توکنهای بیهمتا یا همان NFTها یکی از بخشهای جذاب بازار ارزهای دیجیتال هستند؛ اما یک چالش مهم مانع استقبال کاربران میشود. مالکیت هر توکن بیهمتا بهصورت انفرادی است و بسیاری از علاقهمندان توان خرید یک NFT کامل بهویژه انافتیهای بلوچیپ را ندارند. استاندارد ERC-404 راهحلی برای رفع این مشکل است که با ترکیب ویژگی تقسیمپذیری توکنهای قابل تعویض (REC-20) و منحصربهفرد بودن توکنهای غیرقابل تعویض (ERC-721) اجازه میدهد چند کیف پول بهصورت مستقیم مالک یک NFT باشند.
اگر دنبال راهحلی برای سرمایهگذاری روی NFTهای گرانبها هستید با میهن بلاکچین همراه باشید. در این مطلب میخواهیم بدانیم استاندارد ERC-404 اتریوم چیست، چطور توکنی ساخته میشود که هم منحصربهفرد باشد و هم قابل تعویض و در نهایت چند مورد از بهترین پروژههای مبتنی بر استاندارد توکن ERC-404 را معرفی میکنیم.
استاندارد توکن ERC-404 اتریوم چیست؟
شبکه اتریوم دستورالعملها و الگوریتمهای مختلفی برای ساخت توکن دارد که آنها را با عنوان استاندارد ERC میشناسیم. هر کدام از استانداردهای توکنسازی اتریوم برای اهداف و کاربردهای خاصی طراحی شدهاند. بهطور مثال، از استاندارد ERC-20 برای ساخت توکنهای قابلتعویض و از استاندارد ERC-721 برای ایجاد توکنهای غیرقابل تعویض (NFT) استفاده میشود. یکی از جدیدترین استانداردهای توکنسازی اتریوم، ERC-404 است که ویژگی توکنهای قابلتعویض و غیرقابلتعویض را ترکیب میکند.
این استاندارد که نامش را از ارور ۴۰۴ خطای وبسایت الهام گرفته، توسط دو توسعهدهنده ناشناس با نامهای مستعار “ctrl” و “Acme” ساخته شده است. حقیقت این است که ERC-404 هنوز چندان هم استاندارد نیست؛ چراکه فرآیند بررسیهای رسمی را طی نکرده و به تایید حاکمیت اتریوم نرسیده است. به هر حال، ERC-404 با ترکیب قابلیت تقسیمپذیری توکنهای قابلتعویض و منحصربهفرد بودن توکنهای غیرقابل تعویض مفهوم جدیدی را به نام توکنهای «نیمه قابلتعویض» (Semi-Fungible) معرفی میکند. این بدان معناست که افراد میتوانند مالک بخش یا کسری (Fraction) از یک NFT واحد باشند و مجبور نیستند تمام آن را بهصورت یکجا بخرند.
مالکیت توکنهای بیهمتای فرکشنال (Fractional NFT) چیزی شبیه به تقسیم مالکیت یک خانه یا کارخانه در اقتصاد سنتی است. دارایی مورد نظر بهطور فیزیکی تقسیم نمیشود؛ بلکه صرفا مالکیت آن بین چندین نفر تقسیم میشود. مزیت دیگر استاندارد ERC-404 این است که با تقسیم یک NFT به بخشهای کوچکتر، خرید و فروش در بازار NFTها آسانتر میشود و جریان نقدینگی افزایش پیدا میکند. همچنین به لطف این استاندارد توسعهدهندگان میتوانند برنامهها و سرویسهای جدیدی را در امور مالی غیرمتمرکز ایجاد کنند.
اگرچه استاندارد ERC-404 هنوز بهصورت رسمی آغاز بهکار نکرده است و آزمایشی است؛ اما با ایجاد تنوع، نقدینگی بومی و کمیابی قابلبرنامهریزی دروازههای جدیدی را برای مدیریت و معامله داراییهای دیجیتال در بازار NFTها باز میکند.
این استاندارد اوایل فوریه ۲۰۲۴ (اسفند ۱۴۰۲) راهاندازی شد و علیرغم ماهیت آزمایشی آن، در فاصله کمتر از یک ماه، ۲۵ توکن مبتنی بر ERC-404 در کوین مارکت کپ لیست شدند. بر اساس دادههای وبسایت CMC در زمان نگارش این مقاله حجم معاملات توکنهای مبتنی بر استاندارد ERC-404 بیش از ۷ میلیون دلار است و ارزش بازاری بالغ بر ۳۶ میلیون دلار دارند.
