پاراچین (Parachain) را می‌توان گونه‌ای از شبکه‌های بلاکچین در نظر گرفت که ساختاری خاص برای مدیریت دیتا و اطلاعات است که به طور موازی در اکوسیستم پولکادات (در هر دو شبکه پولکادات و کوساما) اجرا می‌شود. با این تفاوت که با اتصال به شبکه مرکزی، نیازی به تعریف نودهای مجزا نخواهد داشن.
پاراچین به زنجیره Relay (زنجیره مرکزی شبکه پولکادات) متصل بوده و از امنیت، مقیاس پذیری، قابلیت همکاری و حاکمیتی پولکادات بهره‌مند می‌شود. قابلیت همکاری بین زنجیره‌ای شبکه پولکادات، امکان ارسال هر نوع داده یا دارایی را بین پاراچین‌ها فراهم می‌کند و باعث می‌شود کاربردها و برنامه‌های جدیدی به وجود بیایند. پاراچین‌ها همچنین می‌توانند به کمک فناوری میان زنجیره‌ای، به شبکه‌های خارجی مانند بیت کوین و اتریوم متصل شوند.
پولکادات به صورت یک شبکه چند زنجیره‌ای لایه ۰ طراحی شده است، به این معنی که زنجیره رله مرکزی امنیت و قابلیت همکاری لایه ۰ را برای حدودا ۱۰۰ شبکه بلاکچین حاضر در لایه ۱ که به عنوان پاراچین متصل شده‌اند را فراهم می‌کند. به عبارتی دیگر، ساختار شبکه پولکادات به صورت یک شبکه چند زنجیره‌ای طراحی شده که در لایه یک آن امکان راه‌اندازی تقریبا ۱۰۰ شبکه بلاکچین تحت عنوان پاراچین وجود دارد. تمامی این شبکه‌ها به شبکه اصلی پولکادات و نودهای این شبکه متصل هستند.
خصوصیات پاراچین چیست؟
پاراچین‌ها در شبکه بلاکچین پولکادات دارای خصوصیات و ویژگی‌هایی است که در ادامه به آنها اشاره می‌کنیم.
- انعطاف پذیری
مدل پاراچین پولکادات، با این اعتقاد طراحی شده است که در اینترنت آینده انواع مختلف بلاکچین‌ها را خواهیم داشت که با هم کار خواهند کرد. همانطور که نسخه فعلی اینترنت نیازهای مختلف را برآورده می‌کند، بلاکچین‌ها باید بتوانند خدمات متنوعی را ارائه دهند: یک زنجیره ممکن است برای بازی طراحی شود، دیگری برای مدیریت هویت، دیگری برای امور مالی و غیره. در عین حال این شبکه‌ها باید بتوانند باهم تعامل داشته باشند و دیتا و اطلاعات را میان هم به اشتراک بگذارند. لذا پاراچین، انعطاف‌پذیری بسیار بالایی دارد.
به همین دلیل، پولکادات هیچ معیاری در مورد طراحی پاراچین قید نمی‌کند به غیر از اینکه باید بتوانند به اعتبارسنجی کنندگان پولکادات ثابت کنند که هر بلوک از پاراچین از پروتکل مورد توافق پیروی می‌کند. این انعطاف پذیری به این معنی است که هر پاراچین می‌تواند طراحی، توکن و روند حاکمیتی خاص خود را داشته باشد، که برای موارد استفاده خاص خود طراحی شده است. پاراچین‌ها می توانند به عنوان شبکه‌های عمومی یا خصوصی، به عنوان شرکت‌ها یا انجمن‌ها، به عنوان بسترهایی برای دیگران برای ایجاد برنامه‌های کاربردی و یا به عنوان کالاهای مشترک به نفع کل اکوسیستم پولکادات، در میان طیف گسترده‌ای از مدل‌های دیگر، استفاده شوند.
- مقیاس پذیری
با استفاده از مدل پاراچین ، پولکادات به زنجیره‌های بلوکی اجازه می‌دهد تا مقیاس پذیری را در لایه ۱ بدست آورند تا اینکه به راه حل‌های لایه ۲ اعتماد کنند. این یک روش غیرمتمرکز و کارآمدتر برای دستیابی به مقیاس‌پذیری بلاکچین است. پاراچین اجازه می‌دهد تا تراکنش‌ها به صورت موازی در یک اکوسیستم از بلاکچین‌های لایه ۱ پخش و پردازش شوند؛ که به طور قابل توجهی باعث بهبود توان و مقیاس پذیری می‌شود.
