پروتکل Aave چیست؟ آشنایی با پروتکل وامدهی آوه و توکن حاکمیتی AAVE
بپروتکل آوه (Aave) با مفهوم وامدهی و استقراض گره خورده است؛ یعنی آوه هم مثل بانکهای سنتی، اقدام به ارائه تسهیلات در قالب وام میکند. وام گرفتن در بازارهای مالی متمرکز کار آسانی نیست؛ اما فناوری بلاکچین و دنیای ارزهای دیجیتال راهکار تازهای را پیش پای افراد گذاشته است. در این مقاله توضیح میدهیم که پروتکل Aave چیست و چطور کار میکند. همچنین تیم توسعهدهنده، وایت پیپر، نقشه راه و امکانات این پروژه را نیز بررسی میکنیم. در پایان هم به بررسی توکن Aave میپردازیم و صرافیها و کیف پولهای مرتبط با این رمزارز را معرفی میکنیم. مطالعه این مقاله از میهن بلاکچین به آشنایی بیشتر شما با این پروتکل وامدهی کمک شایانی میکند.
پروتکل Aave چیست؟
شرکت Aave در سال ۲۰۱۷ توسط استانی کولچوف (Stani Kulechov) در کشور سوئیس بنیانگذاری شد. آوه یک پروتکل نقدینگی غیرمتمرکز و غیرحضانتی است که کاربران میتوانند به کمک آن در فعالیتهای سپردهگذاری و قرضگیری شرکت کنند. این پروتکل نامی معتبر در امور مالی غیرمتمرکز (DeFi) به شمار میرود و تاکنون توانسته جایگاه ویژهای برای خود به دست آورد.
ذکر این نکته مهم است که پروتکل وامدهی یا لندینگ (Lending) این شرکت، قبلا با نام EthLend شناخته میشد. در آن زمان این پلتفرم تنها بر روی وامدهی اتر متمرکز بود؛ اما پس از آن که در سال ۲۰۱۸ به Aave تغییر برند داد، سایر توکنهای شبکه اتریوم نیز به مجموعه داراییهای قابل وامدهی و وامگیری این پروتکل اضافه شدند.
در سال ۲۰۱۸، بنیانگذاران پلتفرم لندینگ EthLend اعلام کردند که قصد راهاندازی آوه را دارند. نام Aave از یک واژه فنلاندی به معنای “شبح” گرفته شده است. سرانجام پروتکل Aave در ژانویه سال ۲۰۲۰ (دی ۱۳۹۹) رسما راهاندازی و فعالیت EthLend نیز کاملا متوقف شد. مهمترین تصمیم این پلتفرم، تغییر استراتژی وامدهی همتا به همتا (P2P) به استراتژی مبتنی بر استخر بود که در نسخه اول این پروتکل از آن رونمایی شد.
پروتکل آوه یک پروتکل متن باز است که به کاربران امکان میدهد تا بازارهای مالی غیرمتمرکز خود را بر روی بلاکچین اتریوم ایجاد کنند. Depositors یا سپردهگذاران افرادی هستند که با واریز رمزارزهای پایه در استخرهای وامدهی، نقدینگی این پروتکل را تامین میکنند. هدف آنها از این کار، کسب درآمد از طریق دریافت پاداش است. در سمت مقابل Borrowers یا قرضگیرندگان افرادی هستند که میتوانند به صورت وثیقهای یا غیروثیقهای، دارایی مورد نظرشان را از پروتکل وام بگیرند که در ادامه توضیح میدهیم.
پروتکل Aave را میتوان از جنبههای مختلفی بررسی کرد. در این بازار وامدهی غیرمتمرکز، هیچ نهاد مرکزی نمیتواند از ارائه وام یا دریافت آن توسط کاربران جلوگیری کند. همه چیز با قراردادهای هوشمند اداره میشود و هیچ پولی توسط خود شرکت نگهداری نمیشود. علاوه بر این، پروتکل Aave دسترسی به خدمات مالی را در مناطقی فراهم میکند که امکان دریافت تسهیلات در آنجا ممکن نیست. اینها تمام مزایایی هستند که در بازارهای سنتی نمیتوان به آنها دست پیدا کرد.
از آنجایی که هیچ حساب بانکیای در این فرایند وجود ندارد، همه به یک آدرس کیف پول ارز دیجیتال نیاز دارند تا ارسال یا دریافت وجوه امکانپذیر باشد. علاوه بر این امر، تیم پروتکل آوه در درجه اول بر روی شفافیت تمرکز دارد. تمام تراکنشها همتا به همتا و برای همه قابل مشاهده هستند تا کاربران ببینند که هیچ حیله یا تقلبی در جریان اجرای تراکنشها وجود ندارد.
ایده راهاندازی پروتکل Aave
این فناوری با هدف پر کردن فضای خالی بین شرکتهای فینتک (Fintech) متمرکزی مثل پی پال (Paypal) و اسکریل (Skrill) به وجود آمد. شرکتهای Fintech به شرکتهایی گفته میشود که عملکرد خود را بر پایه تکنولوژی و فناوری برنامهریزی میکنند. هدف مذکور با معرفی محصولات و خدمات جدیدی مانند Aave Pocket، پلتفرم وامدهی و وامگیری، سیستم گیمینگ و غیره اجرایی شد.
شرکت Aave، به دنبال ترغیب و دعوت مردم برای استفاده از تکنولوژیها و نوآوریها در تمام صنایع، از طریق توسعه برنامههای بلاکچینی غیرمتمرکز و هیبریدی است. این شرکت دارای چندین نوع محصول و خدمات، شامل نرمافزار لندینگ (وامدهی و وامگیری کریپتو)، سرویسهای پرداختی و توسعه بازیهای بلاکچینی است که در ادامه همین مطلب به آنها خواهیم پرداخت. اما قبل از آن بهتر است کمی با سازوکار Aave آشنا شویم.