استاندارد ERC-404 چطور کار میکند؟
توکنهای ERC-404 برای تسهیل فرآیند تقسیم و مالکیت جمعی NFTها از قراردادهای هوشمند کمک میگیرند. هر توکن ERC-20 نشاندهنده سهمی از یک NFT است و عرضه کل توکن برابر با کل سهمهای موجود است. مکانیسم توکنهای ERC-404 بر اساس مینت (Mint) و سوزاندن (Burn) است.
توکنهای ERC-404 به گونهای طراحی شدهاند که هم بهعنوان توکنهای قابل تعویض و هم غیرقابل تعویض عمل کنند. آنها با اتصال هر توکن صادر شده (قابل تعویض) به یک NFT (غیرقابل تعویض) به این هدف دست می یابند که امکان ترکیبی از ویژگیهای هر دو نوع توکن را فراهم میکند.
مکانیسم تقسیم هر NFT به واحدهای کوچکتر نهتنها باعث افزایش نقدینگی بازار توکنهای بیهمتا میشود؛ بلکه دسترسی به داراییهای دیجیتال ارزشمند را دموکراتتر و راه را برای اجرای سناریوهای معاملاتی و مدیریت پویای داراییها هموار میکند. عملکرد توکنهای ERC-404 را میتوانیم به سه بخش زیر تقسیم کنیم:
- ترکیب استاندارد ERC-20 و ERC-721: طراحی توکنهای ERC-404 بهگونهای است که همزمان ویژگی توکنهای قابلتعویض و غیرقابل تعویض را دارند. هر توکن اتریومی (Fungible) صادرشده، نمادی از یک NFT است و بنابراین همزمان ویژگی هر دو را دارد.
- مالکیت تقسیمپذیر توکنهای بیهمتا: یک از مهمترین ویژگیهای توکنهای ERC-404 این است که میتوانند مالکیت تقسیمپذیر NFTها را امکانپذیر کنند. از آنجایی که هر توکن قابلتعویض صادرشده متصل به یک NFT است، میتواند به قطعات کوچکتر و قابلمعامله تقسیم شود. این مکانیسم باعث دسترسی راحتتر کاربران به NFTهای گرانقیمت و افزایش نقدینگی در بازار میشود.
- مینت و سوزاندن پویا: زمانی که یک توکن تقسیمپذیر (فرکشنال) که نماینده بخشی از یک NFT است معامله میشود، NFT مربوط به آن بهصورت خودکار مینت یا سوزانده میشود. در واقع اگر بخشی از یک توکن فروخته شود، NFT مربوطه سوزانده میشود و اگر با خرید تمام بخشها یک توکن کامل تشکیل شود، یک NFT جدید بهصورت خودکار مینت میشود. این فرآیند اجازه میدهد که تبادل و تغییر مالکیت NFTها به شکل معاملات توکنهای قابلتعویض انجام شود.
کاربردهای استاندارد ERC-404 در دنیای کریپتو چیست؟
توکنهای ERC-404 با ایجاد مالکیت تقسیمپذیر، اجازه میدهند که هر قطعه NFT به بخشهای کوچکتر تقسیم شود و بخشها بهصورت جداگانه در بازار مبادله شوند. این یعنی دسترسی همگانی، مشارکت گستردهتر و افزایش نقدینگی در بازاری که بهطور سنتی برای ورود کاربر با موانع بسیاری مواجه است. اکنون با وجود توکنهای ERC-404 همه علاقهمندان میتوانند مالکیت بخشی از داراییهای دیجیتال ارزشمند و متنوع را داشته باشند. موارد زیر تنها نمونههای اندکی از کاربردهای استاندارد ERC-404 و فرصتهای سرمایهگذاری حاصل از آنها است:
- آثار هنری و مجموعههای کلکسیونی: با وجود NFTهای تقسیمپذیر همه علاقهمندان میتوانند به آثار هنری گرانبها و مجموعههای کمیاب دسترسی داشته باشند.
- املاک و مستغلات: با استفاده از توکنهای ERC-404 همه افراد میتوانند بخشی از یک ملک گرانقیمت را بخرند. در واقع بدون اینکه نیاز به خرید کل ملک باشد، میتوانند از سرمایهگذاری در این صنعت بهرهمند شوند.
- صنعت بازی و متاورس: کاربران میتوانند بخشی از داراییهای موجود در بازی یا قسمتی از یک زمین را بخرند و بهراحتی آنها را در بازار کریپتوکارنسیها معامله کنند.
- تامین مالی غیرمتمرکز: استارتآپها و پروژههای نوآورانه میتوانند با استفاده از توکنهای ERC-404 کاربران را در تامین مالی غیرمتمرکز پروژه خود سهیم کنند.
