پروتکل نیر به دنبال راه‌اندازی بزرگترین مدل هوش مصنوعی جهان است
تیم توسعه پروتکل نیر (Near) در روز افتتاحیه کنفرانس ریدکتد (Redacted) تایلند از برنامه‌های بلندپروازانه خود برای ساخت بزرگترین مدل هوش مصنوعی متن‌باز جهان رونمایی کرد. به گفته این تیم، این مدل با ۱.۴ تریلیون پارامتر، ۳.۵ برابر بزرگتر از هوش مصنوعی لاما (Llama) شرکت متا خواهد بود.
به گزارش میهن بلاکچین، این مدل هوش مصنوعی از طریق مشارکت گسترده افراد مختلف و به‌صورت کراودسورس (crowdsourced) یا تامین جمعی ساخته خواهد شد. به این ترتیب که افراد مختلف می‌توانند در فرآیند پژوهش و توسعه این هوش مصنوعی مشارکت کنند. به گفته تیم توسعه نیر، افراد علاقه‌مند از امروز ۱۰ نوامبر می‌توانند در ساخت یک مدل هوش مصنوعی کوچکتر با ۵۰۰ میلیون پارامتر مشارکت کنند.
مدل هوش مصنوعی جاه‌طلبانه پروتکل Near
این پروژه قرار است در قالب هفت مدل با اندازه و پیچیدگی‌های مختلف توسعه یابد و تنها مشارکت‌کنندگان برتر می‌توانند به مراحل بعدی با مدل‌های بزرگتر و پیچیده‌تر دسترسی پیدا کنند. علاوه بر این، نیر مدعی شده که این هوش مصنوعی از اکوسیستمی رمزنگاری‌شده برای حفظ حریم خصوصی و پاداش‌دهی به مشارکت‌کنندگان برای درآمدزایی استفاده خواهد کرد. همچنین، به‌روزرسانی فناوری به‌طور مداوم انجام می‌شود تا همواره به‌روز و کارآمد باقی بماند.
ایلیا پولوسوخین (Illia Polosukhin)، همبنیانگذار پروتکل Near، در این کنفرانس خاطرنشان کرد که هزینه بالای آموزش و پردازش این مدل‌ها، که حدود ۱۶۰ میلیون دلار برآورد شده، از طریق فروش توکن تأمین خواهد شد. وی افزود:
هزینه راه‌اندازی این مدل حدود ۱۶۰ میلیون دلار است که مبلغ هنگفتی است اما در دنیای کریپتو قابل جمع‌آوری است. هولدرهای توکن‌ها از نتایج تحلیلی که در حین استفاده از این مدل به دست می‌آید، سود خواهند برد. این ساختار به ما امکان می‌دهد یک مدل کسب‌وکار، راهی برای درآمدزایی و یک چرخه سرمایه‌گذاری مجدد برای ارتقاء مدل‌های بعدی داشته باشیم.
نیر یکی از معدود پروژه‌های کریپتویی است که قادر به اجرای چنین پروژه جاه‌طلبانه‌ای است. پولوسوخین، یکی از نویسندگان مقاله پژوهشی در زمینه ترانسفورمرها بوده که به راه‌اندازی چت جی‌پی‌تی منجر شد. الکس اسکیدانوف (Alex Skidanov)، دیگر همبنیانگذار نیر نیز پیش از عرضه چت جی‌پی‌تی در اواخر سال ۲۰۲۲ در شرکت اوپن ای‌آی (OpenAI) مشغول به کار بوده است.
به گفته اسکیدانوف که اکنون سرپرستی بخش هوش مصنوعی نیر را برعهده دارد، این پروژه بسیار بزرگ است و با چالش‌های زیادی روبروست.
هوش مصنوعی غیرمتمرکز و مسائل حریم خصوصی
اسکیدانوف می‌گوید که برای آموزش چنین مدل بزرگی، به «ده‌ها هزار پردازنده گرافیکی در یک مکان» نیاز است که ایده‌آل نیست. با این حال، برای استفاده از یک شبکه محاسباتی غیرمتمرکز، به ابداع فناوری جدیدی نیاز است که هنوز وجود ندارد. بنیانگذار نیر معتقد است راه‌اندازی چنین فناوری امکان‌پذیر است.
پولوسوخین در این کنفرانس خاطرنشان کرد که در این رابطه با پروژه‌هایی مثل سوپراینتلیجنس الاینس (Artificial Superintelligence Alliance) صحبت نکرده اما از همکاری با آنها استقبال می‌کند. علاوه بر این، وی تاکید کرد که فناوری هوش مصنوعی غیرمتمرکز برای سودرسانی به همه محکوم به موفقیت است.
در این کنفرانس، ادوارد اسنودن (Edward Snowden)، افشاگر معروف نیز حضور داشت. وی ضمن بیان اینکه هوش مصنوعی متمرکز دنیا را به یک جامعه تحت نظارت غول‌آسا تبدیل می‌کند گفت:
این احتمالا مهم‌ترین فناوری حال حاضر و احتمالا آینده است. واقعیت این است که اگر هوش مصنوعی توسط یک شرکت کنترل شود، هرچه آن شرکت بگوید را احتمالا انجام خواهیم داد. در حقیقت، اگر کل صنعت هوش مصنوعی و اقتصاد آن توسط یک شرکت اداره شود، دیگر غیرمتمرکز نخواهد بود. پس تنها راهی که می‌تواند فلسفه وب ۳ را حفظ کند این است که هوش مصنوعی هم از همان اصول تمرکززدایی پیروی کند.