آوه چطور کار میکند؟
در اکوسیستم آوه، استخرهای وامدهی رکن اصلی به شمار میروند. در حقیقت همین استخرها هستند که امکان عرضه دارایی و وامگیری را فراهم میکنند. کاربران داراییهایی را که میخواهند وام بدهند، در استخرهای Aave واریز میکنند و وامگیرندگان نیز با ارائه وثیقه، از این استخرها وام میگیرند. توکنهای وامگرفته شده، قابلیت معامله را دارند.
پروتکل Aave برای انجام این عملیات، اقدام به تولید دو نوع توکن کرده است:
- aToken: این توکنها به وامدهندگان ارائه میشوند تا بتوانند سودهای واریزی خود را جمعآوری کنند؛ یعنی وام دهندگان در ازای واریز سرمایه به استخرها، aToken را به عنوان پاداش دریافت میکنند. در بخشهای بعدی مفهوم این توکنها را بیشتر بررسی میکنیم.
- توکن AAVE: این توکن رمزارز بومی پروتکل آوه است و به دارندگانش مزایایی اعطا میکند. برای مثال، افرادی که رمزارز AAVE را وام میگیرند، کارمزدی از آنها کسر نمیشود. همچنین وامگیرندگانی که از توکن AAVE به عنوان وثیقه استفاده میکنند، از تخفیف در کارمزدهای خود بهرهمند میشوند. وامگیرندگانی که توکن آوه را به عنوان وثیقه پرداخت میکنند، میتوانند مقدار بیشتری وام بگیرند. هر کسی میتواند بدون محدودیت با قراردادهای هوشمند پروتکل Aave کار کند، دارایی خود را به منظور وامدهی واریز کند و در ازای آن سود دریافت کند و یا از سیستم وام بگیرد.
کاربران میتوانند رمزارزهای متنوعی را در پلتفرم آوه واریز کنند و سودهایی با درصدهای مختلف دریافت کنند. برخی رمزارزها درصدهای بالاتری ارائه میدهند؛ اما در مجموع، درصد سودها مدام تغییر میکند. برای واریز دارایی به منظور وامدهی، شما باید به یکی از کیف پولهای Web ۳ مانند متامسک متصل شوید. زمانی که تراکنش شما تایید شد، aToken مربوط به دارایی واریزی خود را دریافت میکنید و سودها نیز با همین aTokenها محاسبه و پرداخت میشود.
aToken چیست؟
aTokenها توکنهایی هستند که در هنگام عرضه و برداشت داراییها در هر کدام از بازارهای Aave مینت و سوزانده میشوند. این توکنها نماینده داراییهای واریزی هستند و بازدهی که از آن داراییها به دست میآید نیز در قالب این توکنها مشخص میشود. ارزش این توکنها به ارزش دارایی واریزی به استخر وابسته است و ارزش معادل ۱ به ۱ با رمزارز واریزی دارند. مثلا اگر ۱۰۰ توکن دای (DAI) در آوه واریز کنید، ۱۰۰ توکن aDAI دریافت میکنید. در این مثال، aDAI نمونهای از aToken مربوط به دای است. بازده توسط این توکنها دریافت میشود و در هر زمان، قابل تبدیل یا بازخرید به توکن اصلی (در این مورد DAI) است.
زمانی که aToken بازخرید شود، عمل سوزاندن توکن انجام میشود. ارزش aTokenها به صورت لحظهای محاسبه میشود و در کیف پول شما قرار میگیرد. aTokenها را میتوان در سایر پلتفرمهای دیفای که از این توکنها پشتیبانی میکنند، استفاده کرد.
از جمله توکنهایی که پروتکل Aave پشتیبانی میکند، میتوان به اتر (ETH)، دای (DAI)، لینک (Link)، میکر (MKR)، تتر (USDT)، بت (BAT)، مانا (Mana)، یونی (UNI) و BUSD اشاره کرد. در تصویر زیر میتوانید لیست رمز ارزهایی را ببینید که آوه از آنها پشتیبانی میکند.
چطور از پروتکل آوه وام بگیریم؟
برای دریافت وام از پروتکل Aave باید استخر مورد نظرتان را انتخاب کنید. هر استخری که در این پروتکل وجود دارد، امکان دریافت وام نیز دارد. برای این کار، باید ابتدا وارد آوه شوید و پس از اتصال کیف پول خود، یکی از بازارهای Aave را انتخاب کنید. دقت کنید که در این قسمت، هم میتوانید بازارهای نسخه دوم و هم بازارهای نسخه سوم آوه را انتخاب کنید. در ادامه این مطلب در مورد نسخههای مختلف پروتکل Aave بیشتر توضیح میدهیم.
پس از انتخاب بازار، باید ولت خود را شارژ کنید یا با استفاده از پل همان بازار، اقدام به انتقال اتریوم کنید. به عنوان مثال با انتخاب بازار آربیتروم، میتوانید اتریوم را از طریق پل آربیتروم انتقال دهید. این وامها هم با نرخ بهره ثابت و هم با نرخ بهره شناور ارائه میشوند که میتوانید درصد APY آنها را ببینید. در نهایت با کلیک روی گزینه Borrow میتوانید اقدام به گرفتن وام کنید.
گفتیم که قبل از قرضگیری، کاربران باید مقداری رمزارز را به عنوان وثیقه در پروتکل واریز کنند. به نسبت وثیقهای که واریز میشود، میتوان وام گرفت. این پلتفرم از سیستم Over Collateralized یا وثیقه بیش از حد استفاده میکند؛ بدین معنی که اگر میخواهید ۱۰۰ دلار وام بگیرید، باید به اندازه ۱۵۰ دلار وثیقه در سیستم واریز کنید.
