استیبل کوین‌ها قسمت مهمی از بازار رمز‌ارزها را تشکیل می‌دهند. تا کنون بیش از ۵۰ نوع از استیبل کوین های مختلف ساخته شده است و هر کدام از آنها کارایی مخصوص خودشان را دارند. مهم‌ترین بخشی که در خرید و نگهداری یک استیبل کوین باید مد نظر داشته باشیم، پشتوانه آن است؛ زیرا اگر یک Stable Coin از پشتوانه قوی برخوردار نباشد هر لحظه امکان ریزش شدید قیمتی و از دست رفتن دارایی کاربران وجود دارد. USDN یک استیبل کوین الگوریتمی است که به منظور استفاده گسترده در فضای دیفای (Defi) ساخته شده است. این استیبل کوین اخیرا ریزش بسیار شدید قیمتی را تجربه و قیمت آن تا حدود ۴۰ درصد یا معادل ۰.۶۴ دلار سقوط کرد. در این مقاله به بررسی نحوه کار استیبل کوین USDN، سایر استیبل کوین‌های الگوریتمی و خطراتی که آنها را تهدید می‌کند می‌پردازیم و در انتها دلایل ریزش قیمت USDN را مورد بررسی قرار می‌دهیم. با میهن بلاکچین همراه باشید.
استیبل کوین USDN چیست؟
نوترینو USD یا USDN یک استیبل کوین الگوریتمی است که هر واحد از آن معادل یک دلار آمریکا است. پشتوانه این توکن، کوین WAVES است و تمامی عملیات مربوط به آن مانند صدور، قیمت‌گذاری و پاداش استیکینگ به طور کاملا شفاف و توسط یک قرارداد هوشمند مدیریت می‌شود.
این استیبل کوین با هدف مقابله با مشکل نوسان در استیبل کوین‌های با پشتوانه ارز فیات مانند USDT ،TUSD ،GUSD و USDC ایجاد شد. مشکل اصلی این ارزهای دیجیتال این است که توسط نهادهای متمرکزی پشتیبانی می‌شوند که باید برای حفظ ذخایر وجوه کافی برای پشتیبانی از استیبل کوین‌های منتشر شده در بازار، به آنها اعتماد کرد. پروتکل نوترینو برای رفع این مشکل قراردادهای هوشمند را جایگزین اعتماد به یک نهاد متمرکز کرده و پشتوانه استیبل کوین خود را کوین WAVES قرار داده است.
اکوسیستم نوترینو در هسته خود از ۳ توکن اصلی تشکیل شده است. کوین WAVES و توکنهای USDN و NSBT هسته اصلی اکوسیستم نوترینو را تشکیل می‌دهند. کوین WAVES هسته مرکزی این اکوسیستم است که از آن برای پرداخت کارمزد تراکنش‌ها استفاده می‌شود. همچنین کوین WAVES به عنوان وثیقه یا پشتوانه اصلی توکن USDN نیز در نظر گرفته شده است. توکن NSBT نیز یکی دیگر از بازیگرانی است که به عنوان پشتوانه USDN در شرایط بحرانی عمل کرده و همچنین توکن حاکمیتی پروتکل نوترینو نیز محسوب می‌شود.
USDN استیبل کوین پلتفرم Waves است. حداکثر عرضه USDN با حداکثر ارزش بازار کوین‌های WAVES محدود می‌شود. ایجاد USDN توسط سیستم قراردادهای هوشمند امکان‌پذیر است و به صورت دستی توسط کاربران نوترینو انجام می‌شود. هیچ پیش تخصیص در عرضه توکن USDN وجود نداشته است و کاهش عرضه این توکن نیز توسط کاربران پروتکل نوترینو کنترل می‌شود. هر حساب کاربری در پلتفرم Waves می‌تواند به یکی از کاربران نوترینو تبدیل شود.
NSBT توکن بومی اکوسیستم نوترینو است. هدف این توکن تثبیت ذخایر و پشتوانه‌های توکن USDN است. توکنهای NSBT تنها از طریق قرارداد هوشمند و تنها با استفاده از یک الگوریتم حراجی ویژه ایجاد می‌شوند، که پارامترهای آن به مقادیر کسری ذخیره USDN بستگی دارد.
توکنهای NSBT را می‌توان با استفاده از قرارداد هوشمند نوترینو در طول رشد قابل‌توجه قیمتی WAVES و افزایش ذخایر صندوق پشتوانه USDN، به فروش رساند. توکنهای NSBT برای پرداخت‌های درون سیستم نوترینو مانند افزایش پشتوانه و ایجاد توکنهای جدید استفاده می‌شوند. همچنین به دارندگان توکن NSBT حق رای در اکوسیستم نوترینو و مشارکت در فرایندهای حاکمیتی آن داده می‌شود. توکن NSBT هیچ پیش تخصیص نداشته است.
