الگوریتم اجماع Clique PoA استفاده می‌کند، راه‌اندازی کردند.
نام این شبکه نیز از یک ایستگاه مترو در استکهلم گرفته شده و شناسه آن ۴ است. زمان ساخت بلاک جدید آن نیز ۱۵ ثانیه است. این شبکه آزمایشی PoA جدید، ازتمام کلاینت‌های اتریوم پشتیبانی می‌کند و بدون اینکه نیازی به ویژگی‌های اضافی باشد، مدل‌های همگام‌سازی جدید از جمله Fast ،Light و Warp در آن قابل استفاده هستند.
امضاکننده‌های معتمد شبکه تنها در دو مورد زیر تغییر می‌کنند:
- تغییر فیلد ۳۲ بایتی Extra-data در عنوان بلاک‌ها به یک فیلد ۶۴ بایتی که امضای ماینر Secp256k1 را در خود جای دهد. در این صورت هر کسی که یک بلاک در اختیار دارد می‌تواند آن را با فهرستی از امضاهای مجاز تایید کند. یعنی بخش Miner در عنوان بلاک‌های دیگر منسوخ می‌شود.
- استفاده از فیلد Miner و فیلد Nonce منسوخ‌شده برای ایجاد یک پروتکل رای‌گیری میان بلاک‌های عادی. مقدار هردوی این فیلد‌ها روی عدد صفر تنظیم شده است؛ اما اگر یکی از امضاکننده‌ها بخواهد تغییری در فهرست امضاهای مجاز ایجاد کند، باید مقدار فیلد Miner را بر اساس امضاکننده‌ای که به آن رای می‌دهد، تنظیم شود و مقدار فیلد Nonce را نیز به 0 یا 0xff…f تغییر دهد تا بتواند به اخراج یک امضاکننده یا اضافه کردن یک نفر جدید رای دهد.
هر کلاینتی که با زنجیره همگام‌سازی می‌شود، می‌تواند در فرایند پردازش بلاک، تعداد رای‌ها را بشمارد و بر اساس رای‌های محبوب، یک لیست به‌روز از امضاهای مجاز ارائه کند.
تیم اتریوم تلاش کردند یک الگوریتم PoA استاندارد بسازند، اما شبکه Rinkeby تنها از کلاینت Geth پشتیبانی می‌کرد. به همین دلیل، به یک شبکه آزمایشی جدید نیاز بود که از تمام کلاینت‌ها پشتیبانی کند.
۶. شبکه آزمایشی Gorli – سپتامبر ۲۰۱۸
این شبکه آزمایشی به صورت یک پروژه هکاتون (رویداد‌های Hackathon، به برنامه‌های دریافت پاداش در ازای یافتن باگ در شبکه گفته می‌شود) و توسط تیم Chainsafe در انجمن ETHBerlin# آغاز شد. هدف از راه‌اندازی این شبکه، پیاده‌سازی مکانیسم Aura PoA کلاینت Parity (که عمدتا با زبان برنامه‌نویسی Rust نوشته شده است) در کلاینت Geth (با زبان GO) بود.
این شبکه زمانی به صورت یک پروژه رسمی درآمد که تیم‌های Chainsafe و Afri Scohedon با یکدیگر همکاری کردند. این دو تیم قصد داشتند یک شبکه آزمایشی عمومی با الگوریتم PoA بسازند که از تمام کلاینت‌های اتریوم پشتیبانی کند.
موارد زیر قدم‌های اولیه تیم‌ها برای راه‌اندازی این شبکه هستند:
- انتخاب یک موتور PoA مانند Aura یا Clique در یکی از پروپوزال‌های بهبود شبکه اتریوم (EIP-225)
- به‌کارگیری این موتورها در کلاینت‌های مختلف
- راه‌اندازی یک شبکه آزمایشی ساده با الگوریتم PoA که شرایط شبکه اصلی را داشته باشد.
در نتیجه این اقدامات اولیه، شبکه آزمایشی Gorli با موفقیت در اوایل سال ۲۰۱۹ راه‌اندازی شد. Gorli همچنان یکی از قوی‌ترین و پایدارترین تست نت‌ها است.
شناسه این شبکه ۵ و شناسه زنجیره آن نیز ۵ است. میانگین زمان تشکیل بلاک در شبکه Gorli پانزده ثانیه است. وضعیت و اکسپلورر این شبکه را می‌توانید به ترتیب در این لینک و این صفحه مشاهده کنید.
جمع‌بندی
در حال حاضر، شبکه‌های آزمایشی مختلفی برای اتریوم وجود دارد که هر یک برای رفع مشکلات شبکه‌های قبل از خود راه‌اندازی شده‌اند. در این مقاله، به بررسی تعداد محدودی از شبکه های آزمایشی اتریوم مانند Olympic ،Morden ،Ropsten و Kovan پرداختیم و توضیحاتی درباره هر یک ارائه دادیم. قطعا انتخاب بهترین شبکه، نیازمند بررسی عمیق‌تر و آزمایش‌های متعدد است. آیا شما تا به حال از شبکه‌های آزمایشی اتریوم استفاده کرده‌اید؟ نظرات و تجربیات خود را درباره تست نت‌ها با ما در میان بگذارید.