ممکن است این سوال برای شما پیش بیاید که چرا باید مبلغی بالاتر از ارزش وام را وثیقه بگذارید. فایده این کار چیست؟ زمانی که بخواهید از طریق پلتفرمهای لندینگ وام بگیرید، نیازی نیست دارایی اولیه خود را بفروشید. یعنی هم دارایی اولیهتان را خواهید داشت (همان رمزارزی که وثیقه گذاشتهاید) و هم دارایی جدید را در قالب وام دریافت کردهاید. اما اگر پروتکل وامدهی وجود نداشت، مجبور بودید برای دریافت دارایی جدید، دارایی قبلیتان را بفروشید. پس درست است که باید مبلغ بیشتری را بپردازید، اما در عوض بدون فروش دارایی اولیه خود، میتوانید از دارایی جدید نیز به شکل استقراضی بهرهمند شوید.
میزان وام دریافتی هم بستگی به میزان وثیقهتان دارد. هیچ محدودیتی در مبلغ وام وجود ندارد و همه چیز به میزان وثیقه بستگی دارد. هر رمزارزی که کاربر وام میگیرد، باید همان را بازپرداخت کند. مثلا اگر ۱ اتر وام گرفتهاید، باید همان ۱ اتر را بهعلاوه نرخ بهرهاش به پروتکل باز گردانید تا وثیقه شما آزاد شود. همچنین زمان مشخصی برای بازپرداخت وام تعیین نمیشود؛ ممکن است روز بعد وام را بازپرداخت کنید یا یک سال دیگر این کار را انجام دهید. تا زمانی که وضعیت شما امن باشد (یعنی با خطر لیکویید شدن مواجه نشوید)، میتوانید از وام استفاده کنید. لیکویید شدن در پلتفرمهای لندینگ زمانی رخ میدهد که ارزش وام دریافتی از ارزش وثیقه بیشتر شود.
در این سازوکار یک فاکتور به نام Health یا سلامت وجود دارد. این فاکتور عددی است که میزان ایمنی وثیقه را در برابر دارایی استقراضی و ارزش آن مشخص میکند. هرچه عدد این فاکتور بزرگتر باشد، وضعیت داراییهای شما در مواجهه با شرایط لیکوئید شدن ایمنتر خواهد بود. اگر فاکتور سلامت به عدد ۱ برسد، وضعیت لیکوئید شدن فعال میشود. مقادیر کمتر از ۱ میتوانند منجر به لیکوئید شدن شوند. در صورتی که Health Factor عددی بزرگتر از ۲ را نشان بدهد، ارزش وثیقه میتواند در مقایسه با مبلغ استقراضی به میزان ۵۰٪ کسر شود. این فاکتور به عدد آستانه لیکوئید وثیقهتان در برابر ارزش وجوهی که وام گرفتهاید بستگی دارد.
ریسکهای استفاده از پلتفرم آوه
Aave چندین سال است که بدون مشکل اساسی در فضای رمزارزها حضور دارد؛ اما این بدان معنا نیست که کاملا بدون خطر است. درست مثل تمام فرصتهای سرمایهگذاری در فضای دیفای، ریسکها باید نسبت به پتانسیل سودآوری پروژه در نظر گرفته شوند.
ریسک هک شدن همیشه به عنوان یکی از خطرات اصلی پروتکلهای آنلاین، وجود دارد؛ حتی اگر این پروتکل هک نشود، همچنان این خطر به صورت بالقوه خواهد داشت.
درست مانند دیگر پروتکلهای دیفای مبتنی بر شبکه اتریوم، این پلتفرم نیز با قراردادهای هوشمند ساخته شده است. این قراردادها با این که بسیار موثر و مفید هستند، اما ممکن است با اشکال در عملکرد مواجه شوند و یا شاید کدهای این اسمارت کانترکتها باگ و اشکال داشته باشد. این مسئله میتواند پروتکل Aave وه را با خطر مواجه کند. برای همین است که این پروتکل به کاربران پیشنهاد میدهد که توکنهای آوه خود را در استخر ماژول امنیت (Safety Module) واریز کنند تا اگر اتفاق ناگواری رخ داد، پلتفرم بتواند ضررها را تا حد زیادی جبران کند. در بخش امکانات پلتفرم، با این استخر بیشتر آشنا میشویم.
آشنایی با امکانات و سرویسهای Aave
از آنجا که Aave یک پروتکل وامدهی است، مهمترین امکانات آن در وامگیری و استیکینگ خلاصه میشود. از جمله امکاناتی که آوه ارائه میکند، میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
وامهای فلش (Flash Loans)
وامهای فلش تراکنشهای ویژهای هستند که امکان استقراض دارایی را فراهم میکنند. استقراض تا زمانی امکانپذیر است که مبلغ قرضی (به همراه کارمزدش) پیش از پایان تراکنش بازگردانده شود. در این تراکنشها نیازی به ارائه وثیقه از جانب کاربر پیش از ورود به تراکنش نیست. پس مهمترین ویژگی این وامها، عدم نیاز به وثیقه است. دلیل این امر آن است که این وامها باید در یکی از بلاکهای شبکه اتریوم اجرا شوند. اگر مبلغ استقراضی به هر دلیلی پس داده نشود، تراکنش به طور کامل لغو میشود. در امور مالی سنتی، نمیتوان فرایندی مشابه با سازوکار Flash Loan یافت.