هر گونه اختلاف قیمت USDN از نسبت ۱ به ۱ با دلار آمریکا توسط ربات‌های مخصوص، شناسایی و برطرف می‌شود. پایداری استیبل کوین نوترینو با توکن NSBT و از طریق مکانیسم‌های صدور، معامله و تامین نقدینگی در استخرهای نقدینگی، تضمین می‌شود. هنگامی که ارزش WAVES در برابر USD افزایش می‌یابد، یک صندوق ذخیره تشکیل می‌شود تا در صورت کاهش قیمت WAVES، قادر به ارائه پشتوانه برای USDN باشد. زمانی که صندوق ذخیره برای جبران کاهش ارزش کافی نباشد، قرارداد هوشمند NSBT را صادر کرده و با تخفیف به فروش می‌رساند و کاربران را قادر می‌سازد تا با فروش توکن NSBT در آینده سود دریافت کنند.
نحوه عملکرد استیبل کوین USDN چگونه است؟
بر اساس این فرض که قیمت کوین WAVES در مقایسه با دلار آمریکا همیشه بالاتر از صفر است، برخی از کوین‌های WAVES در قرارداد هوشمند به مبلغ X دلار قفل می‌شود. و از سوی دیگر به همان میزان X دلار استیبل کوین USDN که قیمت آن معادل یک دلار آمریکا است، ضرب (MINT) می‌شود.
زمانی که ارزش بازار USDN و دارایی‌های قفل شده برابر باشد، تعادلی بین ارزش بازار حاصل می‌شود، که در آن ارزش بازار USDN برابر است با قیمت * مقدار- حجم بازار USDN و ارزش کوین‌های WAVES قفل شده برابر است با تمام کوین‌های WAVES قفل شده * قیمت کوین ویوز.
نرخ قیمت کوین ویوز از طریق سیستمی از اوراکل‌های غیرمتمرکز خارجی ارائه می‌شود که داده‌های خود را از معتبر ترین صرافی‌ها دریافت می‌کنند. چندین حالت ممکن است برای استیبل کوین USDN رخ دهد، که قیمت آن بیش از یک دلار یا کمتر از یک دلار شود. در ادامه حالت‌های مختلف و مکانیسم‌های جلوگیری از آنها را بررسی می‌کنیم.
استفاده از معاملات آربیتراژ نوع ۱
اکوسیستم نوترینو برای جلوگیری از رشد یا کاهش قیمت USDN از یک دلار از مکانیسم آربیتراژ استفاده می‌کند؛ به طور مثال فرض کنید که تقاضا برای USDN در صرافی‌ها به طور قابل توجهی رشد کرده است و قیمت USDN بیشتر از ۱ دلار می‌شود. در آن صورت، موقعیت فرصت آربیتراژ نوع ۱ بوجود می‌آید. معامله‌گران می‌توانند این فرصت را با مبادله توکنهای WAVES به USDN از طریق قرارداد هوشمند پروتکل نوترینو یا DApp ویوز و سپس فروش USDN در صرافی با قیمت بالاتر، به موقعیتی سودآور تبدیل کنند. این فعالیت باعث افزایش عرضه USDN در بازار و منجر به تثبیت قیمت می‌شود و سودی را برای معامله‌گر که از این فرصت آربیتراژ استفاده کرده است، به ارمغان می‌آورد.
استفاده از معاملات آربیتراژ نوع ۲
در شرایط مخالف، عرضه USDN در صرافی‌ها می‌تواند رشد قابل توجهی داشته باشد، که منجر به کاهش قیمت USDN از ۱ دلار می‌شود. این موقعیت فرصت آربیتراژ نوع ۲ است. برای کسب سود در آن صورت، معامله‌گران می‌توانند USDN را در بازار بخرند و آن را با WAVES از طریق قرارداد هوشمند پروتکل نوترینو یا DApp ویوز مبادله کنند.
افزایش قیمت کوین WAVES
همچنین هنگامی که قیمت پشتوانه استیبل کوین USDN یعنی کوین WAVES بالا می‌رود، میزان پشتوانه Waves از مقدار توکنهای USDN بیشتر می‌شود. در این شرایط قرارداد هوشمند مازاد پشتوانه‌ای که برای استیبل کوین قرارداده شده است را محاسبه می‌کند و مقدار متناظر با آن USDN برای بازخرید توکنهایNSBT ایجاد می‌کند. اگر هیچ توکن NSBT برای بازخرید موجود نباشد، شرایط به همان گونه که مقدار پشتوانه از تعداد توکنهای USDN بیشتر است، باقی می‌ماند.
