شرکت تحقیقاتی و زیرساخت بلاکچین فلش‌باتس (Flashbots) قصد دارد شبیه به گوگل ادسنس، یک لایه کسب درآمد را برای کسب‌وکارهای مبتنی بر بلاکچین راه‌اندازی کند. ادسنس یکی از سرویس‌های رایگان تبلیغاتی گوگل است که به وب‌مسترها اجازه می‌دهد با نمایش تبلیغ در سایت خود درآمد کسب کنند. فلش باتس با الهام از همین ایده می‌خواهد امکان کسب درآمد از حداکثر ارزش قابل استخراج ماینر (MEV) را برای کیف‌پول‌ها، اپلیکیشن‌ها یا کاربران فراهم کند. در این مطلب از میهن بلاکچین می‌خواهیم ببینیم مزایای این رویکرد چیست و چه پروژه‌هایی می‌توانند از مدل درآمدزایی MEV فلش‌باتس استفاده کنند.
کسب درآمد از MEV
فلش‌باتس (Flashbots) یک سازمان تحقیق و توسعه است که با هدف کاهش اثرات منفی ارزش قابل استخراج ماینر (MEV) بر بلاکچین‌های دارای وضعیت، به‌ویژه اتریوم راه اندازی شده است. منظور از MEV بیشترین ارزشی است که یک ماینر یا ولیدیتور می‌تواند با دستکاری تراکنش‌ها از طریق روش‌های مختلفی مانند فرانت رانینگ، بک رانینگ (Back Running)، حمله ساندویچی و آربیتراژ به‌دست بیاورد. از آنجایی‌که ارزش قابل استخراج ماینر باعث ایجاد رقابت مخرب، اولویت‌بندی ناعادلانه تراکنش‌ها و فشار هزینه بر کاربران می‌شود، فلش‌باتس از همان ابتدا تلاش کرده است این فرآیند را شفاف و عادلانه کند. این سرور متمرکز قصد دارد شرایطی را فراهم کند تا هر کیف‌پول، اپلیکیشن یا کاربر بتوانند از MEV تولید‌شده خود درآمد کسب کنند. این رویکرد دو مزیت مهم دارد:
۱. ایجاد مدل‌های درآمدی جدید برای اپلیکیشن‌های کریپتویی
کیف پول‌های ارز دیجیتال، صرافی‌های غیرمتمرکز (DEX) و بازارهای وام‌دهی که ارزش قابل‌استخراج اوراکل (OEV) تولید می‌کنند، می‌توانند خودشان از این ارزش استفاده کنند. پیش از این فرصت‌های سودآوری که در دل در تراکنش‌ها وجود داشت به جست‌وجوگران MEV یا سازندگان بلاک می‌رسید. این کار اداره کسب‌وکارهای آنچین را آسان‌تر می‌کند و منجر به سودآوری بیشتر برای همه می‌شود.
۲. کاربران فقط هزینه واقعی و لازم را پرداخت می‌کنند
این ساختار تراکنش‌ها را از آنچه که در وب ۲ یا سیستم‌های مالی سنتی وجود دارد، کارآمدتر می‌کند.
مسئله اصلی چیست؟
در شبکه اتریوم میزان کارمزد برای انتقال‌های ساده، پیش‌بینی‌پذیر است. اما در تراکنش‌هایی که با یکدیگر رقابت دارند مانند سواپ در صرافی‌های غیرمتمرکز، لیکوئیدیشن‌ها یا جست‌وجوی ارزش قابل استخراج ماینر، شرایط متفاوت است. بین ارسال و اجرای تراکنش چند ثانیه فاصله وجود دارد و شما نمی‌دانید چه کس دیگری پیشنهاد داده و حاضر است چقدر کارمزد بپردازد.
برای واضح‌تر شدن موضوع، باید یک یادآوری کنیم که برای هر تراکنش در شبکه اتریوم، سه کارمزد مختلف اعمال می‌شود:
- کارمزد پایه (Basefee): هزینه ثابتی که سوزانده می‌شود.
- کارمزد اولویت (Priority fee): هزینه‌ای که ولت یا اپلیکیشن تخمین می‌زند و به اعتبارسنج‌ها پرداخت می‌کند.
- ارزش قابل‌استخراج ماینر پنهان: یک بخش پنهان از هزینه تراکنش‌ها مانند سود حاصل از بک‌رانینگ یک سواپ که گاهی از کارمزدهای قابل‌مشاهده بسیار بزرگ‌تر مشاهده است.
چرا MEV در واقع نوعی هزینه است؟
تصور کنید یک سواپ انجام می‌دهید و فردی بلافاصله بعد از تراکنش شما، بک رانینگ انجام می‌دهد و از اختلاف قیمت ۱۰۰۰ دلار سود می‌برد. این هزینه درواقع ارزشی است که شما ایجاد کرده‌اید، اما شخص دیگری آن را برداشت می‌کند. بنابراین، اگر این ارزش به‌جای دیگران به نفع شما ضبط شود، عملاً شبیه این است که بابت انجام تراکنش پول دریافت کرده‌اید.
مدل درآمدزایی MEV فلش باتس چطور تجربه کاربری را بهینه می‌کند؟
در مدل پیشنهادی فلش باتس دیگر نیازی نیست شما کارمزد تخمینی یا ارزش قابل‌استخراج ماینر را حدس بزنید. فقط حداکثر مبلغ قابل‌پرداخت را تأیید می‌کنید، سپس سازنده بلاک (Block Builder) هزینه لازم را دریافت می‌کند و باقی را بازمی‌گرداند.
فلش‌باتس این مدل را در پلتفرم بیلدرنت (BuilderNet) اجرا کرده است. ایده اصلی این است که بیلدرنت نقش «حراج‌گذار» را بازی می‌کند و می‌داند که هر تراکنش را چطور قیمت‌گذری کند. هر بخش از وضعیت شبکه در یک حراج خرد (Micro-auction) تسویه می‌شود و این حراج‌ها در نهایت با حراج بزرگ فضای بلاک ادغام می‌شوند. در نتیجه بیلدرنت می‌داند هر حراج در چه قیمتی بسته شده است و مهم‌تر اینکه بالاترین تراکنش نسبت به دومین تراکنش برتر، چه مقدار اضافه پرداخت کرده است.
به بیان ساده، اگر شما ۱۰ واحد پیشنهاد دهید و نفر بعدی ۸ واحد، بیلدرنت تلاش می‌کند این اختلاف ۲ واحدی را به شما برگرداند.
مدل درآمدزایی از MEV برای چه پروژه‌هایی ارزشمند است؟
کیف پول‌های ارز دیجیتال، صرافی‌های غیرمتمرکز، بازارهای وام‌دهی، شبکه‌های لایه ۲ یا پروژه‌های نوآورانه‌ای که کاربرانشان کارمزد می‌پردازند و ارزش قابل‌استخراج ماینر تولید می‌کنند، می‌توانند با استفاده از مدل درآمدزایی MEV فلش‌باتس، این ارزش پنهان را به کاربران خود برگردانند یا از آن برای رشد کسب‌وکارشان استفاده کنند.