مهمترین مزیت این وامها آن است که وامگیرنده را درگیر هیچ ریسک یا مخاطرهای نمیکند. کاربرد این وامها نیز در بهرهگیری از موقعیتهای معاملاتی و همچنین آربیتراژ خلاصه میشود. اما نباید گمان کرد که این قابلیت فقط و فقط مزیت دارد. بزرگترین ریسک وامهای فلش این است که از آنها برای حمله به سایر پروتکلهای وامدهی استفاده میشود.
نرخ بهره ثابت و متغیر
در پروتکل آوه، نرخهای بهره به طور مداوم نسبت به مقدار کارکرد استخرهای نقدینگی تغییر میکنند. این موضوع با عنوان “نرخ استفاده (Utilisation Rate)” شناخته میشود.
زمانی که مقدار زیادی سرمایه در استخرها وجود داشته باشد، نرخهای بهره پایین میمانند تا کاربران به وام گرفتن تشویق شوند. زمانی که سرمایه محدود است، نرخهای بهره افزایش مییابد تا کاربران به واریز توکن برای وامدهی مجاب شوند و وامگیرندگان نیز داراییهای خود را بازگردانند. این کار باعث متعادل شدن سرمایه داخل استخرهای نقدینگی میشود.
نرخهای بهره متغیر نسبت به میزان تقاضا در بازارهای Aave تغییر میکنند. نرخ متغیر میتواند نسبت به شرایط بازار، بهره کمتر یا بیشتری ارائه دهد. این موضوع بدین معناست که نمیتوان از این نوع نرخ بهرهها برای برنامههای بلندمدت استفاده کرد. این نوع نرخها با نوسانات بازار، اثر کمتری میپذیرند.
در مقابل، نرخهای بهره ثابت، نرخهای قابل پیشبینیتری به وامگیرنده ارائه میدهند. البته در نظر داشته باشید که این نرخهای ثابت، با نرخهای ثابت سنتی تفاوت دارند و میتوانند تغییراتی داشته باشند. بهرههای ثابت قابل پیشبینیتر هستند و درصد آنها اغلب بیشتر از نرخ سود متغیر است.
در ورژن ۱ پروتکل آوه، ممکن بود وامها بهرهای ثابت یا متغیر داشته باشند؛ به این معنا که وامهای قبلی به طور خودکار به آخرین نرخ بهره تغییر میکردند. اما در نسخه دوم Aave، کاربران میتوانند چندین وام را با نرخ بهرههای ثابت و متغیر داشته باشند. نرخهای ثابت چندگانه از طریق میانگین موزون وامهایی که با نرخ بهره ثابت گرفته شدهاند، مدیریت میشوند.
تعویض نرخ (Rate Switching)
تعویض نرخ یکی دیگر از ویژگیهای منحصربهفرد Aave است که در ماه می ۲۰۲۰ (اردیبهشت و خرداد ۱۳۹۹) و در جریان بهروزرسانی نرخ بهره و سود وامها به پروتکل اضافه شده است.
تعویض نرخ به وامگیرندگان این امکان را میدهد تا بتوانند بین نرخهای ثابت و متغیر بهره، جابهجا شوند. این ویژگی جذابی است که در یک بازار نوسانی خودش را بهتر نشان میدهد. برای مثال هنگامیکه نرخ متغیر از نرخ ثابت ۲۰ درصد پایینتر باشد، وام به طور خودکار کاهش مییابد و اختلاف آن به حساب کاربر واریز میشود.
تبادل وثیقهها
در نسخه دوم پروتکل آوه، قابلیت تبادل وثیقهها در داخل پلتفرم گنجانده شد. قبل از آن، این پروسه نیاز به چند اپلیکیشن داشت و کاربر باید کارمزد گس بالاتری پرداخت میکرد.
اکنون وثیقههایی را که به منظور وامگیری به پروتکل واریز میشوند، میتوان با دیگر رمزارزها در داخل پروتکل Aave مبادله کرد. زمانی که یک دارایی به عنوان وثیقه در پلتفرم قفل میشود، این ریسک وجود دارد که ارزش آن کاهش یابد. اگر این اتفاق رخ دهد، کاربر میتواند رمزارز خود را به یک استیبل کوین تبدیل کند تا ارزش داراییاش حفظ شود.
ماژول امنیت (Safety Module)
مکانیزم اصلی ایمنی در پروتکل آوه ایجاد مشوقهایی برای دارندگان توکن AAVE است تا داراییهای خود را در قرارداد هوشمندی که با نام ماژول امنیت یا Safety Module (به اختصار SM) شناخته میشود، قفل کنند. توکنهای قفلشده، به عنوان ابزاری کاهشی در مواقع بروز Shortfall Event مورد استفاده قرار میگیرند. منظور از Shortfall Event رویدادهایی در پروتکل Aave است که منجر به بروز کسری برای تامینکنندگان نقدینگی میشوند.
زمانی که این اتفاق رخ دهد، میتوان متوجه نقش پررنگ SM شد. این استخر برای پوشش وامدهندگان در مواقع کمبود سرمایه تعبیه شده است؛ بدین صورت که توکنهای قفل شده AAVE در داخل ماژول امنیت، در ازای داراییهایی که باید به وامدهندگان پرداخت شود، فروخته میشوند. در واقع این استخر به نوعی مانند بیمه عمل میکند و جلوی ضرر و زیانهای احتمالی را میگیرد.
بررسی نسخههای مختلف پروتکل آوه
پروتکل آوه تاکنون طی سه نسخه امکانات جدیدی را اضافه و نسبت به نسخههای قبلیاش، تغییراتی کاربردی را اعمال کرده است.
Aave در نسخه اول خود، امکانات پایه از جمله استخرهای وامدهی، aTokenها و ماژول امنیت را گنجاند. در واقع در همین نسخه بود که آوه از یک استراتژی وامدهی همتا به همتا به یک استراتژی مبتنی بر استخر روی آورد. به این ترتیب امکان واریز توکنها به استخر و ایجاد فرصتی برای وامگیری سایر کاربران باعث شد که این پروتکل در مسیری تازه قدم بگذارد.
