در دنیای امروز که ناپایداری اقتصادی و محدودیتهای مالی روزبهروز بیشتر میشوند، استیبلکوینها همچون قایقی مطمئن در این دریای متلاطم ظاهر شدهاند. درحالیکه دولت ترامپ قصد دارد قانونگذاری در صنعت رمزارزها در ایالات متحده را سروسامان ببخشد و همه نگاهها به تصمیمهای آتی مسئول جدید رمزارز کاخ سفید دوخته شده است؛ اما استیبلکوینها در کشورهای درحال توسعه با سرعتی حیرتانگیز مورد استقبال قرارگرفتهاند. این داراییهای دیجیتال که روزی صرفا بهعنوان راهحلی برای ثبات قیمت شناخته میشدند، اکنون به دلیل ویژگیهای منحصربهفردشان به یک ابزار مالی محبوب در سراسر دنیا تبدیل شدهاند. در این مطلب از میهن بلاکچین با ما همراه باشید تا راز محبوبیت و دلیل رشد جهانی استیبل کوینها را کشف کنیم.
استیبل کوینها (Stablecoin) ارزهای دیجیتال باثباتی هستند که ارزش آنها معمولا به یک دارایی فیزیکی مانند طلا یا ارزهای فیات وابسته است. این ارزهای باثبات در اصل برای حل مشکل نوسان قیمت طراحی شدند؛ اما حالا برای بسیاری از مردم کشورهای درحال توسعه حکم یک ابزار مالی مهم را دارند. در کشورهایی که مردم به خدمات بانکی دسترسی ندارند، سیستمهای بانکی ناکارآمد هستند و تورم بالا مدام ارزش پول ملی را کاهش میدهد، استیبلکوینها به یک راهحل واقعی برای مشکلات اقتصادی تبدیل شدهاند.
درحالیکه آمریکا هنوز درگیر بررسی راههای استفاده از استیبل کوینها در اقتصاد است، موارد استفاده از استیبلکوینها در دنیای واقعی در بخشهایی از جهان از جمله سراسر قاره آفریقا، آمریکای لاتین و بخشهایی از آسیا بهطرز حیرتانگیزی گسترش یافته است. این پذیرش گسترده نشان میدهد استیبل کوینها نه فقط یک آزمایش مالی، بلکه یک راهحل اساسی هستند. در ادامه، مهمترین دلایل پذیرش و رشد جهانی استیبل کوینها را بررسی میکنیم:
استیبل کوینها پناهگاهی در برابر تورم در آمریکای جنوبی
در اقتصادهای گرفتار تورم مانند آرژانتین، ونزوئلا و بهویژه در کشورهایی که دسترسی به ارز خارجی بهشدت کنترل میشود، استیبل کوینها پناهگاهی برای حفظ ارزش پول ملی هستند. در مناطقی مانند آفریقا و آمریکای مرکزی نیز استیبل کوینها ابزاری مقرونبهصرفه برای پرداختها و نقلوانتقالات فرامرزی بهشمار میآیند. همچنین، در کشورهایی مانند اندونزی که بانکهای سنتی قوانین پیچیدهای دارند، از استیبل کوینها بهعنوان جایگزینی برای سیستمهای بانکی سنتی مبتنی بر دلار آمریکا استفاده میشود.
اسوار پراساد (Eswar Prasad)، استاد سیاست تجاری دانشگاه کرنل، گفته است:
درحالیکه در اقتصادهای پیشرفتهتر، استیبل کوینها عمدتا در امور مالی غیرمتمرکز (DeFi) و بهعنوان پل ارتباطی بین بانکداری سنتی و دیفای استفاده میشوند؛ در بازارهای نوظهور که زیرساختهای مالی ضعیفی دارند، نقش استیبل کوینها بسیار پررنگتر و در عینحال حیاتی است. در اقتصادهای کمدرآمد با سیستمهای مالی ضعیف، استیبل کوینها دسترسی آسان و گسترده به یک سیستم پرداخت دیجیتال کمهزینه را برای شهروندان و کسبوکارها فراهم میکنند.
دسترسی به دلار آمریکا که بهعنوان «ذخیره ارزش جهانی» شناخته میشود، یکی از دلایل اصلی رشد استیبل کوینها در بازارهای نوظهور است. برخلاف نوسان شدید ارزهای دیجیتال مانند بیتکوین، اکثر استیبل کوینها پشتوانه (Peg) دلاری دارند. در این میان، استیبل کوین تتر (USDT) با در اختیار داشتن نزدیک به ۶۰٪ از سهم بازار پیشتاز است و یواسدی کوین (USDC) که آن هم پگ دلاری دارد، در رتبه دوم بازار ایستاده است.
