۲۲ می روزی است که در تقویم بازار ارزهای دیجیتال به عنوان روز پیتزا بیت کوین شناخته می‌شود. ۱۱ سال پیش در چنین روزی، اولین کالای واقعی در جهان، با اولین پول دیجیتال غیرمتمرکز خریداری شد. این کالا، پیتزا بود و هزینه‌ای که بابت آن پرداخت شد، ۱۰ هزار BTC بود. امسال این روز همزمان شده است با نوسانات و کاهش قیمت اولین ارز دیجیتال نسبت به ماه‌های گذشته. برای همین خواندن این مقاله خالی از لطف نیست.
روز پیتزا بیت‌کوین مانند هر مناسبت تاریخی دیگری، به ما اطلاعات زیادی در مورد افرادی که آن را جشن می‌گیرند می‌دهد. هرچند کسانی وجود دارند که این روز را خلاف ارزش‌های جامعه بیت کوین می‌دانند. واقعیت این است که تا قبل از ماه می ۲۰۱۰، بیت کوین یک بازار کوچک، اما رو به رشد بود؛ بازاری با مبادلات نظیر به نظیر که در برخی از صرافی‌های کوچک اتفاق می‌افتد.
لازلو هانیچ یک توسعه‌دهنده و از اولین ماینرهای بیت کوین بود. او در یک انجمن اینترنتی اعلام کرد که مایل است در ازای دریافت یک پیتزا، ۱۰ هزار بیت کوین پرداخت کند و به دنبال کسی بود که این پیشنهاد را قبول کند. هدف او از این کار تجاری‌کردن بیت کوین بود. جرمی استردیونت (Jeremy Sturdivant) با نام کاربری Jercos با این معامله موافقت می‌کند و مدتی بعد دو پیتزای پاپاجان به خانه هانیچ می‌فرستد. از اینجا بود که نقطه عطفی در تاریخ بیت کوین اتفاق می‌افتد، اما به مرور زمان برخی از حقایق ِ پیرامون این موضوع فراموش شده‌اند.
به مناسبت یازدهمین سالگرد پیتزا بیت کوین، فهرستی از حقایق کمتر شنیده شده درباره معروف‌ترین روز مرتبط با اولین رمز ارز غیرمتمرکز جهان را برای شما جمع‌آوری کرده‌ایم.
۱- پرداخت ۱۰,۰۰۰ بیت کوین برای یک پیتزای ۴۱ دلاری
اگرچه به‌دست‌آوردن اطلاعات مربوط به قیمت‌های اولیه بیت‌کوین دشوار است، اما نگاهی به انجمنی که در آن لازلو درخواست خود را به اشتراک گذاشت، سرنخ خوبی به ما می‌دهد. در آن صفحه، کاربری با نام ender_x خطاب به لالزو نوشته است:
۱۰ هزار بیت کوین کمی زیاد به نظر می‌رسد. همین الان هم می‌توانی آنها را به قیمت ۴۱ دلار به فروش برسانی.
با کمی حساب و کتاب می‌توان فهمید که قیمت هر بیت کوین در آن زمان، چیزی در حدود ۰.۰۰۴ دلار بوده است. گرچه این رقم دقیقا صفر نیست، اما قیمت آنقدر پایین بود که ender_X تصور کند هانیچ می‌تواند معامله بهتری انجام دهد یا شاید پیتزای بیشتری در ازای آن ۱۰ هزار بیت‌کوین بگیرد. به همین دلیل او جمله خود را با کنایه‌ای به لازلو تمام می‌کند و می‌گوید بابت دریافت پیتزای رایگان موفق باشی.
۲- هانیچ برای دریافت پیتزای خود ۴ روز صبر کرد
قطعا این زمان به اندازه‌ی آن ۱۱ ماهی که ساتوشی ناکاموتو، منتظر تعیین قیمت بیت‌کوین بود طولانی نیست؛ اما به هرحال با توجه به استانداردهای معمول تحویل غذا، می‌توان گفت زمان کمی هم نیست.