بهترین پروژههای ERC-404 کدامند؟
از زمان معرفی ERC-404 اتریوم، پروژههای متعددی سراغ این استاندارد رفتند که تعدادی از آنها بیش از سایرین مورد توجعه جامعه کریپتو قرار گرفتند. پاندورا، دیفراگز و مانکیز بهترین پروژههای مبتنی بر استاندرد ERC-404 هستند. در ادامه با آنها بیشتر آشنا میشویم:
پاندورا (Pandora)
پاندورا (Pandora) اولین پروژهای است که توکن مبتنی بر استاندارد ERC-404 را ساخته است. هر توکن PANDORA به یک NFT همسان متصل است و بر اساس مالکیت تقسیمپذیر استاندرد ERC-404، کاربران میتوانند بخشهایی از یک NFT پاندورا را به عنوان توکن قابلتعویض در بازار خرید و فروش کنند. قیمت توکن PANDORA تنها یک هفته بعد از راهاندازی با ۱۲٬۰۰۰٪ رشد به بیش از ۳۲٬۰۰۰ دلار رسید. در زمان نگارش این مقاله ارزش بازار ارز دیجیتال پاندورا ۲۵ میلیون دلار و قیمت آن ۲٬۵۳۲ دلار است.
دیفراگز (DeFrogs)
بعد از موفقیت پاندورا و جلب توجه جامعه کریپتو، پروژه دیگری با نام دیفراگز (DeFrogs) با استفاده از استاندارد ERC-404 پا به این عرصه گذاشت. این پروژه شامل ۱۰٬۰۰۰ تصویر نمایه قورباغه است و در ازای خرید هر توکن DeFrogs، یک NFT همسان مینت میشود. از آنجایی که پروژه دیفراگز نیز از مزیت نقدینگی توکنهای فرکشنال بهره میبرد، کاربران میتوانند بهراحتی توکنها و NFTها را بهصورت یکپارچه معامله کنند. برخلاف ارز دیجیتال پاندورا، توکن DEFROGS جهش قیمت قابلتوجهی را تجربه نکرد. بالاترین قیمت ارز دیجیتال DEFROGS در سطح ۳٬۹۳۰ دلار ثبت شده است و اکنون با قیمتی حدود ۱۳۲ دلار در بازار معامله میشود.
مانکیز (Monkees)
مانکیز (Monkees) یک پروژه نسبتا جدیدتر است و مجموعهای از تصاویر نمایه میمونها را ارائه میدهد. علیرغم اینکه پروژه Monkees بهتازگی راهاندازی شده است؛ اما به دلیل تمرکز روی استاندارد ERC-404 و تسهیل معامله و مالکیت NFTها مورد توجه قرار گرفته و رشد قابلتوجهی داشته است.
انون (Anon)
توکن Anon قصد دارد با استفاده از استاندرد ERC-404 برخی محدودیتهای NFTها از جمله پایین بودن نقدینگی را برطرف کند و عملکرد کمیابی را بهبود دهد. این رویکرد نشاندهنده پیشرفت در اکوسیستم NFTها است و استاندارد جدیدی را برای فرآیند فروش مزایده و انتقال NFTها فراهم میکند.
راگد آرت (Rugged Art)
پروژه راگد آرت (Rugged Art) از یک مجموعه NFT روی شبکه سولانا به نام Flippies الهام گرفته شده است. توکنهای Rug با استفاده از استاندارد ERC 404 ساختهشدهاند و به شکل پنگوئنهای پیکسلی هستند. این پروژه قصد دارد استاندارد ERC-404 را با اکوسیستمهای مختلف بلاکچین سازگار کند.
علاوه بر موارد مذکور، پروژههای دیگری مانند 404Aliens و Alphabet نیز از استاندارد ERC-404 استفاده میکنند.
چرا استاندارد ERC-404 مورد توجه فعالان و پروژههای کریپتویی قرار گرفته است؟
استاندارد ERC-404 مظهر یک پیشرفت قابلتوجه در فضای بلاکچین و توکنهای بیهمتاست و به همین دلیل توجه جامعه کریپتو و فعالان بخشهای مختلف بازار را جلب کرده است. این استاندارد بسیاری از چالشهای موجود در فضای سنتی NFTها را حل میکند که تعدادی از آنها عبارتند از:
دسترسی آسان و دموکراتتر به NFTها از طریق مالکیت تقسیمپذیر: یکی از مهمترین ویژگیهای استاندارد ERC-404 رویکرد آن برای مقابله با چالش نقدینگی NFTها است. بهطور سنتی NFTها غیرقابل تقسیم و مالکیت آنها انفرادی است. اگرچه این مشخصه باعث حفظ منحصربهفرد بودن توکنهای بیهمتا میشود؛ اما دسترسی به NFTها را محدود میکند و مانع بزرگی برای جذب و جریان روان نقدینگی بهشمار میآید.