- قابلیت همکاری
پاراچین به جوامع بلاکچین این امکان را می‌دهد که بر بلاکچین لایه ۱ خود کنترل و حاکمیت کامل داشته باشند و از امکان تجارت آزاد با سایر پاراچین‌ها و شبکه‌های خارجی نیز بهره‌مند شوند. قابلیت همکاری بین زنجیره‌ای پولکادات نه تنها امکان تبادل رمزارزها، بلکه امکان تبادل هر نوع داده‌ای از جمله فراخوانی قراردادهای هوشمند، اعتبارسنجی‌ها و اطلاعات خارج از زنجیره، از طریق اوراکل‌ها، را امکان پذیر می‌کند. این ماهیت فرصت‌های جدیدی را برای برنامه‌های کاربردی برای همکاری و ایجاد سرویس‌های جدید ایجاد می‌کند.
- حاکمیت
پاراچین‌ها در پولکادات در انتخاب مدل حاکمیتی که مناسب خود می‌دانند آزاد هستند و می‌توانند به تعدادی ماژول از پیش ساخته شده برای پیاده سازی سیستم‌های مختلف حاکمیتی دسترسی پیدا کنند. توانایی دستیابی به مکانیزم‌های پیچیده حاکمیت درون زنجیره‌ای به تیم‌ها اجازه می‌دهد تا احتمال اتفاق افتادن فورک در زنجیره خود را که می‌تواند جامعه خود را به دو قسمت تقسیم کند، به میزان قابل توجهی کاهش دهد. هر پروژه می‌تواند مدل مدیریتی خود را پیاده‌سازی کند و براساس نوع صنعت، حوزه و جامعه هدف خود مدل مدیریتی شبکه را تعیین کند.
مدل اقتصادی پاراچین
یک شبکه پاراچین در شبکه پولکادات می‌تواند مدل اقتصادی خود را پیاده‌سازی کند. شبکه پولکادات در این زمینه آزادی عمل بسیار زیادی را فراهم کرده است. برای مثال یک شبکه پاراچین می‌تواند برای هزینه تراکنش‌ها، ارائه توکن به منظور استیکینگ در شبکه، برنامه عرضه توکن و … از مدل مدنظر خود استفاده کند. همچنین یک شبکه پاراچین می‌تواند هیچ توکنی را معرفی نکند. به طور کلی، انتخاب مدل اقتصادی یک شبکه پاراچین، کاملا به اختیار شبکه بوده و شبکه پولکادات در این بخش دخالتی ندارد.
الگوریتم اجماع پاراچین چیست؟
تمامی شبکه‌های پاراچین راه‌اندازی شده بر روی شبکه پولکادات ملزم به دنباله‌روی از الگوریتم اجماع شبکه پولکادات هستند. این شبکه‌ها باید از الگوریتم اجماه شبکه مرکزی پولکادات استفاده کنند. به عبارتی، این شبکه‌ها در انتخاب الگوریتم اجماع خود، اختیاری نداشته و نمی‌توانند از الگوریتم دیگری استفاده کنند.
هزینه راه‌اندازی
بسیاری از کسب‌و کارها با مطرح شدن فناوری بلاکچین به دنبال استفاده از این فناوری هستند. اما ایجاد یک شبکه بلاکچین مستقل، به زمان، تخصص و هزینه بالایی نیاز دارد. راه‌اندازی پاراچین یکی از راه‌های جایگزین است. برای راه‌اندازی یک پاراچین در شبکه پولکادات، بایستی اسلاتی را برای مدتی اجاره کرد. قیمت اسلات پاراچین در بازار تعیین شده و کاملا به عرضه و تقاضا در بازار وابسته است. از طرفی باند مورد نیاز برای هر شبکه متفاوت است. لذا نمی‌توان قیمت دقیقی در این زمینه عنوان کرد.
هزینه راه‌اندازی و اجرای شبکه‌های همچون کازماس، تزوس و ایاس چیزی در حدود ۱۰ میلیون دلار در سال است. شبکه‌های بزرگ و مطرحی همچون اتریوم و بیت کوین، هزینه سالانه بالغ بر یک میلیارد دلار در سال دارند. شبکه پولکادات در گزارشی اعلام کرده است که هزینه سالانه راه‌اندازی پاراچین در این شبکه، چیزی در حدود ۱۰۰ تا ۲۰۰ هزار دلار است. این عدد در مقایسه با راه‌اندازی یک شبکه بلاکچین مجزا، بسیار کمتر است.