منبع: cointelegraph.com
جولیان کلمبو (Julián Colombo)، مدیر ارشد صرافی ارز دیجیتال بیتسو (Bitso) که در آرژانتین، برزیل و کلمبیا فعالیت میکند، در مصاحبهای گفته است:
مشکلاتی در جهان وجود دارد که فقط با یک ارز دیجیتال که دائما نوسان قیمت نداشته باشد، حل میشوند. استیبل کوینها راهی برای استفاده واقعی از تمام مزایای کریپتو هستند، نه فقط فرصتی برای ثروتمند شدن با بیتکوین.
استیبل کوینها اولویت دولت ترامپ
منبع: cointelegraph.com
در ۴ فوریه سال جاری، گروهی از سناتورهای دو حزب اصلی ایالات متحده طرحی را برای تنظیم قوانین مرتبط با استیبل کوینها معرفی کردند و همین موضوع باعث افزایش توجه به این گروه از ارزهای دیجیتال شد. دیوید ساکس (David Sacks)، مشاور هوش مصنوعی و ارزهای دیجیتال کاخ سفید، در اولین سخنرانی خود برای فعالان این صنعت اعلام کرد که تنظیم مقررات استیبل کوینها از اولویتهای اصلی دولت ترامپ است. او که پیشتر یک سرمایهگذار خطرپذیر بوده، هدایت کارگروهی را برعهده گرفته تا طی شش ماه آینده سیاستهای کلیدی این حوزه را تدوین کنند.
رشد استیبل کوینها در سالهای اخیر بیسابقه بوده است. طبق دادههای دیفای لاما (DelfiLlama) ارزش بازار استیبل کوینها در سال گذشته از ۱۰۰ میلیارد دلار فراتر رفت و در فوریه ۲۰۲۵ به رقم خیرهکننده ۲۲۵ میلیارد دلار رسید. اگرچه تتر کماکان با در اختیار داشتن سهم ۶۰٪ پیشتازی میکند، اما رقبا، ازجمله استیبل کوینهای پشتیبانیشده توسط غولهایی مانند پیپل بهسرعت در حال پیشرفت هستند.
در گزارشی که از سوی موسسه مالی “Castle Island Ventures” با حمایت شرکت ویزا منتشر شده، آمده است:
استیبل کوینها که نسخههای توکنایزشده ارزهای فیات هستند و در بلاکچینها معامله میشوند، بیشک تا به امروز «برنامه شگفتیساز» دنیای کریپتو بودهاند.
کای شفیلد (Cuy Sheffield) رئیس بخش کریپتوی ویزا، در این گزارش گفته است:
ما معتقدیم استیبل کوینها یک نوآوری در سیستم پرداخت هستند که میتوانند دسترسی به پرداختهای ایمن، قابلاعتماد و راحت را در نقاط مختلف جهان گسترش دهند. استیبل کوینها در ابتدا فقط بهعنوان وثیقه در معاملات کریپتویی و ابزاری برای تسویهحساب در صرافیها استفاده میشدند؛ اما حالا بهطور گسترده در سطح جهانی در اقتصاد دنیای واقعی بهکار گرفته میشوند. واگرایی بین فعالیت استیبل کوینها و چرخههای بازار کریپتو نشان میدهد استفاده از آنها دیگر فقط به کاربران کریپتو و معاملات محدود نیست.
منبع: cointelegraph.com
استیبل کوینها بهعنوان ذخیره ارزش، ابزار مقابله با تورم و وسیلهای برای تراکنشهای بینالمللی بهشدت در کشورهای درحال توسعه مورد استقبال قرار گرفتهاند. گزارشی از چینالیسس (Chainalysis) نشان میدهد در مناطقی مانند آفریقا، اروپای شرقی، آمریکای لاتین و آسیا، استفاده از استیبل کوینها بسیار بیشتر از بیتکوین است و در برخی موارد تقریبا نیمی از تراکنشهای کریپتو را شامل میشود. این در حالی است که در ایالات متحده و آمریکای شمالی، نرخ پذیرش استیبل کوینها کمتر است. با این وجود کماکان سهم قابلتوجهی از بازار را در اختیار دارند.
منبع: cointelegraph.com
گابریل گالیپودو (Gabriel Galipodo)، رئیس بانک مرکزی برزیل، در یک رویداد بانکی پیرامون تسویههای بینالمللی که در ۶ فوریه در مکزیکوسیتی برگزار شد، گفته است:
در کشوری مانند برزیل با جمعیتی حدود ۲۱۶ میلیون نفر و تولید ناخالص داخلی ۲.۲ تریلیون دلار که بهعنوان یک قدرت اقتصادی در آمریکای لاتین شناخته میشود، استفاده از استیبل کوینها در سالهای اخیر بهشدت افزایش یافته است. حدود ۹۰٪ از کل جریان کریپتویی این کشور به استیبل کوینها مرتبط میشود.