استاندارد ERC-404 با معرفی مالکیت فرکشنال این موانع را از سر راه برداشته است. اگر قبلا فقط تعداد معدودی از کاربران میتوانستند به NFTهای گرانقیمت و کمیاب دسترسی داشته باشند، حالا NFTها برای علاقهمندان عادی هم در دسترس هستند. تصور کنید استاندارد ERC-404 شرایطی را فراهم کرده است که هر کسی میتواند بهراحتی مالک بخشی از یک اثر هنری دیجیتال ارزشمند یا یک قطعه زمین مجازی گرانقیمت باشد. با این اوصاف جریان خرید و فروش در بازار NFTها روانتر و نقدینگی بیشتر میشود.
ایجاد دستاوردهای جدید در بخش امور مالی غیرمتمرکز: مزیت استاندارد ERC-404 فقط منحصر به دسترسی همگانی به NFTها نیست. این استاندارد میتواند از طریق یکپارچهسازی NFTهای فرکشنال با پروتکلهای دیفای، شرایط را برای ایجاد کاربردهای مالی جدید و بیسابقه در این حوزه فراهم کند. بهطور مثال، کاربران میتوانند در ازای وثیقهکردن NFTها از سرویسهای وامدهی، استقراض و ییلدفارمینگ درآمد کسب کنند. ترکیب هنر دیجیتال با اکوسیستم دیفای نهتنها باعث توسعه و پویایی امور مالی غیرمتمرکز میشود؛ بلکه فرصتهای سرمایهگذاری جدیدی را برای کاربران فراهم میکند.
شناسایی فرصتها در مراحل اولیه: استاندارد ERC-404 یک نوآوری جدید است و فرصتهای جذاب و پتانسیل سودآوری بالایی را برای سرمایهگذاران و پذیرندگان اولیه فراهم میکند. افرادی که امروز ریسکها و چالشهای استفاده از توکنهای ERC-404 را میپذیرند، میتوانند پیشگامان و رهبران اقتصاد دیجیتال فردا باشند.
هیجانی که در مورد توکنهای ERC-404 شکل گرفته است، فقط یک هیاهو نیست؛ این اتفاق نشان میدهد که استاندارد ERC-404 میتواند آینده توکنهای بیهمتا و دیفای را متحول کند.
چالشهای استفاده از استاندارد ERC-404
استاندارد ERC-404 هنوز مراحل آدیت (حسابرسی) را نگذرانده است و از فرآیند بررسیهای رسمی و سختگیرانه EIP و ERC حاکمیت اتریوم عبور نکرده است. به همین دلیل ممکن است در شرایط فعلی آسیبپذیریهایی داشته باشد و پروژههای مربوطه را به خطر بیاندازد. انجام آدیت و بررسیهای جامع صرفا یک اقدام احتیاطی نیست؛ بلکه یک گام حیاتی برای تقویت اکوسیستم در برابر تهدیدها و ناکارآمدیهای احتمالی بهشمار میرود.
رویکرد بلندپروازانه ERC-404 برای ترکیب ویژگی توکنهای قابلتعویض و غیرقابل تعویض در یک استاندارد واحد، هم نقطه قوت و هم چالش محسوب میشود. تضمین امنیت و عملکرد دقیق استاندارد ERC-404 مستلزم انجام اقدامات فنی پیشرفته و بررسیهای جامع است و این مهم، همکاری مشترک توسعهدهندگان، حسابرسان و جامعه کریپتو را میطلبد. برخی از چالشهایی که ممکن است بر سر راه توکنهای ERC-404 قرار بگیرند و سرمایهگذاران باید نسبت به آنها آگاه باشند، عبارتند از:
- چالش نقدینگی: اگرچه استاندارد ERC-404 قصد دارد از طریق مالکیت تقسیمپذیر بحران نقدینگی در بازار NFTها را حل کند؛ اما واقعیت این است که نقدینگی این توکنها به عوامل مختلفی از جمله پذیرش کاربر، پشتیبانی پلتفرم و شرایط کلی بازار بستگی دارد. ممکن است تا زمانی که این استاندارد بهطور گسترده مورد پذیرش قرار بگیرد، پروژههای اولیه کماکان با مشکل نقدینگی مواجه باشند.