پس از مدتی و در تاریخ ۳ دسامبر ۲۰۲۰ (۱۳ آذر ۹۹)، نسخه دوم پروتکل آوه ارائه شد که در آن تغییراتی نسبت به نسخه اول ایجاد شده بود. مهمترین تغییرات نسخه اول و دوم پروتکل Aave اینها هستند:
- در نسخه اول آوه، وجوه واریزی در قرارداد LendingPoolCore ذخیره میشدند؛ این قرارداد وضعیت ذخایر و داراییهای سپردهگذاریشده را نگهداری میکند. اما در نسخه دوم، وجوه در aTokenها ذخیره میشوند. این مسئله باعث شد که پروتکل بتواند تفکیک میان داراییهای مختلف را به شکلی موثر و کارا انجام دهد. امری که به پیادهسازی ییلد فارمینگ کمک میکرد.
- قراردادهای LendingPoolCore و LendingPoolDataProvider به طور کلی از پروتکل حذف شدند و جای خود را به کتابخانهها دادند. این امر منجر به کاهش هزینه گس در تمام تراکنشها در حدود ۱۵ تا ۲۰ درصد و همچنین منجر به بهبود پیچیدگی و کوتاه شدن کدها شد.
- تمام اعمال و اقدامات در نسخه دوم، روی قرارداد LendingPool انجام میشود؛ اما در نسخه اول برای برداشت یا بازخرید هر aToken نیاز به فراخوانی قرارداد aToken بود. به بیان دیگر توسعهدهندگان در نسخه دوم تنها با فراخوانی تابع Withdraw روی قرارداد LendingPool میتوانند اقدامات لازم را برای بازخرید و برداشت انجام دهند.
- توکنهای بدهی (Debt Token) در نسخه دوم، بدهی کاربران را ردیابی و دنبال میکنند. توکنهای بدهی، توکنهایی هستند که بهره به آنها تعلق گرفته اما هنوز پرداختی صورت نگرفته است. این توکنها در مواقع قرضگیری و بازپرداخت مینت و سوزانده میشوند و بدهی دارنده توکن را نشان میدهند. در جریان این بهروزرسانی، ATokenها هم آپدیت شدند.
امکانات و ویژگیهای اصلی نسخه سوم پروتکل Aave
در نوامبر سال ۲۰۲۱ (آبان ۱۴۰۰) نسخه سوم این پروتکل به شکل رسمی عرضه شد. باز هم کاربران شاهد تغییراتی اساسی در این نسخه بودند. کارایی سرمایه، بهبود ایمنی پروتکل، تجربه کاربر و عدم تمرکز بیشتر از جمله مواردی بودند که به دغدغه اول توسعهدهندگان این پروتکل تبدیل شدند. همچنین در این نسخه شاهد جفت ارزهای نقدینگی منفرد و به طور کلی استخرهای نقدینگی جداگانه بودیم.
- کارایی سرمایه: منظور از کارایی سرمایه این است که تامینکنندگان نقدینگی میتوانند بازده بیشتری را از طریق تزریق دارایی به استخر به دست آورند. همچنین قدرت استقراض کاربران نیز در این نسخه بهینهسازی شد.
- امنیت پروتکل: مدیریت ریسک در یک استخر نقدینگی امر بسیار مهمی است. این کار از طریق کاهش مخاطرات قرارداد هوشمند و ریسکهای نقدینگی انجام میشود. قراردادهای هوشمند به بازنگری و بهروزرسانی نیاز دارند که در نسخه سوم پروتکل Aave این موارد انجام شد. کنترل و کاهش ریسک نقدینگی نیز نیازمند بررسی شرایط بازار توسط جامعه آوه است تا بر این اساس پیکربندی و تنظیم پارامترها و همچنین پیشنهادها برای لیست کردن داراییها در پروتکل به درستی انجام شود.
- عدم تمرکز: مدیریت پروتکل کاملا غیرمتمرکز است و توسط هولدرهای توکن AAVE انجام میشود؛ یعنی همان حاکمیت پروتکل Aave. این حاکمیت مانند نگهبان پروتکل است که در مواقع خاص مانند لیست کردن داراییهای جدید وارد عمل میشود.
- تجربه کاربری بهتر: در یک دنیای چندزنجیرهای، قابلیت انتقال نقدینگی به شکل مستقیم میان زنجیرههای مختلف بسیار مهم است. این همان ویژگی قابل توجهی است که میتواند کاربران را به یک شبکه جذب کند.
بر اساس وایت پیپر نسخه سوم پروتکل آوه، به منظور بهبود کارایی سیستم، امکاناتی به پروتکل اضافه شد. در این بخش به معرفی این موارد و ویژگیهای آنها میپردازیم.
- پورتال (Portal): پورتال یک ویژگی مهم در نسخه سوم پروتکل Aave است که امکان جابجایی داراییهای مختلف را به صورت مستقیم میان بازارهای آوه و شبکههای مختلف فراهم میکند. این ویژگی از طریق پروتکل بریج میتواند پیاده شود. در این نسخه، پروتکل به پلهای موردتایید اجازه میدهد تا aTokenها را در شبکه مبدا بسوزانند و سپس آنها را بلافاصله در شبکه مقصد مینت کنند. پس از آن، دارایی پایه میتواند روی شبکه مقصد در پروتکل استخر وامدهی Aave عرضه شود. دارایی پس از انتقال از طریق پل، به استخر منتقل میشود.