او در جریان این رویداد با تاکید بر اینکه این روند جدید چالشهای نظارتی پیچیدهای را در زمینه مالیات و نظارت بر تراکنشها به وجود آورده است، افزود:
عمده این تراکنشها برای خرید کالا و خدمات از خارج از کشور انجام میشوند.
جولیان کلمبو، مدیر اجرایی شعبه آرژانتینی صرافی بیتسو، گفته است:
هیچ کشوری در آمریکای لاتین بهاندازه آرژانتین شاهد پذیرش گسترده استیبل کوینها نبوده است. در آرژانتین و سایر کشورهایی که با تورم شدید دستوپنجه نرم میکنند، استیبل کوینها بهعنوان راهحلی برای این مشکل واقعی و مبرم ظاهر شدهاند. آرژانتینیها به پول ملی اعتماد ندارند و ترجیح میدهند پساندازهایشان را به دلار نگه دارند؛ اما محدودیتهای ارزی دولت، دسترسی به دلار را دشوار کرده است. در چنین شرایطی، استیبل کوینها خلأ موجود را پر کرده و امکان نگهداری و معامله به دلار را فراهم کردهاند. اکنون تقریبا دو سوم از خریدهای کریپتویی در صرافی، از طریق داراییهای مبتنی بر دلار انجام میشود.
اگرچه شاخصهای اقتصادی آرژانتین تحت دولت خاویر میلی، رئیسجمهور حامی کریپتو، بهبود یافته، اما تورم سالانه همچنان بالا و در حدود ۸۴.۵٪ باقی مانده است. با وجود کاهش نرخ تورم ماهانه، بازگشت اعتماد به پول ملی در کشوری که سالها با تورم سهرقمی و کاهش شدید ارزش پول دستوپنجه نرم کرده، زمانبر خواهد بود. به همین دلیل، تقاضا برای استیبل کوینهای مبتنی بر دلار همچنان بالا باقی خواهد بود.
بهطور مشابه، در ونزوئلا نیز که مردم از تورم مزمن و محدودیتهای پیچیده دسترسی به ارزهای خارجی مانند دلار رنج میبرند، استفاده از استیبل کوینها بهشدت رواج یافته است. حتی در بازارهای نوظهوری که پول ملی ثبات بیشتری دارد، مانند برزیل یا مکزیک از استیبل کوینها برای اهدف مهم دیگری از جمله انتقال سریع و کمهزینه پول استفاده میشود.
کسبوکارهای مختلف نیز از استیبل کوینها برای پرداخت هزینههای خدمات بینالمللی، استخدام کارکنان از راه دور، ارسال سود سهام و نقلوانتقالات برونمرزی استفاده میکنند. چنین رویکردهایی تراکنشهای برونمرزی را کارآمدتر و قابلدسترستر میکند.
بانک تسویه حسابهای بینالمللی (BIS) در گزارشی درباره استیبل کوینها اشاره کرده است:
در مقایسه با سایر داراییهای کریپتویی، استیبل کوینها وعده ثبات میدهند. به همین دلیل، آنها بهطور فزایندهای در حال ورود به سیستم مالی سنتی هستند و بسیاری از حوزههای قضایی برای صدور استیبل کوینهای مبتنی بر یک ارز فیات، چارچوبهای نظارتی تدوین کردهاند.
تسهیل نقلوانتقالات برونمرزی در آمریکای مرکزی و آفریقا
یکی از قدرتمندترین کاربردهای استیبل کوینها برای نقلوانتقالات بینالمللی و حوالههای برونمرزی، بهویژه در آمریکای مرکزی و آفریقا است. این داراییهای دیجیتال جایگزینی برای انتقال سریعتر و ارزانتر پول در مرزهای بینالمللی هستند. بسیاری از مهاجرانی که در ایالات متحده کار میکنند، برای ارسال راحتتر پول به خانوادههایشان در کشور مبدأ از استیبل کوینها استفاده میکنند.
اسوار پراساد در این رابطه گفته است:
استیبل کوینها بهعنوان ابزاری برای پرداختهای داخلی و بینالمللی مورد توجه قرارگرفتهاند. آنها در رفع ناکارآمدیها، هزینههای بالا و زمان پردازش طولانی تراکنشهای بینالمللی که از کانالهای پرداخت سنتی انجام میشوند، نقش بسیار موثری ایفا میکنند.