در حقیقت هانیچ اولین بار در روز سه‌شنبه، ۱۸ می در انجمن‌های Bitcoin.org نوشت:
من برای مقداری پیتزا ۱۰ هزار بیت کوین پرداخت خواهم کرد. شاید ۲ عدد پیتزای بزرگ… اینطوری من برای روز بعد هم کمی پیتزا خواهم داشت. من پیتزای مونده رو دوست دارم…اگر به این معامله علاقه‌مندید، لطفا به من اطلاع بدید.
و این آغازی بود بر خرید گران‌ترین پیتزای تاریخ.
با این حال لازلو تا اواخر روز شنبه، پیتزای خود را دریافت نکرد. کار به جایی رسید که در مورد سلامتی هانیچ صحبت شد و کاربری به شوخی به لازلو گفت: شما گرسنه هستید یا فقط پیتزا دوست دارید؟
هانیچ در پاسخ می‌گوید:
من فقط فکر می‌کنم جالب می‌شود اگر بتوانم به دیگران بگویم که در ازای پرداخت بیت‌کوین، پیتزا دریافت کرده‌ام.
در نهایت کاربر Jercos به او کمک می‌کند تا روز بعد پیتزای خود را تحویل بگیرد. بررسی سوابق موجود در Bitcoin Talk نشان می‌دهد که پرداخت بیت کوین‌ها، در ساعت ۲:۱۶ دقیقه بعد از ظهر انجام شده است.
۳- هانیچ پیتزاهای بیشتری را در ازای بیت کوین خریداری کرد
اگر تصور می‌کنید هانیچ به همین دو پیتزا رضایت داده است، احتمالا اشتباه می‌کنید. او سرمست و خوشحال از معامله قبلی خود، در ماه ژوئن پیشنهاد دیگری ارائه داد و در یک پست اعلام کرد:
من هر زمانی که باشد، حاضرم ۱۰ هزار بیت کوین را به ازای دو عدد پیتزا پرداخت کنم (من مقدار زیادی بیت‌کوین دارم)؛ اگر کسی علاقه‌مند است، لطفا به من اطلاع دهد.
به همین دلیل عده‌ای می‌گویند معاملات دیگری نیز صورت گرفته است، اما برخی شواهد نشان می‌دهد که ممکن است تنها مبادله‌ای که آن زمان انجام شده، همان یک بار بوده است. هانیچ در نهایت در ماه اوت گفت که پیشنهاد خود را پس می‌گیرد و دیگر نمی‌خواهد در ازای ۲ عدد پیتزا، ۱۰ هزار بیت‌کوین پرداخت کند.
او در پستی اعلام کرد:
خب من انتظار نداشتم که این پیشنهاد با استقبال زیادی روبرو شود و در حال حاضر واقعا نمی‌توانم این کار را انجام دهم. زیرا دیگر نمی‌توانم هزاران کوین در روز تولید کنم.
او در ادامه می‌گوید:
از همه افرادی که تاکنون برای من پیتزا خریده‌اند متشکرم، اما فعلا دیگر این کار را انجام نمی‌دهم.
البته اینطور نبود که او به طور کامل از خرید پیتزا به این روش دست کشیده باشد. او در سال ۲۰۱۸ نیز اولین کسی بود که از طریق شبکه لایتینگ پیتزا خرید، اما خوشبختانه این بار تنها ۰.۰۰۶۴۹ بیت کوین پرداخت کرد.
۴- صاحب فستفود با بیت کوین‌های خود چه کرد؟
با معروف شدن روز پیتزا بیت‌کوین، توجهات زیادی به سوی دریافت‌‌کننده آن ۱۰ هزار بیت‌کوین جلب شد. ۵ سال بعد از آن معامله و در سال ۲۰۱۵، جرمی استردیونت تنها مصاحبه خود را با وب سایتی به نام «Bitcoin Who’s Who» انجام داد.
استریودنت در جمله‌ای که ممکن است خیلی برای هولدرها خوشایند نباشد گفت: یک ارز در نهایت باید خرج شود. او ۱۰ هزار بیت کوین دریافتی را زمانی که ارزش آنها ۴۰۰ دلار بود، از طریق معاملات دیگری انتقال داد.