- حالت کارایی یا Efficiency Mode (eMode): ویژگی کارایی بالا به منظور افزایش کارایی سرمایه طراحی شده است. یعنی کاربر میتواند بیشترین بازده را در مواقعی که دارایی استقراضی و وثیقه از نظر قیمت به هم وابسته هستند، به دست آورد. برای مثال DAI، USDC و USDT استیبل کوینهایی هستند قیمتشان به دلار آمریکا متصل است. اگر کاربری رمزارز DAI را در eMode تامین کند، قدرت وثیقهگذاری بیشتری برای قرض گرفتن داراییهایی مانند USDT و USDC پیدا میکند. توجه به این مسئله مهم است که تنها داراییهایی که در یک دسته قرار دارند (مانند استیبل کوینها) امکان استقراض در eMode را دارند. خارج از این حالت، همچنان میتوانید داراییهای دیگر را با همان نسبت وام به ارزش (LTV) و پارامترهای نقدینگی معمول تامین کنید.
- حالت ایزوله (Isolation Mode): این حالت امکان لیست شدن داراییهای جدید را به شکل ایزوله و منفرد فراهم میکند که سقف بدهی مشخصی هم دارد. سقف بدهی نشانگر بیشترین مبلغ قابل استقراض بر اساس USD است. به این ترتیب تنها میتوان برای استقراض، به سراغ استیبل کوینهایی رفت که از طرف حاکمیت Aave برای وامگیری در حالت ایزوله انتخاب شدهاند. به منظور تایید دارایی برای استقراض در حالت ایزوله، دارایی باید توسط دارندگان توکن و از طریق انجمن حاکمیت آوه به رای گذاشته شود.
- Siloed Borrowing: این ویژگی باعث میشود که داراییهایی که به شکل بالقوه در معرض اوراکلهای قابل دستکاری هستند (مثل جفتهای غیرنقدشونده در نسخه سوم Uniswap)، در Aave به عنوان یک دارایی جداگانه لیست شوند؛ یعنی اگر کاربری این داراییها را قرض بگیرد، دیگر امکان استقراض دارایی دیگری را نخواهد داشت. این امر به کاهش ریسکهای این داراییها کمک میکند و مانع از اثرگذاری منفی روی توانایی پرداخت بدهی در کل پروتکل میشود.
- سقف عرضه و استقراض (Supply Borrow Caps): سقف عرضه ویژگی مهمی است که تا قبل از نسخه سوم Aave در این پروتکل وجود نداشت. این فاکتور میزان حداکثری هر دارایی قابل عرضه در پروتکل را نشان میدهد و مانع از مینت کردن بینهایت این داراییها میشود. این قابلیت به منظور محدود کردن پروتکل در برابر داراییهای پرخطر مورد استفاده قرار میگیرد. Supply Cap یک پارامتر اختیاری است و مقدار آن به عرضه در گردش و عرضه کل دارایی وابسته است. در سمت دیگر سقف استقراض را داریم که حداکثر میزانی را که میتوان وام گرفت نشان میدهد. این ویژگی به منظور جلوگیری از استقراضهای سریع یک دارایی به کار میرود که میتواند منجر به سوءاستفاده از قیمت شود و پروتکل را به سمتی هدایت کند که در بازپرداخت بدهیها با مشکل مواجه شود. Borrow Cap هم یک پارامتر اختیاری است و میزان آن به عرضه کل و عرضه در گردش دارایی مربوط است.
- بازپرداخت بدهی با aToken: این ویژگی مهم دیگر نیز به کاربران این اجازه را میدهد تا در مواقعی که دارایی استقراضی در استخر نقدینگی آوه قفل شده است، بازپرداخت خود را از طریق aTokenها انجام دهند. به عنوان مثال، فرض میکنیم یک کاربر استیبل کوین DAI دارد و همچین توکن aDAI را نیز هولد میکند. در چنین شرایطی کاربر میتواند از aDAI برای بازپرداخت بدهی DAI خود استفاده کند؛ آن هم تنها در یک تراکنش و بدون نیاز به تایید یا برداشت مبلغ نقدینگیای که برای استخر تامین کرده است.
- دریافت پاداشهای متعدد: در نسخه دوم پروتکل Aave، حاکمیت آوه پاداشهای استخراج نقدینگی (فارمینگ) را بر اساس پیشنهاد جامعه فعال کرد. در حالی که پاداش با توجه به دارایی متفاوت بود، پاداشها در قالب توکنهای stkAave اعطا میشدند. نسخه سوم پروتکل پیشنهاد دریافت پاداشهای چندگانه روی توکن را ارائه کرد. اکنون هر دارایی را میتوان به منظور فعال کردن پاداشهای تشویقی بیشتر لیست کرد. کاربران در این نسخه همچنین میتوانند پاداشهای خود را در یک حساب دیگر و تنها در یک تراکنش دریافت کنند.
رمزارز بومی آوه
AAVE توکن بومیپروتکل Aave و از نوع توکن حاکمیتی است. در سال ۲۰۱۸ و پیش از تغییر نام این پروتکل، توکن بومیاین پلتفرم با نام LEND شناخته میشد. در نهایت، در سال ۲۰۲۰ توکن LEND با نسبت ۱ به ۱۰۰ با توکن AAVE جایگزین شد. عرضه کل رمزارز آوه ۱۶ میلیون است.
AAVE یک توکن ERC20 مبتنی بر شبکه اتریوم است و کنترل این پلتفرم را به صورت غیرمتمرکز انجام میدهد. دارندگان این رمزارز میتوانند در خصوص پروپوزالهای مختلف (مانند مدیریت پلتفرم) که با نام پروپوزالهای ارتقای آوه (AIP) شناخته میشوند، رای دهند.