جولیان کلمبو نیز با اشاره به محبوبیت استیبل کوینها در حوالههای ارزی گفته است:
پیش از ظهور کریپتو، سرویسهای ارائهدهنده خدمات حواله ارزی برای ارسال پول از یک کشور به کشور دیگر ۱۰٪ کارمزد دریافت میکردند؛ اما با استفاده از کریپتو هزینه انتقال میتواند فقط یک سنت باشد، ضمن اینکه پول بهجای چند ساعت یا چند روز در عرض چند دقیقه به مقصد میرسد.
افزایش کاربردهای غیرکریپتویی استیبل کوینها
در گزارشی که با حمایت ویزا منتشر شده، پژوهشگران با نظرسنجی از مجموع ۲٬۵۴۱ کاربر کریپتو در نیجریه، اندونزی، ترکیه، برزیل و هند دریافتند که اگرچه دلیل اصلی استفاده از استیبلکوینها، دسترسی به ارزهای دیجیتال است؛ اما کاربردهای غیرکریپتویی مانند دسترسی به دلار، کسب سود یا اهداف معاملاتی نیز نقش مهمی در استقبال از استیبل کوینها داشتهاند.
منبع: cointelegraph.com
نتایج این نظرسنجی نشان داده است کاربران نیجریهای در مقایسه با سایر کشورها علاقه بیشتری به استیبل کوینها دارند. آنها عمده تراکنشهای خود را با استیبل کوینها انجام میدهند، بالاترین سهم از پرتفوی مالی خود را به این داراییها اختصاص دادهاند و برای طیف گستردهای از اهداف غیرکریپتویی از استیبل کوینها استفاده میکنند. برای نیجریهایها، پسانداز پول به دلار اولویت اصلی آنها است.
زکریاس دوباله (Zekarias Dubale)، یکی از بنیانگذاران اجلاس فینتک آفریقا، معتقد است استیبل کوینها به یک «جام مقدس» برای تجارت برونمرزی، حوالههای بینالمللی و انتقال ارزش در قاره آفریقا تبدیل شدهاند. به گفته او، این داراییهای دیجیتال میتوانند زیرساخت مالی لازم را برای تسهیل تجارت جهانی فراهم کنند.
ریسکها و چالشهای استیبل کوینها
با وجود مزایای فراوان، استفاده از استیبل کوینها بدون ریسک هم نیست. اگرچه محبوبترین استیبل کوینها تا حد زیادی ارزش خود را نسبت به ارزهای فیات پشتوانهشان حفظ کردهاند؛ اما بازار این داراییها بهسرعت در حال گسترش است و اکنون صدها استیبل کوین روانه بازار شدهاند. بسیاری از این پروژهها در مورد ذخایر پشتوانه خود شفافیت لازم را ندارند و در برخی موارد، شاهد دیپگ شدن (Depeg) یا حتی فروپاشی آنها بودهایم.
با همه این اوصاف، استیبل کوینها همزمان با دوران ریاستجمهوری ترامپ در ایالات متحده و البته در کشورهای درحالتوسعه، بهطور فزایندهای مورد استقبال قرار گرفتهاند. این رمزارزهای باثبات بهعنوان ابزارهای قدرتمندی ظاهر شدهاند که چالشهای مربوط به دسترسی همگانی به خدمات مالی، سیستمهای ناکارآمد بانکی و زیرساختهای توسعهنیافته را از سر راه شهروندان برمیدارند.
جمعبندی
استیبلکوینها در ابتدا بهعنوان راهحلی برای ثبات قیمت در بازارهای پرنوسان ارزهای دیجیتال ظهور پیدا کردند؛ اما بهمرور زمان به دلایل مختلف در سطح جهان و بهویژه در کشورهای در حال توسعه، مورد پذیرش گسترده قرار گرفتند. استفاده از استیبل کوینها بهعنوان پوششی در برابر تورم در آمریکای جنوبی، اولویت یافتن در سیاستهای رمزارزی دولت ترامپ و نقش کلیدی آنها در نقلوانتقالات برونمرزی در آمریکای مرکزی و آفریقا از دلایل اصلی رشد استیبلکوینها بهشمار میآیند.
علاوه بر این، کاربردهای غیرکریپتویی مانند دسترسی به دلار و تسهیل تراکنشهای بینالمللی به محبوبیت بیشتر استیبل کوینها کمک کرده است. البته نباید از یاد ببریم که چالشهایی نظیر نبود شفافیت در پشتوانه مالی برخی استیبل کوینها کمترشناختهشده و نگرانیهای نظارتی ممکن است بر رشد آینده آنها اثر بگذارد. نظر شما در مورد آینده استیبلکوینها چیست؟ آیا فکر میکنید روند رشد جهانی استیبل کوینها ادامه پیدا خواهد کرد؟