- پذیرش محدود: استاندارد ERC-404 هنوز نوپاست و در مقایسه با استانداردهای باسابقه و شناختهشدهای مانند ERC-20 و ERC-721 با محدودیت پروژه و پذیرش کاربر مواجه است.
- چالشهای فنی: این فناوری با پیچیدگیهای فنی و ریسکهای امنیتی بالقوهای مواجه است و به توسعه و اصلاح بیشتر نیاز دارد. استاندارد ERC-404 برای مدیریت توکن روش جدیدی را معرفی میکند؛ اما پلتفرمها و کیف پولهای موجود هنوز با چنین توکنهایی سازگار نشدهاند.
- چالشهای امنیتی: از آنجایی که سازوکار استاندارد ERC-404 مبتنی بر تقسیمپذیری NFTهاست، باید برای حفظ آنها در برابر فعالیتهای متقلبانه مانند انتقال غیرمجاز و حملات دوبار خرج کردن (Double Spending) از پروتکلهای امنیتی پیشرفته استفاده شود.
- سرمایهگذاریهای مبتنی بر حدسوگمان: استاندارد ERC-404 نوظهور است و ماهیتی آزمایشی دارد، بنابراین ممکن است هیاهوی فعلی بازار بیشتر ناشی از حدسوگمان باشد. در صورتی که ارزش بنیادی پروژهها نادیده گرفته شود، سرمایهگذاران با خطر حباب و سقوط قیمت مواجه میشوند.
- چالشهای نظارتی: درحالیکه نهادهای نظارتی در سراسر جهان هنوز درگیر تنظیم دستورالعملها در حوزه ارزهای دیجیتال و NFTها هستند، ممکن است توکنهای ERC-404 به دلیل ماهیت منحصربه فردشان بیشتر زیر ذرهبین آنها قرار بگیرند. قطعا هر تغییری در قانونهای نظارتی بر عملکرد و پذیرش توکنهای ERC-404 نیز اثر میگذارد.
چشمانداز آینده توکنهای ERC-404 در اکوسیستم اتریوم
معرفی استاندارد ERC-404، پیشرفت مهمی در اکوسیستم اتریوم تلقی میشود و نشان میدهد که این شبکه به سمت استانداردهای انعطافپذیرتر و خلاقانهتر گام برمیدارد. اگرچه این استاندارد هنوز آزمایشی است؛ اما همزمان که فرآیندهای بررسی را پشت سر میگذارد و تکامل پیدا میکند، نحوه مدیریت و معامله داراییهای دیجیتال را هم متحول میکند. در این صورت عملکرد، نقدینگی و کاربرد توکنهای مبتنی بر اتریوم بهبود خواهند یافت.
جمعبندی
استاندارد ERC-404 با ترکیب ویژگی استانداردهای ERC-20 و ERC-721 اتریوم، مرز بین توکنهای قابلتعویض و غیرقابل تعویض را از بین میبرد. اصلاح مالکیت انفرادی توکنهای بیهمتا گام مهمی در جهت ارتقا دسترسی آسان و آزاد همه علاقهمندان به داراییهای دیجیتال ارزشمند و کمیاب است. به هر حال این استاندارد در ابتدای راه است و باید منتظر بمانیم و ببینیم آیا میتواند اهدافی مانند حل بحران نقدینگی بازار NFTها و ایجاد راهحلهای جدید در دیفای را محقق کند. نظر شما در مورد استاندارد ERC-404 چیست؟ آیا میتواند تغییرات قابلتوجهی را در اکوسیستم اتریوم بهوجود بیاورد؟
سوالات متداول (FAQ)
استاندارد ERC-404 اتریوم چیست؟
استاندارد ERC-404 یک استاندارد توکن جدید است که ویژگی توکنهای مبتنی بر ERC-20 و ERC-721 را ترکیب میکند. یعنی میتوان توکنهایی را ساخت که همزمان منحصربهفرد و قابلتعویض باشند.
مزیت استاندارد ERC-404 چیست؟
دسترسی آسانتر و دموکراتتر به NFTها، افزایش نقدینگی و ساخت برنامههای غیرمتمرکز نوآورانه در دیفای از مزیتهای استاندارد ERC-404 است.
مهمترین پروژههای مبتنی بر استاندارد ERC-404 کدامند؟
پاندورا اولین توکن ERC-404 را ایجاد کرد. پروژههای DeFrogs ،Alphabet ،404Aliens ،Monkees ،Anon و Rugged Art نمونههای دیگری از پروژههای مبتنی بر استاندارد ERC-404 هستند.