کاربردهای پاراچین
هدف از طراحی پولکادات ایجاد طیف وسیعی از امکانات برای تیم‌های پاراچین برای طراحی بلاکچین‌های لایه ۱ است، بنابراین تعداد کاربردهای بالقوه نیز به احتمال زیاد به همان اندازه گسترده خواهد بود و ممکن است در مورد بسیاری از کاربردها نیز هنوز ایده‌ای مطرح نشده باشد. برخی از پروژه‌های فعلی که علاقه به استفاده از پاراچین دارند، موارد متنوع زیر را شامل می‌شود:
- امور مالی غیرمتمرکز (DeFi)
- بازی
- کیف پول‌های دیجیتال
- گواهینامه‌ها
- تأیید هویت
- اوراکل‌ها
- قراردادهای هوشمند
- اینترنت اشیا
اجاره یک Parachain
پروژه‌هایی که می‌خواهند به عنوان پاراچین در پولکادات اجرا شوند، باید با برنده شدن در حراج پاراچین، اسلات (slot) مورد نیاز را در زنجیره رله (Relay Chain) اجاره کنند. پیشنهادات حراج در توکن بومی شبکه قرار می‌گیرد: DOT در پولکادات و KSM در Kusama. تیم‌ها می‌توانند اسلات‌ها در پولکادات را حداقل شش ماه تا حداکثر دو سال اجاره کنند. با شرکت در حراج اسلات پاراچین، تیم‌ها توافق می‌کنند که مقدار DOT پیشنهادی خود را برای مدت زمان اجاره انتخابی قفل کنند، پس از آن کل مبلغ قفل می‌شود. در طول مدت اجاره، DOT در حساب اصلی رزرو شده است اما برای استیکینگ، انتقال یا سایر موارد، در دسترس نیست. تیم‌ها می‌توانند پیشنهادات خود را به روش‌های مختلفی تامین مالی کنند، از جمله تامین نقدی انفرادی یا جذب سرمایه، که در آن کمک‌های مالی از هولدرهای DOT در ازای پرداخت پاداش، دریافت می‌شود.
پاراچین یا پاراترد
پاراتردها (Parathread) پاراچین‌هایی هستند که به جای اجاره اسلات پاراچین، با استفاده از یک مدل pay-as-you-go به پولکادات متصل می‌شوند. مدل پاراترد به ویژه برای پروژه‌هایی که به اتصال مستمر به شبکه نیاز ندارند، مناسب است. بلاکچین‌ها در پولکادات بسته به نیاز آنها و در دسترس بودن اسلات‌های پاراچین در زنجیره رله می‌توانند بین پاراچین‌ها و پاراتردها باشند.
کارمزدها و هزینه‌های اجرای پاراچین‌ها
پاراچین های متصل به پولکادات با اجاره یک اسلات پاراچین می‌توانند به قدرت پردازشی مورد نیاز، بدون کارمزدهای اضافی یا هزینه‌های گس، دسترسی داشته باشند. هزینه اجاره در واقع عدم دسترسی به اوراق قرضه DOT/KSM قفل شده است که توسط تیم برای یک اسلات پاراچین در نظر گرفته شده و تا پایان دوره اجاره قابل دسترسی نیست. تیم‌هایی که قصد دارند هزینه اجاره اسلات پاراچین مورد نیاز خود را از طریق سرمایه گذاران جمع کنند، ممکن است تصمیم بگیرند که به هر طریقی که صلاح می‌دانند به سرمایه گذاران خود پاداش دهند و این هزینه اضافی را برایشان به همراه خواهد داشت. سایر هزینه‌های جزئی شامل هزینه اجرای گره‌های تلفیق کننده روی پاراچین است. برای برنامه‌های با تعداد زیادی کاربر و ترافیک بالا، انتظار می‌رود که اجرای پولکادات به عنوان پاراچین مقرون به صرفه تر از اجرای بلاکچین انفرادی یا ساختن آن روی بستر قرارداد هوشمند موجود باشد.
سخن پایانی
Rococo v1، تست نت پاراچین، در اواخر سال ۲۰۲۰ راه اندازی شد و تیم‌های اولیه از اوایل سال ۲۰۲۱ استقرار پاراچین‌های آزمایشی خود را روی تست نت آغاز کردند. اولین پیام‌های موفق بین زنجیره‌ای، بین تیم‌های پاراچین در Rococo در فوریه ۲۰۲۱، ارسال شد. زمانیکه کدهای پاراچین کاملا تست و بهینه شد، مزایده پاراچین، از طریق حاکمیت درون زنجیره‌ای در کوساما و پولکادت (تخمین زده شده برای اوایل تا اواسط سال ۲۰۲۱) برگزار می‌شود. اسلات پاراچین‌ها یک به یک در مزایده شرکت داده می‌شوند و انتظار می‌رود مزایده جدید تقریبا هر دو هفته یک بار برگزار شود. پولکادات در حال حاضر در مسیر میزبانی چندین پاراچین در سال ۲۰۲۱ است.
