در روزهایی که جهان درگیر تورم ارزی و نااطمینانیهای اقتصادی است، تب طلا دوباره بالا گرفته است. قیمت هر اونس طلا در روز چهارشنبه به بیش از ۴,۲۰۰ دلار رسید که نتیجه ترکیبی از هجوم مردم برای خرید طلای فیزیکی و ادامه روند انباشت این فلز گرانبها از سوی بانکهای مرکزی جهان است. در شرایطی که اعتماد به پولهای فیات بهویژه دلار آمریکا رو به کاهش گذاشته، بهنظر میرسد سرمایهگذاران خرد و کلان در جستجوی پناهگاهی امن برای حفظ ارزش داراییهای خود هستند.
به گزارش میهن بلاکچین، صحنههایی شبیه به هجوم به بانکها (Bank-run) این بار نه در مقابل مؤسسات مالی، بلکه جلوی فروشگاههای طلا شکل گرفته است.
رکورد تاریخی طلا و تغییر ترکیب ذخایر بانکهای مرکزی
در سیدنی استرالیا، خبرگزاری نایتلی نیوز (Nightly News) تصاویری از صفی نزدیک به ۶۰ متر در برابر فروشگاه فلزات گرانبهای ایبیسی بولیون (ABC Bullion) منتشر کرد. خریداران که ساعتها در صف منتظر مانده بودند، دلیل تصمیم خود را بیاعتمادی به نظام مالی، کاهش ارزش دلار آمریکا و نگرانی از آینده اقتصاد جهانی عنوان کردند.
دادههای یاهو فایننس (Yahoo Finance) نشان میدهد که قیمت طلا از ابتدای سال تاکنون حدود ۶۱٪ رشد کرده است که حتی در میان دورههای تورمی اخیر نیز بینظیر محسوب میشود. در ماه آگوست، برای نخستین بار از سال ۱۹۹۶، سهم طلا از ذخایر بانکهای مرکزی جهان از اوراق خزانهداری ایالات متحده پیشی گرفت.
به گفته اقتصاددان محمد العریان (Mohamed El-Erian)، اکنون بیش از ۲۵٪ از کل ذخایر بانکهای مرکزی به طلا اختصاص یافته است. این تغییر جهت نشان میدهد که حتی نهادهای پولی بزرگ جهان نیز به سمت داراییهای «پناهگاه امن» حرکت کردهاند که در زمان بیثباتی اقتصادی، ارزش خود را حفظ میکنند.
گزارش تحلیلی نشریه کوبِیسی لتر (The Kobeissi Letter) نیز تأیید میکند که موج جدیدی از تقاضا برای داراییهای مقاوم در برابر سقوط بازارها شکل گرفته است. در این گزارش آمده است که طلا، نقره و بیت کوین اکنون در میان ۱۰ دارایی برتر جهان از نظر ارزش بازار قرار دارند که معمولاً در دورههای نزول بازار سهام رشد میکنند.
تحلیلگران این نشریه همچنین اشاره کردهاند که دلار آمریکا در مسیر ثبت بدترین عملکرد خود از سال ۱۹۷۳ تاکنون قرار دارد، در حالی که طلا و بیت کوین هر دو در حال دستیابی به اوجهای تاریخی هستند. تضعیف ارزهای فیات و کاهش اعتماد عمومی به نهادهای سنتی مالی معمولاً محرک رشد داراییهایی است که بهعنوان پول سخت یا ذخیره ارزش واقعی شناخته میشوند.
نقش بیت کوین در میان داراییهای ذخیره ارزش
با وجود این شباهتها، هنوز در میان اقتصاددانان و سرمایهگذاران اختلاف نظر وجود دارد که آیا بیت کوین میتواند بهدرستی نقش طلا را در اقتصاد مدرن ایفا کند یا خیر.
بیت کوین، بهدلیل عرضه محدود و مقاومت در برابر سانسور، از بسیاری جهات به طلا شباهت دارد، اما نوسانات شدید قیمتی آن همچنان محل تردید است. ارزش بازار BTC در حال حاضر حدود ۲.۲ تریلیون دلار است، در حالی که ارزش بازار طلا نزدیک به ۲۹ تریلیون دلار برآورد میشود. این تفاوت باعث میشود که تغییرات قیمت بیت کوین بسیار سریعتر و پرنوسانتر باشد، چراکه عمق نقدینگی آن به اندازه بازار طلا نیست.
در پی سقوط تاریخی بازار در جمعه گذشته، قیمت بیت کوین حدود ۸.۸٪ کاهش یافت، در حالی که بسیاری از آلت کوینها بیش از ۹۵٪ از ارزش خود را از دست دادند. برخی تحلیلگران این مقاومت نسبی را نشانهای از قدرت بنیادی بیت کوین دانستند، اما گروهی دیگر با اشاره به فاصله قیمتی میان BTC و طلا، این موضوع را دلیلی بر ناکامی بیت کوین در ایفای نقش «ذخیره ارزش» عنوان کردند.
پایان بازار گاوی بیت کوین؟
پیتر شف (Peter Schiff)، اقتصاددان و سرمایهگذار شناختهشده که سالهاست از منتقدان سرسخت بیت کوین است، در اظهارنظری جدید مدعی شد که روند صعودی بیت کوین به پایان رسیده است. او استدلال کرد که افت قیمت بیت کوین از اوج بیش از ۱۲۵,۰۰۰ دلار در حالی رخ داده که طلا همزمان به بالاترین قیمت تاریخ خود رسیده است.
از دید شف، این تضاد آشکار میان عملکرد دو دارایی نشان میدهد که سرمایهگذاران ترجیح میدهند به سراغ آن دارایی بروند که سابقهای هزارساله در حفظ ارزش دارد، تا رمزارزی که هنوز در حال اثبات جایگاه خود است.
در حالی که تحلیلگران درباره نقش بیت کوین در نظام مالی آینده اختلاف نظر دارند، واقعیت این است که هر دو دارایی از بیاعتمادی روبهافزایش نسبت به نظام پولی جهانی تغذیه میشوند. شاید بتوان گفت داستان امروز، نه درباره رقابت میان طلا و بیت کوین، بلکه درباره تزلزل باور به ارزش پولهای کاغذی است که طلا را دوباره به ویترین فروشگاهها و بیت کوین را به صدر گفتوگوهای اقتصادی بازگردانده است.