کاهش قیمت کوین WAVES
هنگامی که قیمت WAVES به عنوان پشتوانه USDN کاهش می‌یابد، ارزش صندوق پشتوانه، دیگر برای پوشش و ثابت نگه داشتن توکن USDN کافی نیست. در این شرایط، قرارداد هوشمند کسری ذخایر صندوق را شناسایی می‌کند و از طریق برگزاری یک حراجی توکن NSBT را ایجاد و به منظور جبران کسری ذخایر صندوق به فروش می‌رساند. معامله‌گران می‌توانند NSBT را از طریق داشبورد حراج در یک حراج آزاد خریداری کنند. معامله‌گران می‌توانند سفارشات خود را برای خرید هر مقدار NSBT با نرخ‌های تخفیف مختلف ثبت کنند. نرخ تخفیف از تقسیم قیمت NSBT به قیمت WAVES بدست می‌آید.
با ذکر یک مثال انجام روند این کار را تشریح می‌کنیم:
فرض کنید ۱۰۰,۰۰۰ دلار توکن USDN در بازار موجود است و قیمت توکن WAVES ده درصد کاهش یافته است. در این شرایط پروتکل نوترینو دارای ذخایر پشتوانه برای پوشش ۹۰,۰۰۰ دلار USDN است. برای تسویه اختلاف ۱۰,۰۰۰ دلاری، قرارداد هوشمند شروع به ایجاد توکن NSBT می‌کند. مقدار NSBT صادر شده بستگی به سفارشات ثبت شده در دفترچه سفارش و تخفیف آنها از قیمت اصلی مقدار NSBT دارد.
اگر نرخ تخفیف برابر با ۱۷.۶۵ درصد باشد، معامله‌گر با پرداخت ۱۰,۰۰۰ دلار برای خرید کوین WAVES، معادل ۱۱,۷۶۵ واحد توکن NSBT دریافت می‌کند. هنگامی که قیمت کوین WAVES افزایش یافت، معامله‌گر می‌تواند توکنهای NSBT خود را با قیمت ۱۱,۷۶۵ دلار به فروش برساند. معامله‌گر باید سفارش خود را در داشبورد حراج پروتکل نوترینو و در جفت ارز NSBT/USDN که نسبتی بالاتر از یک دارد، برای فروش قرار دهد. در نهایت معامله‌گر ۱۷۶۵ واحد توکن USDN دریافت می‌کند که تقریبا سودی معادل بیش از ۱۷ درصدی را برای او به همراه داشته است.
تاثیر USDN بر قیمت WAVES
استیبل کوین USDN، می‌تواند تاثیر بسازیی بر قیمت کوین WAVES داشته باشد. این تاثیر را می‌توان به عنوان ترکیبی از دو عامل با هم توصیف کرد.
اولین عامل مکانیسم کاهش تورم در کوین WAVES به عنوان پشتوانه USDN است. از آنجایی که تولید توکن USDN به اندازه ذخایر در قرارداد هوشمند بستگی دارد، عرضه این توکن‌ها همراه با تعداد توکنهای در گردش آزاد افزایش می‌یابد. کوین WAVES از بازار آزاد خارج می شوند و به عنوان ذخایر USDN در قرارداد هوشمند پروتکل نوترینو قفل می‌شوند.
از آنجایی که عرضه در گردش کوین WAVES کاهش می یابد، در نتیجه قیمت آن افزایش پیدا خواهد کرد. طبق آخرین اطلاعات وایت پیپر پروتکل نوترینو، حدود ۱۵ درصد از عرضه در گردش کوین‌های WAVES در قرارداد هوشمند نوترینو قفل شده است. که این امر باعث می‌شود تعداد کوین‌های WAVES در بازار کاهش یافته و قیمت آن افزایش یابد.
عامل دوم تبدیل WAVES به USDN در یک قرارداد هوشمند است که بر قیمت کوین WAVES تاثیر نمی‌گذارد؛ زیرا این معاملات در دکس‌ها انجام می‌پذیرد و معاملاتی که در دکس‌ها انجام می‌شود، تاثیری بر قیمت WAVES ندارد.
نحوه عملکرد توکن NSBT چگونه است؟
همانطور که پیشتر بیان شد، توکن NSBT در چندین نقش متفاوت در پروتکل نوترینو ظاهر می‌شود. عمده کاربردهای این توکن برای مشارکت در فرایندهای حاکمیتی پروتکل نوترینو، استیک کردن آن و دریافت پاداش و اطمینان از پایداری ارزش ذخایر USDN است.