در کنار حاکمیت پروتکل، میتوان توکن AAVE را استیک یا سپردهگذاری کرد و در ازای این کار، پاداش استیکینگ دریافت کرد. دارندگان این رمزارز میتوانند دارایی خود را در استخر نقدینگی ماژول امنیت به منظور وامدهی واریز کنند.
توکن Aave از نوع غیرتورمی است و بر اساس رویکرد بدون برنامه سوزانده میشود. عرضه کل آوه ۱۶ میلیون است که ۱۳ میلیون آن توسط هولدرهای توکن Lend با نسبت ۱۰۰ به ۱ بازخرید میشود. ۳ میلیون توکن باقیمانده به ذخیره آوه اختصاص داده میشود که هولدرهای توکن Aave آن را کنترل میکنند. این امر موجب رشد و توسعه اکوسیستم آوه میشود. تخصیص اولیه Aave از طریق مشوقهای اکوسیستم (Ecosystem Incentives) و مشوقهای امنیت (Safety Incentives)، مستقیمترین راه برای توزیع قدرت حاکمیت این شبکه به کاربران است؛ کاربرانی که نقدینگی و امنیت را برای شبکه به ارمغان میآروند. تخصیص اولیه این توکن به شکل زیر انجام شد:
- توسعهدهندگان هسته: ۳۰٪
- توسعهدهندگان تجربه کاربری: ۲۰٪
- مدیریت و حقوقی: ۲۰٪
- تبلیغات و بازاریابی:۲۰٪
- هزینههای متفرقه: ۱۰٪
به گزارش میهن بلاکچین در زمان بهروزرسانی این مقاله در تاریخ ۳ دی ۱۴۰۱، تعداد ۱۴,۲۰۷,۷۵۹.۷۶ توکن Aave در گردش است. این رمزارز ارزش بازاری در حدود ۷۷۲ میلیون دلار دارد و در جدول رمزارزهای بازار، بر جایگاه چهل و نهم تکیه داده است. قیمت آوه در حدود ۵۴ دلار است و حجم معاملات آن در ۲۴ ساعت گذشته ۲۱,۸۲۳,۴۷۹ دلار بوده است. بیشترین و کمترین قیمت رمزارز Aave تاکنون، به ترتیب برابر با ۶۶۱.۶۹ (۲۸ اردیبهشت ۱۴۰۰) و ۲۶.۰۲ دلار (۱۵ آبان ۱۳۹۹) بوده است.
آشنایی بیشتر با توکن LEND
LEND توکن اصلی پروتکل Aave بود که با استاندارد ERC20 ساخته شده بود و عرضه کل آن در حدود ۱ میلیارد و سیصد میلیون بود (البته ۱ میلیارد توکن در زمان عرضه اولیه آن فروخته شده بود). کاربرد اصلی این توکن در تخفیف هزینههای تراکنش و به دست آوردن پاداش از طریق استیکینگ آن بود.
به علاوه، دارندگان LEND قادر به رای دادن به پیشنهادهای تیم توسعه و همچنین پارامترهای اقتصادی از جمله نرخ بهره، میزان نقدینگی و داراییهای جدید بودند.
در ICO این پروتکل که در نوامبر ۲۰۱۷ صورت گرفت، با فروش ۱ میلیارد توکن LEND با قیمت ۰.۰۱۶۲ برای هر توکن، حدود ۱۶.۲ میلیون دلار سرمایه جمع آوری شد. در آن زمان، ۲۳ درصد این رمز ارزها به بنیانگذاران و پروژه تعلق داشتند.
نقشه راه آوه
با تبدیل اتلند (ETHLend) به آوه، نقشه راه این پروتکل نیز کاملا تغییر کرد. این نقشه راه جدید از شروع آغاز به کار پروتکل Aave در ژانویه ۲۰۲۰ بازنویسی شده و مسیری که این شرکت تا به امروز طی کرده در آن آمده است. در زیر تاریخهای مهم این پروژه را با هم مرور میکنیم:
- ۸ ژانویه ۲۰۲۰: آغاز به کار پروتکل Aave
- ۹ ژانویه ۲۰۲۰: شروع به کار شبکه اوراکل آوه توسط چین لینک (Chainlink)
- ۱۶ ژانویه ۲۰۲۰: کمپین برطرف کردن مشکلات و باگها
- ۲۸ فوریه ۲۰۲۰: اضافه شدن کیفپولهای مای اتر ولت (MyEtherWallet) و تراست ولت
- ۲۶ مارس ۲۰۲۰: معرفی کوین BUSD در Aave
- ۲ آپریل ۲۰۲۰: معرفی اکوسیستم کمکهای مالی آوه
- ۱۰ آپریل ۲۰۲۰: بروزرسانی سیستم
- ۲۳ آپریل ۲۰۲۰: رونمایی از صفحات میزان نقدینگی، صفحه منوی جدید، نحوه سوزاندن توکنها و میزان ریسک
- ۱۴ می۲۰۲۰: بروزرسانی نرخ وامها
- ۲۸ می۲۰۲۰: افتتاح بازار یونی سواپ (Uniswap)
پروتکل آوه به دنبال آن است که بازارهای پول توکنیزه شده بدون نیاز به مجوز را به صورت عمومی راهاندازی کند. نمودار زیر، برنامه Aave و وضعیت کنونی آن را نشان میدهد. بر این اساس پس از ارائه نسخه اول پروتکل و بازارهای چندگانه، آوه اکنون در حال تشکیل حاکمیت خود است. در مراحل بعدی به دنبال پیشرفت در زمینه استیکینگ، انتقال رمزارزهای Lend به Aave، پاداشهای تامینکنندگان نقدینگی و حاکمیت کامل پروتکل است.