او می‌گوید:
به طور طبیعی، همیشه افرادی وجود دارند که با نگه‌داری رمز ارزها به دنبال این هستند تا پولدار شوند؛ اما در نهایت تعداد کمی از افراد ثروتمند می‌شوند، آن هم اگر اقتصاد رشد کند، در غیر این صورت موفق نخواهند شد.
Sturdivant جزئیات جالب دیگری در مورد این معامله آشکار کرد. به گفته او این معامله از طریق IRC (Internet Relay Chat) نهایی شد و در آن زمان فقط ۱۹ سال سن داشته است.
۵- روز پیتزا بیت‌کوین در ابتدا خیلی معروف نبود و جشن گرفته نمی‌شد
در حالی که امروزه روز پیتزا بیت کوین به طور گسترده‌ای شناخته شده است، تا پیش از سال ۲۰۱۴ شهرت امروز را نداشت. البته جای تعجب هم ندارد، زیرا قبل از ۲۰۱۳ آگاهی زیادی در مورد بیت‌کوین وجود نداشت.
به نظر می‌رسد که داستان هانیچ، تا حدودی توسط مقاله‌ای در نیویورک تایمز به میان مردم راه یافت و بعد از آن هم در سال ۲۰۱۴، توسط یک وبلاگ دیگر معرفی و در توییتر در مورد آن صحبت شد.
پس از آنکه قیمت بیت کوین به ۱,۰۰۰ دلار رسید، این موضوع تبدیل به یک داستان ملی در آمریکا شد و رسانه‌های بزرگی مانند ABC News TechCrunch، Slate و Wall Street Journal به پوشش گسترده آن پرداختند.
۶- روز پیتزا بیت‌کوین اولین مناسبت مرتبط با بیت‌کوین نبود
تا قبل از ایجاد مناسبتی به نام پیتزا بیت کوین، روزهای دیگری نیز وجود داشته‌اند که برای جامعه بیت کوین مهم بوده‌اند. اولین مناسبت در سال ۲۰۱۱ بود. آن زمان، کاربران به مباحث مربوط به ساتوشی ناکاموتو و ناپدیدشدن وی بسیار علاقه‌مند بودند. در آن روزها ساتوشی ناکاماتو از سرپرستی پروژه کنار کشید و ۲۸ آوریل ۲۰۱۱ را «روز ناپدید شدن ساتوشی» اعلام کردند.
همان موقع کاربری به نام کیبا نوشت:
من پیشنهاد می‌کنم به احترام بنیان‌گذار افسانه‌ای و ناشناس اولین ارز دیجیتال جهان، تعطیلات بیت کوین داشته باشیم و ببینیم که چگونه جامعه بیت کوین در نبود مخترع خود، راهش را پیش خواهد رفت.
اگرچه روز پیتزا بیت‌کوین کمی زودتر از این واقعه اتفاق افتاد، اما تا مدت‌ها طول کشید که مناسبت آن همه‌گیر شود، این وقفه به این دلیل بود که قیمت بیت کوین هنوز خیلی افزایش پیدا نکرده بود. به نظر می‌رسد روز پیتزا بیت کوین همزمان شد با روایت «بیت کوین برای پرداخت» که از سال ۲۰۱۴ تا ۲۰۱۶، توسط برخی از کسب‌و‌کارها تسریع شد.
۷- تصاویر واقعی پیتزای ۱۰,۰۰۰ بیت کوینی ثبت شده است
آیا می‌دانید پیتزاهای چند میلیون دلاری چه شکلی بودند؟ به لطف علاقه هانیچ به عکاسی و مستندسازی خرید ۲ عدد پیتزا در ازای ۱۰ هزار بیت‌کوین، ما تصاویر خوبی در مورد شکل ظاهری این پیتزاهای گران‌قیمت داریم.
هانیچ در مجموع پنج عکس از پیتزاهای خود را در انجمن بیت کوین به اشتراک گذاشت. به نظر می‌رسد این پیتزاها با برخی مواد از جمله زیتون، فلفل مکزیکی، گوجه و غیره تزئین شده اند؛ احتمالا گران‌ترین زیتون، فلفل و گوجه‌هایی که در تاریخ وجود دارد!