NSBT به کاربران اجازه می‌دهد تا در مورد پارامتر نسبت پشتیبان (Backing Ratio) یا BR برای نسبت ذخایر در رابطه با عرضه USDN حدس بزنند و در نتیجه اقدام خود برای پشتیبانی از ثبات قیمت USDN، کسب سود کنند. نسبت BR برابر است با نسبت ارزش پشتوانه توکنهای USDN به مقدار توکنهای USDN در گردش، این پارمتر مطابق با فرمول زیر محاسبه می‌شود.
BR = $R / S or BR% = 100 * (R $ / S)
در این فرمول هنگامی که پارامتر BR برابر با یک باشد، یعنی ارزش دارایی‌های پشتیبان USDN با مقدار توکنهای USDN در گردش برابر است. هنگامی که BR بیشتر از یک باشد یعنی ارزش ذخایر پشتیبان از ارزش توکنهای USDN در گردش بیشتر است و هنگامی که این پارامتر کمتر از یک باشد یعنی ارزش ذخایر پشتیبان از ارزش توکنهای USDN کمتر است.
معامله‌گران می‌توانند با محاسبه نسبت BR در مواقعی که ذخایر پشتیبان توکنهای USDN یا به عبارت دیگر قیمت WAVES کاهش می‌یابد، با خرید کوین‌های WAVES در حراجی‌های نوترینو که به آنها اشاره کردیم توکن NSBT را با تخفیف خریداری کنند. منظور از تخفیف این است که در حالت عادی و زمانی که نسبت BR برابر با یک باشد یک واحد NSBT برابر با یک واحد USDN است؛ اما هنگامی که پارامتر BR کمتر از یک می‌شود نسبت قیمت NSBT به USDN نیز به همان میزان کاهش می‌یابد.
در این حالت معامله‌گران با خرید کوین WAVES توکن NSBT دریافت می‌کنند و می‌توانند هنگامی که پارامتر BR افزایش یافت و از یک بالاتر رفت، توکنهای NSBT خود را به فروش رسانده و کسب سود کنند. همچنین تا زمانی که پارامتر BR کمتر از یک است، معامله‌گران می‌توانند توکنهای NSBT خود را استیک کنند و توکن gNSBT پاداش بگیرند. همچنین طی این مدت می‌توانند در فرایندهای حاکمیتی پروتکل نوترینو شرکت کنند و در توسعه این پروتکل مشارکت داشته باشند.
دلایل ریزش قیمت USDN چیست؟
شبکه WAVES یک بلاک چین لایه اول است. توسعه‌دهندگان می‌توانند بر بستر این شبکه توکنهای مختلف ایجاد کنند و یا از قراردادهای هوشمند آن بهره ببرند. توکن USDN استیبل کوین اصلی شبکه ویوز است. این استیبل کوین را می‌توان با استیبل کوین شبکه لونا یعنی UST مقایسه کرد که از الگوریتمی مشابه USDN بهره می‌برد.
همانطور که پیشتر بیان شد برای صدور USDNهای جدید باید قیمت کوین WAVES افزایش پیدا کند. طبق نمودار زیر می‌توان پارامتر BR را مشاهده کرد که حدودا به عدد ۶ رسیده است. این موضوع نشان می‌دهد که ارزش ذخایر پشتوانه USDN تقریبا ۶ برابر ارزش USDNهای در گردش است. این موضوع به پروتکل نوترینو اجازه می‌دهد تا USDNهای جدید چاپ کرده و در بازار عرضه کند.
بسیاری معتقدند که افزایش قیمت WAVES ناشی از سپرده‌گذاری توکن USDN به عنوان وثیقه در پلتفرم Vires و دریافت توکن USDC از این پلتفرم و خرید کوین WAVES از بازار با استفاده از توکنهای USDC وام‌گرفته شده توسط اعضای تیم ویوز است. در نتیجه این فرایند قیمت کوین WAVES بارها و بارها افزایش یافته و USDNهای جدید ضرب شده است. در نمودار زیر تاریخ‌هایی که قیمت کوین ویوز افزایش داشته است با تاریخ‌هایی که از پلتفرم Vires توکن USDC به عنوان وام گرفته شده است، مطابقت داده شده و همانطور که مشهود است ردپای دستکاری قیمت کاملا مشخص است.
جمع بندی
استیبل کوین‌ها یکی از مهم‌ترین ارزهای دیجیتال در بازار رمز‌ارزها محسوب می‌شوند. هر کدام از استیبل کوین‌های موجود در بازار از مکانیسم مخصوص به خود برای ایجاد ثبات در قیمت استفاده می‌کنند. استیبل کوین‌های الگوریتمی یکی از انواع رمزارزهای با ثبات قیمتی هستند که پشتوانه آنها توسط ارزهای دیجیتال تامین می‌شود. استیبل کوین USDN