سرمایهگذاریها و همکاریهای پروژه
پروتکل آوه در طی ۹ دور سرمایهگذاری، مبلغ ۴۹ میلیون دلار سرمایه جمعآوری کرده است که آخرین آنها مربوط به بازار فرعی در تاریخ ۴ فوریه ۲۰۲۲ (۱۵ بهمن ۱۴۰۰) بوده است.
بر اساس اطلاعات وبسایت کرانچ بیس، ۱۸ سرمایهگذار در این پروتکل سرمایهگذاری کردند که مهمترین آنها عبارتاند از: شرکتهای Genesis One Capital ،Blockchain Capital ،Standard Crypto و Blockchain.com Ventures. دو سرمایهگذار انفرادی به نامهای Caesar Chad و James Sowers نیز آخرین سرمایهگذارانی هستند که به این پروژه پیوستهاند. هرکدام از این شرکتها و افراد در پروژههای معتبر دیگری نیز سرمایهگذاری کردهاند و این نشان میدهد که آوه در میان سرمایهگذاران، جایگاه شایان توجهی دارد.
با نگاهی به بازارهای آوه میتوان از همکاریهای این پروژه با سایر پروتکلهای رمزارزی اطلاع پیدا کرد. برخی از مهمترین بازارهایی که آوه در آنها پیادهسازی شده و با آنها همکاری دارد به این شرح هستند: آوالانچ، آپتیمیزم، فانتوم، پالیگان، آربیتروم و هارمونی.
تیم توسعهدهنده آوه
تیم توسعهدهنده پروتکل Aave متشکل از افراد خلاقی است که اصلیترین آنها عبارتاند از:
- استنی کولچوف (Stani Kulechov): کولچوف به عنوان مدیرعامل در زمینه توسعه تکنولوژی، فردی موثر است. او تجربه زیادی در راهنمایی بنیانگذاران و مشاوران ICOها و پروژههای بلاکچینی دارد. استنی در رویدادهای مختلف فینتک، بلاکچین و رمزارز سخنرانی کرده است.
- جردن لازارو گوستاو (Jordan Lazaro Gustave): گوستاو یک عضو فعال در صنعت تکنولوژی است و تجربه زیادی در روابط بینالمللی و مدیریت نوآوری دارد. او سابقه کار با مقامات دولتی و نهادهای اقتصادی را در کارنامه دارد و در آوه به عنوان مدیر ارشد عملیات مشغول به فعالیت است.
- روآن ون گینکل (Rowan van Ginkel): مدیر ارشد طراحی و نوآوری
- دانیل مارتین خیمنز (Daniel Martín Jiménez): توسعهدهنده ارشد نرمافزار
- امیلیو فرانجلا (Emilio Frangella): توسعهدهنده فول استک بلاکچین و سرپرست قرارداد هوشمند
آوه را از کجا بخریم؟
رمزارز آوه را میتوان از صرافیهای بایننس، کوین بیس، کراکن، کوکوین و بیت فینکس خریداری کرد. همچنین خرید و فروش این رمزارز از طریق صرافیهای غیرمتمرکز یونی سواپ، سوشی سواپ، اسپوکی سواپ و پنکیک سواپ نیز امکانپذیر است.
کیف پولهای آوه
کیف پولهای معتبری از آوه پشتیبانی میکنند. در این میان نامهای آشنایی و مشهوری همچون متامسک، لجر، تراست ولت، اتمیک ولت و سیف پال به چشم میخورند. با مراجعه به این کیف پولها و جستجوی رمزارز Aave، میتوانید اقدام به خرید و فروش یا نگهداری این توکن کنید.
پرسش و پاسخ (FAQ)
- Aave چیست؟
یک پلتفرم وامدهی غیرمتمرکز است که به کمک آن هم میتوان وام گرفت و هم دارایی را سپردهگذاری کرد. - ارز دیجیتال آوه چیست؟
رمزارز بومی پلتفرم Aave است که پیشتر با نام Ethland شناخته میشد. - چطور میتوان از آوه کسب درآمد کرد؟
کاربران در ازای تامین نقدینگی برای استخرهای وام، پاداش دریافت میکنند. - چطور از Aave وام بگیریم؟
ابتدا باید مبلغی را برای وثیقهگذاری در کیف پول خود واریز کنید. سپس وارد سایت آوه شوید و با انتخاب استخر مورد نظرتان، وام را دریافت کنید. - آيا میتوان رمزارز Aave را استخراج کرد؟
خیر. این ارز دیجیتال روی بستر اتریوم است و از استاندارد ERC۲۰ استفاده میکند. بنابراین امکان استخراج آن وجود ندارد.
جمعبندی
پلتفرم Aave یکی از بزرگترین پلتفرمهای وامدهی و وامگیری ارزهای دیجیتال در فضای دیفای است. این پلتفرم بر روی شبکه اتریوم ساخته شده و امکانات زیادی به کاربران ارائه میدهد. توکنهای متفاوتی را میتوان از طریق این پروتکل در قالب وام دریافت کرد. کاربران میتوانند به آسانی از این وامها (چه با وثیقه و چه بدون وثیقه) بهرهمند شوند. حال که دریافتیم پروتکل Aave چیست و مکانیزم آن چگونه است، بهتر میتوانیم به نقش آن در حوزه دیفای پی ببریم. پلتفرم آوه توانسته است با ارائه توکن حاکمیتی AAVE و ایجاد مشوقهایی برای کاربران، به پذیرش هر چه بیشتر خود کمک کند. نظر شما در مورد این پلتفرم چیست؟ به نظرتان چه ویژگیهای دیگری برای یک پروتکل وامدهی مورد نیاز است که آوه فاقد آن است؟ آیا برای این پلتفرم، رقیبی جدی وجود دارد؟ نظرات خود را با ما در میان بگذارید.