پروتکل وام‌دهی آوه (AAVE)، به‌عنوان یکی از بازیگران اصلی حوزه دیفای شناخته می‌شود و حدود نیمی از سهم بازار وام‌دهی این حوزه را در اختیار دارد.
به گزارش میهن بلاکچین، در حالی که بازار ارزهای دیجیتال در سال ۲۰۲۵ همچنان تحت‌تأثیر موج صعودی قرار دارد، نگرانی‌هایی درباره پروتکل AAVE به‌وجود آمده است که می‌تواند پیامدهای سنگینی برای کلیت بازار داشته باشد.
خطرات ناشی از سلطه آوه بر بازار و حوزه دیفای
بر اساس داده‌های DefiLama، ارزش کل قفل‌شده (TVL) آوه به ۳۶.۷۳ میلیارد دلار رسیده است. این رقم معادل حدود ۵۰٪ از کل ۷۵.۹۸ میلیارد دلار دارایی قفل‌شده در حوزه دیفای است. علاوه بر این، TVL آوه هفته گذشته به رکورد ۴۰ میلیارد دلار نیز رسید.
این جایگاه برتر باعث شده که AAVE به ستون اصلی سیستم‌های وام‌دهی غیرمتمرکز تبدیل شود و کاربران بتوانند بدون واسطه در آن به فعالیت‌های وام‌دهی بپردازند.
اما چنین نقشی به این معناست که هرگونه مشکلی که در پروتکل آوه پیش بیاید، می‌تواند کل بازار را تحت‌تأثیر قرار دهد؛ یکی از نگرانی‌های مهم، تمرکز قدرت در ساختار حاکمیتی آوه است.
سندیپ نیلوال (Sandeep Nailwal)، بنیان‌گذار و مدیرعامل بنیاد Polygon، پیش‌تر نسبت به این موضوع هشدار داده بود. او گفته بود که اداره آوه، عملاً در اختیار یک نفر، یعنی استانی کولیچوف (Stani Kulechov)، بنیان‌گذار آوه، است.
نیلوال تأکید کرد که کولیچوف کنترل زیادی روی پیشنهادها و رأی‌گیری‌ها دارد و عملاً تصمیم‌ها را براساس نظر شخصی خود پیش می‌برد. او نوشت:
او حتی رأی‌دهندگان باقی‌مانده را مجبور می‌کند مطابق پیشنهادهایش رأی بدهند. این را از کسانی شنیدم که پس از پیشنهاد Polygon با آن‌ها صحبت کردم. این در حالی است که خودش قدرت رأی‌گیری بسیار زیادی در اختیار دارد.
ترکیب کاربران آوه نیز احتمال آسیب‌پذیری آن را بیشتر می‌کند. بر اساس داده‌های شرکت Kaiko، در سال ۲۰۲۵ سهم کاربرانی که وثیقه‌ای بالاتر از ۱۰۰,۰۰۰ دلار دارند، از ۲۹٪ در سال ۲۰۲۳، به ۳۷٪ افزایش یافته است. در همین مدت، سهم کاربرانی که کمتر از ۱,۰۰۰ دلار سپرده‌گذاری کرده‌اند از ۱۵٪ به ۱۲٪ کاهش یافته است.
کایکو اعلام کرد:
نسبت کاربرانی که وثیقه‌‌هایی بیشتر از ۱۰۰,۰۰۰ دلار دارند، از ۲۹٪ در سال ۲۰۲۳ به ۳۷٪ در اوایل ۲۰۲۵ رسیده است. همچنین، سهم کاربرانی که وثیقه‌ای بین ۱۰۰,۰۰۰ تا یک میلیون دلار دارند، به ۲۶٪ افزایش یافته و سهم کاربرانی با وثیقه‌های بالای یک میلیون دلار، به ۱۱٪ رسیده است.
افزایش تعداد سپرده‌گذاران بزرگ، عمدتاً به کاهش سپرده‌گذاران کوچک، با میزان واریزی بین ۱,۰۰۰ تا ۱۰,۰۰۰ دلار، منجر شده است.
تمرکز دارایی در دست کاربران ثروتمند، خطرات جدی برای این پروتکل ایجاد می‌کند. اگر این کاربران تصمیم بگیرند به‌طور ناگهانی دارایی‌های خود را خارج کنند یا وثیقه‌هایشان دچار لیکوییدیشن شود، این رویداد می‌تواند بر کل پلتفرم‌های حوزه دیفای تأثیر بگذارد.
علاوه بر این، گسترش بی‌رویه پلتفرم آوه نیز یکی دیگر از خطرات موجود است. این پروتکل در ۱۶ بلاکچین مختلف مستقر شده که باعث ایجاد فشار به منابع عملیاتی آن شده است.
دیفای ایگناس (Defi Ignas)، تحلیلگر شناخته‌شده بازار، در شبکه اجتماعی X هشدار داده که برخی از این استقرارها زیان‌ده بوده و خطرات مالی و فنی ایجاد می‌کنند. او نوشت:
آوه در ۱۶ شبکه مستقر شده است؛ اما استقرارهای جدید در سونیوم (Soneium)، سلو (Celo)، لنیا (Linea)، zkSync و اسکرول (Scroll) به زیان‌دهی رسیده‌اند.
پیامدهای این خطرات تنها محدود به آوه نمی‌شود. به‌عنوان یکی از قدرتمندترین بازیگران حوزه دیفای، هرگونه اختلال ناشی از ضعف حاکمیتی، تمرکز کاربران یا گسترش بی‌رویه این پلتفرم، می‌تواند اعتماد به وام‌دهی غیرمتمرکز را تضعیف کرده و کل اکوسیستم را بی‌ثبات کند؛ بنابراین، حل این چالش‌ها برای آینده آوه ضروری است.
